Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Ocak 2024) () ( |
Kiklad uygarlığı, (diğer adları ile Kiklad Kültürü, Kikladik Periyod) Ege Denizi içinde kalan, bugün Tavşan Adaları olarak adlandırılan, adalarda yaşayanların M.Ö. 3000 - M.Ö. 2000 yılları arasında, Erken Tunç Çağı'nda kurdukları medeniyet.
Köken
Yapılan tüm kazı ve araştırmalarda bulunan eserler, belirli bir çağa geldikten sonra ortaya çıkmış eserlerdir. Bulunan ögelerin hiçbiri bize hemen hemen Kikladların ne zaman, nereden buralara yerleştiği hakkında bilgi vermez. Birçok tarihçi Kikladların, Yunanistan topraklarına ve adalara başlayan göç hareketi sırasında buralara Anadolu'dan geldiği konusunda birleşir. Bir kısım tarihçi ise Kikladlar'ın Truva şehirleri ile bağlanıtlı olduğu görüşünü savunur.
Bir başka görüşse adaların, Kikladlardan da önce, Karyalılar'ın bir kolu olan kavimlerce bilindiği ve 'nda onların yaşadığı yönündedir. Fakat bu hipotez 1965 - 1965 yıllarında gerçekleştirilen kazılarda çürütülmüş, bahsedilen tarihlerde adada Kikladlar'ın çoktan yerleşmiş olduğu saptanmıştır.
Tarihçe
Geç Cilâlı Taş Devri'nde Kiklad Uygarlığı'nın en önemli özelliği, güneyde Girit'te doğacak olan Orta Tunç Çağı Minoan Uygarlığı'ndan çok önce yapılmış, yaşadıkları adanın saf bayaz mermerlerinden imâl edilmiş düz kadın tanrıça heykelleridir. Fakat bu eserler 20. yüzyıldan beri mezarlardan yağmalanarak pazarlanmaktadır.
Kiklad kültür ve uygarlığı zamanın değiştirici etkilerine ve toplumu şekillendiren olaylaraın oluşuna göre üç ana bölüme ayrılarak incelenir. Erken, Orta ve Geç Kikladik Uygarlık olarak adlandırılan bu üç bölümden Erken Kiklad Dönemi M.Ö. 3000'lerde başlamış ve M.Ö. 2000'lere gelindiğinde Kiklad kültür ve Uygarlığı son demlerini yaşamış, Minoan Uygarlığı ile köklü bir kültürel etkileşime girmiştir. Ve bu nedenle M.Ö. 2000'li yılların Kiklad Uygarlığı'nın kültürel olarak mı yoksa kronolojik olarak mı bittiği konusunda görüş ayrılıkları vardır. Etkisi altında kalınan kültüre göre yapılan sınıflandırma aşağıdaki gibidir.
Kiklad kronolojisi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Evre | Tarih | Kültür | Notlar | ||||||||||
Erken Kikladik I (ECI) | |||||||||||||
Erken Kikladik II (ECII) | |||||||||||||
Erken Kikladik III (ECIII) | |||||||||||||
Orta Kikladik I (MCI) | |||||||||||||
Orta Kikladik II (MCII) | |||||||||||||
Orta Kikladik III (MCIII) | |||||||||||||
Geç Kikladik I | |||||||||||||
Geç Kikladik II | |||||||||||||
Geç Kikladik III |
Arkeolojik bulgular
Kiklad Uygarlığı alanında 1880'lerde gerçekleştirilen ilk kazıları, Atina'daki British School ve 1898 yılında Tavşan Adaları'nda birçok toprak altında kalmış şehirlerde bulunan mezarları bularak döneme Kiklad Uygarlığı adını veren Konstantin Tsountas tarafından yapılan sistematik kazı çalışmaları izlemiştir. Bu kazı çalışmaları eserlerin eski tarihlerde keşfedilip duyulmasının ardından yapılan en büyük kazı çalışmasıdır. Uzun zaman toprak altında gizli kalmış olan tüm heykel ve değerli eşyalar, ilk keşfedildikten sonra, denetimsizlikten dolayı yurtdışına kaçırılmış ve bir kısmı bulunmuş olan eserlerin bazı parçaları bu kaçırılmış eserler nedeni ile eksik kalmaktadır.
Kiklad şehirleri
Kikladlar'ın hayatı yerleşik yaşam üzerine kuruluydu ve taş evlerde yaşarlardı. Yapılan kazılardan elde edilen verilere göre evlerin geneli birbirine bağlantılı iki odadan oluşurdu ve evler dikdörtgen biçimliydi. Daha sonraki kazılardan elde edilen bilgiler ise Kiklad evleri hakkında daha detaylı bilgi verir. Buna göre evlerin duvarlarındaki köşeli kesme taşlar oldukça pürüzsüz hepsi aynı boyutlardaydı. Kiklad şehirleri geleneksel Yunan şehircilik kültüründe olduğu gibi koruma amacı ile inşâ edilmiş güçlü surlar ile çevriliydi. İki bölümden oluşan tek bir duvar olan bu surların ikinci kısmı alçak, şehrin dışına bakan, ön kısmı ise yüksek olurdu, askerler alçak olan ikinci kısımda gözcülük yapardı. Bunun haricinde surların belirli noktalarında konuşlandırılmış kuleler de vardır.
Din ve inanış
Arkeolojik bulguların azlığı nedeni ile Kikladların kültürünün genelinde olduğu gibi, dinleri hakkında da kesinliği kanıtlanmış fazla bilgi yoktur. Girit uygarlığında pek çok dinî mabet ve idol bulunmasına rağmen, Kikladların yaşam alanlarında, adalarda, sadece birkaç bulgu vardır. Yapılan kazılarda devâsâ bir kaya kütlesinin altındaki bir mağarada seramik parçalar ve bardaklar bulunmuştur, içinin yapısına ve içinde bulunan parçalara bakıldığında buranın genelde bulunan ev türünden çok farklı olduğu görülmüş ve dinî bir mâbed olduğu saptanmıştır. Bu bölgeye yakın bir başka yerde daha seramik objeler bulunmuş ve ara vermeden yapılan kazılarda dinî yapı olduğu sanılan yerin çevresinde içleri değerli eşyalar ile dolu mezarlarda keşfedilmiştir. Kikladların günyüzüne çıkarılmış olan çoğunluğu kadın figürüne sahip mermer heykelleri de Kikladların muhtemelen genel Yunan kültüründe olduğu gibi çok tanrılı bir dinleri olduğunu gösterir.
Ayrıca bakınız
- Antik Yunanistan
- Girit Uygarlığı
- (Kiklad sanatı)
Kaynakça
- ^ Chronology and Terminology 29 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . of The Prehistoric Archaeology of the Aegean 1 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . accessed May 23 2006
Dış bağlantılar
- Done tracks pieces to solve the riddle of Greek island 16 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
Wikimedia Commons'ta Kiklad uygarlığı ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Kiklad uygarligi haber gazete kitap akademik JSTOR Ocak 2024 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Kiklad uygarligi diger adlari ile Kiklad Kulturu Kikladik Periyod Ege Denizi icinde kalan bugun Tavsan Adalari olarak adlandirilan adalarda yasayanlarin M O 3000 M O 2000 yillari arasinda Erken Tunc Cagi nda kurduklari medeniyet KokenYapilan tum kazi ve arastirmalarda bulunan eserler belirli bir caga geldikten sonra ortaya cikmis eserlerdir Bulunan ogelerin hicbiri bize hemen hemen Kikladlarin ne zaman nereden buralara yerlestigi hakkinda bilgi vermez Bircok tarihci Kikladlarin Yunanistan topraklarina ve adalara baslayan goc hareketi sirasinda buralara Anadolu dan geldigi konusunda birlesir Bir kisim tarihci ise Kikladlar in Truva sehirleri ile baglanitli oldugu gorusunu savunur Bir baska gorusse adalarin Kikladlardan da once Karyalilar in bir kolu olan kavimlerce bilindigi ve nda onlarin yasadigi yonundedir Fakat bu hipotez 1965 1965 yillarinda gerceklestirilen kazilarda curutulmus bahsedilen tarihlerde adada Kikladlar in coktan yerlesmis oldugu saptanmistir TarihceGec Cilali Tas Devri nde Kiklad Uygarligi nin en onemli ozelligi guneyde Girit te dogacak olan Orta Tunc Cagi Minoan Uygarligi ndan cok once yapilmis yasadiklari adanin saf bayaz mermerlerinden imal edilmis duz kadin tanrica heykelleridir Fakat bu eserler 20 yuzyildan beri mezarlardan yagmalanarak pazarlanmaktadir Kiklad kultur ve uygarligi zamanin degistirici etkilerine ve toplumu sekillendiren olaylarain olusuna gore uc ana bolume ayrilarak incelenir Erken Orta ve Gec Kikladik Uygarlik olarak adlandirilan bu uc bolumden Erken Kiklad Donemi M O 3000 lerde baslamis ve M O 2000 lere gelindiginde Kiklad kultur ve Uygarligi son demlerini yasamis Minoan Uygarligi ile koklu bir kulturel etkilesime girmistir Ve bu nedenle M O 2000 li yillarin Kiklad Uygarligi nin kulturel olarak mi yoksa kronolojik olarak mi bittigi konusunda gorus ayriliklari vardir Etkisi altinda kalinan kulture gore yapilan siniflandirma asagidaki gibidir Kikladik heykel sanatiKiklad kronolojisiEvre Tarih Kultur NotlarErken Kikladik I ECI Erken Kikladik II ECII Erken Kikladik III ECIII Orta Kikladik I MCI Orta Kikladik II MCII Orta Kikladik III MCIII Gec Kikladik IGec Kikladik IIGec Kikladik IIIArkeolojik bulgularKiklad Uygarligi alaninda 1880 lerde gerceklestirilen ilk kazilari Atina daki British School ve 1898 yilinda Tavsan Adalari nda bircok toprak altinda kalmis sehirlerde bulunan mezarlari bularak doneme Kiklad Uygarligi adini veren Konstantin Tsountas tarafindan yapilan sistematik kazi calismalari izlemistir Bu kazi calismalari eserlerin eski tarihlerde kesfedilip duyulmasinin ardindan yapilan en buyuk kazi calismasidir Uzun zaman toprak altinda gizli kalmis olan tum heykel ve degerli esyalar ilk kesfedildikten sonra denetimsizlikten dolayi yurtdisina kacirilmis ve bir kismi bulunmus olan eserlerin bazi parcalari bu kacirilmis eserler nedeni ile eksik kalmaktadir Kiklad sehirleriKikladlar in hayati yerlesik yasam uzerine kuruluydu ve tas evlerde yasarlardi Yapilan kazilardan elde edilen verilere gore evlerin geneli birbirine baglantili iki odadan olusurdu ve evler dikdortgen bicimliydi Daha sonraki kazilardan elde edilen bilgiler ise Kiklad evleri hakkinda daha detayli bilgi verir Buna gore evlerin duvarlarindaki koseli kesme taslar oldukca puruzsuz hepsi ayni boyutlardaydi Kiklad sehirleri geleneksel Yunan sehircilik kulturunde oldugu gibi koruma amaci ile insa edilmis guclu surlar ile cevriliydi Iki bolumden olusan tek bir duvar olan bu surlarin ikinci kismi alcak sehrin disina bakan on kismi ise yuksek olurdu askerler alcak olan ikinci kisimda gozculuk yapardi Bunun haricinde surlarin belirli noktalarinda konuslandirilmis kuleler de vardir Din ve inanisBir kadin figuru Arkeolojik bulgularin azligi nedeni ile Kikladlarin kulturunun genelinde oldugu gibi dinleri hakkinda da kesinligi kanitlanmis fazla bilgi yoktur Girit uygarliginda pek cok dini mabet ve idol bulunmasina ragmen Kikladlarin yasam alanlarinda adalarda sadece birkac bulgu vardir Yapilan kazilarda devasa bir kaya kutlesinin altindaki bir magarada seramik parcalar ve bardaklar bulunmustur icinin yapisina ve icinde bulunan parcalara bakildiginda buranin genelde bulunan ev turunden cok farkli oldugu gorulmus ve dini bir mabed oldugu saptanmistir Bu bolgeye yakin bir baska yerde daha seramik objeler bulunmus ve ara vermeden yapilan kazilarda dini yapi oldugu sanilan yerin cevresinde icleri degerli esyalar ile dolu mezarlarda kesfedilmistir Kikladlarin gunyuzune cikarilmis olan cogunlugu kadin figurune sahip mermer heykelleri de Kikladlarin muhtemelen genel Yunan kulturunde oldugu gibi cok tanrili bir dinleri oldugunu gosterir Ayrica bakinizAntik Yunanistan Girit Uygarligi Kiklad sanatiKaynakca Chronology and Terminology 29 Aralik 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde of The Prehistoric Archaeology of the Aegean 1 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde accessed May 23 2006Dis baglantilarDone tracks pieces to solve the riddle of Greek island 16 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Wikimedia Commons ta Kiklad uygarligi ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur