Meymun el-Kaddah (? - Hicrî 210 / M. 825) Bâtınîliğin ve İsmâ‘îl’îyye mezhebinin, özellikle de Nizârî fıkhının gerçek kurucusu. Kur'an-ı Kerîm’in "te’vil" olarak nitelendirilen mecazî tefsirinin moda olduğu dönemlerde bu görevi en ciddi şekilde üstlenerek dinî bir felsefe akımının evrim sürecini başlatan şahsiyettir. Sözde oftalmolog ama gerçekte şüphesiz ok ve mızrakların saplarının üreticisi olan Meymûn el-Kaddâh, Beşinci İsnâ‘aşer’îyye İmmâmı Muhammed el-Bakır'ın Mekkeli müridlerindi ve oğlu ʿAbd Allâh ibn-i Meymûn'a Altıncı İsnâ‘aşer’îyye İmmâmı Câʿfer es-Sâdık'ın öğretilerini nakletmişti. Böylece baba-oğul İsnâ‘aşer’îyye-İmâmiye öğretisine kuvvetle vakıf olan şahsiyetlerdendi. Aslen Huzistan Eyaleti'nde Qūraǰ al-ʿAbbās'tan olup "Gnostik-Bardesanite-Düalist" inanç sahiplerindendiler. Ayrıca, mevcut inanç ve geleneklere kuvvetle muhalif, kışkırtıcı inanç ve i'tikat sahibi Ghulat-i Şîʿa'dan Ebû’l-Hattâb el-Esedî'nin öğretilerinin de takipçisiydiler. Aḵū Moḥsen'e göre oğul "ʿAbd Allâh ibn-i Meymûn" Karmatîlik öğretisinin gerçek atasıydı.
Yaşamı ve kişiliği
İran'da Ahvaz kentinde doğdu. Makhzumî aşiretindendi. Muhammed el-Bakır ve oğlu İmâm Câʿfer es-Sâdık'ın özgürleştirdiği kölelerdendi. Onların yanında yetişerek ilâhiyat ilîmlerinde uzmanlaştı. "Meymun el-Kaddah" çevresinde zühd hayâtı yaşayan dindar bir şahsiyet olarak tanınmıştı. Gizli İsmâ‘îl’îyye hareketinin yayılması görevi için seçildi ve bu hareketin gelişiminin ve inkişaf etmesinin baş mimârı oldu. Arkasında, Aban ve ʿAbd Allâh adında iki oğlunu bıraktı.
Hakkındaki eleştiriler
"Meymun el-Kaddah" ve oğlu "ʿAbd Allâh bin Meymun" Araplar tarafından İslâmî ilke ve öğretilere karşı olmakla suçlandılar ve İslâmiyeti tahrip etmeye azmetmiş İran kökenli bir hareketin öncüleri olmakla ithâm edildiler. Hattâ daha da ileri giden bazı yazarlar tarafından sadece Arap karşıtı bir muhalefet hareketi olmaktan da öte, İslâm aleyhtarı bir devrim gerçekleştirmekle suçlandılar. Ayrıca İmâmet (İsmâ‘ilî i'tikadı)nı, içerisine Manichéisme ile Mazdaizm dinlerinde mevcût olan öğretileri sokmak suretiyle gayrî-İslâmî bir tarzda geliştirmekle de ithâm edildiler. İslâmî öğretilere şiddetle karşı çıkan "Meymun el-Kaddah" ile oğlu "ʿAbd Allâh bin Meymun" ikilisinin Araplar'a karşı duydukları kin ve nefretlerini gizleyemedikleri de aleyhlerinde ortaya atılan diğer şiddetli suçlamalar arasında yer almaktaydı.
Nizârî-Bâtınî İsmâ‘îl’îyye mezhebindeki makâmı
"Meymun el-Kaddah" ve oğulları "ʿAbd Allâh bin Meymun" ile "Aban bin Meymun" Nizârî-Bâtınî İsmâ‘îl’îyye mezhebince tâkdis edilmiş ve azizler listesine alınmışlardır."Meymun el-Kaddah" ve oğullarının İmâm Câʿfer es-Sâdık'tan en doğru Bâtınî bilgilerin mirasını aldıklarına ve daha sonra da bunları İmâm Câʿfer es-Sâdık'ın torunu Muhammed bin İsmâ‘îl eş-Şâkir'e naklettikleri inancı Bâtınî-İsmâ‘îl’îyye özellikle de Nizâr’îyye i'tikadının temelini teşkil eder.
Kaddah’îyye nazariyesi
Bu nazariyeye göre "Meymun el-Kaddah" ismi "Muhammed bin İsmâ‘îl eş-Şâkir" tarafından asıl kimliğini gizlemek maksadıyla kullanılan gizli bir kod adıydı. Ayrıca Muhammed bin İsmâ‘îl eş-Şâkir'in oğlu olan Vâfî ʿAhmed (ʿAbd Allâh bin Muhammed / ʿAbd Allâh el-Vâfî) de asıl kimliğini gizlemak amacıyla kendisini "ʿAbd Allâh bin Meymun" olarak tanıtmaktaydı. Daha sonra bu gizli kod adı kullanma mes'elesi İsmâilîler aleyhine de kullanılır oldu. Abbâsîler Sekizinci İsmâ‘îl’îyye imâmı Vâfî ʿAhmed (ʿAbd Allâh bin Muhammed / ʿAbd Allâh el-Vâfî)’nin Meymun el-Kaddah’ın oğlu olduğunu iddia ederek, Fâtımîler Hâlifeliği’nin neslinin aslında İmâm Câʿfer es-Sâdık’a bağlanmadığını öne sürmeğe başlamışlardı.
Kaynakça
- ^ Jawbari, Kashfu'l-Asrar (L. Massignon tercemesi)
- ^ Kaššī, Reǰāl, ed. Sayyed Aḥmad al-Ḥosaynī, Karbalā, 1963, sahife: 212 ve 332.
- ^ Naǰāšī, Reǰāl, Bombay, 1317/1899, s. 148.
- ^ Ṭūsī, Fehrest, ed. M. Ṣādeq, Naǰaf, 1356/1937, s. 129.
- ^ a b . 16 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2014.
- ^ Silvestre de Sacy, Expose de la Religion des Druzes, Sahife 31, Paris, 1838.
- ^ Browne, E. G. A Literary History of Persia Cilt 1, sahife 405, New York, 1902.
- ^ W. Montgomery Watt, Islamic Philosophy and Theology, Sahife 126, Edinburgh, 1985.
- ^ Goeje, R.A. Nicholson.
- ^ Saunders, J. J., A History of Medieval Islam, sahife 128, London, 1965.
- ^ Balcıoğlu, Tahir Harimî, Türk Tarihinde Mezhep Cereyanları, Kanaat Yayınevi, 1940.
- ^ Ivanow, W. The Rise of the Fatimids, Sahife 56, Calcutta, 1942.
- ^ Syed Abid Ali Abid, Political Theory of the Shiites, (A History of Muslim Philosophy, Derleyen: M. M. Sharif, Cilt 1, sahife 740, Germany, 1963.)
Dış bağlantılar
- Maymun al-Qaddah4 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Qaddahid teorisi2 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Meymun el Kaddah Hicri 210 M 825 Batiniligin ve Isma il iyye mezhebinin ozellikle de Nizari fikhinin gercek kurucusu Kur an i Kerim in te vil olarak nitelendirilen mecazi tefsirinin moda oldugu donemlerde bu gorevi en ciddi sekilde ustlenerek dini bir felsefe akiminin evrim surecini baslatan sahsiyettir Sozde oftalmolog ama gercekte suphesiz ok ve mizraklarin saplarinin ureticisi olan Meymun el Kaddah Besinci Isna aser iyye Immami Muhammed el Bakir in Mekkeli muridlerindi ve oglu ʿAbd Allah ibn i Meymun a Altinci Isna aser iyye Immami Caʿfer es Sadik in ogretilerini nakletmisti Boylece baba ogul Isna aser iyye Imamiye ogretisine kuvvetle vakif olan sahsiyetlerdendi Aslen Huzistan Eyaleti nde Quraǰ al ʿAbbas tan olup Gnostik Bardesanite Dualist inanc sahiplerindendiler Ayrica mevcut inanc ve geleneklere kuvvetle muhalif kiskirtici inanc ve i tikat sahibi Ghulat i Siʿa dan Ebu l Hattab el Esedi nin ogretilerinin de takipcisiydiler Aḵu Moḥsen e gore ogul ʿAbd Allah ibn i Meymun Karmatilik ogretisinin gercek atasiydi Yasami ve kisiligiIran da Ahvaz kentinde dogdu Makhzumi asiretindendi Muhammed el Bakir ve oglu Imam Caʿfer es Sadik in ozgurlestirdigi kolelerdendi Onlarin yaninda yetiserek ilahiyat ilimlerinde uzmanlasti Meymun el Kaddah cevresinde zuhd hayati yasayan dindar bir sahsiyet olarak taninmisti Gizli Isma il iyye hareketinin yayilmasi gorevi icin secildi ve bu hareketin gelisiminin ve inkisaf etmesinin bas mimari oldu Arkasinda Aban ve ʿAbd Allah adinda iki oglunu birakti Hakkindaki elestiriler Meymun el Kaddah ve oglu ʿAbd Allah bin Meymun Araplar tarafindan Islami ilke ve ogretilere karsi olmakla suclandilar ve Islamiyeti tahrip etmeye azmetmis Iran kokenli bir hareketin onculeri olmakla itham edildiler Hatta daha da ileri giden bazi yazarlar tarafindan sadece Arap karsiti bir muhalefet hareketi olmaktan da ote Islam aleyhtari bir devrim gerceklestirmekle suclandilar Ayrica Imamet Isma ili i tikadi ni icerisine Manicheisme ile Mazdaizm dinlerinde mevcut olan ogretileri sokmak suretiyle gayri Islami bir tarzda gelistirmekle de itham edildiler Islami ogretilere siddetle karsi cikan Meymun el Kaddah ile oglu ʿAbd Allah bin Meymun ikilisinin Araplar a karsi duyduklari kin ve nefretlerini gizleyemedikleri de aleyhlerinde ortaya atilan diger siddetli suclamalar arasinda yer almaktaydi Nizari Batini Isma il iyye mezhebindeki makami Meymun el Kaddah ve ogullari ʿAbd Allah bin Meymun ile Aban bin Meymun Nizari Batini Isma il iyye mezhebince takdis edilmis ve azizler listesine alinmislardir Meymun el Kaddah ve ogullarinin Imam Caʿfer es Sadik tan en dogru Batini bilgilerin mirasini aldiklarina ve daha sonra da bunlari Imam Caʿfer es Sadik in torunu Muhammed bin Isma il es Sakir e naklettikleri inanci Batini Isma il iyye ozellikle de Nizar iyye i tikadinin temelini teskil eder Kaddah iyye nazariyesiBu nazariyeye gore Meymun el Kaddah ismi Muhammed bin Isma il es Sakir tarafindan asil kimligini gizlemek maksadiyla kullanilan gizli bir kod adiydi Ayrica Muhammed bin Isma il es Sakir in oglu olan Vafi ʿAhmed ʿAbd Allah bin Muhammed ʿAbd Allah el Vafi de asil kimligini gizlemak amaciyla kendisini ʿAbd Allah bin Meymun olarak tanitmaktaydi Daha sonra bu gizli kod adi kullanma mes elesi Ismaililer aleyhine de kullanilir oldu Abbasiler Sekizinci Isma il iyye imami Vafi ʿAhmed ʿAbd Allah bin Muhammed ʿAbd Allah el Vafi nin Meymun el Kaddah in oglu oldugunu iddia ederek Fatimiler Halifeligi nin neslinin aslinda Imam Caʿfer es Sadik a baglanmadigini one surmege baslamislardi Kaynakca Jawbari Kashfu l Asrar L Massignon tercemesi Kassi Reǰal ed Sayyed Aḥmad al Ḥosayni Karbala 1963 sahife 212 ve 332 Naǰasi Reǰal Bombay 1317 1899 s 148 Ṭusi Fehrest ed M Ṣadeq Naǰaf 1356 1937 s 129 a b 16 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2014 Silvestre de Sacy Expose de la Religion des Druzes Sahife 31 Paris 1838 Browne E G A Literary History of Persia Cilt 1 sahife 405 New York 1902 W Montgomery Watt Islamic Philosophy and Theology Sahife 126 Edinburgh 1985 Goeje R A Nicholson Saunders J J A History of Medieval Islam sahife 128 London 1965 Balcioglu Tahir Harimi Turk Tarihinde Mezhep Cereyanlari Kanaat Yayinevi 1940 Ivanow W The Rise of the Fatimids Sahife 56 Calcutta 1942 Syed Abid Ali Abid Political Theory of the Shiites A History of Muslim Philosophy Derleyen M M Sharif Cilt 1 sahife 740 Germany 1963 Dis baglantilarMaymun al Qaddah4 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Qaddahid teorisi2 Eylul 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde