Samokov | |
---|---|
Bilgiler | |
İl (oblast): | Sofya |
Nüfus: | 28.260 (2007) |
Rakım: | 960 m |
Posta kodu: | 2000 |
Telefon kodu: | 0722 |
Koordinatlar: | 42° 20' kuzey 23° 33' doğu |
Belediye başkanı | |
Angel Nikolov |
Samoko veya Samaku (Bulgarca: Самоков Samokov), Bulgaristan'ın güney batısında, Sofya ili içinde bir şehirdir. Rila ve dağları arasında kuruludur. Elverişli doğa koşulları sayesinde, yakınlardaki gibi ünlü bir kayak merkezidir.
Tarihçe
Şehir adı Slav dilindeki karşılığı olan “Demirdöven”den gelmektedir. 14. yüzyılda demircilikle uğraşan Saksonlar’ın burada yaşamaya başlamasıyla, bir kale ve etrafında kurulu küçük bir yerleşimden teşekkül olarak kuruldu. Çar Şişman İvan dönemine ait 21 Eylül 1378 tarihli belgeye göre Bulgar İmparatorluğu hakimiyetindeki Samakov kalesi, şiddetli çarpışmalardan neticesinde Osmanlı hakimiyetine katıldı. 15. yüzyılda Samakov, harabe haline gelen kalenin etrafında küçük bir yerleşim olarak kaldı. Osmanlı döneminde Anadolu’dan getirilen Türkler’in yerleştirilmesinin yanı sıra madencilik faaliyetlerine bağlı olarak, Macar ve Boşnak madencilerin de bölgeye gelmesiyle gelişerek kasaba halini aldı. 1481’de padişah olan II. Beyazıd’ın Samakov bölgesinden devşirilmiş Kapı Ağası Hadım Hüseyin Ağa tarafından yerleşimin imarında önemli eserler yaptırılmıştır. 1525/26 yılına ait tahrirde Samakov’da; 2 Müslüman, 4 Hristiyan mahalle bulunurken, burada 55 hanelik Müslüman, 111 hanelik Hristiyan ve 6 hanelik Çingene nüfusu yaşamaktaydı. Gelişmeye bağlı olarak Rumeli’den yerleşime önemli bir Müslüman iskânı yaşandı. 1544 tahririnde yerleşimde 101 Müslüman, 153 Hristiyan hane görülürken, 1569/70 yılı kayıtlarında Müslüman nüfus öne geçerek 216 Müslüman haneye çıkmış, Hristiyanlarda 160 hanede kalmıştı (2000 civarında bir nüfus).
Samakov hem kendi ürettiği hem de civar köy ve kasabalarda üretilen demirin ticaretini yapması sebebiyle gelişimini giderek arttırdı. Ticari hayatın canlılığı nedeniyle de Hristiyan nüfusta yeniden artış görülmeye başlandı. III. Selim (1789-1807) döneminde şehrin etrafı, eşkıya saldırılarından korunması maksadıyla surlarla çevrildi. Yerleşim 19. yüzyılda demir eritme fırınlarının yanı sıra Rumeli’deki en büyük tabaklanmış deri imalâtı üretim yeri ve tekstil malzemeleri üretimiyle ticaret şehri konumundaydı. Ayrıca ağaç oymacılığı ve duvar resimleri (fresk) üretimininde de ön plana çıkmıştı. 1845 yılı temettuat defterinde yerleşimde 680 Müslüman, 874 Hristiyan ve 45 Yahudi haneden olup takriben 7.400 kişi yaşamaktaydı. 1873 yılı Tuna Vilâyeti Salnâmesi’ne göre Samakov’da 2200 ev, 666 dükkân ve 16 han bulunuyordu. Yerleşimde ibadethane olarak da 10 cami, 4 kilise ile 1 sinagog bulunmaktaydı.1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Rus güçlerince ele geçirilen yerleşim, sonrasında da Berlin Antlaşması (1878) uyarınca da yeni kurulan Bulgaristan Prensliği’ne bağlandı. Bu dönemde Müslüman Türk nüfus büyük oranda göçe zorlandı.
Yerleşimdeki Yahudi nüfus I. Dünya Savaşı sonrasında yaklaşık 1.000 kişi civarındayken, II. Dünya Savaşı esnasında Nazi rejimine bağlı Bulgar hükûmetinin baskıları nedeniyle azalmış ve 1948 yılında da tümüyle İsrail’e göç etmiştir.
Samakov’daki Osmanlı döneminden kalma çoğu eser Ruslar ve sonrasında da Bulgar yönetimlerince tahrip edilmiş olup, günümüze müze olarak kullanılan Bayraklı Camii (Samokov)si ile 1661-62 yılında yerleşimi ziyaret eden Evliya Çelebi tarafından yeni inşa ettirildiği belirtilen ve Osmanlı Saray Mutfağı amiri Mahmud Efendi tarafından yaptırılan çeşme ulaşabilmiştir.
Dış bağlantılar
- Samokov.bg - belediyenin resmi sitesi4 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- - Samakov Tarih Müzesi14 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- - Bayraklı Cami ve Osmanlı çeşmesi 12 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Koyuncu, A., "Bulgaristan’da Osmanlı Maddi Kültür Mirasının Tasfiyesi (1878-1908)", Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi OTAM, Sayı:20 (2006), URL: http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/1335/15460.pdf[]. Erişim: 2018-06-16
- ^ Samakov, Museum of the Jewish People, URL: https://dbs.bh.org.il/place/samakov 10 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Erişim: 2018-06-16
- ^ Kahraman, S.A., Dağlı, Y. (2002). Evliyâ Çelebi b. Derviş Mehemmed Zillî EVLİYÂ ÇELEBİ SEYAHATNÂMESİ VI. Kitap Topkapı Sarayı Kütüphanesi Revan 1457 Numaralı Yazmanın Transkripsiyonu – Dizini (1. Baskı).İstanbul:Yapı Kredi Yayınları URL: http://bizdosyalar.nevsehir.edu.tr/ff4e2421864ddfe5ad8351862737a08e/evliya-celebi-seyahatnamesi-yeni-baski-06---evliya-celebi.pdf[]. Erişim: 2018-06-16
Bulgaristan'daki bir yerleşim yeri ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
SamokovBilgilerIl oblast SofyaNufus 28 260 2007 Rakim 960 mPosta kodu 2000Telefon kodu 0722Koordinatlar 42 20 kuzey 23 33 doguBelediye baskaniAngel Nikolov Samoko veya Samaku Bulgarca Samokov Samokov Bulgaristan in guney batisinda Sofya ili icinde bir sehirdir Rila ve daglari arasinda kuruludur Elverisli doga kosullari sayesinde yakinlardaki gibi unlu bir kayak merkezidir TarihceSehir adi Slav dilindeki karsiligi olan Demirdoven den gelmektedir 14 yuzyilda demircilikle ugrasan Saksonlar in burada yasamaya baslamasiyla bir kale ve etrafinda kurulu kucuk bir yerlesimden tesekkul olarak kuruldu Car Sisman Ivan donemine ait 21 Eylul 1378 tarihli belgeye gore Bulgar Imparatorlugu hakimiyetindeki Samakov kalesi siddetli carpismalardan neticesinde Osmanli hakimiyetine katildi 15 yuzyilda Samakov harabe haline gelen kalenin etrafinda kucuk bir yerlesim olarak kaldi Osmanli doneminde Anadolu dan getirilen Turkler in yerlestirilmesinin yani sira madencilik faaliyetlerine bagli olarak Macar ve Bosnak madencilerin de bolgeye gelmesiyle geliserek kasaba halini aldi 1481 de padisah olan II Beyazid in Samakov bolgesinden devsirilmis Kapi Agasi Hadim Huseyin Aga tarafindan yerlesimin imarinda onemli eserler yaptirilmistir 1525 26 yilina ait tahrirde Samakov da 2 Musluman 4 Hristiyan mahalle bulunurken burada 55 hanelik Musluman 111 hanelik Hristiyan ve 6 hanelik Cingene nufusu yasamaktaydi Gelismeye bagli olarak Rumeli den yerlesime onemli bir Musluman iskani yasandi 1544 tahririnde yerlesimde 101 Musluman 153 Hristiyan hane gorulurken 1569 70 yili kayitlarinda Musluman nufus one gecerek 216 Musluman haneye cikmis Hristiyanlarda 160 hanede kalmisti 2000 civarinda bir nufus Samakov hem kendi urettigi hem de civar koy ve kasabalarda uretilen demirin ticaretini yapmasi sebebiyle gelisimini giderek arttirdi Ticari hayatin canliligi nedeniyle de Hristiyan nufusta yeniden artis gorulmeye baslandi III Selim 1789 1807 doneminde sehrin etrafi eskiya saldirilarindan korunmasi maksadiyla surlarla cevrildi Yerlesim 19 yuzyilda demir eritme firinlarinin yani sira Rumeli deki en buyuk tabaklanmis deri imalati uretim yeri ve tekstil malzemeleri uretimiyle ticaret sehri konumundaydi Ayrica agac oymaciligi ve duvar resimleri fresk uretimininde de on plana cikmisti 1845 yili temettuat defterinde yerlesimde 680 Musluman 874 Hristiyan ve 45 Yahudi haneden olup takriben 7 400 kisi yasamaktaydi 1873 yili Tuna Vilayeti Salnamesi ne gore Samakov da 2200 ev 666 dukkan ve 16 han bulunuyordu Yerlesimde ibadethane olarak da 10 cami 4 kilise ile 1 sinagog bulunmaktaydi 1877 1878 Osmanli Rus Savasi sirasinda Rus guclerince ele gecirilen yerlesim sonrasinda da Berlin Antlasmasi 1878 uyarinca da yeni kurulan Bulgaristan Prensligi ne baglandi Bu donemde Musluman Turk nufus buyuk oranda goce zorlandi Yerlesimdeki Yahudi nufus I Dunya Savasi sonrasinda yaklasik 1 000 kisi civarindayken II Dunya Savasi esnasinda Nazi rejimine bagli Bulgar hukumetinin baskilari nedeniyle azalmis ve 1948 yilinda da tumuyle Israil e goc etmistir Samakov daki Osmanli doneminden kalma cogu eser Ruslar ve sonrasinda da Bulgar yonetimlerince tahrip edilmis olup gunumuze muze olarak kullanilan Bayrakli Camii Samokov si ile 1661 62 yilinda yerlesimi ziyaret eden Evliya Celebi tarafindan yeni insa ettirildigi belirtilen ve Osmanli Saray Mutfagi amiri Mahmud Efendi tarafindan yaptirilan cesme ulasabilmistir Dis baglantilarSamokov bg belediyenin resmi sitesi4 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Samakov Tarih Muzesi14 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bayrakli Cami ve Osmanli cesmesi 12 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Koyuncu A Bulgaristan da Osmanli Maddi Kultur Mirasinin Tasfiyesi 1878 1908 Osmanli Tarihi Arastirma ve Uygulama Merkezi Dergisi OTAM Sayi 20 2006 URL http dergiler ankara edu tr dergiler 19 1335 15460 pdf olu kirik baglanti Erisim 2018 06 16 Samakov Museum of the Jewish People URL https dbs bh org il place samakov 10 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 2018 06 16 Kahraman S A Dagli Y 2002 Evliya Celebi b Dervis Mehemmed Zilli EVLIYA CELEBI SEYAHATNAMESI VI Kitap Topkapi Sarayi Kutuphanesi Revan 1457 Numarali Yazmanin Transkripsiyonu Dizini 1 Baski Istanbul Yapi Kredi Yayinlari URL http bizdosyalar nevsehir edu tr ff4e2421864ddfe5ad8351862737a08e evliya celebi seyahatnamesi yeni baski 06 evliya celebi pdf olu kirik baglanti Erisim 2018 06 16 Bulgaristan daki bir yerlesim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz