Gojong (Korece: 고종, 高宗) veya İmparator Gwangmu (광무제, 光武帝 Gwangmuje; 8 Eylül 1852-21 Ocak 1919),Joseon Krallığı'nın 26. kralı ve Kore'nin ilk imparatorudur. Saltanatı 13 Aralık 1863'ten 21 Ocak 1907 tarihine kadar sürmüştür.
Gojong | |
---|---|
Kore İmparatoru | |
Kore İmparatoru | |
Hüküm süresi | 1897-1907 |
Sonra gelen | Sunjong |
Joseon Kralı | |
Hüküm süresi | 1863-1897 |
Önce gelen | Cheoljong |
Doğum | 8 Eylül 1852 Unhyeon Sarayı, Hanseong, Joseon Krallığı |
Ölüm | 21 Ocak 1919 Deoksu Sarayı, Keijo, Japon İmparatorluğu |
Eş(ler)i | İmparatoriçe Myeongseong |
Hanedan | Joseon |
Babası | Prens Heungseon |
Annesi | Prenses Sunmok |
Hayatı
Gojong, 1863 yılında Kral Cheoljong'un ölümünün ardından tahta çıktığında henüz 11 yaşındaydı. Bu nedenle 1873 yılında yetişkin olana kadar devlet işleri babası Heungseon Daewongun tarafından yerine getirildi.Heungseon Daewongun, Kore'yi güçlendirme ve dışarıya kapalı bir siyaset izlemekteydi. 1866'da Fransız ve 1871'de ABD seferi ile Japon gambotu Un'yō olayı, Kral Gojong da dahil olmak üzere çoğu Joseon yetkililerini zor durumda bıraktı. 1876 yılında Meiji Restorasyonu ile güçlenen Japonya Joseon'u üç limanını Japonya ile ticarete açılmasını ve Japon vatandaşlarına Kore üzerinde dokunulmazlık hakkı veren Ganghwa Antlaşması'nı imzalamaya zorladı. 1882 yılında bazı ordu birlikleri düşük maaşlar ve itibar kaybı nedeniyle Imo Ayaklanması'nı çıkardıysa da ayaklanma General Yuan Shikai önderliğindeki Qing Hanedanı birlikleri tarafından bastırıldı ve Heungseon Daewongun Çin'e sürgüne gönderildi. 1884 yılında da Gojong'a karşı başarısız bir darbe girişimi düzenlendi.
1894 yılında çıkan Donghak Köylü Ayaklanması üzerine Gojong ayaklanmayı bastırmak için Çin'den yardım istedi. Bunun üzerine Qing Hanedanı 2,700 askerini Kore'ye gönderdi. Ancak Japonya, Qing Hükûmeti'nin Japonya'ya Tientsin Sözleşmesi'ne uygun bir şekilde haber vermediğinden dolayı Çin'e savaş ilan etti. Savaşın Japonya tarafından kazanılmasının ardından yapılan Şimonoseki Antlaşması ile Çin, Kore üzerindeki tüm haklarından vazgeçti ve Japonya'nın Kore üzerindeki etkisi arttı. Ekim 1895 tarihinde Japonya'nın Kore temsilcisi olan Miura Gorō'nun planı ile adamları Gyeongbok Sarayı'nı basarak Kraliçe Min'i öldürüp cesedini ormanda yaktılar. Bu suikast Kore'de Japon karşıtlığını arttırdı ve ülke çapında protesto gösterileri düzenlendi Kral Gojong ve Prens Sunjong 1896'da Rus temsilciliğine sığındı. Ekim 1897'de Kral Gojong, Gyeongungung'a geri dönerek Kore İmparatorluğu'nun kuruluşunu ilan etti.
1904-1905 Rus-Japon Savaşı'nın Japonya tarafından kazanılmasının ardından Kore Eulsa Antlaşması ile tamamen Japonya'nın himayesine girdi. Antlaşma gereği Japonya Kore'de kalıcı olarak asker bulundurabilme ve Kore hükûmetine temsilci atama hakkına sahip oldu. Gojong, Kore üzerindeki egemenliğini yeniden sağlamak için 1907 Lahey Barış Sözleşmesi'ne temsilci göndermesi üzerine Japonya'nın baskısıyla oğlu Sunjong'un lehine tahttan çekilmeye zorlandı. Tahttan çekildikten sonra Japonlar tarafından Deoksu Sarayı'na hapsedildi. 22 Ağustos 1910 tarihinde de Kore Japon-Kore İlhak Antlaşması gereği resmen Japon İmparatorluğu'na ilhak edildi. Gojong 21 Ocak 1919 tarihinde 67 yaşında hayatını kaybetti. Kendisinin Japonlar tarafından zehirlenerek öldürüldüğü söylentilerinin yayılması Japonya'ya karşı 1 Mart Hareketi'nin ortaya çıkmasına neden oldu.
Kaynakça
- ^ a b c d Kojong 7 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) Encyclopædia Britannica Online Academic Edition. 2 Mart 2017 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Nahm, Andrew C. (1993). Introduction to Korean History and Culture, page 146-7. Seoul: Hollym Corporation.
- ^ McClain, James L. (2002). Japan, a Modern History. New York: W.W. Norton & Company. ss. 1-724. ISBN .
- ^ Byong-Kuk Kim, "Assassination of Empress Myongsong," Korea Times, 28 Aralık 2001
- ^ "아관파천" (Korece). Naver/Doosan Encyclopedia.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Gojong ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- "Essays Trace US, Japan Roles in Joseon's Downfall" Korea Times, June 13, 200816 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: Cheoljong | Joseon Kralı 1863-1897 | Sonra gelen: Sonra gelen yoktur. |
Önce gelen: Önce gelen yoktur. | Kore İmparatoru 1897-1907 | Sonra gelen: Sunjong |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gojong Korece 고종 高宗 veya Imparator Gwangmu 광무제 光武帝 Gwangmuje 8 Eylul 1852 21 Ocak 1919 Joseon Kralligi nin 26 krali ve Kore nin ilk imparatorudur Saltanati 13 Aralik 1863 ten 21 Ocak 1907 tarihine kadar surmustur GojongKore ImparatoruKore ImparatoruHukum suresi1897 1907Sonra gelenSunjongJoseon KraliHukum suresi1863 1897Once gelenCheoljongDogum8 Eylul 1852 Unhyeon Sarayi Hanseong Joseon KralligiOlum21 Ocak 1919 Deoksu Sarayi Keijo Japon ImparatorluguEs ler iImparatorice MyeongseongHanedanJoseonBabasiPrens HeungseonAnnesiPrenses SunmokHayatiGojong 1863 yilinda Kral Cheoljong un olumunun ardindan tahta ciktiginda henuz 11 yasindaydi Bu nedenle 1873 yilinda yetiskin olana kadar devlet isleri babasi Heungseon Daewongun tarafindan yerine getirildi Heungseon Daewongun Kore yi guclendirme ve disariya kapali bir siyaset izlemekteydi 1866 da Fransiz ve 1871 de ABD seferi ile Japon gambotu Un yō olayi Kral Gojong da dahil olmak uzere cogu Joseon yetkililerini zor durumda birakti 1876 yilinda Meiji Restorasyonu ile guclenen Japonya Joseon u uc limanini Japonya ile ticarete acilmasini ve Japon vatandaslarina Kore uzerinde dokunulmazlik hakki veren Ganghwa Antlasmasi ni imzalamaya zorladi 1882 yilinda bazi ordu birlikleri dusuk maaslar ve itibar kaybi nedeniyle Imo Ayaklanmasi ni cikardiysa da ayaklanma General Yuan Shikai onderligindeki Qing Hanedani birlikleri tarafindan bastirildi ve Heungseon Daewongun Cin e surgune gonderildi 1884 yilinda da Gojong a karsi basarisiz bir darbe girisimi duzenlendi 1894 yilinda cikan Donghak Koylu Ayaklanmasi uzerine Gojong ayaklanmayi bastirmak icin Cin den yardim istedi Bunun uzerine Qing Hanedani 2 700 askerini Kore ye gonderdi Ancak Japonya Qing Hukumeti nin Japonya ya Tientsin Sozlesmesi ne uygun bir sekilde haber vermediginden dolayi Cin e savas ilan etti Savasin Japonya tarafindan kazanilmasinin ardindan yapilan Simonoseki Antlasmasi ile Cin Kore uzerindeki tum haklarindan vazgecti ve Japonya nin Kore uzerindeki etkisi artti Ekim 1895 tarihinde Japonya nin Kore temsilcisi olan Miura Gorō nun plani ile adamlari Gyeongbok Sarayi ni basarak Kralice Min i oldurup cesedini ormanda yaktilar Bu suikast Kore de Japon karsitligini arttirdi ve ulke capinda protesto gosterileri duzenlendi Kral Gojong ve Prens Sunjong 1896 da Rus temsilciligine sigindi Ekim 1897 de Kral Gojong Gyeongungung a geri donerek Kore Imparatorlugu nun kurulusunu ilan etti 1904 1905 Rus Japon Savasi nin Japonya tarafindan kazanilmasinin ardindan Kore Eulsa Antlasmasi ile tamamen Japonya nin himayesine girdi Antlasma geregi Japonya Kore de kalici olarak asker bulundurabilme ve Kore hukumetine temsilci atama hakkina sahip oldu Gojong Kore uzerindeki egemenligini yeniden saglamak icin 1907 Lahey Baris Sozlesmesi ne temsilci gondermesi uzerine Japonya nin baskisiyla oglu Sunjong un lehine tahttan cekilmeye zorlandi Tahttan cekildikten sonra Japonlar tarafindan Deoksu Sarayi na hapsedildi 22 Agustos 1910 tarihinde de Kore Japon Kore Ilhak Antlasmasi geregi resmen Japon Imparatorlugu na ilhak edildi Gojong 21 Ocak 1919 tarihinde 67 yasinda hayatini kaybetti Kendisinin Japonlar tarafindan zehirlenerek olduruldugu soylentilerinin yayilmasi Japonya ya karsi 1 Mart Hareketi nin ortaya cikmasina neden oldu Kaynakca a b c d Kojong 7 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Encyclopaedia Britannica Online Academic Edition 2 Mart 2017 tarihinde erisilmistir Nahm Andrew C 1993 Introduction to Korean History and Culture page 146 7 Seoul Hollym Corporation ISBN 0 930878 08 6 McClain James L 2002 Japan a Modern History New York W W Norton amp Company ss 1 724 ISBN 9780 3930 4156 9 Byong Kuk Kim Assassination of Empress Myongsong Korea Times 28 Aralik 2001 아관파천 Korece Naver Doosan Encyclopedia Dis baglantilarWikimedia Commons ta Gojong ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Essays Trace US Japan Roles in Joseon s Downfall Korea Times June 13 200816 Subat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Resmi unvanlarOnce gelen Cheoljong Joseon Krali 1863 1897 Sonra gelen Sonra gelen yoktur Once gelen Once gelen yoktur Kore Imparatoru 1897 1907 Sonra gelen Sunjong