André-Ernest-Modeste Grétry (d. 8 Şubat 1741 - ö. 24 Eylül 1813 Montmorency, Fransa), (şimdiki Belçika'da bulunan) Liège şehrinde Fransızca konuşan bir aileye doğmuş olan ve müzik kariyerini Fransa'da geçirip Fransız vatandaşlığına geçmiş olan bir opera bestecisidir. "Opera komik" janrındaki opera eserleri ile ünlüdür.
André Ernest Modeste Grétry | |
---|---|
André Ernest Modeste Grétry | |
Doğum | 8 Şubat 1741 Liège, Belçika |
Ölüm | 24 Eylül 1813 Montmorency, Fransa |
Meslek | Müzisyen, opera bestecisi |
Tanınma nedeni | Kariyeri Fransa'da |
Yaşamı
Babası fakir bir kemancı müzisyen olan Grétry Liège şehrinde doğdu. Buna rağmen gençken müzik için özel bir yetenek göstermedi. Kilisesinde koro üyesi idi. 1753'te müzik dersleri almaya başladı. Şarkı söyleme, tuşlu çalgılarla "baş kontinuo" çalma ve kompozisyon dersleri aldı. Ama orkestrasyonlarında hiçbir zaman fevkaladelik görülmez. Fakat bu gençlik çağlarında bir İtalyan opera kumpanyasının Liège'de sahnelediği "opera buffa" janrındaki İtalyan operası eserleri ona opera konusunda çok ayrıntılı pratik bilgi sağlamıştır. Bestelemiş olduğu bir mass ilahisi ona Liège kilise mercilerinin 1761'de İtalya'da Roma'da müzik çalışması için bir burs kazandırdı.
1761'den Şubat 1766'ya kadarki dönemde Roma'da Caslı adlı bir hocadan dersler aldı ama kendi ifadesine göre harmoni ve kontrpuvan konularında her zaman bilgisi çok hafif kaldı. Fakat şarkı söylem hakkında ve İtalyan operası hakkındaki bilgileri ve çok yaratıcı şekilde melodi kurabilme kabiliyeti onun opera besteciliğini kariyer olarak seçmesine sebep oldular.
İlk başarısı bir İtalyan intermezzo tipi eser olan "La vendemmiatrice" olup bu Roma'da Alberti Tiyatrosu seyircisisi tarafından beğenildi. Bundan hemen sonra 1767 basında Roma'yı terk etti ve önce Cenevre'de kısa bir müddet kaldı ve oarad bir "Isabelle et Gertrude" adlı bir 'opera-komik' eserin yapımlandı. Bu arada Voltaire ile tanıştı. Sonra Paris'e gitti ve burada iki yıl hiç ismi duyulmadan bir fakir hayat yaşadı.
1771'de babası Lyonlu bir ressam olan ve kendisi de ressamlık yapan "Jeanne-Marie Grandon" adlı bir kadınla evlendi.
1768'de Paris'te ilk başarılı operası olan Hüron sahnelendi. Bunu hemen "Lucile" ve "Le Tableau parlant" adlı başarılı komik-operalara takip etti. Böylece 18. yüzyılın ikinci yarısında Grétry Paris'in önde gelen usta komik-opera bestecisi olduğu kabul edilir oldu. 1803'e kadar 12 tane opera eseri ve 40'tan fazla komik opera eseri hazırladı ve yapımlandı. Bunlar arasında en başarılıların 1771'de yapımlanan Zémire et Azor ve 1784'te yapımlanan Richard Coeur-de-lion operalarıdır. 1783'te prömiyeri "Fontainebleau"'de yapılan ve zamanının "Türk modası" ritmik çalgılar kullanan "La Caravane du Caire" adlı opera-bale eseri 50 yıl Fransziz opera evleri repertuvarlarında devamlı sahnelenmiştir.
Fransız Devrimi'inden önceki "Eski Rejim" kendisine çok türlü şerefler bağışladı. Devrimden önce kraliçe olan Marie Antoinette için müzik direktörlüğü görevinde bulundu.
Fransız Devrimi ile Grétry sahibi olduğu birçok mal ve mülkünü kaybetti. Fakat bundan sonra gelen diğer Fransız idareci ve hükûmetleri besteciye şerefler sağlamaktan sakınmadilat. Devlet müzik Konservatuvarı için müfettiş tayin edildi. 1795'te "Institut de France" adlı Fransız Akademisi'ne üye seçildi. Sonra Napolyon Bonapart tarafından da eserleri sevilmektedi. Napolyon'un Grande Armée ordusunun askerler arasında popüler olan askeri marşlarının başında olan La Victoire est à nous mars, Grétry'nin "La Caravane du Caire" eserindeki ünlü şarkılardan birinden uyarılmıştı. Napolyon imparator olduktan sonra Grétry'ye 1802'de "Şövalye" sınıfı Légion d'honneur nişanını vermiş ve bir hayat boyu emeklilik maaşı bağlattırmıştır.
Hayatının son yıllarında "Montmörency"'de bulunan ünlü Fransız yazar ve düşünürü Jean-Jacques Rousseau'nun eski evinde emekliliğini geçirdi.
İsteklerin göre mezarı Paris'te Père Lachaise Mezarlığı'nda bulunmaktadır. Fakat uzun bir süren bir davadan sonra 1842'de kalbi doğum yeri olan Liège şehrine götürülmüştür ve şehrin ortasında "Walonya Kraliyet Operası"'nın bulunduğu meydandaki bir bronz heykelden oluşan Grétry Anıtı içinde saklıdır. Liège şehrinde bulunan "müzik akademisi"'de bestecinin ismini taşır.
Eserleri
Operaları
Dipnotlar
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- İngilizce Wikipedia "André Grétry" maddesi 19 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme: 7.6.2010)
- İMSL sitesinde Grétry, André Ernest Modeste Grétry eserleri için partisyon notaları 26 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) (Erişme: 7.6.2010)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Andre Ernest Modeste Gretry d 8 Subat 1741 o 24 Eylul 1813 Montmorency Fransa simdiki Belcika da bulunan Liege sehrinde Fransizca konusan bir aileye dogmus olan ve muzik kariyerini Fransa da gecirip Fransiz vatandasligina gecmis olan bir opera bestecisidir Opera komik janrindaki opera eserleri ile unludur Andre Ernest Modeste GretryAndre Ernest Modeste GretryDogum8 Subat 1741 Liege BelcikaOlum24 Eylul 1813 Montmorency FransaMeslekMuzisyen opera bestecisiTaninma nedeniKariyeri Fransa daYasamiLiege de cocukluk evi simdi muze Babasi fakir bir kemanci muzisyen olan Gretry Liege sehrinde dogdu Buna ragmen gencken muzik icin ozel bir yetenek gostermedi Kilisesinde koro uyesi idi 1753 te muzik dersleri almaya basladi Sarki soyleme tuslu calgilarla bas kontinuo calma ve kompozisyon dersleri aldi Ama orkestrasyonlarinda hicbir zaman fevkaladelik gorulmez Fakat bu genclik caglarinda bir Italyan opera kumpanyasinin Liege de sahneledigi opera buffa janrindaki Italyan operasi eserleri ona opera konusunda cok ayrintili pratik bilgi saglamistir Bestelemis oldugu bir mass ilahisi ona Liege kilise mercilerinin 1761 de Italya da Roma da muzik calismasi icin bir burs kazandirdi 1761 den Subat 1766 ya kadarki donemde Roma da Casli adli bir hocadan dersler aldi ama kendi ifadesine gore harmoni ve kontrpuvan konularinda her zaman bilgisi cok hafif kaldi Fakat sarki soylem hakkinda ve Italyan operasi hakkindaki bilgileri ve cok yaratici sekilde melodi kurabilme kabiliyeti onun opera besteciligini kariyer olarak secmesine sebep oldular Ilk basarisi bir Italyan intermezzo tipi eser olan La vendemmiatrice olup bu Roma da Alberti Tiyatrosu seyircisisi tarafindan begenildi Bundan hemen sonra 1767 basinda Roma yi terk etti ve once Cenevre de kisa bir muddet kaldi ve oarad bir Isabelle et Gertrude adli bir opera komik eserin yapimlandi Bu arada Voltaire ile tanisti Sonra Paris e gitti ve burada iki yil hic ismi duyulmadan bir fakir hayat yasadi 1771 de babasi Lyonlu bir ressam olan ve kendisi de ressamlik yapan Jeanne Marie Grandon adli bir kadinla evlendi 1768 de Paris te ilk basarili operasi olan Huron sahnelendi Bunu hemen Lucile ve Le Tableau parlant adli basarili komik operalara takip etti Boylece 18 yuzyilin ikinci yarisinda Gretry Paris in onde gelen usta komik opera bestecisi oldugu kabul edilir oldu 1803 e kadar 12 tane opera eseri ve 40 tan fazla komik opera eseri hazirladi ve yapimlandi Bunlar arasinda en basarililarin 1771 de yapimlanan Zemire et Azor ve 1784 te yapimlanan Richard Coeur de lion operalaridir 1783 te promiyeri Fontainebleau de yapilan ve zamaninin Turk modasi ritmik calgilar kullanan La Caravane du Caire adli opera bale eseri 50 yil Fransziz opera evleri repertuvarlarinda devamli sahnelenmistir Fransiz Devrimi inden onceki Eski Rejim kendisine cok turlu serefler bagisladi Devrimden once kralice olan Marie Antoinette icin muzik direktorlugu gorevinde bulundu Liege de Gretry aniti Fransiz Devrimi ile Gretry sahibi oldugu bircok mal ve mulkunu kaybetti Fakat bundan sonra gelen diger Fransiz idareci ve hukumetleri besteciye serefler saglamaktan sakinmadilat Devlet muzik Konservatuvari icin mufettis tayin edildi 1795 te Institut de France adli Fransiz Akademisi ne uye secildi Sonra Napolyon Bonapart tarafindan da eserleri sevilmektedi Napolyon un Grande Armee ordusunun askerler arasinda populer olan askeri marslarinin basinda olan La Victoire est a nous mars Gretry nin La Caravane du Caire eserindeki unlu sarkilardan birinden uyarilmisti Napolyon imparator olduktan sonra Gretry ye 1802 de Sovalye sinifi Legion d honneur nisanini vermis ve bir hayat boyu emeklilik maasi baglattirmistir Hayatinin son yillarinda Montmorency de bulunan unlu Fransiz yazar ve dusunuru Jean Jacques Rousseau nun eski evinde emekliligini gecirdi Isteklerin gore mezari Paris te Pere Lachaise Mezarligi nda bulunmaktadir Fakat uzun bir suren bir davadan sonra 1842 de kalbi dogum yeri olan Liege sehrine goturulmustur ve sehrin ortasinda Walonya Kraliyet Operasi nin bulundugu meydandaki bir bronz heykelden olusan Gretry Aniti icinde saklidir Liege sehrinde bulunan muzik akademisi de bestecinin ismini tasir EserleriOperalariDipnotlarAyrica bakinizUnlu operalar listesi Opera bestecileri listesiDis baglantilarIngilizce Wikipedia Andre Gretry maddesi 19 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce Erisme 7 6 2010 IMSL sitesinde Gretry Andre Ernest Modeste Gretry eserleri icin partisyon notalari 26 Mayis 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Erisme 7 6 2010