Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cvarebi Kilisesi (Gürcüce: ჯვარების ეკლესია), tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı ve eski adı Cvarebi olan Şalcı köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma kilisesidir.
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Şalcı, Şavşat |
| Koordinatlar | 41°21′05″K 42°20′20″D / 41.35139°K 42.33889°D |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Kalıntılar |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | Orta Çağ |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Kaba yontu taş, kireç taşı |
Tarihçe
Gürcüce bir yer adı olan Cvarebi (ჯვარები), haç anlamındaki "cvari" (ჯვარი) kelimesinin çoğulu olup "Haçlar" anlamına gelir. Cvarebi köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Şavşeti'nin köylerinden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü, 16. yüzyılın ikinci yarısının hemen başında Gürcülerden ele geçirmiştir. Bu bölgede Osmanlı idaresi tarafından kurulan Şavşat sancağının 1554 tarihindeki sancak beyi, önceden Gürcü tavadi olan İosebiti idi. Bu dönemden kalmış olan Cvarebi Kilisesi, Osmanlı döneminde köy halkının Müslüman olmasıyla cemaatini ve işlevini yitirmiştir. Nitekim 1886 tarihindeki Rus nüfus tespitinde köyde yaşayan 278 kişi Türk olarak kaydedilmiştir. Kilisenin bulunduğu mahalle "Cami-megle" adıyla kaydedilmiş olmakla bilikte, diğer iki mahalle Gürcüce olan "Karavat" (Karaveti) ve "Şalik" (Şalikaşvili) adlarını koruyordu. Nikolay Marr]]'ın 1904 yılındaki araştırma gezisi sırasında Cvarebi Kilisesi harabeye dönmüş, taşları köylüler tarafından büyük ölçüde yağmalanmıştı.
Kalıntılar
Cvarebi Kilisesi, bugün Cami mahallesi adını taşıyan köyün merkezinde, yüksekçe bir yerde inşa edilmişti. Bu kilise zaman içinde yıkılmış, günümüze küçük bir kalıntısı, kuzeydoğu duvarının bir parça ulaşmıştır. Bu duvar kalıntısından kilisenin kabaca yontulmuş taşlardan harç kullanılarak inşa edildiği anlaşılmaktadır. Doğuda apsis kısmındaki sunağın duvarında ise kireç taşı kullanılmıştır. Cvarebi Kilisesi, Nikolay Marr'ın gezisi sırasıda da yıkık haldeydi. Yapıyı "Şavşet-İmerhevi tipi" olarak tanımlamış olan Marr'ın verdiği bilgiye göre, yuvarlak forma sahip apsisin kuzey kısmı duruyordu ve bu duvarın yüksekliği o tarihte bir insan boyu kadardı. Kilisenin yıkılmış kısmının taşları köylüler tarafından paylaşmıştı. Duvarların yüzey taşlarının da tamamı sökülüp alınmıştır. Buna rağmen o tarihte kilisenin planını tespit etmek mümkündü. Günümüzde ise kilisenin planını tespit etmek mümkün olmamıştır.
Kaynakça
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 32. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "ჯვარი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 3 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Şavşeti (შავშეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikidze, Cemal Karalidze, Batum, 2011, s. 16. 19 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Batum oblastı", Sıra no: 1441". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2024.
- ^ a b Niko Mari, Şavşeti ve Klarceti Gezi Günlükleri (შავშეთსა და კლარჯეთში მოგზაურობის დღიურები), Batum, 2015, s. 149. 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cvarebi Kilisesi Gurcuce ჯვარების ეკლესია tarihsel Savseti bolgesinde gunumuzde Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli ve eski adi Cvarebi olan Salci koyunde Orta Cag da Gurculerden kalma kilisesidir Cvarebi KilisesiTemel bilgilerKonumSalci SavsatKoordinatlar41 21 05 K 42 20 20 D 41 35139 K 42 33889 D 41 35139 42 33889MezhepGurcu Ortodoks KilisesiDurumKalintilarMimariMimari turKiliseMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanmaOrta CagOzelliklerMalzemelerKaba yontu tas kirec tasiTarihceGurcuce bir yer adi olan Cvarebi ჯვარები hac anlamindaki cvari ჯვარი kelimesinin cogulu olup Haclar anlamina gelir Cvarebi koyu Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Savseti nin koylerinden biriydi Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ikinci yarisinin hemen basinda Gurculerden ele gecirmistir Bu bolgede Osmanli idaresi tarafindan kurulan Savsat sancaginin 1554 tarihindeki sancak beyi onceden Gurcu tavadi olan Iosebiti idi Bu donemden kalmis olan Cvarebi Kilisesi Osmanli doneminde koy halkinin Musluman olmasiyla cemaatini ve islevini yitirmistir Nitekim 1886 tarihindeki Rus nufus tespitinde koyde yasayan 278 kisi Turk olarak kaydedilmistir Kilisenin bulundugu mahalle Cami megle adiyla kaydedilmis olmakla bilikte diger iki mahalle Gurcuce olan Karavat Karaveti ve Salik Salikasvili adlarini koruyordu Nikolay Marr in 1904 yilindaki arastirma gezisi sirasinda Cvarebi Kilisesi harabeye donmus taslari koyluler tarafindan buyuk olcude yagmalanmisti KalintilarCvarebi Kilisesi bugun Cami mahallesi adini tasiyan koyun merkezinde yuksekce bir yerde insa edilmisti Bu kilise zaman icinde yikilmis gunumuze kucuk bir kalintisi kuzeydogu duvarinin bir parca ulasmistir Bu duvar kalintisindan kilisenin kabaca yontulmus taslardan harc kullanilarak insa edildigi anlasilmaktadir Doguda apsis kismindaki sunagin duvarinda ise kirec tasi kullanilmistir Cvarebi Kilisesi Nikolay Marr in gezisi sirasida da yikik haldeydi Yapiyi Savset Imerhevi tipi olarak tanimlamis olan Marr in verdigi bilgiye gore yuvarlak forma sahip apsisin kuzey kismi duruyordu ve bu duvarin yuksekligi o tarihte bir insan boyu kadardi Kilisenin yikilmis kisminin taslari koyluler tarafindan paylasmisti Duvarlarin yuzey taslarinin da tamami sokulup alinmistir Buna ragmen o tarihte kilisenin planini tespit etmek mumkundu Gunumuzde ise kilisenin planini tespit etmek mumkun olmamistir Kaynakca a b 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2016 s 32 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 ჯვარი A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt 3 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 Savseti შავშეთი Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikidze Cemal Karalidze Batum 2011 s 16 19 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 407 11 6 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Batum oblasti Sira no 1441 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2024 a b Niko Mari Savseti ve Klarceti Gezi Gunlukleri შავშეთსა და კლარჯეთში მოგზაურობის დღიურები Batum 2015 s 149 9 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 9789941434112