Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Baykara Hövenmey (Tıva Türkçesi: Бай-Кара Дамчаевич Хөвеңмей) (20 Ocak 1915 - 6 Ekim 1972) — Tıvalı yazar ve şairdir. Tıva Edebiyatının kurucularından.
| Bay-Kara Hövenmey | |
|---|---|
| Doğum | 20 Ocak 1915 Bayan-kol köyü. Salçak bölgesi,Tandı Tıva |
| Ölüm | 6 Ekim 1972 (57 yaşında) SSCB |
| Meslek | Yazar, şair |
| Milliyet | Tuva (Türk) |
Hayatı
Damça oğlu Baykara Hövenmey, 1915 yılında Tandı-Tıva'nın, Salçak yöresinin (o dönemdeki sülale adına göre yöreler adlandırılıyordu) Bayankol köyünde doğmuştur. 1929 yılında Kızıl şehrinde Moğolca öğrenmiş, sonra da yeni Tıva alfabesi ve yazı dilini öğrenmiştir. Daha sonra Moskova'ya Doğu Ulusları Komünistlik Üniversitesinden mezun olur.
«Şın» gazetesiyle başladığı edebi yönü sonra Tıva Türkçesinde yayınladığı eserleri ile geliştir. Tıva Halk Cumhuriyeti gençlerinin devrim birliğinin Merkezi Komiteesinin, Ulug-Hem bölgesi komitesinin, Tıva Halk Cumhuriyeti Yazarlar Birliği'nin, Tıva Halk Cumhuriyeti resmi dairelerinde önemli görevlerde bulunur. «Şın» gazetesi editörlüğünde görev yapmıştır.
Baykara Hövenmey, edebiyata 1934 yılında başlamıştır. «Oktabrı'nın tugu» (Ekim bayrağı) adlı ilk şiiri o yılda «Şın» gazetesinde yayınlanır. Eserleri «Areve şını» gazetesinde, «Revolustun hereli» dergisinde yayınlanır. O «Öñnükter-bile kadı», «Uruglar bolgaş uluglar», «Aziyanın çüree» (Asya'nın kalbi), «Oktabrıdan Oktargayje», «Kım ulugul?» adlı kitaplarını yazmıştır. A. Puşkin'in. M. Lermontov'un, S. Şipaçev'in S. Marşak'ın, M. Rılskiy'in eserlerini Tıva Türkçesine çevirmiştir. Onun eserleri ise Rusça, Ukranaca, Hakas Türkçesi, Saha Türkçesi (Yakutça), Buryatça, Altay Türkçesine çevrilmiştir.
1942 yılından başlayıp Tıva Halk Cumhuriyetinin, 1945 yılından beri de SSCB'nin Yazarlar Birliği'nin üyesidir. Çeşitli ödüllere layık görülmüştür.
Eserleri
- «Öñnükter-bile kadı»,
- «Uruglar bolgaş uluglar»,
- «Aziyanın çüree» (Asya'nın kalbi),
- «Oktabrıdan Oktargayje»,
- «Kım ulugul?»
Kaynakça
Kaynakça
- Literaturı narodov Rossii: XX v.: slovar / N. S. Nadyarnıh. — M.: Nauka, 2005. — S. 295—296. — 365 s. — 1100 ekz. —
- Pisateli Vostoçnoy Sibiri: Biobibliogr. ukazat. — Yakutsk: Kn. izd-vo, 1978. — 420 s. — S. 144, 190—191. — Tiraj 3 000 ekz.
- Hadahane M. А. Tuvinskaya literatura 3 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . // Kratkaya literaturnaya entsiklopediya / Gl. red. А. А. Surkov. — M.: Sov. entsikl., 1962—1978. — T. 7: «Sovetskaya Ukraina» — Fliaki. — 1972. — Stb. 641—642
- «Tıvanıñ çogaalçıları / Pisateli Tuvı» 2000 çılda üngen nom
Dış bağlantılar
- Tuva Cumhuriyeti Süt-Höl ilçesi İşkin köyü okul vep-sayfası.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Baykara Hovenmey Tiva Turkcesi Baj Kara Damchaevich Hovenmej 20 Ocak 1915 6 Ekim 1972 Tivali yazar ve sairdir Tiva Edebiyatinin kurucularindan Bay Kara HovenmeyDogum20 Ocak 1915 Bayan kol koyu Salcak bolgesi Tandi TivaOlum6 Ekim 1972 57 yasinda SSCBMeslekYazar sairMilliyetTuva Turk HayatiDamca oglu Baykara Hovenmey 1915 yilinda Tandi Tiva nin Salcak yoresinin o donemdeki sulale adina gore yoreler adlandiriliyordu Bayankol koyunde dogmustur 1929 yilinda Kizil sehrinde Mogolca ogrenmis sonra da yeni Tiva alfabesi ve yazi dilini ogrenmistir Daha sonra Moskova ya Dogu Uluslari Komunistlik Universitesinden mezun olur Sin gazetesiyle basladigi edebi yonu sonra Tiva Turkcesinde yayinladigi eserleri ile gelistir Tiva Halk Cumhuriyeti genclerinin devrim birliginin Merkezi Komiteesinin Ulug Hem bolgesi komitesinin Tiva Halk Cumhuriyeti Yazarlar Birligi nin Tiva Halk Cumhuriyeti resmi dairelerinde onemli gorevlerde bulunur Sin gazetesi editorlugunde gorev yapmistir Baykara Hovenmey edebiyata 1934 yilinda baslamistir Oktabri nin tugu Ekim bayragi adli ilk siiri o yilda Sin gazetesinde yayinlanir Eserleri Areve sini gazetesinde Revolustun hereli dergisinde yayinlanir O Onnukter bile kadi Uruglar bolgas uluglar Aziyanin curee Asya nin kalbi Oktabridan Oktargayje Kim ulugul adli kitaplarini yazmistir A Puskin in M Lermontov un S Sipacev in S Marsak in M Rilskiy in eserlerini Tiva Turkcesine cevirmistir Onun eserleri ise Rusca Ukranaca Hakas Turkcesi Saha Turkcesi Yakutca Buryatca Altay Turkcesine cevrilmistir 1942 yilindan baslayip Tiva Halk Cumhuriyetinin 1945 yilindan beri de SSCB nin Yazarlar Birligi nin uyesidir Cesitli odullere layik gorulmustur Eserleri Onnukter bile kadi Uruglar bolgas uluglar Aziyanin curee Asya nin kalbi Oktabridan Oktargayje Kim ulugul KaynakcaKaynakcaLiteraturi narodov Rossii XX v slovar N S Nadyarnih M Nauka 2005 S 295 296 365 s 1100 ekz ISBN 5 02 010208 3 Pisateli Vostocnoy Sibiri Biobibliogr ukazat Yakutsk Kn izd vo 1978 420 s S 144 190 191 Tiraj 3 000 ekz Hadahane M A Tuvinskaya literatura 3 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kratkaya literaturnaya entsiklopediya Gl red A A Surkov M Sov entsikl 1962 1978 T 7 Sovetskaya Ukraina Fliaki 1972 Stb 641 642 Tivanin cogaalcilari Pisateli Tuvi 2000 cilda ungen nomDis baglantilarTuva Cumhuriyeti Sut Hol ilcesi Iskin koyu okul vep sayfasi