Osilatör (salıngaç), elektronik devrelerde, sinüs, kare, testere ve üçgen elektrik sinyallerini veren elektronik düzenektir.
Düşük frekans osilatörleri (LFO) 0.1 Hz ile 10 Hz arasında dalgalar üretirler.
Doğru akımdan, herhangi bir devreyi veya cihazı beslemek için yüksek güçte bir alternatif akım oluşturan osilatörlere invertör adı verilir.
Salıngaç çeşitleri
Harmonik ve gevşemeli osilatörler olarak iki çeşittir.
Salıngaçların çalışma prensibi ve kullanım alanları
Osilatörler belli frekanslarda kare, sinüs, üçgen veya testere dişi biçiminde sinyal üretmeye yarayan, geri beslemeli amplifikatör (yükseltici) lerdir. Diğer bir deyişle kendi kendine sinyal üretebilen elektronik bir elemandır.
Bir osilatör çıkış sinyalinden aldığı sinyali kendi sinyali yapan bir yükselticidir. Osilatör ilk çalıştırıldığında frekans belirleyici devredeki bir akım dalgası istenilen osilasyon frekansında devre karşısında bir gerilim indükler (elektrik akımı oluşturur). Bu gerilimin bir kısmı devre uçlarına tekrar uygulanır ve devrenin karşısında görülecek şekilde yükseltilir. Aynı işlem defalarca yapılarak istenilen seviyeye ulaşılmış olunur.
Osilatörler televizyon, radyo, telsiz, AM alıcı ve vericiler, FM alıcı ve vericiler gibi sistemlerde; genel olarak elektronik haberleşme sistemlerinde ve otomasyon sistemlerinde yaygın biçimde kullanılmaktadır. Kullanım amacı üzerinde durmak gerekirse; komplike sistemlerde elemanlar görevlerini yerine getirebilmek için değişik tipte sinyallere ihtiyaç duyarlar, örneğin bir mikrodenetleyicinin yazılmış olan programı yürütebilmesi için bir kare dalga (clock darbesi) sinyal ile tetiklenmesi gerekmektedir. Yani en genel ifadeyle osilatörde amaç istenilen yerde istenilen miktarda ve istenilen türden sinyalin üretilmesini sağlamak ve elemanların ihtiyaçlarını gidermektir.
Harmonik salıngaç
Harmonik osilatör, sinüzoid dalgalar üretir.
Harmonik osilatörleri oluşturmanın çeşitli şekilleri vardır. Bunlar;
- (kristal)
- Faz kaymali osilatör
- ( ve "İkiz-T")
- Çapraz bağlı osilatörü
Gevşeme osilatörü
Genelde kare veya testere dişi gibi, sinüs olmayan dalga şekilleri üretmek için kullanılır. Bu tip osilatörler, bir kapasitörü periyodik olarak deşarj eden transistor gibi doğrusal olmayan bir eleman kullanir.
Bu tip osilatörler mikroişlemci ve benzeri lojik sistemlerde üretmede kullanılır.
Wikimedia Commons'ta Osilatör ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Elektronik ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Osilator salingac elektronik devrelerde sinus kare testere ve ucgen elektrik sinyallerini veren elektronik duzenektir Capraz bagli LC osilatoru Dusuk frekans osilatorleri LFO 0 1 Hz ile 10 Hz arasinda dalgalar uretirler Dogru akimdan herhangi bir devreyi veya cihazi beslemek icin yuksek gucte bir alternatif akim olusturan osilatorlere invertor adi verilir Salingac cesitleriHarmonik ve gevsemeli osilatorler olarak iki cesittir Salingaclarin calisma prensibi ve kullanim alanlariOsilatorler belli frekanslarda kare sinus ucgen veya testere disi biciminde sinyal uretmeye yarayan geri beslemeli amplifikator yukseltici lerdir Diger bir deyisle kendi kendine sinyal uretebilen elektronik bir elemandir Bir osilator cikis sinyalinden aldigi sinyali kendi sinyali yapan bir yukselticidir Osilator ilk calistirildiginda frekans belirleyici devredeki bir akim dalgasi istenilen osilasyon frekansinda devre karsisinda bir gerilim indukler elektrik akimi olusturur Bu gerilimin bir kismi devre uclarina tekrar uygulanir ve devrenin karsisinda gorulecek sekilde yukseltilir Ayni islem defalarca yapilarak istenilen seviyeye ulasilmis olunur Osilatorler televizyon radyo telsiz AM alici ve vericiler FM alici ve vericiler gibi sistemlerde genel olarak elektronik haberlesme sistemlerinde ve otomasyon sistemlerinde yaygin bicimde kullanilmaktadir Kullanim amaci uzerinde durmak gerekirse komplike sistemlerde elemanlar gorevlerini yerine getirebilmek icin degisik tipte sinyallere ihtiyac duyarlar ornegin bir mikrodenetleyicinin yazilmis olan programi yurutebilmesi icin bir kare dalga clock darbesi sinyal ile tetiklenmesi gerekmektedir Yani en genel ifadeyle osilatorde amac istenilen yerde istenilen miktarda ve istenilen turden sinyalin uretilmesini saglamak ve elemanlarin ihtiyaclarini gidermektir Harmonik salingac Harmonik osilator sinuzoid dalgalar uretir Harmonik osilatorleri olusturmanin cesitli sekilleri vardir Bunlar kristal Faz kaymali osilator ve Ikiz T Capraz bagli osilatoruGevseme osilatoru Genelde kare veya testere disi gibi sinus olmayan dalga sekilleri uretmek icin kullanilir Bu tip osilatorler bir kapasitoru periyodik olarak desarj eden transistor gibi dogrusal olmayan bir eleman kullanir Bu tip osilatorler mikroislemci ve benzeri lojik sistemlerde uretmede kullanilir Wikimedia Commons ta Osilator ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Elektronik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz