Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cubozoa, sınıfı Knidliler familyasına bağlı kutu(küp) şeklinde olan zehirli bir omurgasızdır.
| Cubozoa | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||
| Korunma durumu | |||||||||
| Değerlendirilmedi (IUCN 3.1) | |||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||
| |||||||||
Özellikler
Kutu denizanası isminin türetildiği kutu bir kafaya ve çok sayıda dokunaça sahiptir. Kutu denizanası diğer denizanalarından daha hızlı hareket edebilir; dakikada 6 metreye (20 ft) varan hızları kaydedilmiştir. Kutu denizanasının sinir sistemi, diğer birçok denizanasından daha gelişmiştir. Kafasının etrafında, nabız hareketlerini koordine eden bir sinir halkasına sahiptirler; bu özellik taç denizanasında bulunur. Diğer bazı denizanaları basit pigment-kap ocelli'ye sahipken, kutu denizanası retinaları, korneaları ve lensleriyle tamamlanmış gerçek gözlere sahiptirler. Gözleri, kafanın dış, düz yüzeylerinin yarısına kadar ceplerde bulunan rhopalia adı verilen kümeler halinde bulunur. Her biri, biri yukarı, diğeri aşağı bakan çok sayıda göze sahiptir. Bu, hayvanın sadece aydınlık ve karanlık arasında ayrım yapmak yerine, belirli ışık noktalarını görmesini sağlar. Kutu denizanalarında ayrıca görüntü oluşturmayan, ancak ışığı ve karanlığı algılayan yirmi ocelli (basit göz) bulunur; bu nedenle toplam yirmi dört gözleri vardır. Rhopalia'nın yakınında, yerçekimini algılayan ve hayvanın kendisini yönlendirmesine yardımcı olan statolitler bulunur. Türlere bağlı olarak, tamamen büyümüş bir kutu denizanası, kafasının her bir kenarı (30 cm) veya 20 cm dokunaçların uzunluğu 3 m'ye (10 ft) kadar büyüyebilir. Ağırlığı 2 kg'a ulaşabilir. Bununla birlikte, küçük boyutlu Irukandji bir kutu denizanasıdır ve küçük boyutuna rağmen öldürücüdür. Her köşede yaklaşık 15 dokunaç vardır. Her bir dokunaçta, kurbana zehir enjekte eden zıpkın şeklinde mikroskobik bir mekanizma olan nematosistleri içeren yaklaşık 500.000 cnidosit vardır. Kübozoanlarda birçok farklı türde nematosist bulunur.
Kutu denizanası, diğer denizanaları gibi sürüklenmek yerine aktif olarak avını avlar . Saniyede 1,5 ila 2 metre veya yaklaşık 4 deniz mili (7,4 km/sa; 4,6 mph) hıza ulaşabilirler. Küçük balıkları omurgasızları ve karidesleri avlarlar.
Balina balığı, yarasa balığı, tavşan balığı, yengeç (mavi yüzücü yengeç ) gibi yırtıcılar kutu denizasını avlarlar ve zehirinden etkilenmezler.
Dağılım
Kutu denizanasının kötü şöhretli türleri büyük ölçüde tropik Hint-Pasifik bölgesi ile sınırlı olmasına rağmen, çeşitli kutu denizanası türleri, Atlantik Okyanusu ve doğu Pasifik Okyanusu dahil olmak üzere tropikal ve subtropikal okyanuslarda yaygın olarak yaşar. Kaliforniya (Carybdea confusa), Akdeniz (Carybdea marsupialis) ve Japonya (Chironex yamaguchii gibi ), ve Güney Afrika kadar uzak güneyde (örneğin, Carybdea branchi) ve Yeni Zelanda (örneğin Copula sivickisi olarak). Hawaii sularında tümü Carybdea cinsinden bilinen üç tür vardır; C. alata, C. rastoni ve C. sivickisi. Bu tropikal ve subtropikal ortamlarda, kutu denizanası kıyıya daha yakın olma eğilimindedir. Mangrovlar, mercan resifleri, yosun ormanları ve kumlu plajlar gibi kıyıya yakın habitatlarda tespit edilmişlerdir. Gemilerin balast sularıyla geldikleri farklı denizlerdede örneklerine rastlanmıştır.
İnsanlar için tehlike
Kutu denizanasının türleri gazetelerde "dünyanın en zehirli yaratığı" ve denizlerdeki en ölümcül canlı olarak adlandırılsa da, sınıfındaki sadece birkaç türün insan ölümlerine karıştığı doğrulanmıştır; bazı türler insanlar için zararlı değildir, sadece soktukları zaman ciddi acıya sebep olurlar. Örneğin Avustralya açıklarında görülen Chironex fleckeri türü oldukça zehirlidir.
Kutu denizanasının dokunaçları cilde yapıştığında, deriye zehir içeren nematosistleri pompalayarak acıya neden olur. Sokulan yere sıcak kompress uygulanmalıdır. Sokulan yerde kopmuş bir dokunaç varsa çıplak elle dokunulmamalıdır, zira dokunaçta hala zehir vardır.
Dış bağlantılar
![image]()
Wikimedia Commons'ta Kutu Denizanası ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.![image]()
Vikitür'de Kutu Denizanası ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Kaynakça
- ^ "ITIS". 15 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2022.
- ^ Coates, Melissa M. (2003-08-01). "Visual Ecology and Functional Morphology of Cubozoa (Cnidaria)". Integrative and Comparative Biology. 43 (4): 542–548.
- ^ Fenner PJ (1997). The Global Problem of Cnidarian (Jellyfish) Stinging (PhD Thesis). London: London University.
 | Medusozoa ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cubozoa sinifi Knidliler familyasina bagli kutu kup seklinde olan zehirli bir omurgasizdir CubozoaKorunma durumuDegerlendirilmedi IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube CnidariaAlt sube MedusozoaSinif CubozoaOzelliklerKutu denizanasi isminin turetildigi kutu bir kafaya ve cok sayida dokunaca sahiptir Kutu denizanasi diger denizanalarindan daha hizli hareket edebilir dakikada 6 metreye 20 ft varan hizlari kaydedilmistir Kutu denizanasinin sinir sistemi diger bircok denizanasindan daha gelismistir Kafasinin etrafinda nabiz hareketlerini koordine eden bir sinir halkasina sahiptirler bu ozellik tac denizanasinda bulunur Diger bazi denizanalari basit pigment kap ocelli ye sahipken kutu denizanasi retinalari kornealari ve lensleriyle tamamlanmis gercek gozlere sahiptirler Gozleri kafanin dis duz yuzeylerinin yarisina kadar ceplerde bulunan rhopalia adi verilen kumeler halinde bulunur Her biri biri yukari digeri asagi bakan cok sayida goze sahiptir Bu hayvanin sadece aydinlik ve karanlik arasinda ayrim yapmak yerine belirli isik noktalarini gormesini saglar Kutu denizanalarinda ayrica goruntu olusturmayan ancak isigi ve karanligi algilayan yirmi ocelli basit goz bulunur bu nedenle toplam yirmi dort gozleri vardir Rhopalia nin yakininda yercekimini algilayan ve hayvanin kendisini yonlendirmesine yardimci olan statolitler bulunur Turlere bagli olarak tamamen buyumus bir kutu denizanasi kafasinin her bir kenari 30 cm veya 20 cm dokunaclarin uzunlugu 3 m ye 10 ft kadar buyuyebilir Agirligi 2 kg a ulasabilir Bununla birlikte kucuk boyutlu Irukandji bir kutu denizanasidir ve kucuk boyutuna ragmen oldurucudur Her kosede yaklasik 15 dokunac vardir Her bir dokunacta kurbana zehir enjekte eden zipkin seklinde mikroskobik bir mekanizma olan nematosistleri iceren yaklasik 500 000 cnidosit vardir Kubozoanlarda bircok farkli turde nematosist bulunur Kutu denizanasi diger denizanalari gibi suruklenmek yerine aktif olarak avini avlar Saniyede 1 5 ila 2 metre veya yaklasik 4 deniz mili 7 4 km sa 4 6 mph hiza ulasabilirler Kucuk baliklari omurgasizlari ve karidesleri avlarlar Balina baligi yarasa baligi tavsan baligi yengec mavi yuzucu yengec gibi yirticilar kutu denizasini avlarlar ve zehirinden etkilenmezler DagilimKutu denizanasinin kotu sohretli turleri buyuk olcude tropik Hint Pasifik bolgesi ile sinirli olmasina ragmen cesitli kutu denizanasi turleri Atlantik Okyanusu ve dogu Pasifik Okyanusu dahil olmak uzere tropikal ve subtropikal okyanuslarda yaygin olarak yasar Kaliforniya Carybdea confusa Akdeniz Carybdea marsupialis ve Japonya Chironex yamaguchii gibi ve Guney Afrika kadar uzak guneyde ornegin Carybdea branchi ve Yeni Zelanda ornegin Copula sivickisi olarak Hawaii sularinda tumu Carybdea cinsinden bilinen uc tur vardir C alata C rastoni ve C sivickisi Bu tropikal ve subtropikal ortamlarda kutu denizanasi kiyiya daha yakin olma egilimindedir Mangrovlar mercan resifleri yosun ormanlari ve kumlu plajlar gibi kiyiya yakin habitatlarda tespit edilmislerdir Gemilerin balast sulariyla geldikleri farkli denizlerdede orneklerine rastlanmistir Insanlar icin tehlikeKutu denizanasinin turleri gazetelerde dunyanin en zehirli yaratigi ve denizlerdeki en olumcul canli olarak adlandirilsa da sinifindaki sadece birkac turun insan olumlerine karistigi dogrulanmistir bazi turler insanlar icin zararli degildir sadece soktuklari zaman ciddi aciya sebep olurlar Ornegin Avustralya aciklarinda gorulen Chironex fleckeri turu oldukca zehirlidir Kutu denizanasinin dokunaclari cilde yapistiginda deriye zehir iceren nematosistleri pompalayarak aciya neden olur Sokulan yere sicak kompress uygulanmalidir Sokulan yerde kopmus bir dokunac varsa ciplak elle dokunulmamalidir zira dokunacta hala zehir vardir Dis baglantilarWikimedia Commons ta Kutu Denizanasi ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Kutu Denizanasi ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Kaynakca ITIS 15 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2022 Coates Melissa M 2003 08 01 Visual Ecology and Functional Morphology of Cubozoa Cnidaria Integrative and Comparative Biology 43 4 542 548 Fenner PJ 1997 The Global Problem of Cnidarian Jellyfish Stinging PhD Thesis London London University Medusozoa ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz