Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nikos Sampson (16 Aralık 1935 - 9 Mayıs 2001), EOKA-B isimli örgütün komutanıdır. Karpaz'ın Vasili (Gelincik) köyünde doğmuştur.
| Nikos Sampson | |
|---|---|
| Kıbrıs Cumhuriyeti'nin geçici cumhurbaşkanı | |
| Görev süresi 15 Temmuz 1974 - 23 Temmuz 1974 | |
| Yerine geldiği | Makarios |
| Yerine gelen | Glafkos Kliridis (geçici cumhurbaşkanı) Makarios |
| Kişisel bilgiler | |
| Milliyeti | Kıbrıslı |
| Partisi | Büyük İlerleme Partisi |
| Çocuk(lar) | |
Yunanistan'daki Cunta Hükûmeti'nin de desteği ile 15 Temmuz 1974'te Kıbrıs Cumhurbaşkanı Makarios'a karşı Rum Millî Muhafız Güçleri ile darbe yaparak Ulusal Kurtuluş Hükûmeti kurduklarını ve Kıbrıs'ta bir Yunan Cumhuriyeti ilan edildiğini açıkladı. Bu gelişmeler üzerine Türkiye Cumhuriyeti garantörlük haklarını kullanarak 20 Temmuz 1974 tarihinde, Kıbrıs Harekâtı'nı düzenlemesi üzerine görevinden istifa etmek zorunda kaldı.
Rauf Denktaş, Sampson'dan "katil bir terörist" olarak bahsetmiştir.Kanlı Noel'de Küçük Kaymaklı'daki çatışmalardan sonra Nikos Sampson, Kıbrıslı Türkler tarafından "Küçük Kaymaklı'nın Kasabı" olarak adlandırıldı.
Sampson bir gazeteci ve İngiliz sömürge yönetimine karşı Kıbrıs Adası'nın Yunanistan ile "enosis"i (birleşmesi) için kurulan EOKA'nın üyesiydi. Sonunda tutuklandı ve ölüm cezasına çarptırıldı ancak cezasının hafifletilmesinin ardından Britanya'da hapsedildi ve Kıbrıs, bağımsızlığını kazandıktan sonra geri döndü.
Yeni kurulan Kıbrıs Cumhuriyeti'ne gelişinin ardından siyasete girdi ve parlamento üyesi oldu. 1974 yılında Yunan cuntasının darbesinin ardından Kıbrıs Cumhurbaşkanı olarak atandı ve sekiz gün bu unvanı taşıdı. 20 Temmuz'da Türklerin Kıbrıs Harekâtı'ndan sonra istifa etti. Daha sonra darbeyle ilgili olarak gücü kötüye kullanmaktan yirmi yıl hapis cezasına çarptırıldı. Cezasının bitimine üç yıl kala tıbbi gerekçelerle Fransa'ya gitmesine izin verildi ve ardından Fransa'ya yerleşti. 1990'da cezasına devam etmek için Kıbrıs'a döndü ve 1993'te cezasının geri kalanı affedildi. Serbest bırakılmasının ardından gazeteciliğe geri döndü. 2001 yılında kanserden öldü.
İlk yılları
Sampson, Kıbrıs'ın liman kenti Gazimağusa'da Sampson Georgiadis ve Theano Liasidou'nun oğlu olarak dünyaya geldi. Gençlik yıllarında Anorthosis Famagusta ikinci takımında sağ arka olarak oynayan bir futbolcuydu. Çalışma hayatına Charles Foley'nin sahibi olduğu ve editörlüğünü yaptığı Kıbrıs gazetesi The Cyprus Times'da başladı. Asıl adı Nikos Georgiadis'ti, ancak babasının ön adını soyadı olarak kabul etti.
Eşi Vera'dan biri avukat, diğeri gazeteci olmak üzere iki çocuğu oldu. Oğlu Sotiris Sampson, Gazimağusa ilçesinde arka arkaya üç dönem Güney Kıbrıs Temsilciler Meclisi üyeliğine seçildi.
EOKA faaliyetleri
EOKA'nın 1955'ten 1959'a kadar Kıbrıs'ta İngiliz sömürge yönetimine karşı direniş kampanyası yürüttüğü Kıbrıs Olağanüstü Hali sırasında Sampson, EOKA'ya katıldı ve "Yenilmez" anlamına gelen takma adını kullanmaya başladı. Sampson, EOKA'ya katıldı ve EOKA lideri General Georgios Grivas'ın doğrudan emri altında bir infaz ekibinin parçası oldu. Bu ekibin bir diğer üyesi, daha sonra EOKA-B üyesi olduğu sırada çeşitli faaliyetlerden tutuklanan Neoptolemos Georgiou idi. Sampson ve Georgiou, Lefkoşa'da "Cinayet Yolu" ismini alan Ledra Caddesi'nde işlenen bir dizi cinayete katıldı ve çok sayıda İngiliz askeri, polis ve sivili vurarak öldürdüler. En az 15 cinayete karıştı. İngiliz kaynaklarına göre gerçek sayı çok daha yüksekti. Kurbanları arasında üç polis çavuşu vardı ve Mayıs 1957'de Sampson cinayetlerinden biri için yargılandı. Cinayetini itiraf etti ancak daha sonra itirafının işkence altında alındığı gerekçesiyle beraat etti.
O sırada Sampson bir gazeteci olarak çalışıyordu ve kurbanlarını öldürdükten sonra sık sık cesetlerini fotoğraflıyor, ardından fotoğrafları basılmak üzere The Cyprus Times gazetesine gönderiyordu. Polis, Sampson'ın her zaman cinayet mahalline ilk gelen muhabir olduğu konusunda şüpheye düştü ve onu tutukladı. Beraatinden sadece bir ay sonra, muhbirler sayesinde Dhali köyünde tutuklandı. O anki olağanüstü hal yönetmeliğine göre ölüm cezasını gerektiren silah bulundurma suçuyla tutuklandı. Ölüm cezası daha sonra ömür boyu hapis cezasına çevrildi ve Sampson, Birleşik Krallık'a hapis cezasını çekmeye gitti. Bir buçuk yıl sonra, 1959 Zürih ve Londra Anlaşması'nın bir parçası olarak genel af kapsamında serbest bırakıldı, ancak Ağustos 1960'ta Kıbrıs resmi bağımsızlığını kazanana kadar Yunanistan'da sürgünde kaldı. Bağımsızlık Günü'nden kısa bir süre sonra Lefkoşa'ya döndü.
1960'lar
Sampson gazeteciliğe geri döndü. 1960 yılında, Kıbrıs ülkesinde tirajda olan ilk Yunan gazetelerinden biri olan, savaş ya da mücadele anlamına gelen Makhi (Yunanca: Μάχη) gazetesini kurdu.
14 Mayıs 1961'de, kendisi de eski bir EOKA üyesi olan bir garaj tamircisi ile birlikte, ülkede sadece üç haftadır kalan İngiliz Mimar Peter Gray'in öldürülmesiyle bağlantılı olarak tutuklandı. Sampson cinayetle suçlandı ancak üç gün sonra serbest bırakıldı. Makhi daha sonra Gray'in İngiliz Gizli İstihbarat Servisi için çalıştığını iddia etti. Cinayeti çözülemedi.
Sampson, Lefkoşa'daki EOKA'lı Markos Drakos'un heykelinde meydana gelen patlamanın ardından, Aralık 1963'te Yunan ve Türk toplulukları arasındaki çatışmalara aktif olarak katıldı. Kanlı Noel sürecinde 24 Aralık sabahı Lefkoşa'daki çatışmalar yayıldı ve kavgalar sonraki yıla kadar devam etti. Sampson, Kıbrıslı Rum ve Kıbrıslı Türkler arasındaki şiddetli çatışmalarda Rum silahlı gruplara liderlik etti. Küçük Kaymaklı'daki çatışmalardan sonra Nikos Sampson, Kıbrıslı Türkler tarafından "Küçük Kaymaklı'nın Kasabı" olarak adlandırıldı.
Küçük Kaymaklı'dan sonra Kıbrıs Türk toplumundan yaklaşık 800 kadın ve çocuk savaş alanından çıkarıldı, daha sonra Kızılhaç'a teslim edilmek üzere bir Rum okuluna yerleştirildi. Türk tarafına göre kadın ve çocuklar rehin tutuldu. Sampson müfrezesinin Omorfita'daki eylemi, Rum ve Kıbrıs basını tarafından kendisinin ve adamlarının yüceltilmesiyle sonuçlandı. Tam tersine, aynı olaylardan dolayı Sampson, Türkler için nefret edilen bir kişilik hâline geldi. Bunda, Sampson grubunun tüm Kıbrıslı paramiliter grupların en aşırısı olarak görülmesi rol oynadı ve çeşitli yazarlar sivillere karşı eylemlerden onu sorumlu tuttu. Nitekim Türk tarafı, Sampson'a "Omorfita'nın kasabı" lakabını verdi, "Newsweek" gibi yabancı dergiler onu "çocuksu formda bir katil olarak" yazdı.
Mirası
Sağcı Rumlar, Sampson'ı EOKA mücadelesinin bir kahramanı olarak nitelendirirken solcu Rumlar, EOKA'nın İngilizlere karşı mücadelesine katkısını kabul etse de onu darbeye katılımı, suç ortaklığı nedeni, sayısız liberal ve sol görüşlü Kıbrıslı Rum'u öldürmesi sebebiyle Kıbrıs Cumhuriyeti'ne karşı bir hain olarak görüyorlar.
Kaynakça
- ^ http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Nikos%20Sampson/[] (29.06.1990)
- ^ a b S. Akhtar Ali. Pakistan & Gulf economist, Volume 4, Issues 27–52 (1985), Economist Publications, p.7.
- ^ a b Newsweek, Volume 84, Issues 1–14 (1974), Newsweek, p.46
- ^ Cook, Chris; Diccon Bewes (1997). What Happened Where: A Guide to Places and Events in Twentieth-century History. Routledge. s. 65. ISBN .
- ^ BRITAIN'S MOST WANTED 19 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Nikos Sampson, 66, Cyprus President After Coup, Dies". New York Times. 11 Mayıs 2001. 21 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Nisan 2021.
- ^ Google Kitaplar'da The Terrorist List, s. RA2-PA144,
- ^ "Nicos Sampson". The Daily Telegraph (İngilizce). 11 Mayıs 2001. 26 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ağustos 2017.
- ^ "Cyprus Murder Inquiry". The Times (55108). London. 15 Mayıs 1961. s. 11. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2017.
- ^ James Ker-Lindsay (2004). "Britain and the Cyprus Crisis 1963–64". Academia.edu.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nikos Sampson 16 Aralik 1935 9 Mayis 2001 EOKA B isimli orgutun komutanidir Karpaz in Vasili Gelincik koyunde dogmustur Nikos SampsonKibris Cumhuriyeti nin gecici cumhurbaskaniGorev suresi 15 Temmuz 1974 23 Temmuz 1974Yerine geldigi MakariosYerine gelen Glafkos Kliridis gecici cumhurbaskani MakariosKisisel bilgilerMilliyeti KibrisliPartisi Buyuk Ilerleme PartisiCocuk lar Yunanistan daki Cunta Hukumeti nin de destegi ile 15 Temmuz 1974 te Kibris Cumhurbaskani Makarios a karsi Rum Milli Muhafiz Gucleri ile darbe yaparak Ulusal Kurtulus Hukumeti kurduklarini ve Kibris ta bir Yunan Cumhuriyeti ilan edildigini acikladi Bu gelismeler uzerine Turkiye Cumhuriyeti garantorluk haklarini kullanarak 20 Temmuz 1974 tarihinde Kibris Harekati ni duzenlemesi uzerine gorevinden istifa etmek zorunda kaldi Rauf Denktas Sampson dan katil bir terorist olarak bahsetmistir Kanli Noel de Kucuk Kaymakli daki catismalardan sonra Nikos Sampson Kibrisli Turkler tarafindan Kucuk Kaymakli nin Kasabi olarak adlandirildi Sampson bir gazeteci ve Ingiliz somurge yonetimine karsi Kibris Adasi nin Yunanistan ile enosis i birlesmesi icin kurulan EOKA nin uyesiydi Sonunda tutuklandi ve olum cezasina carptirildi ancak cezasinin hafifletilmesinin ardindan Britanya da hapsedildi ve Kibris bagimsizligini kazandiktan sonra geri dondu Yeni kurulan Kibris Cumhuriyeti ne gelisinin ardindan siyasete girdi ve parlamento uyesi oldu 1974 yilinda Yunan cuntasinin darbesinin ardindan Kibris Cumhurbaskani olarak atandi ve sekiz gun bu unvani tasidi 20 Temmuz da Turklerin Kibris Harekati ndan sonra istifa etti Daha sonra darbeyle ilgili olarak gucu kotuye kullanmaktan yirmi yil hapis cezasina carptirildi Cezasinin bitimine uc yil kala tibbi gerekcelerle Fransa ya gitmesine izin verildi ve ardindan Fransa ya yerlesti 1990 da cezasina devam etmek icin Kibris a dondu ve 1993 te cezasinin geri kalani affedildi Serbest birakilmasinin ardindan gazetecilige geri dondu 2001 yilinda kanserden oldu Ilk yillariSampson Kibris in liman kenti Gazimagusa da Sampson Georgiadis ve Theano Liasidou nun oglu olarak dunyaya geldi Genclik yillarinda Anorthosis Famagusta ikinci takiminda sag arka olarak oynayan bir futbolcuydu Calisma hayatina Charles Foley nin sahibi oldugu ve editorlugunu yaptigi Kibris gazetesi The Cyprus Times da basladi Asil adi Nikos Georgiadis ti ancak babasinin on adini soyadi olarak kabul etti Esi Vera dan biri avukat digeri gazeteci olmak uzere iki cocugu oldu Oglu Sotiris Sampson Gazimagusa ilcesinde arka arkaya uc donem Guney Kibris Temsilciler Meclisi uyeligine secildi EOKA faaliyetleriEOKA nin 1955 ten 1959 a kadar Kibris ta Ingiliz somurge yonetimine karsi direnis kampanyasi yuruttugu Kibris Olaganustu Hali sirasinda Sampson EOKA ya katildi ve Yenilmez anlamina gelen takma adini kullanmaya basladi Sampson EOKA ya katildi ve EOKA lideri General Georgios Grivas in dogrudan emri altinda bir infaz ekibinin parcasi oldu Bu ekibin bir diger uyesi daha sonra EOKA B uyesi oldugu sirada cesitli faaliyetlerden tutuklanan Neoptolemos Georgiou idi Sampson ve Georgiou Lefkosa da Cinayet Yolu ismini alan Ledra Caddesi nde islenen bir dizi cinayete katildi ve cok sayida Ingiliz askeri polis ve sivili vurarak oldurduler En az 15 cinayete karisti Ingiliz kaynaklarina gore gercek sayi cok daha yuksekti Kurbanlari arasinda uc polis cavusu vardi ve Mayis 1957 de Sampson cinayetlerinden biri icin yargilandi Cinayetini itiraf etti ancak daha sonra itirafinin iskence altinda alindigi gerekcesiyle beraat etti O sirada Sampson bir gazeteci olarak calisiyordu ve kurbanlarini oldurdukten sonra sik sik cesetlerini fotografliyor ardindan fotograflari basilmak uzere The Cyprus Times gazetesine gonderiyordu Polis Sampson in her zaman cinayet mahalline ilk gelen muhabir oldugu konusunda supheye dustu ve onu tutukladi Beraatinden sadece bir ay sonra muhbirler sayesinde Dhali koyunde tutuklandi O anki olaganustu hal yonetmeligine gore olum cezasini gerektiren silah bulundurma sucuyla tutuklandi Olum cezasi daha sonra omur boyu hapis cezasina cevrildi ve Sampson Birlesik Krallik a hapis cezasini cekmeye gitti Bir bucuk yil sonra 1959 Zurih ve Londra Anlasmasi nin bir parcasi olarak genel af kapsaminda serbest birakildi ancak Agustos 1960 ta Kibris resmi bagimsizligini kazanana kadar Yunanistan da surgunde kaldi Bagimsizlik Gunu nden kisa bir sure sonra Lefkosa ya dondu 1960 larSampson gazetecilige geri dondu 1960 yilinda Kibris ulkesinde tirajda olan ilk Yunan gazetelerinden biri olan savas ya da mucadele anlamina gelen Makhi Yunanca Maxh gazetesini kurdu 14 Mayis 1961 de kendisi de eski bir EOKA uyesi olan bir garaj tamircisi ile birlikte ulkede sadece uc haftadir kalan Ingiliz Mimar Peter Gray in oldurulmesiyle baglantili olarak tutuklandi Sampson cinayetle suclandi ancak uc gun sonra serbest birakildi Makhi daha sonra Gray in Ingiliz Gizli Istihbarat Servisi icin calistigini iddia etti Cinayeti cozulemedi Sampson Lefkosa daki EOKA li Markos Drakos un heykelinde meydana gelen patlamanin ardindan Aralik 1963 te Yunan ve Turk topluluklari arasindaki catismalara aktif olarak katildi Kanli Noel surecinde 24 Aralik sabahi Lefkosa daki catismalar yayildi ve kavgalar sonraki yila kadar devam etti Sampson Kibrisli Rum ve Kibrisli Turkler arasindaki siddetli catismalarda Rum silahli gruplara liderlik etti Kucuk Kaymakli daki catismalardan sonra Nikos Sampson Kibrisli Turkler tarafindan Kucuk Kaymakli nin Kasabi olarak adlandirildi Kucuk Kaymakli dan sonra Kibris Turk toplumundan yaklasik 800 kadin ve cocuk savas alanindan cikarildi daha sonra Kizilhac a teslim edilmek uzere bir Rum okuluna yerlestirildi Turk tarafina gore kadin ve cocuklar rehin tutuldu Sampson mufrezesinin Omorfita daki eylemi Rum ve Kibris basini tarafindan kendisinin ve adamlarinin yuceltilmesiyle sonuclandi Tam tersine ayni olaylardan dolayi Sampson Turkler icin nefret edilen bir kisilik haline geldi Bunda Sampson grubunun tum Kibrisli paramiliter gruplarin en asirisi olarak gorulmesi rol oynadi ve cesitli yazarlar sivillere karsi eylemlerden onu sorumlu tuttu Nitekim Turk tarafi Sampson a Omorfita nin kasabi lakabini verdi Newsweek gibi yabanci dergiler onu cocuksu formda bir katil olarak yazdi MirasiSagci Rumlar Sampson i EOKA mucadelesinin bir kahramani olarak nitelendirirken solcu Rumlar EOKA nin Ingilizlere karsi mucadelesine katkisini kabul etse de onu darbeye katilimi suc ortakligi nedeni sayisiz liberal ve sol goruslu Kibrisli Rum u oldurmesi sebebiyle Kibris Cumhuriyeti ne karsi bir hain olarak goruyorlar Kaynakca http gazetearsivi milliyet com tr Nikos 20Sampson olu kirik baglanti 29 06 1990 a b S Akhtar Ali Pakistan amp Gulf economist Volume 4 Issues 27 52 1985 Economist Publications p 7 a b Newsweek Volume 84 Issues 1 14 1974 Newsweek p 46 Cook Chris Diccon Bewes 1997 What Happened Where A Guide to Places and Events in Twentieth century History Routledge s 65 ISBN 1 85728 533 6 BRITAIN S MOST WANTED 19 Mayis 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nikos Sampson 66 Cyprus President After Coup Dies New York Times 11 Mayis 2001 21 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Nisan 2021 Google Kitaplar da The Terrorist List s RA2 PA144 Nicos Sampson The Daily Telegraph Ingilizce 11 Mayis 2001 26 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Agustos 2017 Cyprus Murder Inquiry The Times 55108 London 15 Mayis 1961 s 11 Erisim tarihi 25 Agustos 2017 James Ker Lindsay 2004 Britain and the Cyprus Crisis 1963 64 Academia edu