Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gerçeküstücülük ya da sürrealizm, Avrupa'da birinci ve ikinci dünya savaşları arasında gelişmiştir. Temelini, akılcılığı yadsıyan ve karşı-sanat için çalışan ilk dadaistlerin eserlerinden alır. Sürrealizm, aklın kontrolünden kaçan şuur akışının, rastlantıya bağlı ruh durumlarının, düzensiz hayallerin ve rüyaların sanata aktarılmaya çalışıldığı bir edebiyat akımıdır.
1924'te "Manifeste du Surrealisme"i (Sürrealizm Manifestosu) hazırlayan şair Andre Breton'a göre gerçeküstücülük, bilinç ile bilinç dışını birleştiren bir yoldur. Gerçeküstücülük akımı, gerçek dışı anlamında değil aksine gerçeğin insandaki iz düşümü şeklinde bir yaklaşımdır.
Sigmund Freud'un teorilerinden etkilenen Andre Breton için, bilinçdışılık düş gücünün temel kaynağı, deha ise bu bilinçdışı dünyasına girebilme yeteneğiydi.
Breton’un yanı sıra Louis Aragon, , otomatik yazı yöntemleri üzerinde deneyler yaptılar. Kendi söylemleriyle, "gerçeküstü dünyanın düşsel, cinsel, sapkın imgelerini geliştirmeye" başladılar.
Gerçeküstücülük, yöntemli bir araştırma ile deneyi ön planda tutuyor, insanın kendi kendisini irdeleyip çözümlemesinde sanatın yol gösterici bir araç olduğunu vurguluyordu.
1925'ten sonra gerçeküstücüler dağılmaya, başka akımlara yönelmeye başladı. Ancak bu akım, resimden, sinemaya, tiyatroya kadar birçok sanat dalını derinden etkiledi. Andre Breton’un yanı sıra , Pierre Reverdy, Robert Desnos, Louis Aragon, Paul Eluard, , Raymond Queneau, Philippe Soupault, Arthur Cravan, Rene Char, Federico Garcia Lorca, Salvador Dali, Rene Magritte gerçeküstücülük akımının önemli isimleridir.
Teknikler
Gerçeküstücü sanat, bunun altında şiir, düz yazı ve resim, üretim aşamasında birçok özgün teknik ve oyun kullanmaktadır. Bunlardan birçoğu özgür hayalgücünü arttırmak ve bilincin etkisini azaltmak üzerine kuruludur. Bilinçdışı üretim gerçeküstücülükte merkezdedir.
Özdevim
Otomatizm olarak da bilinen bu teknik, gerçeküstücülüğün en önemli tekniklerinden biridir. Önemli örnekleri şunlardır;
Kendiliğinden çizim ve resim
Kendiliğinden çizimin amacı bilinçaltını ortaya çıkarmaktır. El çizim yapılan ortam üzerinde rastgele hareketler yapar. Şans eseri ve/veya hatalar ile bilinçaltı ortaya çıkarılmaya çalışılır.
İlk örneklerini André Masson üretmiştir. Ünlü uygulayıcıları Joan Miro, Salvador Dali, Jean Arp ve Andre Breton'dur. Daha sonraları ressamlar bunu resimlerinde de uygulamışlardır. Elektronik ortamlarda da örnekleri bulunur. Pablo Picasso'da, eskiz ve litografi çalışmalarında bu tarz denemelerde bulunmak istediğini belirtmiştir.
Diğer yandan bu tür çalışmalar ana akım gerçeküstücülük tarafından eleştirilmiştir de. Çizimin doğası ve yapılan hatalardan dolayı hiçbir zaman bilinçdışında kalınamayacağı ileri sürülmüştür; "Masson'a göre kendiliğinden görseller iki farklı aşama içerir, bilinç ve bilinçsiz."
Kendiliğinden yazın
Kendiliğinden yazın, bilinçli bir süreçten geçmeyen yazma tekniğinin ürünüdür. Bu teknikte yazan kişi yazıya bilinciyle müdahale etmez, akıcı bir şekilde yazar. Daha sonra da yazısı üzerinde düzeltmeler, eklemeler yapmaz. Bazı durumlarda ise yazan kişi trans halindedir.
Kendiliğinden şiir
En eski gerçeküstücü tekniktir. Dadaist kökleri bulunur.
Kaligram
Guillaume Apollinaire tarafından geliştirilmiştir. Kendiliğinden şiire benzer. Şiirde kelimeler ve harfler bir şekli tamamlar, bu şekil şiirin konusuyla ilgili olur.
Dekalkomani
Max Ernst uygulayıcılarındandır. Tuvale kalın bir boya tabakası sürüldükten sonra boya hala kurumamış iken, üstü folyo türü malzemeyle kaplanır. Malzeme kaldırıldıktan sonra, tuvalde kalan kısım resmin iskeletini oluşturur.
Grataj
Max Ernst ve Joan Miró'nun uyguladıkları bu teknik, tuvalden kurumuş boyanın kazınmasıyla yapılır.
İstemsiz heykelcilik
Farkında olmadan, bilinçsizce cisimlerin formlarını değiştirmektir.
Bu cisimler ataş, kâğıt parçası gibi sıradan şeyler de olabilirler.
Diğerleri
- Kolaj
- Kesip biçme
- Yansılama
- Üst Özdevim
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gercekustuculuk ya da surrealizm Avrupa da birinci ve ikinci dunya savaslari arasinda gelismistir Temelini akilciligi yadsiyan ve karsi sanat icin calisan ilk dadaistlerin eserlerinden alir Surrealizm aklin kontrolunden kacan suur akisinin rastlantiya bagli ruh durumlarinin duzensiz hayallerin ve ruyalarin sanata aktarilmaya calisildigi bir edebiyat akimidir Londra daki Salvador Dali sergisi 2005 Gercekustu fotograf cift Achraf Baznani 1924 te Manifeste du Surrealisme i Surrealizm Manifestosu hazirlayan sair Andre Breton a gore gercekustuculuk bilinc ile bilinc disini birlestiren bir yoldur Gercekustuculuk akimi gercek disi anlaminda degil aksine gercegin insandaki iz dusumu seklinde bir yaklasimdir Sigmund Freud un teorilerinden etkilenen Andre Breton icin bilincdisilik dus gucunun temel kaynagi deha ise bu bilincdisi dunyasina girebilme yetenegiydi Breton un yani sira Louis Aragon otomatik yazi yontemleri uzerinde deneyler yaptilar Kendi soylemleriyle gercekustu dunyanin dussel cinsel sapkin imgelerini gelistirmeye basladilar Gercekustuculuk yontemli bir arastirma ile deneyi on planda tutuyor insanin kendi kendisini irdeleyip cozumlemesinde sanatin yol gosterici bir arac oldugunu vurguluyordu 1925 ten sonra gercekustuculer dagilmaya baska akimlara yonelmeye basladi Ancak bu akim resimden sinemaya tiyatroya kadar bircok sanat dalini derinden etkiledi Andre Breton un yani sira Pierre Reverdy Robert Desnos Louis Aragon Paul Eluard Raymond Queneau Philippe Soupault Arthur Cravan Rene Char Federico Garcia Lorca Salvador Dali Rene Magritte gercekustuculuk akiminin onemli isimleridir TekniklerGercekustuculuk Gercekustucu sanat bunun altinda siir duz yazi ve resim uretim asamasinda bircok ozgun teknik ve oyun kullanmaktadir Bunlardan bircogu ozgur hayalgucunu arttirmak ve bilincin etkisini azaltmak uzerine kuruludur Bilincdisi uretim gercekustuculukte merkezdedir Ozdevim Otomatizm olarak da bilinen bu teknik gercekustuculugun en onemli tekniklerinden biridir Onemli ornekleri sunlardir Kendiliginden cizim ve resim Kendiliginden cizimin amaci bilincaltini ortaya cikarmaktir El cizim yapilan ortam uzerinde rastgele hareketler yapar Sans eseri ve veya hatalar ile bilincalti ortaya cikarilmaya calisilir Ilk orneklerini Andre Masson uretmistir Unlu uygulayicilari Joan Miro Salvador Dali Jean Arp ve Andre Breton dur Daha sonralari ressamlar bunu resimlerinde de uygulamislardir Elektronik ortamlarda da ornekleri bulunur Pablo Picasso da eskiz ve litografi calismalarinda bu tarz denemelerde bulunmak istedigini belirtmistir Diger yandan bu tur calismalar ana akim gercekustuculuk tarafindan elestirilmistir de Cizimin dogasi ve yapilan hatalardan dolayi hicbir zaman bilincdisinda kalinamayacagi ileri surulmustur Masson a gore kendiliginden gorseller iki farkli asama icerir bilinc ve bilincsiz Kendiliginden yazin Kendiliginden yazin bilincli bir surecten gecmeyen yazma tekniginin urunudur Bu teknikte yazan kisi yaziya bilinciyle mudahale etmez akici bir sekilde yazar Daha sonra da yazisi uzerinde duzeltmeler eklemeler yapmaz Bazi durumlarda ise yazan kisi trans halindedir Kendiliginden siir En eski gercekustucu tekniktir Dadaist kokleri bulunur Kaligram Guillaume Apollinaire tarafindan gelistirilmistir Kendiliginden siire benzer Siirde kelimeler ve harfler bir sekli tamamlar bu sekil siirin konusuyla ilgili olur Dekalkomani Max Ernst uygulayicilarindandir Tuvale kalin bir boya tabakasi suruldukten sonra boya hala kurumamis iken ustu folyo turu malzemeyle kaplanir Malzeme kaldirildiktan sonra tuvalde kalan kisim resmin iskeletini olusturur Grataj Max Ernst ve Joan Miro nun uyguladiklari bu teknik tuvalden kurumus boyanin kazinmasiyla yapilir Istemsiz heykelcilik Farkinda olmadan bilincsizce cisimlerin formlarini degistirmektir Bu cisimler atas kagit parcasi gibi siradan seyler de olabilirler Digerleri Kolaj Kesip bicme Yansilama Ust OzdevimKaynakca The Surrealists Revolutionaries in art amp writing 1919 1935 Jemma Montagu page 15 Joan Miro Galeria d Antiretrats 30 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Eylul 2013 28 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mart 2020