Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
|
Mastitis memelilerde görülen bir meme iltihabıdır. İnsanda oldukça nadir olarak rastlanır. İltihaplı meme kanseri de mastitise benzer belirtiler gösterir.
Mastitis | |
---|---|
Uzmanlık | Jinekoloji, Aile hekimliği |
Genel olarak hamilelik döneminde görülen ve hamilelik dönemi dışında görülen olmak üzere ikiye ayrılır. Mastit doğumdan sonra ortaya çıkıyorsa ve başka zamanlarda ortaya çıkıyorsa denir. Mastitin ağırlığı farklı şekilde ortaya çıkar ve bazen sağuk sarğı (hidroterapi)ile tedavi yeterli iken bazen de ilaç gerekebilir.
Mastitis Puerperalis
Hamilelik sırasında ve lohusalıkda görülen türü, süt verme döneminde tıkanması yüzünden oluşur. Gögüs etrafında veya meme uçlarında oldukça ağrılı bölgeler oluşr ve ateşe veya grip benzeri belirtilere yol açar. Mastitis yüzünden emzirmeyi bırakmaya gerek yoktur, aksine emzirme tıkanan süt kanallarının açılmasında en etkili yollardan biridir ve bebeğe herhangi bir zararı yoktur. Bebeği ani olarak sütten kesme de mastitise benzer belirtilere yol açar.
Mastitis basit tıkanıklıklardan, ağrıya, ateşe varan çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir. Bazı durumlarda aşırı ateş hastanın antibiyotik ile tedavisini gerektirebilir. Yalnızca %10 kadarı ameliyatla çıkarılmayı gerektirecek abseslere yolaçar.
Mastitis Nonpuerperalis
Hamilelik dışında görülen türüne ise genellikle 60 yaşını aşmamış ve doğurgan olan kadınlarda rastlanır. Yeni doğan bebeklerde de veya ergenlik öncesi çocuklarda nadir olarak görülebilir.
Ergenlik öncesi mastitis ergenliğin ilk dönemlerinde yahut ergenlikten hemen önce kız ve erkek çocuklarda görülür. Herhangi müdahaleyi gerektirmeden kendiliğinden iyileşir.
Teşhis
Göğüs iltihaplanması, ağrı, kızarma ve göğüs ısısının artması gibi şekillerde kendini belli ettiğinden teşhisi kolaydır. Bu belirtilerin varlığı hâlinde bir hekime başvurmak gerekir, çünkü göğüs iltihaplanması ağrıya sebep olduğu gibi göğüsteki ur da aynı şekilde rahatsızlık verir.[]
Belirtiler
Genellikle memenin yalnız bir bölümünde ve meme ucu ve başına yakın yerlerde, göğsün yukarı ve iç yanlarında şu belirtilere rastlanır:
- Kızarıklık
- Ağrı
- Hissedilir bir kütle
- Bölgesel ısınma
- Şişmiş lenf düğümleri
- Abses
Hamilelik sırasında olan mastitiste gribe benzer belirtilere rastlansa da bunun dışındaki durumlarda bu belirtilere rastlanmaz.
Süt akamamasının belirtileri
- Göğsün gergin olması, sıkınca ağrı vermesi
- Emzirdikten sonra çok az veya hiç rahatlama olmaması
- Kızarmış ve ısınmış deri
- Meme ucunun yaralanması
- Koltukaltı bezelerinin şişmesi
- Göğüs iltihaplanmasının baş ve eklem ağrısına sebep olması ve vücut ısısına sebep olması
Süt akmamasının önemli sebepleri
- Süt akışını oxytocin yetersizliği nedeniyle azalması
- Süt kanallarının tamamen boşanmaması
- Meme ucunun yara olması
- Süt akışının yara nedeniyle engellenmesi
- Göğüs dokusunun yaralanması
Mastitin sebebi
Mastitin yani doğumdan sonra ortaya çıkan göğüs iltihaplanmasına % 95 oranında stafilokokken ve stafilokkus aureus isimli bakteriler tarafından sebep olur. Ayrıca proteus ve escherichia coli isimli bakterilerde iltihaplanmaya sebep olur. Annenin stresli olması nedeniyle süt kanalları yeterince uyarılmaz ve böylece kasılma olmasa süt kanallarında yığılma olur ve buda iltihapa sebep olur. Mastitis non puerperalis doğum ve emzirme ile ilgili olmasa da, bu iltihapa da bakteriler sebep olur.
Mastit rahatsızlıkları
Mastit genellikle doğumdan sonra tek taraflı olarak göğsün kızarması ve ısınması şeklinde kendini gösterir. Emzirmede göğüs ağrısına sebep olur ve tam olarak da göğüsteki süt boşalmaz. Buna ilavetten koltuk altı bezlerinde şişme görülebilir. Doğumla ilgisi olmayan mastitte (mastitis nonpuerperalis) ise önce göğüs ağrısı sonra ise meme ucunda iltihaplanma görülür.
Tedavi
Emzirmeden önce göğsün masajlanması ve ısıtılması süt kanallarının açılmasına yardım edecektir. Ağrıyı dindirmek için süt kaybedilmek istenmediği takdirde soğuk kompres kullanılabilir. Bebeğin sürekli olarak iltihaplı olan memeden emzirilmesi tavsiye edilir (ancak diğer meme de ihmal edilmez). Ancak bebek sütün içerdiği tuza ve tadına göre ilk başlarda emmeyi istemeyebilir.
Memedeki çatlaklar ve eziklikler enfeksiyon ihtimalini artırır. Dar kıyafetler ve oturmayan sütyenlerde baskı yaparak memelerde sorunlara probleme yol açabilir. Ayrıca emzirme sırasında bebeğin burnundan gelen akıntıdan da mikrop kapılabilir. Bu yüzden emzirmeden önve bebeğin burnunun boşaltılması yerinde olacaktır.
Çok ağır durumlarda süt vermeyi durdurmak ve süt kesici ilaçların alınması gerekebilir.
Sınıflandırma | D |
---|---|
Dış kaynaklar |
|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Bu maddenin veya maddenin bir bolumunun gelisebilmesi icin Tip konusunda uzman kisilere gereksinim duyulmaktadir Ayrintilar icin lutfen tartisma sayfasini inceleyin veya yeni bir tartisma baslatin Konu hakkinda uzman birini bulmaya yardimci olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Ocak 2024 Mastitis memelilerde gorulen bir meme iltihabidir Insanda oldukca nadir olarak rastlanir Iltihapli meme kanseri de mastitise benzer belirtiler gosterir MastitisUzmanlikJinekoloji Aile hekimligi Genel olarak hamilelik doneminde gorulen ve hamilelik donemi disinda gorulen olmak uzere ikiye ayrilir Mastit dogumdan sonra ortaya cikiyorsa ve baska zamanlarda ortaya cikiyorsa denir Mastitin agirligi farkli sekilde ortaya cikar ve bazen saguk sargi hidroterapi ile tedavi yeterli iken bazen de ilac gerekebilir Mastitis Puerperalis Hamilelik sirasinda ve lohusalikda gorulen turu sut verme doneminde tikanmasi yuzunden olusur Gogus etrafinda veya meme uclarinda oldukca agrili bolgeler olusr ve atese veya grip benzeri belirtilere yol acar Mastitis yuzunden emzirmeyi birakmaya gerek yoktur aksine emzirme tikanan sut kanallarinin acilmasinda en etkili yollardan biridir ve bebege herhangi bir zarari yoktur Bebegi ani olarak sutten kesme de mastitise benzer belirtilere yol acar Mastitis basit tikanikliklardan agriya atese varan cesitli sekillerde ortaya cikabilir Bazi durumlarda asiri ates hastanin antibiyotik ile tedavisini gerektirebilir Yalnizca 10 kadari ameliyatla cikarilmayi gerektirecek abseslere yolacar Mastitis Nonpuerperalis Hamilelik disinda gorulen turune ise genellikle 60 yasini asmamis ve dogurgan olan kadinlarda rastlanir Yeni dogan bebeklerde de veya ergenlik oncesi cocuklarda nadir olarak gorulebilir Ergenlik oncesi mastitis ergenligin ilk donemlerinde yahut ergenlikten hemen once kiz ve erkek cocuklarda gorulur Herhangi mudahaleyi gerektirmeden kendiliginden iyilesir Teshis Gogus iltihaplanmasi agri kizarma ve gogus isisinin artmasi gibi sekillerde kendini belli ettiginden teshisi kolaydir Bu belirtilerin varligi halinde bir hekime basvurmak gerekir cunku gogus iltihaplanmasi agriya sebep oldugu gibi gogusteki ur da ayni sekilde rahatsizlik verir kaynak belirtilmeli Belirtiler Genellikle memenin yalniz bir bolumunde ve meme ucu ve basina yakin yerlerde gogsun yukari ve ic yanlarinda su belirtilere rastlanir Kizariklik Agri Hissedilir bir kutle Bolgesel isinma Sismis lenf dugumleri Abses Hamilelik sirasinda olan mastitiste gribe benzer belirtilere rastlansa da bunun disindaki durumlarda bu belirtilere rastlanmaz Sut akamamasinin belirtileri Gogsun gergin olmasi sikinca agri vermesi Emzirdikten sonra cok az veya hic rahatlama olmamasi Kizarmis ve isinmis deri Meme ucunun yaralanmasi Koltukalti bezelerinin sismesi Gogus iltihaplanmasinin bas ve eklem agrisina sebep olmasi ve vucut isisina sebep olmasi Sut akmamasinin onemli sebepleri Sut akisini oxytocin yetersizligi nedeniyle azalmasi Sut kanallarinin tamamen bosanmamasi Meme ucunun yara olmasi Sut akisinin yara nedeniyle engellenmesi Gogus dokusunun yaralanmasiMastitin sebebi Mastitin yani dogumdan sonra ortaya cikan gogus iltihaplanmasina 95 oraninda stafilokokken ve stafilokkus aureus isimli bakteriler tarafindan sebep olur Ayrica proteus ve escherichia coli isimli bakterilerde iltihaplanmaya sebep olur Annenin stresli olmasi nedeniyle sut kanallari yeterince uyarilmaz ve boylece kasilma olmasa sut kanallarinda yigilma olur ve buda iltihapa sebep olur Mastitis non puerperalis dogum ve emzirme ile ilgili olmasa da bu iltihapa da bakteriler sebep olur Mastit rahatsizliklariMastit genellikle dogumdan sonra tek tarafli olarak gogsun kizarmasi ve isinmasi seklinde kendini gosterir Emzirmede gogus agrisina sebep olur ve tam olarak da gogusteki sut bosalmaz Buna ilavetten koltuk alti bezlerinde sisme gorulebilir Dogumla ilgisi olmayan mastitte mastitis nonpuerperalis ise once gogus agrisi sonra ise meme ucunda iltihaplanma gorulur Tedavi Emzirmeden once gogsun masajlanmasi ve isitilmasi sut kanallarinin acilmasina yardim edecektir Agriyi dindirmek icin sut kaybedilmek istenmedigi takdirde soguk kompres kullanilabilir Bebegin surekli olarak iltihapli olan memeden emzirilmesi tavsiye edilir ancak diger meme de ihmal edilmez Ancak bebek sutun icerdigi tuza ve tadina gore ilk baslarda emmeyi istemeyebilir Memedeki catlaklar ve eziklikler enfeksiyon ihtimalini artirir Dar kiyafetler ve oturmayan sutyenlerde baski yaparak memelerde sorunlara probleme yol acabilir Ayrica emzirme sirasinda bebegin burnundan gelen akintidan da mikrop kapilabilir Bu yuzden emzirmeden onve bebegin burnunun bosaltilmasi yerinde olacaktir Cok agir durumlarda sut vermeyi durdurmak ve sut kesici ilaclarin alinmasi gerekebilir SiniflandirmaDICD 10 N 1 ICD 9 CM 611 0MeSH D008413DiseasesDB 7861 45198002Dis kaynaklarMedlinePlus 001490