Ali Cevat veya Ali Cevad (d. ? - ö. 1914, İstanbul) Türk öğretmen ve coğrafyacı.
Asıl adı İbn Nüzhet Cevad olan Ali Cevat'ın doğum yeri Üsküdar, İstanbul'dur. Doğum tarihi hakkında kesin bir bilgi ve kaynak yoktur.
Babası Yanya Defterdarı Mehmet Emin Nüzhet Bey (1821-1867), Tosyalı Reşid Efendizâde olarak bilinen bir şairdir. Buradan hareketle Nüzhet Bey‟in aslen Tosya, Kastamonulu olduğu anlaşılmaktadır.
Ali Cevad, eğitimini o zamanlar İstanbul'da bulunan Mekteb-i Harbiye'den almıştır. Ali Cevad'ın bu okulda öğrenci olduğu dönemde topoğrafya (yeryüzü şekilleri), harita tersimi (çizimi), ilm-i hey'et (astronomi), coğrafyayı askeri, ilm-i nebâtât (bitki bilimi), satıh (yüzey), rakım (yükseklik) gibi coğrafyayı doğrudan ve dolaylı ilgilendiren çeşitli dersler okutulmuştur. Nitekim bugün de önemini koruyan başta coğrafya, tarih ve dini konularda vermiş olduğu pek çok eser de bunun bir göstergesi durumundadır. Ali Cevad'ın Mekteb-i Harbiye'de o dönem büyük önem verilen Fransızcayı iyi öğrendiği, bu dildeki coğrafya eserlerini tercüme yaparak yayınlayabilecek kadar dile hâkim olduğu görülür. Bu bağlamda Resimli Fezleke-i Coğrafya-yı Umumî (Hicri 1307) ve Bidayet-i Coğrafya (Hicri 1308) müellifin tercüme ederek yayınlamış olduğu eserlerden bazıları olarak dikkati çekmektedir.
Ali Cevad, İstanbul'da Mekteb-i Harbiye'den 1880 yılında piyade subayı olarak mezun olmuştur. Mekteb-i Harbiye'yi bitirdikten sonra askeri ve mülki okullarda coğrafya öğretmeni görevinde bulunmuştur. Nitekim yazmış olduğu kitaplarında belirttiği üzere Toptapı Askeri Rüştiyesi ve Üsküdar Mektebi İdadiye-i Mülkiye'sinde coğrafya öğretmenliği yapmıştır. Eserlerinde kendini özellikle “coğrafya muallimi” olarak ifade etmesi, mesleki anlamda dikkati çekmekte, müellifin eğitimci ve coğrafyacı yönü öne çıkmaktadır. Bidayet-i Coğrafya (Coğrafya'ya Giriş) adlı eserin 1890 tarihinde yayınlanmış olduğu baskısında Topkapı Askeri Rüştiyesi ve Üsküdar Mektebi İdadiye-i Mülkiye'sinde "Coğrafya Muallimi Kolağası Ali Cevad" şeklinde kaydedildiği görülür. Üsküdar (Paşakapısı) Mülki İdadî Mektebi (Günümüzde Burhan Felek Anadolu Lisesi3 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.) 'nin 1898 yılına ait personel çizelgesinde coğrafya öğretmeni Ali Cevad Bey'in adı geçmektedir. Fakat bu yıldan sonrasına ait çizelgelerde adı mevcut değildir.
İkinci Meşrutiyet'in ilanını takiben arkadaşlarıyla birlikte Anadolu'ya sürgüne gönderilen Ali Cevad, aftan sonra İstanbul'a dönmüş ve 1908 yılından sonra emekliye ayrılmış veya emekli edilmiştir.
Sürgünden dönüşünde, 1914 yılında, ikamet ettiği Üsküdar'da ölmüş ve Karacaahmet Mezarlığı'na defnedilmiştir.
Coğrafya ilmine ilişkin yapıtlarından başlıcaları
- Resimli Fezleke-i Coğrafya-yı Umumî (Hicri 1307)
- Bidayet-i Coğrafya (Hicri 1308)
Kaynakça
- ^ Ceylan, Mehmet Akif (30 Aralık 2018). "ALİ CEVAD IN HAYATI VE TÜRKİYE COĞRAFYASINA KATKILARI" (PDF). Journal of International Social Research (İngilizce). 11 (61): 242-254. doi:10.17719/jisr.2018.2915. ISSN 1307-9581. 10 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Ağustos 2020.
- ^ "MEŞRUTİYETTEN CUMHURİYETE GEÇİŞ DÖNEMİNDE KULLANILAN COĞRAFYA DERS KİTAPLARININ İNCELENMESİ". tez.yok.gov.tr. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ali Cevat veya Ali Cevad d o 1914 Istanbul Turk ogretmen ve cografyaci Asil adi Ibn Nuzhet Cevad olan Ali Cevat in dogum yeri Uskudar Istanbul dur Dogum tarihi hakkinda kesin bir bilgi ve kaynak yoktur Babasi Yanya Defterdari Mehmet Emin Nuzhet Bey 1821 1867 Tosyali Resid Efendizade olarak bilinen bir sairdir Buradan hareketle Nuzhet Bey in aslen Tosya Kastamonulu oldugu anlasilmaktadir Ali Cevad egitimini o zamanlar Istanbul da bulunan Mekteb i Harbiye den almistir Ali Cevad in bu okulda ogrenci oldugu donemde topografya yeryuzu sekilleri harita tersimi cizimi ilm i hey et astronomi cografyayi askeri ilm i nebatat bitki bilimi satih yuzey rakim yukseklik gibi cografyayi dogrudan ve dolayli ilgilendiren cesitli dersler okutulmustur Nitekim bugun de onemini koruyan basta cografya tarih ve dini konularda vermis oldugu pek cok eser de bunun bir gostergesi durumundadir Ali Cevad in Mekteb i Harbiye de o donem buyuk onem verilen Fransizcayi iyi ogrendigi bu dildeki cografya eserlerini tercume yaparak yayinlayabilecek kadar dile hakim oldugu gorulur Bu baglamda Resimli Fezleke i Cografya yi Umumi Hicri 1307 ve Bidayet i Cografya Hicri 1308 muellifin tercume ederek yayinlamis oldugu eserlerden bazilari olarak dikkati cekmektedir Ali Cevad Istanbul da Mekteb i Harbiye den 1880 yilinda piyade subayi olarak mezun olmustur Mekteb i Harbiye yi bitirdikten sonra askeri ve mulki okullarda cografya ogretmeni gorevinde bulunmustur Nitekim yazmis oldugu kitaplarinda belirttigi uzere Toptapi Askeri Rustiyesi ve Uskudar Mektebi Idadiye i Mulkiye sinde cografya ogretmenligi yapmistir Eserlerinde kendini ozellikle cografya muallimi olarak ifade etmesi mesleki anlamda dikkati cekmekte muellifin egitimci ve cografyaci yonu one cikmaktadir Bidayet i Cografya Cografya ya Giris adli eserin 1890 tarihinde yayinlanmis oldugu baskisinda Topkapi Askeri Rustiyesi ve Uskudar Mektebi Idadiye i Mulkiye sinde Cografya Muallimi Kolagasi Ali Cevad seklinde kaydedildigi gorulur Uskudar Pasakapisi Mulki Idadi Mektebi Gunumuzde Burhan Felek Anadolu Lisesi3 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi nin 1898 yilina ait personel cizelgesinde cografya ogretmeni Ali Cevad Bey in adi gecmektedir Fakat bu yildan sonrasina ait cizelgelerde adi mevcut degildir Ikinci Mesrutiyet in ilanini takiben arkadaslariyla birlikte Anadolu ya surgune gonderilen Ali Cevad aftan sonra Istanbul a donmus ve 1908 yilindan sonra emekliye ayrilmis veya emekli edilmistir Surgunden donusunde 1914 yilinda ikamet ettigi Uskudar da olmus ve Karacaahmet Mezarligi na defnedilmistir Cografya ilmine iliskin yapitlarindan baslicalari Resimli Fezleke i Cografya yi Umumi Hicri 1307 Bidayet i Cografya Hicri 1308 Kaynakca Ceylan Mehmet Akif 30 Aralik 2018 ALI CEVAD IN HAYATI VE TURKIYE COGRAFYASINA KATKILARI PDF Journal of International Social Research Ingilizce 11 61 242 254 doi 10 17719 jisr 2018 2915 ISSN 1307 9581 10 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 16 Agustos 2020 MESRUTIYETTEN CUMHURIYETE GECIS DONEMINDE KULLANILAN COGRAFYA DERS KITAPLARININ INCELENMESI tez yok gov tr Erisim tarihi 16 Agustos 2020