Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, ; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Mezhepleşme, Avrupa'da 1540-1649 yılları arasına tarihlendirilen Reform sonrası kilise, devlet ve toplumun birbirinden doğrudan etkilenerek gelişmesi ve değişmesi sürecini ifade eden kavramdır. Avrupa tarihi'nde Erken Modern Çağ'ı yorumlarken ele alınan bir olgudur.
Protestan Reformu tarihinde mezhepleşme, Augsburg Barışı (1555) ile Otuz Yıl Savaşları (1618-1648) arasında Avrupa'da meydana gelen "mezhep inşası" ile paralel giden bir süreçtir. Otuz Yıl Savaşları arifesindeki bu dönemde her iki mezhep de kendi mensuplarının yaşadığı yerlerde kendi itikadi inançlarını daha sağlam bir biçimde egemen kılmaya çabaladıkları için Protestan ve Katolik mezhepleri arasında göstermelik bir barış mevcuttu. Bu mezhep inşası, hem Protestan hem de Katolik Hristiyanların yaşadığı yerlerdeki egemen kliseler inananların hayatlarına dair tüm konularda kendi özgül kurallarını daha katı bir biçimde uyguladığı için "toplumsal disiplin" aracılığıyla gerçekleşmiştir. Bu olgu daha sonrasında kilise dogmalarını, inanç oluşumunu, ayinleri ve üniversitelerin gelişimini etkileyen ayrışmış mezhepsel kimliklerin oluşmasına neden olmuştur.
1950'lerde, Alman tarihçi 'mezhep inşası' (Konfessionsbildung) olgusunu ilk kez tanımlayan kişidir. 1970'lerde, ve ayrı ayrı bu düşünceyi daha da ileri götürmüş ve kendi fikirlerini Kutsal Roma İmparatorluğu'nda Roma Katolik ve Lüterci bağlamlarda kilise-devlet oluşumunu açılamada uygulamışlardır
Jean Calvin'in önderliğinde protestanların toplandığı bir üs konumunda olan Cenevre'de reform geçirmiş bir Hristiyan inanışı altında ileri derecede bir toplumsal kontrol, birlik ve homojenlik olduğu için mezhepleşme dönemi için bir model vaka konumundaydı. Cenevre modeli Erasmus'un hümanizminin bir yorumundan ilham almıştır. Reform, Kuzey Avrupa'nın Katolik ortodoksiyi kabule direnerek Hristiyan dünyanın birliğinin de sonunu getiren bağımsız karakterini ortaya koymuştur. Bu yeni model, kişinin kendi yorumlayıcı teolojisinin sahih ve yeterli olduğu inanışından kaynaklanan ademimerkeziyetçi bir Hristiyan cemaati kurmayı hedeflemiştir.
Mezhepleşme olgusu, kendi egemenlikleri altında bulunan kiliseleri üzerinde kontrol gücü verdiği ve katı bir dinî itaate zorlayarak kendi tebaaları üzerinde daha fazla güç uygulayabildikleri için genel olarak hükümdarlar ve yöneticiler tarafından desteklenmiştir. Bu baskı kurallarının uygulanmasında kullanılan ana araçlar "asayiş düzenlemeleri"dir. Bunlar katı cezalarla tehdit edilen sıradan vatandaşların uymak zorunda olduğu dini, toplumsal ve ekonomik hayata dair davranış kurallarıdır.
Zaman içerisinde, seküler yönetimler (kontrol ettikleri kiliselerle bazen birlikte bazen çatışma halinde olarak) fakir ve ihtiyaç sahiplerine maddi yardım sağlamaya başlamış ve böylece tebaalarından daha fazla itaat ve vergi talep etmiştir. Bu nedenle mezhepleşme sıklıkla 18. yüzyılın merkezileşmiş mutlakiyetçi devletleri ve çağdaş refah devletlerine doğru giden yolda bir aşama olarak da görülmüştür.
Konuyla ilgili yayınlar
- Confessionalization forum 16 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (H-German, 2005)
- Lutheran church organization and confessionalization 18 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Britannica Online)
- Confessionalization: Reformation, Religion, Absolutism, and Modernity
- Headley, John M. and Hans J. Hillerbrand, eds. (2004). Confessionalization in Europe, 1555–1700: Essays in Honor and Memory of Bodo Nischan. Farnham, İng: Ashgate.
- Hsia, R. Po-chia (1991). Social discipline in the Reformation : Central Europe 1550-1750 (Paperback bas.). Londra: Routledge. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde oksuz maddedir zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmis bir baglanti yoktur Lutfen ilgili maddelerden bu sayfaya baglanti vermeye calisin Eylul 2022 Mezheplesme Avrupa da 1540 1649 yillari arasina tarihlendirilen Reform sonrasi kilise devlet ve toplumun birbirinden dogrudan etkilenerek gelismesi ve degismesi surecini ifade eden kavramdir Avrupa tarihi nde Erken Modern Cag i yorumlarken ele alinan bir olgudur Avrupa da reform sonrasi mezheplesme 1620 Protestan Reformu tarihinde mezheplesme Augsburg Barisi 1555 ile Otuz Yil Savaslari 1618 1648 arasinda Avrupa da meydana gelen mezhep insasi ile paralel giden bir surectir Otuz Yil Savaslari arifesindeki bu donemde her iki mezhep de kendi mensuplarinin yasadigi yerlerde kendi itikadi inanclarini daha saglam bir bicimde egemen kilmaya cabaladiklari icin Protestan ve Katolik mezhepleri arasinda gostermelik bir baris mevcuttu Bu mezhep insasi hem Protestan hem de Katolik Hristiyanlarin yasadigi yerlerdeki egemen kliseler inananlarin hayatlarina dair tum konularda kendi ozgul kurallarini daha kati bir bicimde uyguladigi icin toplumsal disiplin araciligiyla gerceklesmistir Bu olgu daha sonrasinda kilise dogmalarini inanc olusumunu ayinleri ve universitelerin gelisimini etkileyen ayrismis mezhepsel kimliklerin olusmasina neden olmustur 1950 lerde Alman tarihci mezhep insasi Konfessionsbildung olgusunu ilk kez tanimlayan kisidir 1970 lerde ve ayri ayri bu dusunceyi daha da ileri goturmus ve kendi fikirlerini Kutsal Roma Imparatorlugu nda Roma Katolik ve Luterci baglamlarda kilise devlet olusumunu acilamada uygulamislardir Jean Calvin in onderliginde protestanlarin toplandigi bir us konumunda olan Cenevre de reform gecirmis bir Hristiyan inanisi altinda ileri derecede bir toplumsal kontrol birlik ve homojenlik oldugu icin mezheplesme donemi icin bir model vaka konumundaydi Cenevre modeli Erasmus un humanizminin bir yorumundan ilham almistir Reform Kuzey Avrupa nin Katolik ortodoksiyi kabule direnerek Hristiyan dunyanin birliginin de sonunu getiren bagimsiz karakterini ortaya koymustur Bu yeni model kisinin kendi yorumlayici teolojisinin sahih ve yeterli oldugu inanisindan kaynaklanan ademimerkeziyetci bir Hristiyan cemaati kurmayi hedeflemistir Mezheplesme olgusu kendi egemenlikleri altinda bulunan kiliseleri uzerinde kontrol gucu verdigi ve kati bir dini itaate zorlayarak kendi tebaalari uzerinde daha fazla guc uygulayabildikleri icin genel olarak hukumdarlar ve yoneticiler tarafindan desteklenmistir Bu baski kurallarinin uygulanmasinda kullanilan ana araclar asayis duzenlemeleri dir Bunlar kati cezalarla tehdit edilen siradan vatandaslarin uymak zorunda oldugu dini toplumsal ve ekonomik hayata dair davranis kurallaridir Zaman icerisinde sekuler yonetimler kontrol ettikleri kiliselerle bazen birlikte bazen catisma halinde olarak fakir ve ihtiyac sahiplerine maddi yardim saglamaya baslamis ve boylece tebaalarindan daha fazla itaat ve vergi talep etmistir Bu nedenle mezheplesme siklikla 18 yuzyilin merkezilesmis mutlakiyetci devletleri ve cagdas refah devletlerine dogru giden yolda bir asama olarak da gorulmustur Konuyla ilgili yayinlarConfessionalization forum 16 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi H German 2005 Lutheran church organization and confessionalization 18 Subat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Britannica Online Confessionalization Reformation Religion Absolutism and Modernity Headley John M and Hans J Hillerbrand eds 2004 Confessionalization in Europe 1555 1700 Essays in Honor and Memory of Bodo Nischan Farnham Ing Ashgate Hsia R Po chia 1991 Social discipline in the Reformation Central Europe 1550 1750 Paperback bas Londra Routledge ISBN 0415011493