Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Azteklerde kölelik, Aztek toplumunda köle (Nahuatl dilinde tlacotin) önemli bir sınıfı temsil eder.
Kölelik biçimi
Aztek toplumunda kölelik aynı dönemde Avrupa'da görülen kölelikten oldukça farklıydı. İlk olarak kölelik sadece kişiseldir ve kişinin sülalesine devredilmez: Bir kölenin çocuğu özgür olarak doğar. Bir köle malvarlığına ve hatta kendisine ait kölelere sahip olabilir. Köleler özgürlüklerini satın alabilir, kötü muameleye maruz kaldıklarını ispat edebilirlerse, efendilerinden çocukları olursa veya efendileriyle evlenirlerse özgürlüklerine kavuşmaktaydılar. Efendilerinin ölmesi durumunda kölelerden yararlılık göstermiş olanlar özgürlüklerine kavuşabilmekteydi. Azat edilmeyen köleler mirasın parçası olarak değerlendirilirdi.
Özgürlük
Bir kölenin özgürlüğünü kazanabileceği ilginç bir yöntem daha bulunmaktaydı. Eğer köle pazarında bir köle sahibinin gözetiminden kaçıp köle pazarı duvarlarının dışına çıkabilirse orada bulunan özgür insanların aracılığıyla hakimlere başvurarak özgürlüğüne kavuşabilirdi. Eğer özgürlüğüne kavuşursa yıkanır, efendisinin olmayan yeni elbiseler verilir ve özgür ilan edilirdi. Kanunlarda kölenin kaçmasına engel olan ve kölenin efendisinin akrabası olmayan kişiler köle olurdu. Bu yüzden kaçmakta olan bir köleye sahibinden başka kimse engel olmaya çalışmazdı.
Konkistadorların anlatımları
Konkistadorlardan Orozca y Berra’nın anlatımına göre bir köle sahibi kölesinin onayı olmadan onu başkasına satamazdı. Eğer köle yetkililer tarafından artık düzeltilemez olarak ilan edilirse bu durum değişirdi. Düzeltilemez köleler tahtadan bir prangaya omuzlarından ve kafasından bağlı durur. Pranga hem köleyi kolayca bulabilmek hem de kaçmasını güçleştirmek için kullanılırdı.
Köle olmak
Prangalı bir köle satıl alınırken kölenin kaç kez el değiştirdiği bildirilmek zorundaydı. Eğer artık düzeltilemez olarak addedilen bir köle dört kez satıldıysa kurban edilmek üzere satılabilirdi ve bu durum değerini artırmaktaydı. Eğer prangalı bir köle saray veya bir mabete kadar gidebilirse derhal özgürlüğüne kavuşurdu.
Bir Aztek vatandaşı da ceza olarak köle olabilirdi. Bir cinayet işlemiş olan katil, öldürülen kişinin eşinin onayıyla idam cezasının yerine köle olabilirdi. Eğer bir oğul yetkililer tarafından düzeltilemez ilan edilirse babası tarafından köle olarak satılabilirdi. Borçlarını ödeyemeyenler de köle olarak satılabilirdi.
İnsanlar kendilerini köle olarak satabilirlerdi. Özellikle kumarbazlar ve fahişeler belirli bir süre özgür yaşar daha sonra belirli bir ücret karşılığında özgürlüklerini satarlardı.
Kurban edilme
Konkistador tarih anlatıcılarından Motolinía, kurban edilmek üzere satın alınan kölelerin, kurban edilinceye dek Aztek köleleri gibi oldukça serbest bırakıldığını söylemekte ancak bu kölelerin kaçmalarının nasıl önlendiğini belirtmemektedir.
Kaynakça
- ^ Tanım savaş esirlerini kapsamaz
- ^ Düzeltilemez olma durumu aşırı miskinlik, kaçmaya teşebbüs etmek veya genel kötü davranış olarak tanımlanırdı.
Konuyla ilgili yazılan eserler
- Manuel Orozco y Berra, La civilización azteca (1860)
- Thomas Ward Expanding Ethnicity in Sixteenth-Century Anahuac: Ideologies of Ethnicity and Gender in the Nation-Building Process. MLN 116.2 (Mart 2001): s.419-452
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Azteklerde kolelik Aztek toplumunda kole Nahuatl dilinde tlacotin onemli bir sinifi temsil eder Kolelik bicimiAztek toplumunda kolelik ayni donemde Avrupa da gorulen kolelikten oldukca farkliydi Ilk olarak kolelik sadece kisiseldir ve kisinin sulalesine devredilmez Bir kolenin cocugu ozgur olarak dogar Bir kole malvarligina ve hatta kendisine ait kolelere sahip olabilir Koleler ozgurluklerini satin alabilir kotu muameleye maruz kaldiklarini ispat edebilirlerse efendilerinden cocuklari olursa veya efendileriyle evlenirlerse ozgurluklerine kavusmaktaydilar Efendilerinin olmesi durumunda kolelerden yararlilik gostermis olanlar ozgurluklerine kavusabilmekteydi Azat edilmeyen koleler mirasin parcasi olarak degerlendirilirdi OzgurlukBir kolenin ozgurlugunu kazanabilecegi ilginc bir yontem daha bulunmaktaydi Eger kole pazarinda bir kole sahibinin gozetiminden kacip kole pazari duvarlarinin disina cikabilirse orada bulunan ozgur insanlarin araciligiyla hakimlere basvurarak ozgurlugune kavusabilirdi Eger ozgurlugune kavusursa yikanir efendisinin olmayan yeni elbiseler verilir ve ozgur ilan edilirdi Kanunlarda kolenin kacmasina engel olan ve kolenin efendisinin akrabasi olmayan kisiler kole olurdu Bu yuzden kacmakta olan bir koleye sahibinden baska kimse engel olmaya calismazdi Konkistadorlarin anlatimlariKonkistadorlardan Orozca y Berra nin anlatimina gore bir kole sahibi kolesinin onayi olmadan onu baskasina satamazdi Eger kole yetkililer tarafindan artik duzeltilemez olarak ilan edilirse bu durum degisirdi Duzeltilemez koleler tahtadan bir prangaya omuzlarindan ve kafasindan bagli durur Pranga hem koleyi kolayca bulabilmek hem de kacmasini guclestirmek icin kullanilirdi Kole olmakPrangali bir kole satil alinirken kolenin kac kez el degistirdigi bildirilmek zorundaydi Eger artik duzeltilemez olarak addedilen bir kole dort kez satildiysa kurban edilmek uzere satilabilirdi ve bu durum degerini artirmaktaydi Eger prangali bir kole saray veya bir mabete kadar gidebilirse derhal ozgurlugune kavusurdu Bir Aztek vatandasi da ceza olarak kole olabilirdi Bir cinayet islemis olan katil oldurulen kisinin esinin onayiyla idam cezasinin yerine kole olabilirdi Eger bir ogul yetkililer tarafindan duzeltilemez ilan edilirse babasi tarafindan kole olarak satilabilirdi Borclarini odeyemeyenler de kole olarak satilabilirdi Insanlar kendilerini kole olarak satabilirlerdi Ozellikle kumarbazlar ve fahiseler belirli bir sure ozgur yasar daha sonra belirli bir ucret karsiliginda ozgurluklerini satarlardi Kurban edilmeKonkistador tarih anlaticilarindan Motolinia kurban edilmek uzere satin alinan kolelerin kurban edilinceye dek Aztek koleleri gibi oldukca serbest birakildigini soylemekte ancak bu kolelerin kacmalarinin nasil onlendigini belirtmemektedir Kaynakca Tanim savas esirlerini kapsamaz Duzeltilemez olma durumu asiri miskinlik kacmaya tesebbus etmek veya genel kotu davranis olarak tanimlanirdi Konuyla ilgili yazilan eserlerManuel Orozco y Berra La civilizacion azteca 1860 Thomas Ward Expanding Ethnicity in Sixteenth Century Anahuac Ideologies of Ethnicity and Gender in the Nation Building Process MLN 116 2 Mart 2001 s 419 452