Dev hücreli reparatif granülom ya da dev hücreli granülom (giant cell granuloma), çoğunlukla dişetleri ya da çene kemiklerinde ortaya çıkan, nedeni kesin olarak bilinmeyen oluşumlardır; son yıllarda yüz kemiklerinde, el ve ayak parmak kemiklerinde ortaya çıkan dev hücreli lezyonların reparatif granülom olguları bildirilmektedir. Adlandırılmasındaki en önemli öge, mikroskopik incelemede çok sayıda osteoklastik dev hücresinin bulunmasıdır. Kemik içinde oluşanlar “santral tip”, dişetlerinde meydana gelenlerse “periferik tip” olarak nitelenirler. Kökenleri tartışmalıdır; onarım dokusu, displazi, tümör ya da reaktif lezyon oldukları düşünülmekte, ancak kesin ayrım yapılamamaktadır.
Santral dev hücreli reparatif granülom
Altçenede ve çenelerin ön bölümlerinde daha sık görülürler. Olguların büyük bölümü 10-30 yaşlarında ortaya çıkar. Kız çocuklarında ve kadınlarda görece sıktır.
Klinik bulgular ve Patoloji bulguları
Klinik gelişmeleri ve radyolojik bulgular açısından 2 tip davranış sergilerler;
- Dingin lezyonlar: Lezyonlar küçük ve dingindir; bunların çoğu belirti vermez, rutin radyolojik incelemelerde rastlantı sonucu saptanırlar. Genellikle tek bir boşluk yapan (uniloküler) kemik defektleri (litik lezyonlar) yaparlar. Sınırlar belirgindir, kemikte genişleme (ekspansiyon) yapmazlar.
- Agresif lezyonlar: Genellikle üstçene yerleşimi gösterirler. Büyük ve agresif kitleler yaparlar. Bulundukları kemik alanını iterek genişletirler (ekspansif büyürler) ve şişlik oluştururlar. Radyolojik incelemede, çoğunlukla bal peteği gibi çok gözlü (multiloküler) litik lezyonlar saptanır. Bazılarında radyolojik sınırlar bulanıktır. Kemiğin dış tabakasını (kortikal kemik) aşındırarak (erozyon), kemik dışına çıkar ve yumuşak dokulara ya da ağız boşluğuna açılabilirler. Orta çizgiyi aşabilirler. Dişleri iterek yerlerinin değişmesine ve köklerinin erimelerine (rezorpsiyon) neden olurlar. Klinikte saptanan kitleye, ağrı ve parestezi gibi nörolojik bulgular da eklenebilir. Agresif lezyonların saptandığı hastaların çoğunluğu gençtir.
Tek çekirdekli fibroblastik hücreler ve osteoklastik dev hücreleri lezyonlardaki temel mikroskopik bileşenlerdir. Dingin lezyonlardaki fibroblastik hücrelerde az sayıda mitoz görülür. Osteoklastik dev hücreleri agressif tiptekilere kıyasla daha küçüktür, çekirdek sayıları azdır, damarlar çevresinde (perivasküler) kümeleşmeler yaparlar. Stromada kollagen lif demetlerine, çok sayıda damar kesitlerine, kemik yıkımı ve yapımı alanlarına, küçük kanama alanlarına ve hemosiderin pigmentine rastlanır. Agressif lezyonlarda fibroblastik hücrelerdeki mitoz sayısı oldukça fazladır. Osteoklastik dev hücreleri tüm lezyonda homojen dağılım gösterir; sitoplazmaları geniştir ve çok sayıda çekirdekleri vardır. Stromadaki kollagen lif niceliği azdır. Hemosiderin pigmentine ancak küçük birkaç alanda rastlanabilir. Damarlar ve kemik trabekülleriyle ilgili bulgular geri planda kalır. Bu mikroskopik bulguları, klinik ve radyolojik davranış biçimiyle birlikte değerlendiren bazı araştırmacılar, agressif nitelik gösteren lezyonları “kemiğin dev hücreli tümörü” ile eş tutarlar.
Ayırıcı tanı
Santral tip lezyonların histolojik nitelikleri hiperparatiroidizm olgularındaki esmer tümörü anımsatır; esmer tümör kesitlerinde bolca hemosiderin bulunması ayırıcı tanıda yardımcı olabilir. Daha kesin kanıtlara dayanan bir ayırıcı tanı için değerlendirilmesi ve kan biyokimyası gerekir. Nörofibromatozisli ve Noonan sendromlu hastalarda bilateral santral dev hücreli reparatif granülomlara eğilim görülmektedir. Çene kemiklerindeki bilateral dev hücreli lezyonların ayırıcı tanısında klinik, radyoloji ve patoloji iş birliğinin büyük önemi vardır. Santral dev hücreli reparatif granülom ile ayırıcı tanısı yapılması gereken bilateral lezyonların başlıcaları şunlardır:
- Hiperparatiroidizmde görülen esmer tümörler
- Cherubism
- Ramon sendromu
- Jaffe-Campanacci sendromu
- Noonan sendromu
- Nörofibromatozis (tip 1)
Tedavi
Lezyonun büyüklüğüne göre farklı tedavi yöntemleri uygulanır. Küçük ve dingin lezyonlarda küretaj genellikle yeterlidir. Büyük lezyonlarda ve korteks erozyonu saptanan olgularda uygulanan radikal girişimler yineleme (residif) riskini ortadan kaldırabilir. Agressif tiplerde ve çocuklarda residiv oranı %25’lere dek ulaşabilmektedir. Cerrahi girişimlerden sonra uygulanan α-interferon tedavisi, özellikle damardan zengin olan oluşumlarda residivlerin önlenmesi açısından oldukça etkilidir. Oluşumların içine steroid enjeksiyonu, α-interferon ve kalsitoninin subkutan uygulamaları da baş vurulan tedavi yöntemlerindendir.
Periferik dev hücreli reparatif granülom (epulis)
Dişetlerinde çok sık görülen dev hücreli lezyonlardır.
Klinik bulgular ve Patoloji bulguları
Her yaşta görülebilir, ancak 10-25 yaşlar arasında daha sıktır. Genellikle altçenede, çenelerin ön bölümünde ve dişli alanlarda oluşurlar. Hastaları hekime gitmeye zorlayan en önemli neden dişetinde beliren kitledir. Kırmızımsı-mor renklidir, mukozada erozyon olduğu için kolayca kanar. Periferik lezyonlarda, oluşumun kemik üzerindeki basısına bağlı kayık biçiminde rezorpsiyon saptanabilir.
Mikroskopik yapısı santral tipe benzer, başlıca 2 eleman vardır: mononükleer hücreler (genç mezenkim hücreleri) ve multinükleer hücreler (osteoklastik dev hücreleri). Mononükleer hücreler, oval ya da fusiform hücrelerdir. Çekirdekleri oval, sitoplazmaları soluk eozinofildir. Bazıları kollagen lif yaparlar. Multinükleer hücrelerdeki çekirdek sayısı onlarca olabilir, sitoplazmaları geniştir. Sitoplazmada fagosite edilmiş eritrositler, boş vakuoller ve kemik parçacıkları görülebilir.
Tedavi
Tedavisinde cerrahi yöntemler (eksizyon yöntemi) uygulanır. Cerrahi sınırların yetersiz olduğu olgularda residif görülebilir.
Kaynakça
- ^ a b c d Neville BW, Damm DD, Allen CM, Chi AC. Bone Pathology; in Color Atlas of Oral and Maxillofacial Diseases, Elsevier, 2019,
- ^ a b c d Fletcher CDM, Unni KK, Mertens F. WHO Pathology & Genetics: Tumours of Soft Tissue and Bone. IARCPress, Lyon, 2002
- ^ a b c d e f g h i j Çöloğlu AS. Oral Patoloji (Ağız Patolojisi). TC Yeditepe Üniv. Yayını, Mor Ajans, İstanbul, 2007
- ^ Slootweg PJ, Baumhoer D. Jaws Cancer: Pathology and Genetics, in Encyclopedia of Cancer: Reference Work (3rd edition), (P. Boffetta, P. Hainaut; editors), Elsevier, Amsterdam, 2019
- ^ a b de Lange J, van den Akker HP (2005) Clinical and radiological features of central giant-cell lesions of the jaw. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod. 99:464-470, 2005
- ^ a b c Weidner N, Matthews K, Regezi JA. Oral Cavity and Jaws, Modern Surgical Pathology (Second Edition)- Chapter 14, WB Saunders, Philadelphia, 2009
- ^ a b c Kruse-Lösler B, Diallo R, Gaertner C, et al. Central giant cell granuloma of the jaws: A clinical, radiologic, and histopathologic study of 26 cases. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod. 101:346-354, 2006
- ^ Edwards PC, Fox J, Fantasia JE, et al. Bilateral central giant cell granulomas of the mandible in an 8-year-old girl with Noonan syndrome (Noonan-like/multiple giant cell lesion syndrome). Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod. 99:334-340, 2005
- ^ a b Pogrel AM. The diagnosis and management of giant cell lesions of the jaws. Ann. Maxillofac. Surg., 2(2):102‐106, 2012
- ^ a b Bagheri SC, R.B. Bell, RB Khan HA (editors). Current Therapy In Oral and Maxillofacial Surgery, Saunders-Elsevier, Philadelphia-Amsterdam, 2012
- ^ a b c El-Mofty SK, Bone Lesions, in Diagnostic Surgical Pathology of the Head and Neck – 2nd edition, (Gnepp DR editör), Saunders-Elsevier, Philadelphia-Amsterdam, 2009
- ^ Kurtz M, Mesa M, Alberto P. Treatment of a central giant cell lesion of the mandible with intralesional glucocorticosteroids. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod. 91:636-637, 2001
- ^ a b Çöloğlu AS. Periferik dev hücreli reparatif granulom: 50 vaka üzerinde klinik ve histopatolojik inceleme. Dişh Derg. 4:419-423, 1973
- ^ a b Bodner L, Peist M, Gatot A, Fliss DM. Growth potential of peripheral giant cell granuloma. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod. 83:548-551, 1997
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dev hucreli reparatif granulom ya da dev hucreli granulom giant cell granuloma cogunlukla disetleri ya da cene kemiklerinde ortaya cikan nedeni kesin olarak bilinmeyen olusumlardir son yillarda yuz kemiklerinde el ve ayak parmak kemiklerinde ortaya cikan dev hucreli lezyonlarin reparatif granulom olgulari bildirilmektedir Adlandirilmasindaki en onemli oge mikroskopik incelemede cok sayida osteoklastik dev hucresinin bulunmasidir Kemik icinde olusanlar santral tip disetlerinde meydana gelenlerse periferik tip olarak nitelenirler Kokenleri tartismalidir onarim dokusu displazi tumor ya da reaktif lezyon olduklari dusunulmekte ancak kesin ayrim yapilamamaktadir Santral dev hucreli reparatif granulomAltcenede ve cenelerin on bolumlerinde daha sik gorulurler Olgularin buyuk bolumu 10 30 yaslarinda ortaya cikar Kiz cocuklarinda ve kadinlarda gorece siktir Klinik bulgular ve Patoloji bulgulari Klinik gelismeleri ve radyolojik bulgular acisindan 2 tip davranis sergilerler Dingin lezyonlar Lezyonlar kucuk ve dingindir bunlarin cogu belirti vermez rutin radyolojik incelemelerde rastlanti sonucu saptanirlar Genellikle tek bir bosluk yapan unilokuler kemik defektleri litik lezyonlar yaparlar Sinirlar belirgindir kemikte genisleme ekspansiyon yapmazlar Santral dev hucreli reparatif granulom Ustcenede komsu dislerin koklerini eriten ve iten lezyonAgresif lezyonlar Genellikle ustcene yerlesimi gosterirler Buyuk ve agresif kitleler yaparlar Bulunduklari kemik alanini iterek genisletirler ekspansif buyurler ve sislik olustururlar Radyolojik incelemede cogunlukla bal petegi gibi cok gozlu multilokuler litik lezyonlar saptanir Bazilarinda radyolojik sinirlar bulaniktir Kemigin dis tabakasini kortikal kemik asindirarak erozyon kemik disina cikar ve yumusak dokulara ya da agiz bosluguna acilabilirler Orta cizgiyi asabilirler Disleri iterek yerlerinin degismesine ve koklerinin erimelerine rezorpsiyon neden olurlar Klinikte saptanan kitleye agri ve parestezi gibi norolojik bulgular da eklenebilir Agresif lezyonlarin saptandigi hastalarin cogunlugu genctir Tek cekirdekli fibroblastik hucreler ve osteoklastik dev hucreleri lezyonlardaki temel mikroskopik bilesenlerdir Dingin lezyonlardaki fibroblastik hucrelerde az sayida mitoz gorulur Osteoklastik dev hucreleri agressif tiptekilere kiyasla daha kucuktur cekirdek sayilari azdir damarlar cevresinde perivaskuler kumelesmeler yaparlar Stromada kollagen lif demetlerine cok sayida damar kesitlerine kemik yikimi ve yapimi alanlarina kucuk kanama alanlarina ve hemosiderin pigmentine rastlanir Agressif lezyonlarda fibroblastik hucrelerdeki mitoz sayisi oldukca fazladir Osteoklastik dev hucreleri tum lezyonda homojen dagilim gosterir sitoplazmalari genistir ve cok sayida cekirdekleri vardir Stromadaki kollagen lif niceligi azdir Hemosiderin pigmentine ancak kucuk birkac alanda rastlanabilir Damarlar ve kemik trabekulleriyle ilgili bulgular geri planda kalir Bu mikroskopik bulgulari klinik ve radyolojik davranis bicimiyle birlikte degerlendiren bazi arastirmacilar agressif nitelik gosteren lezyonlari kemigin dev hucreli tumoru ile es tutarlar Dev hucreli granulom Tek cekirdekli mezenkimal hucreler arasinda cok cekirdekli osteoklastik dev hucreleriAyirici tani Santral tip lezyonlarin histolojik nitelikleri hiperparatiroidizm olgularindaki esmer tumoru animsatir esmer tumor kesitlerinde bolca hemosiderin bulunmasi ayirici tanida yardimci olabilir Daha kesin kanitlara dayanan bir ayirici tani icin degerlendirilmesi ve kan biyokimyasi gerekir Norofibromatozisli ve Noonan sendromlu hastalarda bilateral santral dev hucreli reparatif granulomlara egilim gorulmektedir Cene kemiklerindeki bilateral dev hucreli lezyonlarin ayirici tanisinda klinik radyoloji ve patoloji is birliginin buyuk onemi vardir Santral dev hucreli reparatif granulom ile ayirici tanisi yapilmasi gereken bilateral lezyonlarin baslicalari sunlardir Hiperparatiroidizmde gorulen esmer tumorler Cherubism Ramon sendromu Jaffe Campanacci sendromu Noonan sendromu Norofibromatozis tip 1 Tedavi Lezyonun buyuklugune gore farkli tedavi yontemleri uygulanir Kucuk ve dingin lezyonlarda kuretaj genellikle yeterlidir Buyuk lezyonlarda ve korteks erozyonu saptanan olgularda uygulanan radikal girisimler yineleme residif riskini ortadan kaldirabilir Agressif tiplerde ve cocuklarda residiv orani 25 lere dek ulasabilmektedir Cerrahi girisimlerden sonra uygulanan a interferon tedavisi ozellikle damardan zengin olan olusumlarda residivlerin onlenmesi acisindan oldukca etkilidir Olusumlarin icine steroid enjeksiyonu a interferon ve kalsitoninin subkutan uygulamalari da bas vurulan tedavi yontemlerindendir Periferik dev hucreli reparatif granulom epulis Disetlerinde cok sik gorulen dev hucreli lezyonlardir Klinik bulgular ve Patoloji bulgulari Her yasta gorulebilir ancak 10 25 yaslar arasinda daha siktir Genellikle altcenede cenelerin on bolumunde ve disli alanlarda olusurlar Hastalari hekime gitmeye zorlayan en onemli neden disetinde beliren kitledir Kirmizimsi mor renklidir mukozada erozyon oldugu icin kolayca kanar Periferik lezyonlarda olusumun kemik uzerindeki basisina bagli kayik biciminde rezorpsiyon saptanabilir Mikroskopik yapisi santral tipe benzer baslica 2 eleman vardir mononukleer hucreler genc mezenkim hucreleri ve multinukleer hucreler osteoklastik dev hucreleri Mononukleer hucreler oval ya da fusiform hucrelerdir Cekirdekleri oval sitoplazmalari soluk eozinofildir Bazilari kollagen lif yaparlar Multinukleer hucrelerdeki cekirdek sayisi onlarca olabilir sitoplazmalari genistir Sitoplazmada fagosite edilmis eritrositler bos vakuoller ve kemik parcaciklari gorulebilir Tedavi Tedavisinde cerrahi yontemler eksizyon yontemi uygulanir Cerrahi sinirlarin yetersiz oldugu olgularda residif gorulebilir Kaynakca a b c d Neville BW Damm DD Allen CM Chi AC Bone Pathology in Color Atlas of Oral and Maxillofacial Diseases Elsevier 2019 a b c d Fletcher CDM Unni KK Mertens F WHO Pathology amp Genetics Tumours of Soft Tissue and Bone IARCPress Lyon 2002 a b c d e f g h i j Cologlu AS Oral Patoloji Agiz Patolojisi TC Yeditepe Univ Yayini Mor Ajans Istanbul 2007 Slootweg PJ Baumhoer D Jaws Cancer Pathology and Genetics in Encyclopedia of Cancer Reference Work 3rd edition P Boffetta P Hainaut editors Elsevier Amsterdam 2019 a b de Lange J van den Akker HP 2005 Clinical and radiological features of central giant cell lesions of the jaw Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 99 464 470 2005 a b c Weidner N Matthews K Regezi JA Oral Cavity and Jaws Modern Surgical Pathology Second Edition Chapter 14 WB Saunders Philadelphia 2009 a b c Kruse Losler B Diallo R Gaertner C et al Central giant cell granuloma of the jaws A clinical radiologic and histopathologic study of 26 cases Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 101 346 354 2006 Edwards PC Fox J Fantasia JE et al Bilateral central giant cell granulomas of the mandible in an 8 year old girl with Noonan syndrome Noonan like multiple giant cell lesion syndrome Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 99 334 340 2005 a b Pogrel AM The diagnosis and management of giant cell lesions of the jaws Ann Maxillofac Surg 2 2 102 106 2012 a b Bagheri SC R B Bell RB Khan HA editors Current Therapy In Oral and Maxillofacial Surgery Saunders Elsevier Philadelphia Amsterdam 2012 a b c El Mofty SK Bone Lesions in Diagnostic Surgical Pathology of the Head and Neck 2nd edition Gnepp DR editor Saunders Elsevier Philadelphia Amsterdam 2009 Kurtz M Mesa M Alberto P Treatment of a central giant cell lesion of the mandible with intralesional glucocorticosteroids Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 91 636 637 2001 a b Cologlu AS Periferik dev hucreli reparatif granulom 50 vaka uzerinde klinik ve histopatolojik inceleme Dish Derg 4 419 423 1973 a b Bodner L Peist M Gatot A Fliss DM Growth potential of peripheral giant cell granuloma Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 83 548 551 1997