Microsoft tarafından üretilen ve satılan bir işletim sistemi satırı olan Windows NT'nin mimarisi, kullanıcı modu (user mode) ve çekirdek modu (kernel mode) olmak üzere iki ana bileşenden oluşan katmanlı bir tasarımdır. Tek işlemcili ve simetrik çok işlemcili (SMP) tabanlı bilgisayarlarla çalışmak üzere tasarlanmış, önleyici, yeniden gelen bir işletim sistemidir.(Giriş/çıkış) (I / O veya G / Ç) isteklerini işlemek için, I / O istek paketlerini (IRP'ler) ve zaman uyumsuz G / Ç'yi kullanan paket odaklı G / Ç kullanırlar. Windows XP'den başlayarak, Microsoft Windows'un 64 bit sürümleri hazırlanmaya başladı; Bundan önce, bu işletim sistemleri yalnızca 32-bit sürümlerde mevcuttu.
Çekirdek modu, sistem belleğine ve harici aygıtlara sınırsız erişime sahipken, kullanıcı modundaki programlar ve alt sistemler erişebildikleri sistem kaynaklarına göre sınırlıdır. Windows NT çekirdeği karma çekirdek olarak bilinir. Mimari, çekirdek modunda bulunan basit bir çekirdek, donanım soyutlama katmanı (HAL), sürücüler ve çeşitli hizmetler (toplu olarak Yönetici olarak adlandırılır) içerir.
Windows NT'deki kullanıcı modu, G / Ç yöneticisini kullanarak G / Ç isteklerini uygun çekirdek modu aygıt sürücülerine aktarabilen alt sistemlerden oluşur. Windows NT kullanıcı modu katmanı, birçok farklı işletim sistemi türü için yazılmış uygulamaları çalıştıran "Çevre alt sistemleri" ve çevre alt sistemleri adına sisteme özgü işlevleri çalıştıran "Bütünleşik alt sistem" 'ten oluşur. Windows NT'de Çekirdek modu, bilgisayarın donanım ve sistem kaynaklarına tam erişime sahiptir. Çekirdek modu, kullanıcı modu hizmetlerini ve uygulamalarını, işletim sisteminin erişememesi gereken kritik alanlara erişmesini durdurur.
Yönetici arayüzleri, tüm kullanıcı modu alt sistemleriyle birlikte G / Ç, nesne yönetimi, güvenlik ve süreç yönetimi ile ilgilenir. Çekirdek, çok işlemcili senkronizasyon, iş parçacığı, kesme zamanlaması ve gönderme, tuzak işleme ve istisna gönderme sağlamak için Donanım Soyutlama Katmanı ve Yönetici arasında bulunur. Çekirdek ayrıca, önyüklemede aygıt sürücülerinin başlatılmasından sorumludur. Çekirdek modu sürücüleri üç düzeyde bulunur: en üst düzey sürücüler, ara sürücüler ve düşük düzey sürücüler. (WDM) ara katmanda bulunur ve çoğunlukla Windows 98 ve Windows 2000 arasında ikili ve kaynak uyumlu olacak şekilde tasarlanmıştır. En alçak düzey sürücüler, eski bir Windows NT aygıt sürücüleridir, doğrudan bir aygıtı denetleyebilir veya bir "tak ve kullan" (PnP) donanım veri yolu olabilir.
Kullanıcı modu
Kullanıcı modu, çeşitli sistem tanımlı süreçler ve DLL'lerden oluşur.
Kullanıcı modu uygulamaları ile işletim sistemi çekirdeği işlevleri arasındaki arabirime "çevre alt sistemi" adı verilir. Windows NT, bunların her biri farklı bir API seti uygulayan birden fazla olabilir. Bu mekanizma, birçok farklı işletim sistemi türü için yazılmış uygulamaları desteklemek üzere tasarlanmıştır. Hiçbir çevre alt sistemi doğrudan donanıma erişemez; donanım işlevlerine erişim, çekirdek modu rutinlerini arayarak yapılır.
Dört ana ortam alt sistemi vardır: Win32 (Windows API) alt sistemi, bir (OS/2) alt sistemi, ve bir POSIX () alt sistemi.
- Win32 ortam alt sistemi 32-bit Windows uygulamalarını çalıştırabilir. Diğer tüm çevre alt sistemleri için konsolun yanı sıra metin penceresi desteği, kapatma ve zor hata yönetimi de içerir. Ayrıca, MS-DOS ve Windows NT'de 16-bit Windows (Win16) uygulamalarının çalışmasına izin veren (VDM) destekler. Kendi adres alanında çalışan ve MS-DOS 5.0 çalıştıran bir Intel 80486 öykünen belirli bir MS-DOS VDM'dir. Win16 programları ancak, bir Win16 VDM çalıştırır. Varsayılan olarak, her program aynı işlemde çalışır, böylece aynı adres alanını kullanır ve Win16 VDM, her programa kendi çalışacağı dizgeyi verir. Bununla birlikte, Windows NT, ayrı bir Win16 VDM bir Win16 programı çalıştırmak için izin verir, bu da kullanıcıların yalnızca Windows NT çalışan bir uygulama içeren tüm VDM işlem öncesi gibi çok görevli olmasını sağlayar. Win32 ortam alt sistemi işlemi (csrss.exe) bazen bir "pencere yöneticisi" olarak adlandırılan pencere yönetim işlevselliğini de içerir. Giriş olaylarını (klavye ve fare gibi) işler, daha sonra bu girişi alması gereken uygulamalara iletir. Her bir uygulama, bu mesajlara cevaben kendi pencerelerini ve menülerini çizmekten veya yenilemekten sorumludur.
- OS / 2 ortamı alt sistemi, 16 bit karakter tabanlı OS / 2 uygulamalarını destekler ve OS / 2 1.x'i, ancak 32 bit veya grafik OS / 2 uygulamalarını (OS / 2 2.x veya daha yeni sürümü ile birlikte) yalnızca x86 makineleri taklit eder. Grafiksel OS / 2 1.x programlarını çalıştırmak için Sunum Yöneticisi için Windows NT Eklenti Alt Sistemi yüklü olmalıdır. Bir OS / 2 alt sistemine sahip olmak için Windows NT'nin son sürümü Windows 2000 idi; Windows XP'den itibaren kaldırılmıştır.
- POSIX ortamı alt sistemi, POSIX.1 standardına veya ilgili ISO / standartlarına sıkı sıkıya yazılan uygulamaları desteklemektedir. Bu alt sistem, 'nin bir parçası olan Interix ile değiştirildi. Bunun yerine, Linux için Windows Subsystem'in yerini aldı.
Güvenlik alt sistemi, güvenlik belirteçlerini ele alır, kaynak izinlerine dayalı olarak kullanıcı hesaplarına erişim izni ve giriş izni verir, oturum açma kimlik doğrulamasını başlatır ve hangi sistem kaynaklarının Windows NT tarafından denetlenmesi gerektiğini belirler. Ayrıca, Active Directory'ye bakar. İş istasyonu hizmeti, Windows dosya ve yazdırma paylaşımının istemci tarafı olan ağ yönlendiricisi uygular; bunları ağdaki uygun sunuculara "yönlendirme" yaparak yerel dosyalara ve yazıcılara olan isteklerini uygular. Tersine, sunucu hizmeti, ağdaki diğer bilgisayarların, yerel sistem tarafından sunulan dosya paylaşımlarına ve paylaşılan yazıcılara erişmesine olanak tanır.
Çekirdek modu
Windows NT çekirdek modu, bilgisayarın donanım ve sistem kaynaklarına tam erişime sahiptir ve kodu korumalı bir bellek alanında çalıştırır. Zamanlama, iplik önceliği, bellek yönetimi ve donanımla etkileşime erişimi kontrol eder. Çekirdek modu, kullanıcı modu hizmetlerini ve uygulamalarını, işletim sisteminin erişememesi gereken kritik alanlara erişmesini durdurur; kullanıcı modu süreçleri çekirdek modundan kendi adına bu işlemleri gerçekleştirmelerini istemelidir.
X86 mimarisi, (0 ile 3 arasında numaralandırılmış) dört farklı ayrıcalık düzeyini desteklerken yalnızca iki üst ayrıcalık düzeyi kullanılır. Usmode programları CPL 3 ile çalıştırılır ve çekirdek CPL 0 ile çalışır. Bu iki seviyeye sırasıyla "halka 3" ve "halka 0" denir. Bununla birlikte, doğrudan donanıma erişmeye çalışan G / Ç ayrıcalıkları içeren OS / 2 uygulamaları ile uyumluluk bozulmasına rağmen, yalnızca iki ayrıcalık düzeyini destekleyen RISC platformlarına kod taşınabilirliği sağlamak için böyle bir tasarım kararı yapıldı.
Windows Yönetim Hizmetleri, alçak düzey çekirdek modu bölümünü oluşturur ve NTOSKRNL.EXE dosyasında bulunur. I / O, nesne yönetimi, güvenlik ve süreç yönetimi ile ilgilenir. Bunlar arasında Önbellek Yöneticisi, Yapılandırma Yöneticisi, G / Ç Yöneticisi, Yerel Prosedür Çağrısı (LPC), Bellek Yöneticisi, Nesne Yöneticisi, İşlem Yapıları ve Güvenlik Referans Monitörü (SRM) olmak üzere birçok alt sistem bulunur. Birlikte gruplandırıldığında, bileşenler Yönetici hizmetleri olarak adlandırılabilir (dahili ad Ex). Sistem hizmetleri (dahili adı Nt), yani sistem çağrıları da bu seviyede uygulanmaktadır, ancak daha iyi performans için doğrudan çekirdeği çağıran çok az sayı vardır.
Bu bağlamda "hizmet" terimi genel olarak çağrılabilir bir rutine ya da çağrılabilir rutin setine atıfta bulunur. Bu, Unix benzeri işletim sistemlerinde daemon'a biraz benzeyen bir kullanıcı modu bileşenidir.
Nesne Yöneticisi - Nesne Yöneticisi (iç adı Ob), tüm diğer yürütme alt sistemlerinin, özellikle de sistem çağrılarının Windows NT kaynaklarına erişmesi için geçmesi gereken bir yürütme alt sistemi olup aslında kaynak yönetim altyapısı hizmeti yapmaktadır. Nesne yöneticisi, diğer çalıştırılabilir alt sistemlerde nesne kaynak yönetimi işlevselliğinin çoğaltılmasını azaltmak için kullanılır; böylelikle böceklere yol açabilir ve Windows NT'nin geliştirilmesini zorlaştırabilir. Nesne yöneticisine, bu kaynak bir fiziksel kaynak (dosya sistemi veya çevre birimi gibi) veya mantıksal bir kaynak (dosya gibi) gibidir. Her nesne, nesne yöneticisinin bilmesi gereken bir yapıya veya nesne türüne sahiptir.
Nesne oluşturma ve ekleme olmak üzere iki aşamalı bir işlemdir. Oluşturma, boş bir nesnenin tahsis edilmesine ve ad alanındaki (isteğe bağlı) bir ad gibi nesne yöneticisinin gerektirdiği kaynakların ayrılmasına neden olur. Yaratılış başarılı olursa, yaratılıştan sorumlu alt sistem boş nesneyi doldurur. Son olarak, alt sistem başlatmayı başarılı olarak görürse, nesne yöneticisine, nesneyi (isteğe bağlı) adı veya tanıtıcı adı verilen bir tanımlama bilgisi yoluyla erişilebilir hale getirmesini söyler. Bundan sonra, nesnenin ömrü, nesne yöneticisi tarafından işlenir ve nesne yöneticisi tarafından elden çıkarılacağı sinyalini verene kadar, nesneyi çalışma durumunda tutmak alt sistemin sorumluluğundadır.
Kulplar, bir çekirdek kaynağına opak bir değerle bir göndermeyi temsil eden tanımlayıcılardır. Benzer şekilde, bir nesnenin adıyla açılması güvenlik denetimlerine tabidir, ancak var olan, açık bir tanıtıcı vasıtasıyla hareket etmek, yalnızca nesne açıldığında veya oluşturulduğunda istenen erişim düzeyiyle sınırlıdır. Nesne türleri, nesne prosedürlerini ve nesneye özgü verileri tanımlar. Bu şekilde nesne yöneticisi, Windows NT'nin nesne yönelimli programlama olmasını sağlar; nesne türleri nesneleri tanımlayan çok biçimli sınıflar olarak düşünülebilir. Bununla birlikte, çoğu alt sistem, G / Ç Yöneticisi'ndeki dikkate değer bir istisna ile, tüm nesne türü yordamları için varsayılan uygulamaya güvenir.
Oluşturulan bir nesnenin her örneği adını, nesne oluşturma işlevine geçirilen parametreleri, güvenlik niteliklerini ve nesne türüne işaret eden bir işaretçiyi depolar. Nesne ayrıca, nesne yöneticisine, sistemdeki kaç başka nesne bu nesneyi referans gösterdiğini, dolayısıyla nesnenin kendisine bir yakın talep gönderildiğinde yok edilebileceğini belirlemek için bir nesne kapatma yordamını ve bir başvuru sayımını içerir. Her adlandırılmış nesne, hiyerarşik bir nesne ad alanında bulunur.
Önbellek Denetleyicisi - Normal dosya G / Ç'leri için ortak bir önbellek sağlamak için Bellek Yöneticisi, G / Ç Yöneticisi ve G / Ç sürücüleri ile yakın işbirliği yapar. Windows Önbellek Yöneticisi yerel ve uzak dosyalar arasında tutarlı bir işlem için dosya blokları (aygıt blokları yerine) üzerinde çalışır ve bellek eşlemeli dosyalarla belirli bir derecede tutarlılık sağlar, çünkü önbellek blokları bellek eşlemeli özel bir durumdur görünümler ve önbellek özel bir sayfa hatası özlüyor.
Yapılandırma Yöneticisi - Windows Kayıt uygular.
G / Ç Yöneticisi - Cihazların kullanıcı modu alt sistemleri ile iletişim kurmasına izin verir. Kullanıcı modu okuma ve yazma komutlarını, aygıt sürücülerine ilettiği IRP okuma veya yazma işlevine çevirir. Dosya sistemi G / Ç isteklerini kabul eder, bunları cihaza özel çağrılara çevirir ve doğrudan girişi okur veya çıktı yazması için donanımla ilgilenen düşük seviye aygıt sürücülerini içerebilir. Ayrıca, okuma isteklerini önbelleğe alıp arka planda diske yazarak disk performansını artırmak için bir önbellek yöneticisi de içerir.
Yerel Yordam Çağrısı (LPC) - Bağlantı semantiği ile işlemler arası iletişim portları sağlar. LPC bağlantı noktaları, kullanıcı modu alt sistemleri tarafından istemcileriyle, alt düzey kullanıcı modülü alt sistemleriyle iletişim kurmak için ve için yerel aktarım için temel olarak iletişim kurmak için kullanılır.
Bellek Yöneticisi - Sanal belleği, bellek korumasını, fiziksel bellekteki ve dışındaki belleklerin ikincil belleğe sayfalamanı kontrol eder ve genel amaçlı bir fiziksel bellek ayırıcısı uygular. Ayrıca bir yürütülebilir dosyanın tek bir atom adımıyla eşlenmesine olanak tanıyan bir PE yürütücüsü ayrıştırıcısı da uygular. Windows NT Server 4.0, Terminal Server Edition'dan başlayarak bellek yöneticisi, sözde oturum alanı, modu belleği, kullanıcı modu belleği gibi bağlama geçişine tabidir. Bu, çekirdek modu Win32 alt sisteminin ve GDI sürücülerinin birden çok örneğinin, ilk tasarımlarındaki eksikliklere rağmen yan yana çalışmasına izin verir. Her oturum alanı, topluca "oturum" olarak adlandırılan çeşitli işlemler tarafından paylaşılır. Yeni bir nesne türü girmeden oturumlar arasında bir dereceye kadar izolasyon sağlamak için, süreçler ve oturumlar arasındaki ilişki, Security Reference Monitor tarafından bir öznitelik olarak ele alınır.
Oturumların nispeten basit ve ad hoc yapısı, ilk tasarımın bir parçası olmadığı gerçeğinden ve WinReturn denilen Windows NT için terminal sunucusu ürününün bir ön şartı olarak üçüncü bir taraf () tarafından ana hattın asgariye bozulmasıyla geliştirilmeliydi. Ancak, Windows Vista'dan başlayarak, oturumlar sonunda Windows mimarisinin uygun bir yönü oldu. Artık Win32 aracılığıyla dolaylı olarak kullanıcı moduna sürünen bir bellek yöneticisi yapısı, çoğu Yürütme alt sistemini etkileyen yaygın bir soyutlamaya dönüştürüldü. Nitekim, Windows Vista'yı düzenli olarak kullanmak her zaman çoklu oturum ortamına neden olur.
Süreç Yapısı - Süreci ve iş parçacığı oluşturma ve sonlandırma işlemlerini gerçekleştirir ve iş kavramını uygular; işin bir bütün olarak sona erdirilebilen bir grup işlemi veya paylaşılan kısıtlamalara (toplam tahsis edilen maksimum bellek veya CPU zamanı) dahil edilebilir. İş nesneleri Windows 2000'de tanıtıldı.
PnP Yöneticisi - "Tak ve çalıştır" işlemlerini yapar ve önyükleme saatinde aygıt algılama ve kurulumunu destekler. Aynı zamanda bir cihazı (USB veya IEEE 1394 FireWire gibi) yeni bir aygıt kazandığında ve bunu desteklemek için bir aygıt sürücüsüne ihtiyaç duyulduğunda, aygıtları isteğe bağlı olarak durdurup başlatmaya da sorumluluğu vardır. Toplu halde, kullanıcı modunda, Tak ve Çalıştır Hizmeti'nde uygulanır; bu, uygun sürücüleri yüklemenin, servislerin ve uygulamaların yeni cihazların gelmesini bildiren ve kullanıcıya GUI'nin görüntülenmesiyle ilgili karmaşık görevleri işler.
Güç Yöneticisi - Güç olaylarıyla (kapalı, bekleme, hazırda bekletme, vb.) anlaşma yapar ve etkilenen sürücüleri özel IRP'lerle (Güç IRP'leri) bilgilendirir.
Güvenlik Referans Monitörü (SRM) - Güvenlik entegre alt sisteminin güvenlik kurallarını uygulamak için birincil makamdır. Erişim kontrol kayıtlarından (ACE'ler) oluşan erişim kontrol listelerinin (ACL'ler) kullanılması yoluyla bir nesneye veya kaynağa erişilip erişilemeyeceğini belirler. ACE'ler, bir Güvenlik Tanımlayıcı'yı (SID) ve ACE'nin bir kaynak grubuna, bir kullanıcı hesabı, grup hesabı veya oturum açma oturumu izini (reddetme, reddetme veya denetleme) için seçilen bir grup mütevelli verdiği işlemleri içerir.
GDI - Grafik Aygıt Arabirimi çizgi ve eğrileri çizme, yazı tipleri oluşturma ve paletleri işleme gibi görevlerden sorumludur. Windows NT 3.x serisi sürümleri, GDI bileşenini kullanıcı modu İstemci / Sunucu Çalışma Zamanı Modülü alt sistemine yerleştirmişti, ancak bu grafik performansını artırmak için Windows NT 4.0 ile çekirdek moduna taşındı.
Çekirdek
Çekirdek, HAL ve Yönetici arasında bulunur ve çok işlemcili senkronizasyon, iş parçacığı, kesme zamanlama ve gönderme, tuzak işleme ve istisna gönderme sağlar; ayrıca önyükleme sırasında işletim sistemini çalıştırmak için gerekli olan aygıt sürücülerini başlatmaktan sorumludur. Yani, çekirdek geleneksel bir mikro çekirdeğin hemen hemen tüm görevlerini yerine getirir; Yönetici ve çekirdek arasındaki kesin ayrım orijinal mikrokernel tasarımının en belirgin kalıntısıdır ve tarihsel tasarım dokümantasyonu sürekli olarak çekirdeği "mikrokernel" olarak ifade eder.
Çekirdek, işlem yöneticisi ile sıklıkla etkileşim kurar. Soyutlama seviyesi, çekirdeğin hiçbir zaman süreç yöneticisine çağrı yapmayacağı şekildedir, sadece tersi yönündedir.
Çekirdek modu sürücüleri
Windows NT, donanım aygıtları ile etkileşim kurmak için çekirdek modu aygıt sürücüleri kullanır. Sürücülerin her biri, işletim sisteminin geri kalanına dışa aktaran iyi tanımlanmış sistem yordamları ve iç yordamlarına sahiptir. Tüm aygıtlar, kullanıcı modu tarafından G / Ç yöneticisinde bir dosya nesnesi olarak görülür; ancak G / Ç yöneticisine kendisi aygıtlar. Dosya, aygıt veya sürücü nesneleri olarak tanımlanan aygıt nesneleri olarak görülür. Çekirdek modu sürücüleri üç düzeyde bulunur: en üst düzey sürücüler, ara sürücüler ve düşük düzey sürücüler. FAT ve NTFS için dosya sistemi sürücüleri gibi en üst seviye sürücüler, ara sürücüler kullanır. Ara sürücüler, isteğe bağlı olarak alt ve üst düzey filtre sürücüleri arasında olan işlev sürücülerinden veya bir aygıtın ana sürücüsünden oluşur.
Işlev sürücüsü daha sonra bir bus (veri yolu)sürücüsü, bir bus denetleyicisi, adaptörü veya köprüye hizmet eden bir sürücüye güvenir. Ara sürücüler, çalışmak için en düşük seviyedeki sürücülerden yararlanmaktadır. Windows Sürücü Modeli (WDM) ara katmanda bulunur. En düşük seviyeli sürücüler, bir aygıtı doğrudan denetleyen eski Windows NT aygıt sürücüleri veya bir PnP donanım yolu olabilir. Bu alt seviye sürücüler doğrudan donanımları kontrol eder ve başka herhangi bir sürücüye güvenmiyorlar.
Donanım soyutlama katmanı
Windows NT donanım soyutlama katmanı veya HAL, bilgisayarın fiziksel donanımı ile işletim sistemi geri kalanı arasındaki bir katmandır. Donanımdaki farklılıkları gizlemek ve çekirdeğin çalışacağı tutarlı bir platform sağlamak için tasarlandı. HAL, G / Ç arabirimlerini, kesme denetleyicilerini ve birden çok işlemciyi denetleyen donanıma özel kodu içerir.
Bununla birlikte, mimaride amaç ve belirlenmiş bir yere rağmen, HAL tamamen çekirdeğin altında oturan, çekirdeğin Yürütme'nin altında oturduğu bir kat değil: Bilinen tüm HAL uygulamaları, çekirdeğin veya hatta çekirdeğin bir miktarına bağlıdır. Uygulamada, bu, çekirdek ve HAL değişkenlerinin, birlikte çalışmak üzere özel olarak yapılandırılan eşleme kümelerine geldiği anlamına gelir.
Özellikle, donanım soyutlama talimat setinin soyutlanmasını içermez, bu genel olarak daha geniş kapsamlı taşınabilirlik kavramına tabidir. Talimat kümesi, gerektiğinde (x86 komut kümesindeki birçok düzeltmeyi ele almak veya eksik bir matematik işlemciyi taklit etmek gibi) özetlenmesi, çekirdek tarafından veya donanım sanallaştırması yoluyla gerçekleştirilir.
Device Driver Kit
Device Driver Kit, Microsoft tarafından sistem programcıları için geliştirilmiş, c,c++ programlama dilleri için header'lar,library'ler ve örnek kod'lar içeren, device driver yazmak için sağlanmış kit'dir. Microsftun geliştiriciler için ücretsiz olarak sağladığı versiyonları olmakla beraber 10 cd'den oluşan ticari set'leri vardır. Onlarca sample ve iyi dökümente edilmiş kütüphane fonksiyonlarıyla işletim sisteminin çekirdek seviyesinde uygulama yazma imkânını sağlar. Türkiye'de ddk yazılımcısı çok az olmakla birlikte bu konuya eğilmiş hiçbir kurum veya kuruluşta yoktur.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ https://dl.acm.org/citation.cfm?id=1823100 []
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ . 26 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 30 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Haziran 2006 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ . 11 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2017.
Dış bağlantılar
- Windows_NT mimari 8 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Microsoft tarafindan uretilen ve satilan bir isletim sistemi satiri olan Windows NT nin mimarisi kullanici modu user mode ve cekirdek modu kernel mode olmak uzere iki ana bilesenden olusan katmanli bir tasarimdir Tek islemcili ve simetrik cok islemcili SMP tabanli bilgisayarlarla calismak uzere tasarlanmis onleyici yeniden gelen bir isletim sistemidir Giris cikis I O veya G C isteklerini islemek icin I O istek paketlerini IRP ler ve zaman uyumsuz G C yi kullanan paket odakli G C kullanirlar Windows XP den baslayarak Microsoft Windows un 64 bit surumleri hazirlanmaya basladi Bundan once bu isletim sistemleri yalnizca 32 bit surumlerde mevcuttu Windows NT isletim sistemi ailesinin mimarisi iki katmandan kullanici modu ve cekirdek modu olusur ve bu katmanlarin her ikisinde de bircok farkli modul bulunur Cekirdek modu sistem bellegine ve harici aygitlara sinirsiz erisime sahipken kullanici modundaki programlar ve alt sistemler erisebildikleri sistem kaynaklarina gore sinirlidir Windows NT cekirdegi karma cekirdek olarak bilinir Mimari cekirdek modunda bulunan basit bir cekirdek donanim soyutlama katmani HAL suruculer ve cesitli hizmetler toplu olarak Yonetici olarak adlandirilir icerir Windows NT deki kullanici modu G C yoneticisini kullanarak G C isteklerini uygun cekirdek modu aygit suruculerine aktarabilen alt sistemlerden olusur Windows NT kullanici modu katmani bircok farkli isletim sistemi turu icin yazilmis uygulamalari calistiran Cevre alt sistemleri ve cevre alt sistemleri adina sisteme ozgu islevleri calistiran Butunlesik alt sistem ten olusur Windows NT de Cekirdek modu bilgisayarin donanim ve sistem kaynaklarina tam erisime sahiptir Cekirdek modu kullanici modu hizmetlerini ve uygulamalarini isletim sisteminin erisememesi gereken kritik alanlara erismesini durdurur Yonetici arayuzleri tum kullanici modu alt sistemleriyle birlikte G C nesne yonetimi guvenlik ve surec yonetimi ile ilgilenir Cekirdek cok islemcili senkronizasyon is parcacigi kesme zamanlamasi ve gonderme tuzak isleme ve istisna gonderme saglamak icin Donanim Soyutlama Katmani ve Yonetici arasinda bulunur Cekirdek ayrica onyuklemede aygit suruculerinin baslatilmasindan sorumludur Cekirdek modu suruculeri uc duzeyde bulunur en ust duzey suruculer ara suruculer ve dusuk duzey suruculer WDM ara katmanda bulunur ve cogunlukla Windows 98 ve Windows 2000 arasinda ikili ve kaynak uyumlu olacak sekilde tasarlanmistir En alcak duzey suruculer eski bir Windows NT aygit suruculeridir dogrudan bir aygiti denetleyebilir veya bir tak ve kullan PnP donanim veri yolu olabilir Kullanici moduKullanici modu cesitli sistem tanimli surecler ve DLL lerden olusur Kullanici modu uygulamalari ile isletim sistemi cekirdegi islevleri arasindaki arabirime cevre alt sistemi adi verilir Windows NT bunlarin her biri farkli bir API seti uygulayan birden fazla olabilir Bu mekanizma bircok farkli isletim sistemi turu icin yazilmis uygulamalari desteklemek uzere tasarlanmistir Hicbir cevre alt sistemi dogrudan donanima erisemez donanim islevlerine erisim cekirdek modu rutinlerini arayarak yapilir Dort ana ortam alt sistemi vardir Win32 Windows API alt sistemi bir OS 2 alt sistemi ve bir POSIX alt sistemi Win32 ortam alt sistemi 32 bit Windows uygulamalarini calistirabilir Diger tum cevre alt sistemleri icin konsolun yani sira metin penceresi destegi kapatma ve zor hata yonetimi de icerir Ayrica MS DOS ve Windows NT de 16 bit Windows Win16 uygulamalarinin calismasina izin veren VDM destekler Kendi adres alaninda calisan ve MS DOS 5 0 calistiran bir Intel 80486 oykunen belirli bir MS DOS VDM dir Win16 programlari ancak bir Win16 VDM calistirir Varsayilan olarak her program ayni islemde calisir boylece ayni adres alanini kullanir ve Win16 VDM her programa kendi calisacagi dizgeyi verir Bununla birlikte Windows NT ayri bir Win16 VDM bir Win16 programi calistirmak icin izin verir bu da kullanicilarin yalnizca Windows NT calisan bir uygulama iceren tum VDM islem oncesi gibi cok gorevli olmasini saglayar Win32 ortam alt sistemi islemi csrss exe bazen bir pencere yoneticisi olarak adlandirilan pencere yonetim islevselligini de icerir Giris olaylarini klavye ve fare gibi isler daha sonra bu girisi almasi gereken uygulamalara iletir Her bir uygulama bu mesajlara cevaben kendi pencerelerini ve menulerini cizmekten veya yenilemekten sorumludur OS 2 ortami alt sistemi 16 bit karakter tabanli OS 2 uygulamalarini destekler ve OS 2 1 x i ancak 32 bit veya grafik OS 2 uygulamalarini OS 2 2 x veya daha yeni surumu ile birlikte yalnizca x86 makineleri taklit eder Grafiksel OS 2 1 x programlarini calistirmak icin Sunum Yoneticisi icin Windows NT Eklenti Alt Sistemi yuklu olmalidir Bir OS 2 alt sistemine sahip olmak icin Windows NT nin son surumu Windows 2000 idi Windows XP den itibaren kaldirilmistir POSIX ortami alt sistemi POSIX 1 standardina veya ilgili ISO standartlarina siki sikiya yazilan uygulamalari desteklemektedir Bu alt sistem nin bir parcasi olan Interix ile degistirildi Bunun yerine Linux icin Windows Subsystem in yerini aldi Guvenlik alt sistemi guvenlik belirteclerini ele alir kaynak izinlerine dayali olarak kullanici hesaplarina erisim izni ve giris izni verir oturum acma kimlik dogrulamasini baslatir ve hangi sistem kaynaklarinin Windows NT tarafindan denetlenmesi gerektigini belirler Ayrica Active Directory ye bakar Is istasyonu hizmeti Windows dosya ve yazdirma paylasiminin istemci tarafi olan ag yonlendiricisi uygular bunlari agdaki uygun sunuculara yonlendirme yaparak yerel dosyalara ve yazicilara olan isteklerini uygular Tersine sunucu hizmeti agdaki diger bilgisayarlarin yerel sistem tarafindan sunulan dosya paylasimlarina ve paylasilan yazicilara erismesine olanak tanir Cekirdek moduWindows NT cekirdek modu bilgisayarin donanim ve sistem kaynaklarina tam erisime sahiptir ve kodu korumali bir bellek alaninda calistirir Zamanlama iplik onceligi bellek yonetimi ve donanimla etkilesime erisimi kontrol eder Cekirdek modu kullanici modu hizmetlerini ve uygulamalarini isletim sisteminin erisememesi gereken kritik alanlara erismesini durdurur kullanici modu surecleri cekirdek modundan kendi adina bu islemleri gerceklestirmelerini istemelidir X86 mimarisi 0 ile 3 arasinda numaralandirilmis dort farkli ayricalik duzeyini desteklerken yalnizca iki ust ayricalik duzeyi kullanilir Usmode programlari CPL 3 ile calistirilir ve cekirdek CPL 0 ile calisir Bu iki seviyeye sirasiyla halka 3 ve halka 0 denir Bununla birlikte dogrudan donanima erismeye calisan G C ayricaliklari iceren OS 2 uygulamalari ile uyumluluk bozulmasina ragmen yalnizca iki ayricalik duzeyini destekleyen RISC platformlarina kod tasinabilirligi saglamak icin boyle bir tasarim karari yapildi Windows Yonetim Hizmetleri alcak duzey cekirdek modu bolumunu olusturur ve NTOSKRNL EXE dosyasinda bulunur I O nesne yonetimi guvenlik ve surec yonetimi ile ilgilenir Bunlar arasinda Onbellek Yoneticisi Yapilandirma Yoneticisi G C Yoneticisi Yerel Prosedur Cagrisi LPC Bellek Yoneticisi Nesne Yoneticisi Islem Yapilari ve Guvenlik Referans Monitoru SRM olmak uzere bircok alt sistem bulunur Birlikte gruplandirildiginda bilesenler Yonetici hizmetleri olarak adlandirilabilir dahili ad Ex Sistem hizmetleri dahili adi Nt yani sistem cagrilari da bu seviyede uygulanmaktadir ancak daha iyi performans icin dogrudan cekirdegi cagiran cok az sayi vardir Bu baglamda hizmet terimi genel olarak cagrilabilir bir rutine ya da cagrilabilir rutin setine atifta bulunur Bu Unix benzeri isletim sistemlerinde daemon a biraz benzeyen bir kullanici modu bilesenidir Nesne Yoneticisi Nesne Yoneticisi ic adi Ob tum diger yurutme alt sistemlerinin ozellikle de sistem cagrilarinin Windows NT kaynaklarina erismesi icin gecmesi gereken bir yurutme alt sistemi olup aslinda kaynak yonetim altyapisi hizmeti yapmaktadir Nesne yoneticisi diger calistirilabilir alt sistemlerde nesne kaynak yonetimi islevselliginin cogaltilmasini azaltmak icin kullanilir boylelikle boceklere yol acabilir ve Windows NT nin gelistirilmesini zorlastirabilir Nesne yoneticisine bu kaynak bir fiziksel kaynak dosya sistemi veya cevre birimi gibi veya mantiksal bir kaynak dosya gibi gibidir Her nesne nesne yoneticisinin bilmesi gereken bir yapiya veya nesne turune sahiptir Nesne olusturma ve ekleme olmak uzere iki asamali bir islemdir Olusturma bos bir nesnenin tahsis edilmesine ve ad alanindaki istege bagli bir ad gibi nesne yoneticisinin gerektirdigi kaynaklarin ayrilmasina neden olur Yaratilis basarili olursa yaratilistan sorumlu alt sistem bos nesneyi doldurur Son olarak alt sistem baslatmayi basarili olarak gorurse nesne yoneticisine nesneyi istege bagli adi veya tanitici adi verilen bir tanimlama bilgisi yoluyla erisilebilir hale getirmesini soyler Bundan sonra nesnenin omru nesne yoneticisi tarafindan islenir ve nesne yoneticisi tarafindan elden cikarilacagi sinyalini verene kadar nesneyi calisma durumunda tutmak alt sistemin sorumlulugundadir Kulplar bir cekirdek kaynagina opak bir degerle bir gondermeyi temsil eden tanimlayicilardir Benzer sekilde bir nesnenin adiyla acilmasi guvenlik denetimlerine tabidir ancak var olan acik bir tanitici vasitasiyla hareket etmek yalnizca nesne acildiginda veya olusturuldugunda istenen erisim duzeyiyle sinirlidir Nesne turleri nesne prosedurlerini ve nesneye ozgu verileri tanimlar Bu sekilde nesne yoneticisi Windows NT nin nesne yonelimli programlama olmasini saglar nesne turleri nesneleri tanimlayan cok bicimli siniflar olarak dusunulebilir Bununla birlikte cogu alt sistem G C Yoneticisi ndeki dikkate deger bir istisna ile tum nesne turu yordamlari icin varsayilan uygulamaya guvenir Olusturulan bir nesnenin her ornegi adini nesne olusturma islevine gecirilen parametreleri guvenlik niteliklerini ve nesne turune isaret eden bir isaretciyi depolar Nesne ayrica nesne yoneticisine sistemdeki kac baska nesne bu nesneyi referans gosterdigini dolayisiyla nesnenin kendisine bir yakin talep gonderildiginde yok edilebilecegini belirlemek icin bir nesne kapatma yordamini ve bir basvuru sayimini icerir Her adlandirilmis nesne hiyerarsik bir nesne ad alaninda bulunur Onbellek Denetleyicisi Normal dosya G C leri icin ortak bir onbellek saglamak icin Bellek Yoneticisi G C Yoneticisi ve G C suruculeri ile yakin isbirligi yapar Windows Onbellek Yoneticisi yerel ve uzak dosyalar arasinda tutarli bir islem icin dosya bloklari aygit bloklari yerine uzerinde calisir ve bellek eslemeli dosyalarla belirli bir derecede tutarlilik saglar cunku onbellek bloklari bellek eslemeli ozel bir durumdur gorunumler ve onbellek ozel bir sayfa hatasi ozluyor Yapilandirma Yoneticisi Windows Kayit uygular G C Yoneticisi Cihazlarin kullanici modu alt sistemleri ile iletisim kurmasina izin verir Kullanici modu okuma ve yazma komutlarini aygit suruculerine ilettigi IRP okuma veya yazma islevine cevirir Dosya sistemi G C isteklerini kabul eder bunlari cihaza ozel cagrilara cevirir ve dogrudan girisi okur veya cikti yazmasi icin donanimla ilgilenen dusuk seviye aygit suruculerini icerebilir Ayrica okuma isteklerini onbellege alip arka planda diske yazarak disk performansini artirmak icin bir onbellek yoneticisi de icerir Yerel Yordam Cagrisi LPC Baglanti semantigi ile islemler arasi iletisim portlari saglar LPC baglanti noktalari kullanici modu alt sistemleri tarafindan istemcileriyle alt duzey kullanici modulu alt sistemleriyle iletisim kurmak icin ve icin yerel aktarim icin temel olarak iletisim kurmak icin kullanilir Bellek Yoneticisi Sanal bellegi bellek korumasini fiziksel bellekteki ve disindaki belleklerin ikincil bellege sayfalamani kontrol eder ve genel amacli bir fiziksel bellek ayiricisi uygular Ayrica bir yurutulebilir dosyanin tek bir atom adimiyla eslenmesine olanak taniyan bir PE yurutucusu ayristiricisi da uygular Windows NT Server 4 0 Terminal Server Edition dan baslayarak bellek yoneticisi sozde oturum alani modu bellegi kullanici modu bellegi gibi baglama gecisine tabidir Bu cekirdek modu Win32 alt sisteminin ve GDI suruculerinin birden cok orneginin ilk tasarimlarindaki eksikliklere ragmen yan yana calismasina izin verir Her oturum alani topluca oturum olarak adlandirilan cesitli islemler tarafindan paylasilir Yeni bir nesne turu girmeden oturumlar arasinda bir dereceye kadar izolasyon saglamak icin surecler ve oturumlar arasindaki iliski Security Reference Monitor tarafindan bir oznitelik olarak ele alinir Oturumlarin nispeten basit ve ad hoc yapisi ilk tasarimin bir parcasi olmadigi gerceginden ve WinReturn denilen Windows NT icin terminal sunucusu urununun bir on sarti olarak ucuncu bir taraf tarafindan ana hattin asgariye bozulmasiyla gelistirilmeliydi Ancak Windows Vista dan baslayarak oturumlar sonunda Windows mimarisinin uygun bir yonu oldu Artik Win32 araciligiyla dolayli olarak kullanici moduna surunen bir bellek yoneticisi yapisi cogu Yurutme alt sistemini etkileyen yaygin bir soyutlamaya donusturuldu Nitekim Windows Vista yi duzenli olarak kullanmak her zaman coklu oturum ortamina neden olur Surec Yapisi Sureci ve is parcacigi olusturma ve sonlandirma islemlerini gerceklestirir ve is kavramini uygular isin bir butun olarak sona erdirilebilen bir grup islemi veya paylasilan kisitlamalara toplam tahsis edilen maksimum bellek veya CPU zamani dahil edilebilir Is nesneleri Windows 2000 de tanitildi PnP Yoneticisi Tak ve calistir islemlerini yapar ve onyukleme saatinde aygit algilama ve kurulumunu destekler Ayni zamanda bir cihazi USB veya IEEE 1394 FireWire gibi yeni bir aygit kazandiginda ve bunu desteklemek icin bir aygit surucusune ihtiyac duyuldugunda aygitlari istege bagli olarak durdurup baslatmaya da sorumlulugu vardir Toplu halde kullanici modunda Tak ve Calistir Hizmeti nde uygulanir bu uygun suruculeri yuklemenin servislerin ve uygulamalarin yeni cihazlarin gelmesini bildiren ve kullaniciya GUI nin goruntulenmesiyle ilgili karmasik gorevleri isler Guc Yoneticisi Guc olaylariyla kapali bekleme hazirda bekletme vb anlasma yapar ve etkilenen suruculeri ozel IRP lerle Guc IRP leri bilgilendirir Guvenlik Referans Monitoru SRM Guvenlik entegre alt sisteminin guvenlik kurallarini uygulamak icin birincil makamdir Erisim kontrol kayitlarindan ACE ler olusan erisim kontrol listelerinin ACL ler kullanilmasi yoluyla bir nesneye veya kaynaga erisilip erisilemeyecegini belirler ACE ler bir Guvenlik Tanimlayici yi SID ve ACE nin bir kaynak grubuna bir kullanici hesabi grup hesabi veya oturum acma oturumu izini reddetme reddetme veya denetleme icin secilen bir grup mutevelli verdigi islemleri icerir GDI Grafik Aygit Arabirimi cizgi ve egrileri cizme yazi tipleri olusturma ve paletleri isleme gibi gorevlerden sorumludur Windows NT 3 x serisi surumleri GDI bilesenini kullanici modu Istemci Sunucu Calisma Zamani Modulu alt sistemine yerlestirmisti ancak bu grafik performansini artirmak icin Windows NT 4 0 ile cekirdek moduna tasindi CekirdekCekirdek HAL ve Yonetici arasinda bulunur ve cok islemcili senkronizasyon is parcacigi kesme zamanlama ve gonderme tuzak isleme ve istisna gonderme saglar ayrica onyukleme sirasinda isletim sistemini calistirmak icin gerekli olan aygit suruculerini baslatmaktan sorumludur Yani cekirdek geleneksel bir mikro cekirdegin hemen hemen tum gorevlerini yerine getirir Yonetici ve cekirdek arasindaki kesin ayrim orijinal mikrokernel tasariminin en belirgin kalintisidir ve tarihsel tasarim dokumantasyonu surekli olarak cekirdegi mikrokernel olarak ifade eder Cekirdek islem yoneticisi ile siklikla etkilesim kurar Soyutlama seviyesi cekirdegin hicbir zaman surec yoneticisine cagri yapmayacagi sekildedir sadece tersi yonundedir Cekirdek modu suruculeriWindows NT donanim aygitlari ile etkilesim kurmak icin cekirdek modu aygit suruculeri kullanir Suruculerin her biri isletim sisteminin geri kalanina disa aktaran iyi tanimlanmis sistem yordamlari ve ic yordamlarina sahiptir Tum aygitlar kullanici modu tarafindan G C yoneticisinde bir dosya nesnesi olarak gorulur ancak G C yoneticisine kendisi aygitlar Dosya aygit veya surucu nesneleri olarak tanimlanan aygit nesneleri olarak gorulur Cekirdek modu suruculeri uc duzeyde bulunur en ust duzey suruculer ara suruculer ve dusuk duzey suruculer FAT ve NTFS icin dosya sistemi suruculeri gibi en ust seviye suruculer ara suruculer kullanir Ara suruculer istege bagli olarak alt ve ust duzey filtre suruculeri arasinda olan islev suruculerinden veya bir aygitin ana surucusunden olusur Islev surucusu daha sonra bir bus veri yolu surucusu bir bus denetleyicisi adaptoru veya kopruye hizmet eden bir surucuye guvenir Ara suruculer calismak icin en dusuk seviyedeki suruculerden yararlanmaktadir Windows Surucu Modeli WDM ara katmanda bulunur En dusuk seviyeli suruculer bir aygiti dogrudan denetleyen eski Windows NT aygit suruculeri veya bir PnP donanim yolu olabilir Bu alt seviye suruculer dogrudan donanimlari kontrol eder ve baska herhangi bir surucuye guvenmiyorlar Donanim soyutlama katmaniWindows NT donanim soyutlama katmani veya HAL bilgisayarin fiziksel donanimi ile isletim sistemi geri kalani arasindaki bir katmandir Donanimdaki farkliliklari gizlemek ve cekirdegin calisacagi tutarli bir platform saglamak icin tasarlandi HAL G C arabirimlerini kesme denetleyicilerini ve birden cok islemciyi denetleyen donanima ozel kodu icerir Bununla birlikte mimaride amac ve belirlenmis bir yere ragmen HAL tamamen cekirdegin altinda oturan cekirdegin Yurutme nin altinda oturdugu bir kat degil Bilinen tum HAL uygulamalari cekirdegin veya hatta cekirdegin bir miktarina baglidir Uygulamada bu cekirdek ve HAL degiskenlerinin birlikte calismak uzere ozel olarak yapilandirilan esleme kumelerine geldigi anlamina gelir Ozellikle donanim soyutlama talimat setinin soyutlanmasini icermez bu genel olarak daha genis kapsamli tasinabilirlik kavramina tabidir Talimat kumesi gerektiginde x86 komut kumesindeki bircok duzeltmeyi ele almak veya eksik bir matematik islemciyi taklit etmek gibi ozetlenmesi cekirdek tarafindan veya donanim sanallastirmasi yoluyla gerceklestirilir Device Driver KitDevice Driver Kit Microsoft tarafindan sistem programcilari icin gelistirilmis c c programlama dilleri icin header lar library ler ve ornek kod lar iceren device driver yazmak icin saglanmis kit dir Microsftun gelistiriciler icin ucretsiz olarak sagladigi versiyonlari olmakla beraber 10 cd den olusan ticari set leri vardir Onlarca sample ve iyi dokumente edilmis kutuphane fonksiyonlariyla isletim sisteminin cekirdek seviyesinde uygulama yazma imkanini saglar Turkiye de ddk yazilimcisi cok az olmakla birlikte bu konuya egilmis hicbir kurum veya kurulusta yoktur Kaynakca Arsivlenmis kopya 4 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 https dl acm org citation cfm id 1823100 yalin URL Arsivlenmis kopya 4 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 26 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 3 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya PDF 30 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 23 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 20 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 28 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 18 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 4 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 26 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 4 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 3 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 24 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 3 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 4 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 4 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 4 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 4 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 2 Haziran 2006 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 4 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 3 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 1 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 4 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 4 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 26 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 4 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 4 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 29 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 4 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 3 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 11 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Arsivlenmis kopya 4 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2017 Dis baglantilarWindows NT mimari 8 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde