ABD vatandaşı Almanların enterne edilmesi, I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı sırasında ABD vatandaşı olan Alman asıllı kişilerin zorla enterne edilmeleridir. Bu kişilerden, ABD vatandaşı Japonların enterne edilmesi olayının tersine resmî olarak hiçbir şekilde özür dilenmemiş, tazminat ödenmemiştir.
I. Dünya Savaşı
Siviller
I. Dünya Savaşı sırasında ABD Başkanı Woodrow Wilson 6 Nisan ve 16 Kasım 1917 tarihlerinde yayınladığı bir takım yeni uygulamalarla ABD topraklarında bulunan 14 yaşından büyük Almanya İmparatorluğu doğumlulara bazı kısıtlamalar getirir. Kurallar Almanya doğumlu olup ABD vatandaşlığının dışında başka bir ülke vatandaşı olanları da kapsar. Bu kapsama giren 250 bin kişinin semtlerindeki postanelere başvurarak, kimlik kartlarını sürekli olarak yanlarında bulundurmaları istenir. Benzer uygulama 18 Nisan 1918 tarihli kararla kadınlar için de geçerli hale getirilir. Bu şekilde kayıt altına alınanlardan 6.300 kişi tutuklanmıştır. On binlerce kişi ise sorgulanmış ve fişlenmiştir. 2.048 kişi savaşın sonuna kadar Utah'daki ve Georgia'daki 'da enterne edilmiştir. Tutukluların yasal süreçleri Adalet Bakanlığına bağlı Düşman Kayıt Bölümü Başkanı olan o dönemde 23 yaşındaki sonranın FBI Başkanı Edgar Hoover tarafından yürütülmüştür. Bu kapsamda enterne edilenler arasında öne çıkan bazı isimler şöyledir:
- Richard Goldschmidt genetikçi
- 29 üyesi
Enterne edilenlerin çoğu 1919 yılı Haziran ayında affa uğrayarak salıverilirken, son enterneler 1920 yılı Nisan ayında serbest bırakılacaktır.
Gemiciler
ABD, Almanya İmparatorluğuna savaş ilan etmeden önce Alman ticari gemilerine ve mürettebatına müdahale edilmez. Ancak 6 Nisan 1917 tarihindeki savaş ilanının ardından ABD ve Porto Riko limanlarındaki yaklaşık 1.800 gemici savaş esiri olarak alıkonulur.
Askerler
ABD'nin savaşa girmesinden önce ABD limanlarına sığınan veya burada bulunan Alman savaş gemilerinden 24 saat içinde limanları terk etmeleri istenmiş aksi durumda mürettebatın tutuklanacağı bildirilmiştir. 1914 yılı Aralık ayında Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetlerinden kaçan Kaiserliche Marine gambotu Cormoran Guam'a sığınarak yakıt ikmali yapmak istemiş, ABD yetkililerinin limanı terk etmesi yaptığı uyarılar sonucu denize dönmektense teslim olmayı yeğlemiştir. Topları sökülen gemi mürettebata ev sahipliği yapmıştır. Guam'daki askeri üsteki ABD askeri sayısının çok üstündeki Almanlar yer sıkıntısından dolayı gemide alıkonulmuştur. ABD'nin Almanya'ya savaş ilan etmesinin ardından geminin kaptanına gemiyi teslim etmesi için ültimatom verilse de Alman kaptan gemiyi batırmayı tercih etmiştir. Olay sırasında en az 6 Alman askeri ölmüş, 353 Alman asker ise savaş esiri olarak teslim alınmıştır.
1914 yılı Kasım ayında benzer şekilde Honolulu'ya sığınan kruvazör 'in mürettebatı da enterne edilmiştir. Atlantik Okyanusu sahilinde ise Alman kruvazörleri ve mürettebatı enterne edildikleri Norfolk'da Alman Köyü inşa etmişlerdir. Kamp daha sonra Philadelphia'ya taşınmıştır. ABD'nin Almanya'ya savaş ilanının ardından mürettebat askeri hapishanelere gönderilmiştir.
Bu dönemde askerî ataşe olarak Washington, DC'de bulunan Franz von Papen gizli istihbarat faaliyetleri nedeniyle persona non grata ilan edilerek sınırdışı edilmiştir.
II. Dünya Savaşı
1940 ABD nüfus sayımında, Alman doğumlu olduğu tespit edilen yaklaşık 1.237.000 kişi; 5 milyon kişinin her iki ebeveyni de Almanya'da doğmuştur; ve 6 milyon kişinin en az bir ebeveyni Almanya'da doğmuştur. Alman göçmenlerin vatandaşlığa alınmış Birleşik Devletler vatandaşı olmaları yasaklanmamıştı ve birçoğu bunu yaptı. Yakın zamanda Almanya ile bağlantısı olan çok sayıda Alman Amerikalı ve bunun sonucunda ortaya çıkan siyasi ve ekonomik etkileri, büyük ölçekli tehcir ve gözaltından kurtulmalarının nedeni olarak kabul edildi.
Savaşın başlangıç döneminde ABD yetkilileri 1798 numaralı yasa kapsamında yabancı düşman olarak değerlendirilen 11 bin Alman enterne edilir. Bu kişiler arasında hâlen Alman vatandaşı olanlarla eskiden Alman vatandaşı olanlar bulunmaktaydı. Enterne edilen ailelerin birbirinden ayrıldığı durumlar da olmuş, ayrılmadığı durumlar da görülmüştür. ABD'de bulunan Almanların hem sayısal olarak çokluğu hem de yasal olarak durumlarının çeşitliliği genel bir siyaset uygulanmasına engel olmuştur. Almanlar tekil olarak değerlendirilerek enterne edilmişlerdir.Ayırca Savaş Bakanlığı Almanların askeri güvenlik gerekçesiyle kıyı bölgelerinden iç bölgelere göç ettirilmesi işlemini de planlamış ancak uygulamamıştır.
Japonların Pearl Harbor saldırısından kısa bir süre sonra, hükûmetin onları izlediği için yaklaşık 1.260 Alman vatandaşı gözaltına alındı ve tutuklandı. Kıyı bölgelerinden tahliye edilen Japon kökenli olmayan 254 kişinin çoğunluğu etnik Almandı. İkinci Dünya Savaşı sırasında, ABD'deki Alman vatandaşları ve Alman Amerikalılar, bireysel olarak kıyı bölgelerinden gözaltına alındı ve/veya tahliye edildi. Savaş Dairesi (Savunma Bakanlığı), askeri güvenlik nedenleriyle etnik Almanları ve etnik İtalyanları Doğu veya Batı kıyı bölgelerinden toplu olarak sınır dışı etmeyi düşünse de, bunu takip etmedi. Olaya karışan insan sayısı idare edilmesi çok zor olurdu.
Savaş süresince toplam 11.507 Alman enterne edilir.Pearl Harbor Saldırısının ardından ilk olarak 1.260 kişi enterne edilmiştir. Ayrıca Latin Amerika'da bulunan ve gizli faaliyet göstermesinden çekinilen 4.500 etnik Almanın da ABD'ye iade edilmesi sağlanmıştır. Bu kapsamda sınırdışı edilerek ABD'ye teslim edilen 4.058 kişinin %10'u Nazi görevlisidir. ancak çoğunluk yıllar önce Latin Amerika'ya göç ederek yerleşen Almanlardır.
Bazı durumlarda yolsuzluk peşinde koşan Latin Amerikalı yöneticiler Almanların mal varlıklarını zimmetlerine geçirmek için bu fırsatı değerlendirmiş, ABD yetkilileri de kişi başına rüşvet ödemesi yapmıştır. Bazı ülkeler ABD taleplerini geri çevirmiştir, diğerleri de bu kişileri kendi topraklarında enterne etmiştir. Latin Amerika bölgelerinden gelen şüphelilerden bazıları 1948 yılına kadar tutuklu kalmıştır.
Geleneği
2001 yılında ABD Kongresi bağımsız bir komisyon görevlendirerek savaş sırasında etnik Avrupalılara karşı uygulanan hükûmet politikalarının iredelenmesini istemiştir. 3 Ağustos 2001 tarihinde bir araya gelen komisyon II. Dünya Savaşı sırasında yaşananlar değerlendirilmiştir. 2007 yılında ABD Senatosu Wartime Treatment Study Act adıyla kabul edilen yasa uyarınca savaş sırasında etnik gruplara karşı yapılan muamelelerin gözden geçirilmesini istemiştir.
Yasal girişimlere ek olarak bazı sivil toplum kuruluşları ve gönüllüler özellikle II. Dünya Savaşı sırasında enterne edilen etnik Almanların durumuna işaret etmek için eylemlerde bulunmuşlar, ABD hükûmetinin gerçekleştirdiği insan hakları ihlalleri için özür dilemesini istemişlerdir.
Kaynakça
- ^ 22 Ağustos 1919 tarihli 4 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The New York Times haberi (İngilizce) 5 Mart 2012 tarihinde erişilmiştir
- ^ Metnin aslı 19 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 5 Mart 2012 tarihinde erişilmiştir
- ^ Kashima, Tetsuden, (Ed.) (1997). Commission on Wartime Relocation and Internment of Civilians. Part 769: Personal justice denied. University of Washington Press. s. 289. ISBN .
- ^ Enemies Within: Italian and Other Internees in Canada and Abroad 30 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., , Roberto Perin, and Angelo Principe, (University of Toronto Press, 2000), , p. 281
- ^ Iacovetta, Franca; Perin, Roberto; Principe, Angelo (2000). Enemies within: Italian and other internees in Canada and abroad. University of Toronto Press. s. 297. ISBN .
- ^ Kashima, Tetsuden, (Ed.) (1997). Commission on Wartime Relocation and Internment of Civilians. Part 769: Personal justice denied. University of Washington Press. ss. 287-288. ISBN .
- ^ Bu sayı aynı dönemde entere edilen 110.000 Japon asıllı Amerikalıdan çok az seviyededir.
- ^ İade taleplerine Arjantin, Brezilya, Şili ve Meksika olumlu cevap vermemiştir. Kendi topraklarında enterne kampları kuran ülkeler ise şöyledir: Brezilya, Kolombiya, Kostarika, Küba, Çuraçao, Dominik Cumhuriyeti, Meksika, Nikaragua ve Panama Kanal Bölgesi
- ^ Komisyon bileşimi: Senatörler Russell Feingold, Charles Grassley, Ted Kennedy ve Joseph Lieberman
- ^ German American Internee Coalition Resmî internet sitesi 7 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 6 Mart 2012 tarihinde erişilmiştir ve Traces Resmî internet sitesi 24 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 6 Mart 2012 tarihinde erişilmiştir
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Konuyla ilgili Karen Ebel makalesi (İngilizce) 2 Mart 2012 tarihinde erişilmiştir
- Teksas'taki enterne kampları 28 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 5 Mart 2012 tarihinde erişilmiştir
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
ABD vatandasi Almanlarin enterne edilmesi I Dunya Savasi ve II Dunya Savasi sirasinda ABD vatandasi olan Alman asilli kisilerin zorla enterne edilmeleridir Bu kisilerden ABD vatandasi Japonlarin enterne edilmesi olayinin tersine resmi olarak hicbir sekilde ozur dilenmemis tazminat odenmemistir I Dunya SavasiSiviller I Dunya Savasi sirasinda ABD Baskani Woodrow Wilson 6 Nisan ve 16 Kasim 1917 tarihlerinde yayinladigi bir takim yeni uygulamalarla ABD topraklarinda bulunan 14 yasindan buyuk Almanya Imparatorlugu dogumlulara bazi kisitlamalar getirir Kurallar Almanya dogumlu olup ABD vatandasliginin disinda baska bir ulke vatandasi olanlari da kapsar Bu kapsama giren 250 bin kisinin semtlerindeki postanelere basvurarak kimlik kartlarini surekli olarak yanlarinda bulundurmalari istenir Benzer uygulama 18 Nisan 1918 tarihli kararla kadinlar icin de gecerli hale getirilir Bu sekilde kayit altina alinanlardan 6 300 kisi tutuklanmistir On binlerce kisi ise sorgulanmis ve fislenmistir 2 048 kisi savasin sonuna kadar Utah daki ve Georgia daki da enterne edilmistir Tutuklularin yasal surecleri Adalet Bakanligina bagli Dusman Kayit Bolumu Baskani olan o donemde 23 yasindaki sonranin FBI Baskani Edgar Hoover tarafindan yurutulmustur Bu kapsamda enterne edilenler arasinda one cikan bazi isimler soyledir Richard Goldschmidt genetikci 29 uyesi Enterne edilenlerin cogu 1919 yili Haziran ayinda affa ugrayarak saliverilirken son enterneler 1920 yili Nisan ayinda serbest birakilacaktir Gemiciler ABD Almanya Imparatorluguna savas ilan etmeden once Alman ticari gemilerine ve murettebatina mudahale edilmez Ancak 6 Nisan 1917 tarihindeki savas ilaninin ardindan ABD ve Porto Riko limanlarindaki yaklasik 1 800 gemici savas esiri olarak alikonulur Askerler ABD nin savasa girmesinden once ABD limanlarina siginan veya burada bulunan Alman savas gemilerinden 24 saat icinde limanlari terk etmeleri istenmis aksi durumda murettebatin tutuklanacagi bildirilmistir 1914 yili Aralik ayinda Japon Imparatorluk Deniz Kuvvetlerinden kacan Kaiserliche Marine gambotu Cormoran Guam a siginarak yakit ikmali yapmak istemis ABD yetkililerinin limani terk etmesi yaptigi uyarilar sonucu denize donmektense teslim olmayi yeglemistir Toplari sokulen gemi murettebata ev sahipligi yapmistir Guam daki askeri usteki ABD askeri sayisinin cok ustundeki Almanlar yer sikintisindan dolayi gemide alikonulmustur ABD nin Almanya ya savas ilan etmesinin ardindan geminin kaptanina gemiyi teslim etmesi icin ultimatom verilse de Alman kaptan gemiyi batirmayi tercih etmistir Olay sirasinda en az 6 Alman askeri olmus 353 Alman asker ise savas esiri olarak teslim alinmistir 1914 yili Kasim ayinda benzer sekilde Honolulu ya siginan kruvazor in murettebati da enterne edilmistir Atlantik Okyanusu sahilinde ise Alman kruvazorleri ve murettebati enterne edildikleri Norfolk da Alman Koyu insa etmislerdir Kamp daha sonra Philadelphia ya tasinmistir ABD nin Almanya ya savas ilaninin ardindan murettebat askeri hapishanelere gonderilmistir Bu donemde askeri atase olarak Washington DC de bulunan Franz von Papen gizli istihbarat faaliyetleri nedeniyle persona non grata ilan edilerek sinirdisi edilmistir II Dunya SavasiII Dunya Savasi sirasinda ABD deki enternelerin tutulduklari kamplar 1940 ABD nufus sayiminda Alman dogumlu oldugu tespit edilen yaklasik 1 237 000 kisi 5 milyon kisinin her iki ebeveyni de Almanya da dogmustur ve 6 milyon kisinin en az bir ebeveyni Almanya da dogmustur Alman gocmenlerin vatandasliga alinmis Birlesik Devletler vatandasi olmalari yasaklanmamisti ve bircogu bunu yapti Yakin zamanda Almanya ile baglantisi olan cok sayida Alman Amerikali ve bunun sonucunda ortaya cikan siyasi ve ekonomik etkileri buyuk olcekli tehcir ve gozaltindan kurtulmalarinin nedeni olarak kabul edildi Savasin baslangic doneminde ABD yetkilileri 1798 numarali yasa kapsaminda yabanci dusman olarak degerlendirilen 11 bin Alman enterne edilir Bu kisiler arasinda halen Alman vatandasi olanlarla eskiden Alman vatandasi olanlar bulunmaktaydi Enterne edilen ailelerin birbirinden ayrildigi durumlar da olmus ayrilmadigi durumlar da gorulmustur ABD de bulunan Almanlarin hem sayisal olarak coklugu hem de yasal olarak durumlarinin cesitliligi genel bir siyaset uygulanmasina engel olmustur Almanlar tekil olarak degerlendirilerek enterne edilmislerdir Ayirca Savas Bakanligi Almanlarin askeri guvenlik gerekcesiyle kiyi bolgelerinden ic bolgelere goc ettirilmesi islemini de planlamis ancak uygulamamistir Japonlarin Pearl Harbor saldirisindan kisa bir sure sonra hukumetin onlari izledigi icin yaklasik 1 260 Alman vatandasi gozaltina alindi ve tutuklandi Kiyi bolgelerinden tahliye edilen Japon kokenli olmayan 254 kisinin cogunlugu etnik Almandi Ikinci Dunya Savasi sirasinda ABD deki Alman vatandaslari ve Alman Amerikalilar bireysel olarak kiyi bolgelerinden gozaltina alindi ve veya tahliye edildi Savas Dairesi Savunma Bakanligi askeri guvenlik nedenleriyle etnik Almanlari ve etnik Italyanlari Dogu veya Bati kiyi bolgelerinden toplu olarak sinir disi etmeyi dusunse de bunu takip etmedi Olaya karisan insan sayisi idare edilmesi cok zor olurdu Savas suresince toplam 11 507 Alman enterne edilir Pearl Harbor Saldirisinin ardindan ilk olarak 1 260 kisi enterne edilmistir Ayrica Latin Amerika da bulunan ve gizli faaliyet gostermesinden cekinilen 4 500 etnik Almanin da ABD ye iade edilmesi saglanmistir Bu kapsamda sinirdisi edilerek ABD ye teslim edilen 4 058 kisinin 10 u Nazi gorevlisidir ancak cogunluk yillar once Latin Amerika ya goc ederek yerlesen Almanlardir Bazi durumlarda yolsuzluk pesinde kosan Latin Amerikali yoneticiler Almanlarin mal varliklarini zimmetlerine gecirmek icin bu firsati degerlendirmis ABD yetkilileri de kisi basina rusvet odemesi yapmistir Bazi ulkeler ABD taleplerini geri cevirmistir digerleri de bu kisileri kendi topraklarinda enterne etmistir Latin Amerika bolgelerinden gelen suphelilerden bazilari 1948 yilina kadar tutuklu kalmistir Gelenegi2001 yilinda ABD Kongresi bagimsiz bir komisyon gorevlendirerek savas sirasinda etnik Avrupalilara karsi uygulanan hukumet politikalarinin iredelenmesini istemistir 3 Agustos 2001 tarihinde bir araya gelen komisyon II Dunya Savasi sirasinda yasananlar degerlendirilmistir 2007 yilinda ABD Senatosu Wartime Treatment Study Act adiyla kabul edilen yasa uyarinca savas sirasinda etnik gruplara karsi yapilan muamelelerin gozden gecirilmesini istemistir Yasal girisimlere ek olarak bazi sivil toplum kuruluslari ve gonulluler ozellikle II Dunya Savasi sirasinda enterne edilen etnik Almanlarin durumuna isaret etmek icin eylemlerde bulunmuslar ABD hukumetinin gerceklestirdigi insan haklari ihlalleri icin ozur dilemesini istemislerdir Kaynakca 22 Agustos 1919 tarihli 4 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi The New York Times haberi Ingilizce 5 Mart 2012 tarihinde erisilmistir Metnin asli 19 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce 5 Mart 2012 tarihinde erisilmistir Kashima Tetsuden Ed 1997 Commission on Wartime Relocation and Internment of Civilians Part 769 Personal justice denied University of Washington Press s 289 ISBN 0 295 97558 X Enemies Within Italian and Other Internees in Canada and Abroad 30 Mayis 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Roberto Perin and Angelo Principe University of Toronto Press 2000 0 8020 8235 1 p 281 Iacovetta Franca Perin Roberto Principe Angelo 2000 Enemies within Italian and other internees in Canada and abroad University of Toronto Press s 297 ISBN 0 8020 8235 1 Kashima Tetsuden Ed 1997 Commission on Wartime Relocation and Internment of Civilians Part 769 Personal justice denied University of Washington Press ss 287 288 ISBN 0 295 97558 X Bu sayi ayni donemde entere edilen 110 000 Japon asilli Amerikalidan cok az seviyededir Iade taleplerine Arjantin Brezilya Sili ve Meksika olumlu cevap vermemistir Kendi topraklarinda enterne kamplari kuran ulkeler ise soyledir Brezilya Kolombiya Kostarika Kuba Curacao Dominik Cumhuriyeti Meksika Nikaragua ve Panama Kanal Bolgesi Komisyon bilesimi Senatorler Russell Feingold Charles Grassley Ted Kennedy ve Joseph Lieberman German American Internee Coalition Resmi internet sitesi 7 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce 6 Mart 2012 tarihinde erisilmistir ve Traces Resmi internet sitesi 24 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce 6 Mart 2012 tarihinde erisilmistirAyrica bakinizABD vatandasi Japonlarin enterne edilmesi ABD vatandasi Italyanlarin enterne edilmesiDis baglantilarKonuyla ilgili Karen Ebel makalesi Ingilizce 2 Mart 2012 tarihinde erisilmistir Teksas taki enterne kamplari 28 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce 5 Mart 2012 tarihinde erisilmistir