Üç Elik (Çince: 乌质勒), Sarı Türgeşlerden ilk Turgeş reisiydi.
Üç Elik Çince: 乌质勒 (Wuzhile) | |
---|---|
Türkeş Devleti kurucusu | |
Hüküm süresi | 699 - 706 |
Önce gelen | Aşina Kuşrak (Batı Göktürk Kağanı olarak) |
Sonra gelen | Sakla Kağan |
Ölüm | 706 Suyab |
İlk yılları
Aşina Kuşrak döneminde Bağa Tarkan (莫贺达干) unvanına sahipti ve ondan farklı olarak tebaasına karşı nazikti. Bağımsızlığını ilan etmek için isyanından yararlandı. 699'da bölgenin başkenti Suyab'ı ele geçirdi ve bölgede büyük bir güce sahip oldu. Daha sonra Kuşrak, Çangan'dan geri dönmeye cesaret edemedi. Üç Elik her biri 7000 askere komuta eden 20 adet komutan elde etti.
Hükümdarlığı
Batı Türk güçlerini sınır dışı ettikten sonra, İli Nehri vadisini ikinci ikametgâhı olarak belirlerken, Suyab çevresindeki egemenliğini de pekiştirdi. Oğlu Zhenu'yu (遮 努) 12 Ağustos 699'da Çangan'daki Wu Zetian'ın sarayına elçi olarak gönderdi. 706 yılında Huaide Prensliğini (郡王懷德) oluşturdu.
Ölümü
Aynı yılın ilerleyen günlerinde, Batı muhafızı olarak görevlendirilmiş komutan Guo Yuanzhen, askeri meseleleri tartışmak üzere Üç Elik ile buluşmak için Turgeş kabilesine geldi. Üç Elik'in çadırının dışında buluştular ve o sırada hava soğuk ve kar yağıyordu ama Guo hareket etmedi. Üç Elik ise yaşlıydı ve soğuğa dayanamamıştı. Xihe Prensliğini (郡王西河) oluşturdu, ancak 706'da elçi gelmeden hayatını kaybetti. Guo'nun eylemlerinin kasıtlı olduğuna inanan Üç Elik'nin oğlu Sakla (娑 葛), birliklerini topladı ve Guo'ya saldırmaya hazırlandı. Guo'nun yardımcısı Jie Wan (解 琬) bunun farkına vardı ve kaçmalarını önerdi. Guo, samimiyet göstermesi gerektiğini hissettiğini ve Türkeş bölgesinin içlerinde oldukları göz önüne alındığında, yine de kaçamayacaklarını belirterek bunu reddetti. Ertesi gün Üç Elik'nin yasını tutmaya gitti ve bunu yaparken samimi duygular gösterdi. Bunun üzerine Sakla, savaştan vazgeçti ve onunla barıştı.
Kaynakça
- ^ 1925-2016., Bregel, Yuri (2003), An historical atlas of Central Asia, Brill, ISBN , OCLC 60803831
- ^ S.G. Klyashtorny's reconstruction cited in Zuev, I︠U︡. A. (2002). Rannie ti︠u︡rki : ocherki istorii i ideologii. Daĭk-Press. Almaty. s. 145. ISBN . OCLC 52976103.
- ^ Theobald, U. "Tuqishi 突騎施, Türgiš" 24 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . in ChinaKnowledge.de - An Encyclopaedia on Chinese History, Literature and Art
- ^ Naito, M. History of the Western Turks, pp. 324–328, 1988 Tokyo (in Japanese)
- ^ a b New Book of Tang, vol 215B 14 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uc Elik Cince 乌质勒 Sari Turgeslerden ilk Turges reisiydi Uc Elik Cince 乌质勒 Wuzhile Turkes Devleti kurucusuHukum suresi699 706Once gelenAsina Kusrak Bati Gokturk Kagani olarak Sonra gelenSakla KaganOlum706 SuyabIlk yillariAsina Kusrak doneminde Baga Tarkan 莫贺达干 unvanina sahipti ve ondan farkli olarak tebaasina karsi nazikti Bagimsizligini ilan etmek icin isyanindan yararlandi 699 da bolgenin baskenti Suyab i ele gecirdi ve bolgede buyuk bir guce sahip oldu Daha sonra Kusrak Cangan dan geri donmeye cesaret edemedi Uc Elik her biri 7000 askere komuta eden 20 adet komutan elde etti HukumdarligiBati Turk guclerini sinir disi ettikten sonra Ili Nehri vadisini ikinci ikametgahi olarak belirlerken Suyab cevresindeki egemenligini de pekistirdi Oglu Zhenu yu 遮 努 12 Agustos 699 da Cangan daki Wu Zetian in sarayina elci olarak gonderdi 706 yilinda Huaide Prensligini 郡王懷德 olusturdu OlumuAyni yilin ilerleyen gunlerinde Bati muhafizi olarak gorevlendirilmis komutan Guo Yuanzhen askeri meseleleri tartismak uzere Uc Elik ile bulusmak icin Turges kabilesine geldi Uc Elik in cadirinin disinda bulustular ve o sirada hava soguk ve kar yagiyordu ama Guo hareket etmedi Uc Elik ise yasliydi ve soguga dayanamamisti Xihe Prensligini 郡王西河 olusturdu ancak 706 da elci gelmeden hayatini kaybetti Guo nun eylemlerinin kasitli olduguna inanan Uc Elik nin oglu Sakla 娑 葛 birliklerini topladi ve Guo ya saldirmaya hazirlandi Guo nun yardimcisi Jie Wan 解 琬 bunun farkina vardi ve kacmalarini onerdi Guo samimiyet gostermesi gerektigini hissettigini ve Turkes bolgesinin iclerinde olduklari goz onune alindiginda yine de kacamayacaklarini belirterek bunu reddetti Ertesi gun Uc Elik nin yasini tutmaya gitti ve bunu yaparken samimi duygular gosterdi Bunun uzerine Sakla savastan vazgecti ve onunla baristi Kaynakca 1925 2016 Bregel Yuri 2003 An historical atlas of Central Asia Brill ISBN 978 1423710974 OCLC 60803831 S G Klyashtorny s reconstruction cited in Zuev I U A 2002 Rannie ti u rki ocherki istorii i ideologii Daĭk Press Almaty s 145 ISBN 978 9985441527 OCLC 52976103 Theobald U Tuqishi 突騎施 Turgis 24 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde in ChinaKnowledge de An Encyclopaedia on Chinese History Literature and Art Naito M History of the Western Turks pp 324 328 1988 Tokyo in Japanese a b New Book of Tang vol 215B 14 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi