Xuan (Çince: 漢宣帝; pinyin: Hàn Xuāndì; MÖ 203-6 Temmuz MÖ 157), Çin'in Han Hanedanı'nın 10. imparatorudur. Saltanatı MÖ 74'ten MÖ 48 yılında ölümüne kadar sürmüştür. Bir tapınak adı alan sadece dört Batı Han imparatorundan biriydi (Gaozu, Wen ve Wu ile birlikte). Saltanatı sırasında, Han Hanedanı ekonomik ve askeri olarak başarılı oldu ve bölgesel bir süper güç haline geldi ve birçokları tarafından tüm Han tarihinin zirve dönemi olarak kabul edildi.
Xuan | |
---|---|
Han Hanedanı İmparatoru | |
Hüküm süresi | 10 Eylül MÖ 74-10 Ocak MÖ 48 |
Önce gelen | Liu He |
Sonra gelen | Yuan |
Doğum | MÖ 91 Chang'an, Han Hanedanı |
Ölüm | 10 Ocak MÖ 48 Chang'an, Han Hanedanı |
Hanedan | Han Hanedanı |
İmparator Xuan'ın hayat hikâyesi, bir zenginlikten paçavraya bir zenginlik hikâyesiydi. İmparator Wu'nun büyük torunu olarak bir prens olarak doğdu. Büyükbabası Liu Ju, İmparator Wu ve İmparatoriçe Wei'nin oğlu ve MÖ 91'de İmparator Wu'ya karşı büyücülük uygulamasıyla suçlanan ve başarısız bir ayaklanmaya zorlandıktan sonra intihar eden Han Hanedanı'nın veliaht prensiydi. Babası Liu Jin de ailesinin geri kalanıyla birlikte bu kargaşada öldü. İmparator Xuan o zamanlar sadece bir aylık bebekti ve sadece sempatik hapishane müdürü Bing Ji'nin koruması sayesinde hayatta kaldı ve MÖ 87'de İmparator Wu'dan ülke çapında bir af ile serbest bırakıldıktan sonra gençliğini halktan biri olarak yaşadı. Liu He'nin MÖ 74'teki 27 günlük kısa saltanatından sonra, 17 yaşındaki Liu Bingyi, Huo Guang tarafından taht için seçildi ve dedesinin MÖ 91'deki isyanı olmasaydı ironik bir şekilde onun olacak olan tacı devraldı.
İmparator Xuan, tarihçiler tarafından çalışkan ve parlak bir hükümdar olarak kabul edildi. Sıradan insanlar arasında büyüdüğü için, tabandan gelen nüfusun çektiği acıyı iyice anladı ve vergileri düşürdü, hükûmeti liberalleştirdi ve hükûmete yetenekli bakanlar görevlendirdi. Liu Xiang tarafından, Shen Buhai'nin eserlerini okumaya, astlarını kontrol etmek için Xing-Ming'i kullanmaya ve yasal davalara çok zaman ayırmaya düşkün olduğu söylendi. İmparator Xuan önerilere açıktı, iyi bir karakter yargıcıydı ve Huo Guang'ın ölümünden sonra İmparator Wu'nun ölümünden bu yana hatırı sayılır güç uygulayan Huo ailesi de dahil olmak üzere yozlaşmış yetkilileri ortadan kaldırarak gücünü pekiştirdi. Ancak, tüm Huo klanını idam etmesi daha sonra tarihçilerden geç Huo Guang'a "nankör" olduğu için ağır eleştiriler aldı.
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta Xuan (Han) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Xuan (Han) | ||
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: Liu He | Çin imparatoru MÖ 74 – MÖ 48 | Sonra gelen: Yuan |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Xuan Cince 漢宣帝 pinyin Han Xuandi MO 203 6 Temmuz MO 157 Cin in Han Hanedani nin 10 imparatorudur Saltanati MO 74 ten MO 48 yilinda olumune kadar surmustur Bir tapinak adi alan sadece dort Bati Han imparatorundan biriydi Gaozu Wen ve Wu ile birlikte Saltanati sirasinda Han Hanedani ekonomik ve askeri olarak basarili oldu ve bolgesel bir super guc haline geldi ve bircoklari tarafindan tum Han tarihinin zirve donemi olarak kabul edildi XuanHan Hanedani ImparatoruHukum suresi10 Eylul MO 74 10 Ocak MO 48Once gelenLiu HeSonra gelenYuanDogumMO 91 Chang an Han HanedaniOlum10 Ocak MO 48 Chang an Han HanedaniHanedanHan Hanedani Imparator Xuan in hayat hikayesi bir zenginlikten pacavraya bir zenginlik hikayesiydi Imparator Wu nun buyuk torunu olarak bir prens olarak dogdu Buyukbabasi Liu Ju Imparator Wu ve Imparatorice Wei nin oglu ve MO 91 de Imparator Wu ya karsi buyuculuk uygulamasiyla suclanan ve basarisiz bir ayaklanmaya zorlandiktan sonra intihar eden Han Hanedani nin veliaht prensiydi Babasi Liu Jin de ailesinin geri kalaniyla birlikte bu kargasada oldu Imparator Xuan o zamanlar sadece bir aylik bebekti ve sadece sempatik hapishane muduru Bing Ji nin korumasi sayesinde hayatta kaldi ve MO 87 de Imparator Wu dan ulke capinda bir af ile serbest birakildiktan sonra gencligini halktan biri olarak yasadi Liu He nin MO 74 teki 27 gunluk kisa saltanatindan sonra 17 yasindaki Liu Bingyi Huo Guang tarafindan taht icin secildi ve dedesinin MO 91 deki isyani olmasaydi ironik bir sekilde onun olacak olan taci devraldi Imparator Xuan tarihciler tarafindan caliskan ve parlak bir hukumdar olarak kabul edildi Siradan insanlar arasinda buyudugu icin tabandan gelen nufusun cektigi aciyi iyice anladi ve vergileri dusurdu hukumeti liberallestirdi ve hukumete yetenekli bakanlar gorevlendirdi Liu Xiang tarafindan Shen Buhai nin eserlerini okumaya astlarini kontrol etmek icin Xing Ming i kullanmaya ve yasal davalara cok zaman ayirmaya duskun oldugu soylendi Imparator Xuan onerilere acikti iyi bir karakter yargiciydi ve Huo Guang in olumunden sonra Imparator Wu nun olumunden bu yana hatiri sayilir guc uygulayan Huo ailesi de dahil olmak uzere yozlasmis yetkilileri ortadan kaldirarak gucunu pekistirdi Ancak tum Huo klanini idam etmesi daha sonra tarihcilerden gec Huo Guang a nankor oldugu icin agir elestiriler aldi KaynakcaWikimedia Commons ta Xuan Han ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Han shu 9 1a Dubs Han shu II 189 299 300 Herrlee G Creel Shen Pu Hai A Chinese Political Philosopher of the Fourth Century B C p 155 Xuan Han Han HanedaniResmi unvanlarOnce gelen Liu He Cin imparatoru MO 74 MO 48 Sonra gelen Yuan