Kiş tableti, Irak'ın Babil Valiliği'ne bağlı Tell el-Uhaymir kentindeki antik Sümer kenti Kiş'te bulunan bir kireçtaşı tablettir. Tabletin alçı kalıbı Ashmolean Müzesi koleksiyonunda yer alırken, orijinali Bağdat'taki Irak Müzesi'nde bulunmaktadır.Sümer Kral Listesi'nin bir kısmını içeren ve bazen Kiş tableti olarak da adlandırılan Scheil hanedan tabletiyle karıştırılmamalıdır. Şu ana kadar doğrulanmış, dünyanın en eski tabletidir.
Kiş tableti | |
---|---|
Ashmolean Müzesi'indeki bir kopyası | |
Hammadde | Kireç taşı |
Oluşturulma | MÖ 3500 |
Dönem/kültür | Uruk dönemi |
Keşfedilme | 1912-1914 |
Keşfeden | |
Günümüzdeki konumu | Irak Ulusal Müzesi |
Uruk |
Kiş tabletindeki işaretleri tamamen piktografiktir ve deşifre edilmemiş ya da insan diline karşılık geldiği kanıtlanmamıştır. Uruk dönemine tarihlendirilmiştir. Bu işaretler proto-yazı ile kısmen heceli düzgün çivi yazısının ortaya çıkışı arasında bir geçiş aşamasını temsil etmektedir. Mısır ve Mezopotamya'nın proto-okuryazarlık döneminin MÖ 3500 - 2900 yıllarını kapsadığı kabul edilmektedir. Jemdet Nasr ve Tell Uqair'de bulunan Jemdet Nasr dönemine (MÖ 3100-2900) ait idari metinler, proto-çivi yazısından çivi yazısına geçişte daha ileri bir aşamayı temsil etmektedir, ancak yine de Sümerce ile kesin olarak özdeşleştirilememektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ [1] Henry Field, "The Field Museum-Oxford University Expedition to Kish, Mesopotamia, 1923–1929", Anthropology Leaflet, no. 28, 1929.
- ^ Scheil, Vincent (1911). "Les plus anciennes dynasties connues de Sumer-Accad". Comptes rendus des séances de l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres. 55 (8): 606-620.
- ^ İLHAN, Alper (16 Mayıs 2024). "Kil Tabletlere Kazınmış Tarih: Kiş Tableti'nin Önemi - Alper İLHAN | Kişisel Blog". Alper İLHAN. Erişim tarihi: 3 Ocak 2025.
- ^ Eyler, Sıla (15 Ağustos 2023). "Bilinen En Eski Yazılı Metin Hangisi?". Arkeofili. Erişim tarihi: 3 Ocak 2025.
- ^ Hayes, John L., 1990 A Manual of Sumerian Grammar and Texts, Undena Publications, p. 266
- ^ "The earliest Mesopotamian writing" (PDF), Visible language. Inventions of writing in the ancient Middle East and beyond, Oriental Institute Museum Publications, 32, Chicago: University of Chicago, 2010, ss. 33-50, ISBN Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
()
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kis tableti Irak in Babil Valiligi ne bagli Tell el Uhaymir kentindeki antik Sumer kenti Kis te bulunan bir kirectasi tablettir Tabletin alci kalibi Ashmolean Muzesi koleksiyonunda yer alirken orijinali Bagdat taki Irak Muzesi nde bulunmaktadir Sumer Kral Listesi nin bir kismini iceren ve bazen Kis tableti olarak da adlandirilan Scheil hanedan tabletiyle karistirilmamalidir Su ana kadar dogrulanmis dunyanin en eski tabletidir Kis tabletiAshmolean Muzesi indeki bir kopyasiHammaddeKirec tasiOlusturulmaMO 3500Donem kulturUruk donemiKesfedilme1912 1914KesfedenGunumuzdeki konumuIrak Ulusal MuzesiUruk Kis tabletindeki isaretleri tamamen piktografiktir ve desifre edilmemis ya da insan diline karsilik geldigi kanitlanmamistir Uruk donemine tarihlendirilmistir Bu isaretler proto yazi ile kismen heceli duzgun civi yazisinin ortaya cikisi arasinda bir gecis asamasini temsil etmektedir Misir ve Mezopotamya nin proto okuryazarlik doneminin MO 3500 2900 yillarini kapsadigi kabul edilmektedir Jemdet Nasr ve Tell Uqair de bulunan Jemdet Nasr donemine MO 3100 2900 ait idari metinler proto civi yazisindan civi yazisina geciste daha ileri bir asamayi temsil etmektedir ancak yine de Sumerce ile kesin olarak ozdeslestirilememektedir Ayrica bakinizYazmanin tarihi Narmer Paleti Warka Vazo Tartărăria tabletleriKaynakca 1 Henry Field The Field Museum Oxford University Expedition to Kish Mesopotamia 1923 1929 Anthropology Leaflet no 28 1929 Scheil Vincent 1911 Les plus anciennes dynasties connues de Sumer Accad Comptes rendus des seances de l Academie des Inscriptions et Belles Lettres 55 8 606 620 ILHAN Alper 16 Mayis 2024 Kil Tabletlere Kazinmis Tarih Kis Tableti nin Onemi Alper ILHAN Kisisel Blog Alper ILHAN Erisim tarihi 3 Ocak 2025 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Eyler Sila 15 Agustos 2023 Bilinen En Eski Yazili Metin Hangisi Arkeofili Erisim tarihi 3 Ocak 2025 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Hayes John L 1990 A Manual of Sumerian Grammar and Texts Undena Publications p 266 The earliest Mesopotamian writing PDF Visible language Inventions of writing in the ancient Middle East and beyond Oriental Institute Museum Publications 32 Chicago University of Chicago 2010 ss 33 50 ISBN 978 1 885923 76 9 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim