Cüce galaksi birkaç milyar yıldız içeren küçük galaksilere verilen addır. Geniş eliptik ve sarmal galaksilerin ününe karşılık evrendeki galaksilerin çoğunun cüce galaksiler oldukları görülmektedir. Bu mini galaksiler Samanyolu Galaksisi’nin %1’i kadar olup yalnızca birkaç milyar yıldız içerirler. Genellikle 10 milyar civarı yıldız içeren cüce galaksiler 200-400 milyar yıldız içeren Samanyolu Galaksisi’ne kıyasla çok küçük kaldıkları için kendilerine bu ad verilmiştir. Kısa zaman önce yalnızca 100 parsek genişliğindeki “aşırı yoğun galaksi”lar keşfedilmiştir.
Cüce galaksiler genellikle kütleçekim kuvveti büyük olan Samanyolu, Andromeda gibi büyük galaksilerin uyduları olurlar. Galaksimiz Samanyolu’nun da uydusu olan cüce galaksiler vardır; bugüne kadar Samanyolu’nun uydusu olan 12 cüce galaksi tespit edilmiştir. Bunlardan en büyüğü 6 kiloparsek yarıçapındaki Büyük Macellan Bulutu’dur. Daha küçük ikisi ise yaklaşık 600 parsek yarıçaplı Carène ve Leo II adlı cüce galaksilerdır. Samanyolu Galaksisi’nin keşfedilmeyi bekleyen 300-500 “uydu galaksi”si daha olduğu tahmin edilmektedir.Yerel Grubumuzun diğer büyük galaksisi olan Andromeda’nın da aynı şekilde uyduları vardır.
Oluşması
Gününüzdeki genel kabule göre büyük galaksiler için olduğu gibi cüce galaksilerin oluşmasında da karanlık maddenin katılımı vardır. Kısa zaman önce keşfedilen iki cüce galaksinin her birinin kütlesinin 10 milyon Güneş kütlesi kadar olduğunun saptanması galaksilerin büyük kısmının karanlık maddeden oluştuğu varsayımını desteklemektedir. Galaxy Evolution Explorer adlı morötesi uydu uzay teleskobu metal içeren gazların dışında da yeni cüce galaksilerin oluşabildiğini saptamıştır. (Bu cüce galaksiler Leo Takımyıldızındaki iki dev galaksinin civarındaki Leo Ring adlı hidrojen ve helyum bulutunda yer almaktadırlar.)
Cüce galaksilerin yaygın türleri
- Eliptik galaksi: Cüce eliptik galaksi (dE)
- Cüce küremsi galaksi (dSph): Önceden cüce eliptiklerin bir alt türü olarak kullanılırken, şimdi cüce galaksinin ayrı bir türü olarak kabul edilir.
- Düzensiz galaksi: Cüce düzensiz galaksi (dI)
- Sarmal galaksi: Cüce sarmal galaksi (dS)
- Macellansı cüceler
Kısmi liste
- Kova Cüce Gökadası
- Büyük Köpek Cüce Gökadası
- Karina Cüce Gökadası
- Ejderha Cüce Gökadası
- Ocak Cüce Gökadası
- I Zwicky 18
- IC 10
- Büyük Macellan Bulutu
- Aslan I
- Aslan II
- NGC 1569
- NGC 1705
- NGC 2915
- NGC 3353
- Kanatlıat Cüce Düzensiz Gökadası
- Anka Cüce Gökadası
- Yay Eliptik Cüce Galaksisi
- Yay Cüce Düzensiz Gökadası
- Heykeltıraş Cüce Gökadası
- Heykeltıraş Cüce Düzensiz Gökadası
- Altılık Cüce Galaksisi
- Küçük Macellan Bulutu
- Tukan Cüce Gökadası
- Büyük Ayı Cüce Galaksisi I
- Büyük Ayı Cüce Galaksisi II
- Küçük Ayı Cüce Gökadası
Kaynakça
- ^ a European Southern Observatory (3 Mayıs 2000). . eso.org/public. 9 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2010.
- ^ Phillipps, S.; Drinkwater, M. J.; Gregg, M. D.; Jones, J. B. (2001). "Ultracompact Dwarf Galaxies in the Fornax Cluster 20 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". The Astrophysical Journal 560 (1): 201–206. doi:10.1086/322517.
- ^ Groshong, Kimm (2006-04-24). "Strange satellite galaxies revealed around Milky Way 15 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". NewScientist.Retrieved on 2007-01-10.
- ^ J. M. Schombert, R. A. Pildis, J. A. Eder, A. Oelmer, Jr. (1995). "Dwarf Spirals". Astronomical Journal. Cilt 110. ss. 2067-2074. Bibcode:1995AJ....110.2067S. doi:10.1086/117669.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cuce galaksi birkac milyar yildiz iceren kucuk galaksilere verilen addir Genis eliptik ve sarmal galaksilerin unune karsilik evrendeki galaksilerin cogunun cuce galaksiler olduklari gorulmektedir Bu mini galaksiler Samanyolu Galaksisi nin 1 i kadar olup yalnizca birkac milyar yildiz icerirler Genellikle 10 milyar civari yildiz iceren cuce galaksiler 200 400 milyar yildiz iceren Samanyolu Galaksisi ne kiyasla cok kucuk kaldiklari icin kendilerine bu ad verilmistir Kisa zaman once yalnizca 100 parsek genisligindeki asiri yogun galaksi lar kesfedilmistir NGC 1569 cuce galaksisi Cuce galaksiler genellikle kutlecekim kuvveti buyuk olan Samanyolu Andromeda gibi buyuk galaksilerin uydulari olurlar Galaksimiz Samanyolu nun da uydusu olan cuce galaksiler vardir bugune kadar Samanyolu nun uydusu olan 12 cuce galaksi tespit edilmistir Bunlardan en buyugu 6 kiloparsek yaricapindaki Buyuk Macellan Bulutu dur Daha kucuk ikisi ise yaklasik 600 parsek yaricapli Carene ve Leo II adli cuce galaksilerdir Samanyolu Galaksisi nin kesfedilmeyi bekleyen 300 500 uydu galaksi si daha oldugu tahmin edilmektedir Yerel Grubumuzun diger buyuk galaksisi olan Andromeda nin da ayni sekilde uydulari vardir OlusmasiNGC 5264 gibi cuce galaksiler tipik olarak yaklasik bir milyar yildiza sahiptir Gununuzdeki genel kabule gore buyuk galaksiler icin oldugu gibi cuce galaksilerin olusmasinda da karanlik maddenin katilimi vardir Kisa zaman once kesfedilen iki cuce galaksinin her birinin kutlesinin 10 milyon Gunes kutlesi kadar oldugunun saptanmasi galaksilerin buyuk kisminin karanlik maddeden olustugu varsayimini desteklemektedir Galaxy Evolution Explorer adli morotesi uydu uzay teleskobu metal iceren gazlarin disinda da yeni cuce galaksilerin olusabildigini saptamistir Bu cuce galaksiler Leo Takimyildizindaki iki dev galaksinin civarindaki Leo Ring adli hidrojen ve helyum bulutunda yer almaktadirlar Cuce galaksilerin yaygin turleriEliptik galaksi Cuce eliptik galaksi dE Cuce kuremsi galaksi dSph Onceden cuce eliptiklerin bir alt turu olarak kullanilirken simdi cuce galaksinin ayri bir turu olarak kabul edilir Duzensiz galaksi Cuce duzensiz galaksi dI Sarmal galaksi Cuce sarmal galaksi dS Macellansi cucelerKismi listeKova Cuce Gokadasi Buyuk Kopek Cuce Gokadasi Karina Cuce Gokadasi Ejderha Cuce Gokadasi Ocak Cuce Gokadasi I Zwicky 18 IC 10 Buyuk Macellan Bulutu Aslan I Aslan II NGC 1569 NGC 1705 NGC 2915 NGC 3353 Kanatliat Cuce Duzensiz Gokadasi Anka Cuce Gokadasi Yay Eliptik Cuce Galaksisi Yay Cuce Duzensiz Gokadasi Heykeltiras Cuce Gokadasi Heykeltiras Cuce Duzensiz Gokadasi Altilik Cuce Galaksisi Kucuk Macellan Bulutu Tukan Cuce Gokadasi Buyuk Ayi Cuce Galaksisi I Buyuk Ayi Cuce Galaksisi II Kucuk Ayi Cuce GokadasiKaynakca a European Southern Observatory 3 Mayis 2000 eso org public 9 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Ocak 2010 Phillipps S Drinkwater M J Gregg M D Jones J B 2001 Ultracompact Dwarf Galaxies in the Fornax Cluster 20 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Astrophysical Journal 560 1 201 206 doi 10 1086 322517 Groshong Kimm 2006 04 24 Strange satellite galaxies revealed around Milky Way 15 Kasim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde NewScientist Retrieved on 2007 01 10 J M Schombert R A Pildis J A Eder A Oelmer Jr 1995 Dwarf Spirals Astronomical Journal Cilt 110 ss 2067 2074 Bibcode 1995AJ 110 2067S doi 10 1086 117669 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Ayrica bakinizGalaksi