Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tevârih-i Âl-i Selçuk (Osmanlı alfabesi: تواريخ آل سلچوق), Târîh-i Âli Selçûk, Selçuknâme ya da Oğuznâme, tarafından Osmanlı Padişahı II. Murad'ın isteği üzerine kaleme alınmış bir tarih kitabıdır. Yazıcıoğlu Ali, Anadolu Selçuklu Devleti'nin tarih yazarı İbn Bîbî'nin el-Evâmirü'l-Alâiyye fi'l-umûri'l-Alâiyye adlı Farsça eserinin Türkçe çevirisini eklemiş, böylece Tevârih-i Al-i Selçuk'un en önemli bölümü oluşturmuştur. Ayrıca, Reşidüddin Hamedani'nin, Câmi'ut-Tevârîh adlı eserinden faydalanmakla birlikte, tarihi Oğuz efsanelerinden ve Uygurca Oğuznâme'den de istifade etmiştir.
| Tevârih-i Âl-i Selçuk | |
|---|---|
| Millet Yazma Eser Kütüphanesi | |
 Eserin orijinal el yazmasından bir sayfa. | |
| Diğer ad(lar) | Târîh-i Âli Selçûk, Selçuknâme, Oğuznâme |
| Tür | Tarih |
| Tarih | 15. yy. |
| Dil(ler) | Osmanlı Türkçesi |
| Yazar | |
| Talep eden | II. Murad |
| Konu(lar) | Oğuzlar, Selçuklu Hanedanı, İlhanlılar, Osmanlılar |
Yazıcıoğlu Ali
XV. yüzyıl tarihçilerinden Yazıcıoğlu Ali hakkındaki bilgiler oldukça sınırlıdır. Neşrî Târîhi'nde onun, II. Murad devrinde Mısır’da Memlûk sultanlarının yanında Osmanlı elçiliği yapan bir siyaset adamı olduğu ve kitabını muhtemelen 1436 yılında sultanın emriyle hazırladığı bildirilmektedir.
İçerik
Tevârih-i Al-i Selçuk, İslâm öncesi Türk tarihinden Osmanlıların kuruluşuna kadar geçen dönemin anlatıldığı tarihi bir kaynaktır. Dört bölümden oluşan eserin birinci bölümünde Türk ve Moğol boylarının tarihi ile şeceresi ve Oğuz boylarının isimleri, tamgaları, ongunları, Türklerdeki toy, , ülüş adetleri ve uygulanması, Selçuklu Hanedanı dönemi ordu sistemi, unvanlar ve o dönemde Anadolu'daki yer ve şahıs adları hakkında bilgiler içerir.
Türklerin kökeni
, Oğuz boy adı için kendi sözlüğünde, "Yafes'ten sonra Türklerin büyük babasıdır." (Abū'l-Tūrku'l-kebir bade'l-yāfes) şeklinde tanımlamıştır. Tevrat'ta ise mevcut rivayetlerle Türk soyunun Nuh peygamberin oğlu olan Yafes'ten geldiği söylenir.
Oğuzlar
Oḡuz șuʿbesi șöyle-kim anuñ șerḥi Oḡuz-nāme’de ve Cami'üt-Tevarihte gelür, anuñ altı oḡlı vār-ıdı ve anlaruñ her birinüñ Ḥātūnlarından dörder oḡlānları vār-ıdı. Ve Oḡuz çerinüñ șaḡ ḳolı ve șol ḳolın anlara virdi, bu mūcebce ki ẕikr olınur:
- Șaḡ Ḳol:
Gün Ḫan, Ay Ḫan, Yılduz Ḫan
Ḵayı, Bayat, Yazur, Döger, Ușar (Avşar), Ḳayzıḳ (Kızık), Alḳaövli, Ḳaraövlü, Davdarḡa (Dodurğa), Yaparlu, Bigdeli, Ḳarḳın.
- Șol Ḳol:
Gök Ḫan, Ṯaḳ Ḫan, Dingiz Ḫan
Payındur (Bayındur), Becene (Biçene), Salur, İgdür, Bügdüz, Çavundur, Cibini (Çepni), Alayundlu, Evdagir (Üregir), Yıva, Ḳınuḳ.
Șuʿbe:
Oḡuz’uñ ḳardașları ve baʿżı ʿammuzādeleri ki anuñ-ıla müttefìḳ oldılar:
Ayģur, Ḵanḵlı, Ḳapçaḳ, Ḳarluḳ, Ḳılıç (Ḳalaç), Aḡaçeri
Oḡuz’uñ ʿammūları ḳavmlarınuñ șuʿbeleri:
Or Ḫan ve Gür Ḫan ve anuñ ḳardașları ve anuñ oḡlanları ki Oḡuz-ıla müttefìk degüller idi. Ve bu ḵavmler ki iki ḳısım dururlar, biri ol ki anlaruñ așlı ve șuʿbeleri ḳadìmlıḳ cihetiyle mufașșal [ve] maʿlūm degül ve biri ol ki tafãìl-ile maʿlumdur.
Kaynakça
- Genel
- Yazıcızāde ʿÂlì, Tevārih-i Āl-i Selçuḳ, Staatsbibliothek zu Berlin, Ms. Or. Quart. 1823
- Yazıcıoğlu Ali, Tevârih-i Al-i Selçuk, Topkapı Sarayı kütüphanesi, Revan Köşkü bölümü no.1391, 233a
- Yazıcıoğlu Ali, Tevārih-i Āl-i Selçuḳ, Çeviren: Dr. Abdullah Bakır, 2009, İstanbul. Çamlıca Basım Yayın
- Özel
- ^ . islamansiklopedisi.org.tr. TDV Islâm Ansiklopedisi. 24 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2020.
- ^ Sergey Grigoreviç Agacanov, Oğuzlar, çeviren. Ekber N. Necef-Ahmet Annaberdiyev, İstanbul, Selenge Yayınları, 2003, sayfa 53.
- ^ Doç. Dr. Sevim Yılmaz Önder (9 Şubat 2015). . Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ahmet Yesevi Üniversitesi. 23 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2022.
- ^ Ahmet Suphi Fırat "Yâfes", İslâm Ansiklopedisi, Cilt 13, İstanbul 1986, sayfa 333.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tevarih i Al i Selcuk Osmanli alfabesi تواريخ آل سلچوق Tarih i Ali Selcuk Selcukname ya da Oguzname tarafindan Osmanli Padisahi II Murad in istegi uzerine kaleme alinmis bir tarih kitabidir Yazicioglu Ali Anadolu Selcuklu Devleti nin tarih yazari Ibn Bibi nin el Evamiru l Alaiyye fi l umuri l Alaiyye adli Farsca eserinin Turkce cevirisini eklemis boylece Tevarih i Al i Selcuk un en onemli bolumu olusturmustur Ayrica Residuddin Hamedani nin Cami ut Tevarih adli eserinden faydalanmakla birlikte tarihi Oguz efsanelerinden ve Uygurca Oguzname den de istifade etmistir Tevarih i Al i SelcukMillet Yazma Eser KutuphanesiEserin orijinal el yazmasindan bir sayfa Diger ad lar Tarih i Ali Selcuk Selcukname OguznameTurTarihTarih15 yy Dil ler Osmanli TurkcesiYazarTalep edenII MuradKonu lar Oguzlar Selcuklu Hanedani Ilhanlilar OsmanlilarYazicioglu AliXV yuzyil tarihcilerinden Yazicioglu Ali hakkindaki bilgiler oldukca sinirlidir Nesri Tarihi nde onun II Murad devrinde Misir da Memluk sultanlarinin yaninda Osmanli elciligi yapan bir siyaset adami oldugu ve kitabini muhtemelen 1436 yilinda sultanin emriyle hazirladigi bildirilmektedir IcerikTevarih i Al i Selcuk Islam oncesi Turk tarihinden Osmanlilarin kurulusuna kadar gecen donemin anlatildigi tarihi bir kaynaktir Dort bolumden olusan eserin birinci bolumunde Turk ve Mogol boylarinin tarihi ile seceresi ve Oguz boylarinin isimleri tamgalari ongunlari Turklerdeki toy ulus adetleri ve uygulanmasi Selcuklu Hanedani donemi ordu sistemi unvanlar ve o donemde Anadolu daki yer ve sahis adlari hakkinda bilgiler icerir Turklerin kokeni Oguz boy adi icin kendi sozlugunde Yafes ten sonra Turklerin buyuk babasidir Abu l Turku l kebir bade l yafes seklinde tanimlamistir Tevrat ta ise mevcut rivayetlerle Turk soyunun Nuh peygamberin oglu olan Yafes ten geldigi soylenir Oguzlar Oḡuz șuʿbesi șoyle kim anun șerḥi Oḡuz name de veCami ut Tevarihte gelur anun alti oḡli var idi ve anlarun her birinun Ḥatunlarindan dorder oḡlanlari var idi Ve Oḡuz cerinun șaḡ ḳoli ve șol ḳolin anlara virdi bu mucebce ki ẕikr olinur Șaḡ Ḳol Gun Ḫan Ay Ḫan Yilduz Ḫan Ḵayi Bayat Yazur Doger Ușar Avsar Ḳayziḳ Kizik Alḳaovli Ḳaraovlu Davdarḡa Dodurga Yaparlu Bigdeli Ḳarḳin Șol Ḳol Gok Ḫan Ṯaḳ Ḫan Dingiz Ḫan Payindur Bayindur Becene Bicene Salur Igdur Bugduz Cavundur Cibini Cepni Alayundlu Evdagir Uregir Yiva Ḳinuḳ Șuʿbe Oḡuz un ḳardașlari ve baʿzi ʿammuzadeleri ki anun ila muttefiḳ oldilar Aygur Ḵanḵli Ḳapcaḳ Ḳarluḳ Ḳilic Ḳalac Aḡaceri Oḡuz un ʿammulari ḳavmlarinun șuʿbeleri Or Ḫan ve Gur Ḫan ve anun ḳardașlari ve anun oḡlanlari ki Oḡuz ila muttefik deguller idi Ve bu ḵavmler ki iki ḳisim dururlar biri ol ki anlarun așli ve șuʿbeleri ḳadimliḳ cihetiyle mufașșal ve maʿlum degul ve biri ol ki tafail ile maʿlumdur KaynakcaGenelYazicizade ʿAli Tevarih i Al i Selcuḳ Staatsbibliothek zu Berlin Ms Or Quart 1823 Yazicioglu Ali Tevarih i Al i Selcuk Topkapi Sarayi kutuphanesi Revan Kosku bolumu no 1391 233a Yazicioglu Ali Tevarih i Al i Selcuḳ Ceviren Dr Abdullah Bakir 2009 Istanbul Camlica Basim Yayin ISBN 978 9944 905 75 6Ozel islamansiklopedisi org tr TDV Islam Ansiklopedisi 24 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Agustos 2020 Sergey Grigorevic Agacanov Oguzlar ceviren Ekber N Necef Ahmet Annaberdiyev Istanbul Selenge Yayinlari 2003 sayfa 53 Doc Dr Sevim Yilmaz Onder 9 Subat 2015 Turk Edebiyati Isimler Sozlugu Ahmet Yesevi Universitesi 23 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Haziran 2022 Ahmet Suphi Firat Yafes Islam Ansiklopedisi Cilt 13 Istanbul 1986 sayfa 333