Klasik manyetizmanın eşdeğişimli formülasyonu klasik elektromanyetizma kanunlarının(özellikle de, Maxwell denklemlerini ve Lorentz kuvvetinin) Lorentz dönüşümlerine göre açıkça varyanslarının olmadığı, rektilineer eylemsiz koordinat sistemleri kullanılarak özel görelilik disiplini çerçevesinde yazılma sekillerini ima eder. Bu ifadeler hem klasik elektromanyetizma kanunlarının herhangi bir eylemsiz koordinat sisteminde aynı formu aldıklarını kanıtlamakta kolaylık sağlar hem de alanların ve kuvvetlerin bir referans sisteminden başka bir referans sistemine uyarlanması için bir yol sağlar. Bununla birlikte, bu Maxwell denklemlerinin uzay ve zamanda bükülmesi ya da rektilineer olmayan koordinat sistemleri kadar genel değildir.
Bu makalede tensörlerin uzaysal birleşenleri için (vektörler de dahil) SI birimleri kullanılmıştır, tensörlerin klasik kullanımı ve geleneksel Einstein toplamı ve Minkowski metriği (+1, −1, −1, −1) şeklindedir. Denklemlerin vakum koşullarına göre özelleştirildiği yerde, onlara Maxwell denklemlerinin toplam yük ve akım cinsinden formülasyonu olarak bakılabilir.
Eşdeğişimli cisimler
Hazırlık 4-vektör
Arka plan bilgi maksadıyla, elektromanyetizmaya direkt olarak bağlı olmayan, fakat bu makalenin anlaşılması için yararlı olacak dört boyutlu vektörden üçünü sunuyoruz:
- Metre cinsinden, "pozisyon" yahut "koordinat" dört boyutlu vektörü
- Metre·saniye−1 cinsinden, hız dört boyutlu vektörü (başka bir deyişle dört boyutlu hız vektörü)
- γ(u) 'nin Lorentz çarpanı olduğu yerde üç boyutlu hız vektörü u 'dur.
- kilogram·metre·saniye−1 cinsinden, bir parçacığın dört boyutlu momentum vektörü (başka bir deyişle momentum dört boyutlu vektörü)
- p üç boyutlu momentum olduğu yerde, E kinetik enerjidir, vem parçacığın durgun kütlesidir.
- metre−1 cinsinden the dört boyutlu eğim
- Metre cinsinden−2 d'Alembertian operatörü: şeklinde gösterilir.
Sıralanan tensör analizlerindeki işaretler tensörler için geleneksel bir kullanımdır. Buradaki geleneksel kullanım Minkowski tensörüne tekabül eden +--- kullanımıdır:
Elektromanyetik tensör
Elektro manyetik tensör manyetik ve elektrik alanların bir eşdeğişimli antisimetrikmetrik tensörün içindeki kombinasyonudur. volt·saniye·metre−2 cinsinden, alan kuvvet tensörü alanlar cinsinden şu şekilde yazılır:
ve dizinlerinin yükseltilmesinin sonucu
- 'dur.
E 'nin enerjiyi gösterdiği yerde elektrik alan, B 'dir ve c ışık hızıdır.
dört boyutlu Akım Vektörü
dört boyutlu akım vektörü elektrik akım yoğunluğu J ile elektrik yük yoğunluğunu ρ birleştiren kontravaryant dört boyutlu vektörüdür. amper·metre−2 cinsinden,
şeklinde gösterilir.
dört boyutlu Potansiyel
volt·saniye·metre−1 cinsinden, elektromanyetik dört boyutlu potansiyel bir eşdeğişimli dört boyutlu vektördür ve elektriksel potansiyeli (başka bir deyişle skaler potansiyel) φ ve manyetik vektör potansiyeli (başka bir deyişle vektör potansiyeli) A içerir ve şu şekilde formüle edilir:
Elektromanyetik alanla elektromanyetik ilişki arasındaki ilişki bu denklemle gösterilir:
Elektromanyetik gerilim–enerji tensöru
The elektromanyetik gerilim–enerji tensörü dört boyutlu mometum vektörünün akısı (yoğunluğu) olarak düşünülebilir ve elektromanyetik alanların toplam gerilim–enerji tensörüne katkısı olan bir kontravaryant si tensördür. joule·metre−3 cinsinden şu şekilde gösterilir
ε0 vakumlu ortamın elektrik geçirgenliği olduğu yerde, μ0 da vakumlu ortamın manyetik geçirgenliğidir, Poynting vectorü watt·metre−2 cinsinden
- 'dir.
ve Maxwell gerilim tensörü in joule·metre−3 cinsinden şu şekilde gösterilir
The elektromanyetik alan tensörü F elektromanyetik gerilim–enerji tensörünü T aşağıdaki formülle oluşturur:
η'nin Minkowski metrik tensörü olduğunu düşünürsek. Fark edilmesi gereken önemli bir nokta ise burada Maxwell denklemleri tarafından tahmin edilen
ilişkisini kullandığımızdır.
Vakum koşullarında Maxwell denklemleri
Vkum koşullarında (yahut mikroskopik denklemler için, makroskopik materyal tanımlarını içermeyen) Maxwell denklemleri iki tensör denklemi olarak yazılabilir.
İki homojen olmayan Maxwell denklemi,Gauss yasası ve Amper yasası (Maxwell denklemlerinin düzeltmeleriyle) (+--- metriği ile) birleştiler :
homojen denklemler – Faraday'ın indüksiyon yasası ve Gauss'un manyetizma yasaları şunları oluşturmak için birleşirken:
Fαβ 'nin elektromanyetik tensör olduğu yerde, Jα dört boyutlu akımdır, εαβγδ Levi-Civita sembolüdür ve indeksler geleneksel Einstein toplamına göre davranır.
İlk tensör denklemi β'nin her değeri için bir tane olmak üzere dört skaler denkleme karsılık gelir. İkinci tensör denklemi aslında 43 = 64 farklı skaler denkleme karşılık gelir, fakat yalnızca dördü birbirinden bağımsızdır. elektromanyetik alanın antisimetrikmetrisini kullanarak hem bir tanımlamayı indirgenebilir (0 = 0) hem de λ, μ, ν = bunlardan herhangi biri 1,2,3 or 2,3,0 or 3,0,1 or 0,1,2 haricindeki tüm gereksiz denklemleri eleyebiliriz.
Kısmi türev için antisimetrikmetrik tensör notasyonunu ve virgül notasyonunu kullanarak f (Ricci kalkülüsüne bakın), daha uygun ikinci bir denklem şu şekilde yazılabilir:
Kaynakların yetersizliğinde, Maxwell denklemleri suna indirgenir:
ve bu da alan kuvvet tensöründe yer alan elektromanyetik dalga denklemidir.
Lorenz ölçüsünde Maxwell denklemleri
Lorenz ölçü koşulları Lorentz varyanssız ölçü koşullarıdır. (Bu diğer ölçü koşullarıyla karşılaştırılabilir Coulomb ölçü koşulları gibi; eğer bir eylemsiz referans sisteminde tutarsa genel olarak diğer eylemsiz referans sistemlerinde de tutar.)dört boyutlu potansiyel çinsinden aşağıdaki gibi gösterilir:
Lorenz ölçülerinde, mikroskopik Maxwell denklemleri şu şekilde gösterilir:
Lorentz kuvveti
Yüklü parçacık
qyüklü hareket eden ve anlık hızı v olan bir parçacık üstündeki
. The electric alan E ve manyetik alan B uzay ve zamanda değişir.
Lorentz kuvvetine göre elektromanyetik (EM) alan elektrik yüklü maddelerin hareketini etkiler.bu yolla, elektromanyetik alanlar tespit edilebilir (parçacık fiziğindeki uygulamalar ile ve doğal oluşumları ile Auroralarda olduğu gibi). Rölativistik formda, newton cinsinden Lorentz kuvvet alan kuvvet tensörünü şu şekilde kullanır.
Koordinat zamanı cinsinden ifade edilmiş t 'nin saniye cinsinden ölçüldüğü gösterim:
pα 'nin yukarıda görüldüğü gibi dört boyutlu momentum olduğu koşulda, q coulomb cinsinden elktrik yüküdür, vexβ metre cinsinden pozisyonu ifade eder.
Hareketli referans sisteminde, bu alanlar dört kuvvet olarak adlandırılır
Yukarıda görüldüğü gibi uβ 'nun dört boyutlu hız olduğu yerde ve τ 'nin parçacığın koordinat zamanıyla dt = γdτ bağıntısıyla bağlandığı zamanıdır.
Yükün devamlılığı
Sürekli bir ortamda, üç boyutlu kuvvet yoğunluğu eşdeğişimli dört boyutlu vektörü oluşturmak için güç yoğunluğuyla birleşir, fμ. Uzaysal kısım küçük hücreler (üç boyutlu uzayda) üstündeki kuvvetin hücrenin hacmiyle bölünmesinin sonucudur. Zaman bileşeni 1/c çarpı hücreye transfer edilen güçün hücrenin hacmine bölümüdür. Lorentz kuvvetinin yoğunluğu elektromanyetizmadan kaynaklanan kuvvet yoğunluğunun bir parçasıdır. Uzaysal bölümü şöyledir
- .
Açıkça eşdeğişimli notasyonu şu şekle gelir:
Lorent kuvveti ve elektromanyetik enerji-gerilim tensörü arasındaki ilişki şöyledir
Korunum yasaları
Elektrik yükü
Devamlılık denklemi:
toplam yükün korunumunu açıklar.
elektromanyetik enerji–momentum
Maxwell denklemlerini kullanarak, sıradaki elektromanyetik tensörü ve dört boyutlu akım vektörünü ilişkilendiren diferansiyel denklemi sağlayan gerilim–enerji tensörlerini görebilir (yukarıda tanımlandığı gibi)
yahut
Bu da lineer momentumun ve enerjini elektromanyetik etkileşimlerde korunduğunu ifade eder.
Madde içimdeki eşdeğişimli objeler
Serbest ve bağlı dörtlü akımları
Burada verilen elektromanyetizma denklemlerini çözmek için, elektrik akımının nasıl hesaplandığıyla ilgili ek bilgiye ihtiyaç vardır, Jν Çoğunlukla, akımı farklı denklemlerle modellenen iki parçaya ayırmak gelenekselleşmiştir, serbest akım ve bağlı akım;
olduğu zaman
Maxwell's makroskopik denklemleri kullanılmıştır, ek olarak elektriksel yerdeğiştirmenin D (coloumb·metre−1 cinsinden) tanımları the definitions of the ve manyetik şiddet H (amper·metre−1 cinsinden):
M manyetizasyon (ampere·metre−2 cinsinden) veP electriksel polarizasyon (coulomb·metre−2 cinsinden) olduğu.
Manyetizasyon-polarizasyon tensörü
Bağılı akım antikontravaryant manyetizasyon-polarizasyon tensörü (amper·metre2) oluşturan P veM alanlarından türetilmiştir
ve bağlı akım su sekilde belirlenir
Elektriksel yerdeğiştirme tensörü
Eğer elektriksel yerdeğiştirme tensörü Fμν birleşirse D veH alanlarını aşağıda olduğu gibi birleştiren antisimetrikmetrik kontravaryant elektromanyetik yerdeğiştirme tensörü elde edilir (amper·metre−1 cinsinden) :
Üç alan tensörü şu şekilde ilişkilendirilmiştir:
Bu da D veH alanlarının yukarıda verilen tanımlarına denktir.
Madde içinde Maxwell denklemleri
Sonuç Amper yasası,
- ,
ve Gauss's yasası,
- ,
bir denklemde birleştirirsek:
The bound current vefree current as defined above are automatically veseparately conserved
Geleneksel Denklemler
Vakum
Vakumlu bir ortamda alan ve yerdeğiştirme tensörleri arasındaki geleneksel ilişki şöyledir:
Antisimetri 16 denklemi sadece 6 bağımsız denkleme indirger. Çünkü Fμν ifadesini
- ile ifade etmek gelenekseldir.
Vakum koşullarında geleneksel denklemler Gauss-Ampère yasasıyla birleştirildiğinde şu sonuç açığa çıkar:
Elektromanyetik gerilim–enerji tensörü yerdeğiştirme cinsinden:
δαπ Kronecker delta olduğu yerde. Üst indeks η ile düşürüldüğü zaman, simetrik olur ve yerçekimi alanı kaynağının bir parçası olur.
Madde
Böylece akımı modelleme işini ikiye indirdik, Jν daha kolay modeller — serbest akımı modellemek, Jνfree ve manyetizasyonla polarizasyonu, . Örnek olarak, düşük frekanslı en basit malzemelerden anlık hareketli referans sisteminde yer alan bir tanesi buna sahip;
σ onun elektrik iletkenliği, χe onun elektrik hassalığı ve χm onun manyetik hassaslığıdır.
ve F tensörleri arasındaki geleneksel ilişki, Hermann Minkowski tarafından lineer malzemeler için ortaya konmuştur (yani, E ile D doğru orantılı veB de H ile doğru orantılı),:
u 'nun maddenin dört boyutlu hızı olduğu yerde, ε ve μ maddenin geçirgenliğidir
(i.e. in rest frame of material), vedenotes the .
Klasik elektrodinamik için Lagrangian
Vakum
Klasik elektrodinamik için Lagrangia (Lagrangian yoğunluğu) (joule·metre−3 cinsinden) şöyledir;
Etkileşim cinsinden, dört boyutlu akım diğer yüklü alanların elektrik akımlarını kendi değişkenleri cinsinden ifade eden pek çok terimin kısaltılması olarak anlasılmalıdır, dört boyutlu akımın kendisi temel bir alan değildir.
Elektromanyetik Lagrangian yoğunluğu için Euler–Lagrange denklemi ilerleyen basamaklarda olduğu gibi gösterilebilir:
Not
- ,
kare parantezlerin içindeki ifade
İkinci terim
Bununla birlikte, hareketin elektromanyetik alan denklemi budur;
Görüldüğü üzere bu da yukarıdaki Maxwell denklemlerinden bir tanesidir.
Madde
Serbest akımları bağlı akımlardan ayırmak, başka bir deyişle Lagrangian yoğunluğunu yazmanın bir başka yolu aşağıdaki gibidir:
Euler–Lagrange denklemini kullanarak, hareket denklemleri için ifadesi türetilebilir.
Rölativistik olmayan vektör notasyonunda denk ifade
Aynı zamanda bunlara da bakmanız yararlı olacaktır (Kaynaklar İngilizcedir)
- for a charge in arbitrary motion
Kaynakça
- ^ a b Vanderlinde, Jack (2004), classical elektromanyetik theory, Springer, ss. 313-328, ISBN
- ^ Classical Electrodynamics by Jackson, 3rd Edition, Chapter 11 Special Theory of Relativity
- ^ E veB 'den oluşan kuvvetler haricinde başka hiçbir kuvvetin olmadığı varsayımı yapılmıştır, yani, hiçbir yerçekimi, zayıf yahut güç boyutlu kuvvet bulunmamaktadır.
- ^ Introduction to Electrodynamics (3.3yazar=D.J. Griffiths bas.). Dorling Kindersley. 2007. s. 563. ISBN .
Konuyla ilgili yayınlar
- Einstein, A. (1961). Relativity: The Special veGeneral Theory. New York: Crown. ISBN .
- Misner, Charles; Thorne, Kip S. & Wheeler, John Archibald (1973). Gravitation. San Francisco: W. H. Freeman. ISBN .
- Landau, L. D. veLifshitz, E. M. (1975). Classical Theory of alans (Fourth Revised English Edition). Oxford: Pergamon. ISBN .
- R. P. Feynman, F. B. Moringo, veW. G. Wagner (1995). Feynman Lectures on Gravitation. Addison-Wesley. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Klasik manyetizmanin esdegisimli formulasyonu klasik elektromanyetizma kanunlarinin ozellikle de Maxwell denklemlerini ve Lorentz kuvvetinin Lorentz donusumlerine gore acikca varyanslarinin olmadigi rektilineer eylemsiz koordinat sistemleri kullanilarak ozel gorelilik disiplini cercevesinde yazilma sekillerini ima eder Bu ifadeler hem klasik elektromanyetizma kanunlarinin herhangi bir eylemsiz koordinat sisteminde ayni formu aldiklarini kanitlamakta kolaylik saglar hem de alanlarin ve kuvvetlerin bir referans sisteminden baska bir referans sistemine uyarlanmasi icin bir yol saglar Bununla birlikte bu Maxwell denklemlerinin uzay ve zamanda bukulmesi ya da rektilineer olmayan koordinat sistemleri kadar genel degildir Bu makalede tensorlerin uzaysal birlesenleri icin vektorler de dahil SI birimleri kullanilmistir tensorlerin klasik kullanimi ve geleneksel Einstein toplami ve Minkowski metrigi 1 1 1 1 seklindedir Denklemlerin vakum kosullarina gore ozellestirildigi yerde onlara Maxwell denklemlerinin toplam yuk ve akim cinsinden formulasyonu olarak bakilabilir Esdegisimli cisimlerHazirlik 4 vektor Arka plan bilgi maksadiyla elektromanyetizmaya direkt olarak bagli olmayan fakat bu makalenin anlasilmasi icin yararli olacak dort boyutlu vektorden ucunu sunuyoruz Metre cinsinden pozisyon yahut koordinat dort boyutlu vektoruxa ct x y z displaystyle x alpha ct x y z dd Metre saniye 1 cinsinden hiz dort boyutlu vektoru baska bir deyisle dort boyutlu hiz vektoru ua g c u displaystyle u alpha gamma c mathbf u dd g u nin Lorentz carpani oldugu yerde uc boyutlu hiz vektoru u dur kilogram metre saniye 1 cinsinden bir parcacigin dort boyutlu momentum vektoru baska bir deyisle momentum dort boyutlu vektoru pa E c p mua displaystyle p alpha E c mathbf p mu alpha dd p uc boyutlu momentum oldugu yerde E kinetik enerjidir vem parcacigin durgun kutlesidir metre 1 cinsinden the dort boyutlu egim n xn 1c t displaystyle partial nu frac partial partial x nu left frac 1 c frac partial partial t mathbf nabla right Metre cinsinden 2 d Alembertian operatoru displaystyle Box seklinde gosterilir Siralanan tensor analizlerindeki isaretler tensorler icin geleneksel bir kullanimdir Buradaki geleneksel kullanim Minkowski tensorune tekabul eden kullanimidir hmn 10000 10000 10000 1 displaystyle eta mu nu begin pmatrix 1 amp 0 amp 0 amp 0 0 amp 1 amp 0 amp 0 0 amp 0 amp 1 amp 0 0 amp 0 amp 0 amp 1 end pmatrix Elektromanyetik tensor Elektro manyetik tensor manyetik ve elektrik alanlarin bir esdegisimli antisimetrikmetrik tensorun icindeki kombinasyonudur volt saniye metre 2 cinsinden alan kuvvet tensoru alanlar cinsinden su sekilde yazilir Fab 0Ex cEy cEz c Ex c0 BzBy Ey cBz0 Bx Ez c ByBx0 displaystyle F alpha beta left begin matrix 0 amp E x c amp E y c amp E z c E x c amp 0 amp B z amp B y E y c amp B z amp 0 amp B x E z c amp B y amp B x amp 0 end matrix right ve dizinlerinin yukseltilmesinin sonucu Fmn defhmaFabhbn 0 Ex c Ey c Ez cEx c0 BzByEy cBz0 BxEz c ByBx0 displaystyle F mu nu stackrel mathrm def eta mu alpha F alpha beta eta beta nu left begin matrix 0 amp E x c amp E y c amp E z c E x c amp 0 amp B z amp B y E y c amp B z amp 0 amp B x E z c amp B y amp B x amp 0 end matrix right dur E nin enerjiyi gosterdigi yerde elektrik alan B dir ve c isik hizidir dort boyutlu Akim Vektoru dort boyutlu akim vektoru elektrik akim yogunlugu J ile elektrik yuk yogunlugunu r birlestiren kontravaryant dort boyutlu vektorudur amper metre 2 cinsinden Ja cr J displaystyle J alpha c rho mathbf J seklinde gosterilir dort boyutlu Potansiyel volt saniye metre 1 cinsinden elektromanyetik dort boyutlu potansiyel bir esdegisimli dort boyutlu vektordur ve elektriksel potansiyeli baska bir deyisle skaler potansiyel f ve manyetik vektor potansiyeli baska bir deyisle vektor potansiyeli A icerir ve su sekilde formule edilir Aa ϕ c A displaystyle A alpha left phi c mathbf A right Elektromanyetik alanla elektromanyetik iliski arasindaki iliski bu denklemle gosterilir Fab aAb bAa displaystyle F alpha beta partial alpha A beta partial beta A alpha Elektromanyetik gerilim enerji tensoru The elektromanyetik gerilim enerji tensoru dort boyutlu mometum vektorunun akisi yogunlugu olarak dusunulebilir ve elektromanyetik alanlarin toplam gerilim enerji tensorune katkisi olan bir kontravaryant si tensordur joule metre 3 cinsinden su sekilde gosterilir Tab ϵ0E2 2 B2 2m0Sx cSy cSz cSx c sxx sxy sxzSy c syx syy syzSz c szx szy szz displaystyle T alpha beta begin pmatrix epsilon 0 E 2 2 B 2 2 mu 0 amp S x c amp S y c amp S z c S x c amp sigma xx amp sigma xy amp sigma xz S y c amp sigma yx amp sigma yy amp sigma yz S z c amp sigma zx amp sigma zy amp sigma zz end pmatrix e0 vakumlu ortamin elektrik gecirgenligi oldugu yerde m0 da vakumlu ortamin manyetik gecirgenligidir Poynting vectoru watt metre 2 cinsinden S 1m0E B displaystyle mathbf S frac 1 mu 0 mathbf E times mathbf B dir ve Maxwell gerilim tensoru in joule metre 3 cinsinden su sekilde gosterilir sij ϵ0EiEj 1m0BiBj 12ϵ0E2 12m0B2 dij displaystyle sigma ij epsilon 0 E i E j frac 1 mu 0 B i B j left frac 1 2 epsilon 0 E 2 frac 1 2 mu 0 B 2 right delta ij The elektromanyetik alan tensoru F elektromanyetik gerilim enerji tensorunu T asagidaki formulle olusturur Tab 1m0 hgnFagFnb 14habFgnFgn displaystyle T alpha beta frac 1 mu 0 left eta gamma nu F alpha gamma F nu beta frac 1 4 eta alpha beta F gamma nu F gamma nu right h nin Minkowski metrik tensoru oldugunu dusunursek Fark edilmesi gereken onemli bir nokta ise burada Maxwell denklemleri tarafindan tahmin edilen ϵ0m0c2 1 displaystyle epsilon 0 mu 0 c 2 1 iliskisini kullandigimizdir Vakum kosullarinda Maxwell denklemleriVkum kosullarinda yahut mikroskopik denklemler icin makroskopik materyal tanimlarini icermeyen Maxwell denklemleri iki tensor denklemi olarak yazilabilir Iki homojen olmayan Maxwell denklemi Gauss yasasi ve Amper yasasi Maxwell denklemlerinin duzeltmeleriyle metrigi ile birlestiler homojen denklemler Faraday in induksiyon yasasi ve Gauss un manyetizma yasalari sunlari olusturmak icin birlesirken Fab nin elektromanyetik tensor oldugu yerde Ja dort boyutlu akimdir eabgd Levi Civita semboludur ve indeksler geleneksel Einstein toplamina gore davranir Ilk tensor denklemi b nin her degeri icin bir tane olmak uzere dort skaler denkleme karsilik gelir Ikinci tensor denklemi aslinda 43 64 farkli skaler denkleme karsilik gelir fakat yalnizca dordu birbirinden bagimsizdir elektromanyetik alanin antisimetrikmetrisini kullanarak hem bir tanimlamayi indirgenebilir 0 0 hem de l m n bunlardan herhangi biri 1 2 3 or 2 3 0 or 3 0 1 or 0 1 2 haricindeki tum gereksiz denklemleri eleyebiliriz Kismi turev icin antisimetrikmetrik tensor notasyonunu ve virgul notasyonunu kullanarak f Ricci kalkulusune bakin daha uygun ikinci bir denklem su sekilde yazilabilir F ab g 0 displaystyle F alpha beta gamma 0 Kaynaklarin yetersizliginde Maxwell denklemleri suna indirgenir n nFab def Fab def 1c2 2Fab t2 2Fab 0 displaystyle partial nu partial nu F alpha beta stackrel mathrm def Box F alpha beta stackrel mathrm def 1 over c 2 partial 2 F alpha beta over partial t 2 nabla 2 F alpha beta 0 ve bu da alan kuvvet tensorunde yer alan elektromanyetik dalga denklemidir Lorenz olcusunde Maxwell denklemleri Lorenz olcu kosullari Lorentz varyanssiz olcu kosullaridir Bu diger olcu kosullariyla karsilastirilabilir Coulomb olcu kosullari gibi eger bir eylemsiz referans sisteminde tutarsa genel olarak diger eylemsiz referans sistemlerinde de tutar dort boyutlu potansiyel cinsinden asagidaki gibi gosterilir aAa aAa 0 displaystyle partial alpha A alpha partial alpha A alpha 0 Lorenz olculerinde mikroskopik Maxwell denklemleri su sekilde gosterilir As m0Js displaystyle Box A sigma mu 0 J sigma Lorentz kuvvetiYuklu parcacik qyuklu hareket eden ve anlik hizi v olan bir parcacik ustundekiLorentz kuvveti f The electric alan E ve manyetik alan B uzay ve zamanda degisir Lorentz kuvvetine gore elektromanyetik EM alan elektrik yuklu maddelerin hareketini etkiler bu yolla elektromanyetik alanlar tespit edilebilir parcacik fizigindeki uygulamalar ile ve dogal olusumlari ile Auroralarda oldugu gibi Rolativistik formda newton cinsinden Lorentz kuvvet alan kuvvet tensorunu su sekilde kullanir Koordinat zamani cinsinden ifade edilmis t nin saniye cinsinden olculdugu gosterim dpadt qFabdxbdt displaystyle dp alpha over dt q F alpha beta frac dx beta dt pa nin yukarida goruldugu gibi dort boyutlu momentum oldugu kosulda q coulomb cinsinden elktrik yukudur vexb metre cinsinden pozisyonu ifade eder Hareketli referans sisteminde bu alanlar dort kuvvet olarak adlandirilir dpadt qFabub displaystyle frac dp alpha d tau q F alpha beta u beta Yukarida goruldugu gibi ub nun dort boyutlu hiz oldugu yerde ve t nin parcacigin koordinat zamaniyla dt gdt bagintisiyla baglandigi zamanidir Yukun devamliligi Hareket halindeki surekli bir yuk dagiliminda yuk yogunlugu r Lorentz kuvvetini her birim uc boyutlu hacimdeki f olarak gosterelim uc boyutlu akim yogunlugu J yuk elemani dq nun hacim elemani dV nin hareketine karsilik gelir ve devamlilik suresince degisir Surekli bir ortamda uc boyutlu kuvvet yogunlugu esdegisimli dort boyutlu vektoru olusturmak icin guc yogunluguyla birlesir fm Uzaysal kisim kucuk hucreler uc boyutlu uzayda ustundeki kuvvetin hucrenin hacmiyle bolunmesinin sonucudur Zaman bileseni 1 c carpi hucreye transfer edilen gucun hucrenin hacmine bolumudur Lorentz kuvvetinin yogunlugu elektromanyetizmadan kaynaklanan kuvvet yogunlugunun bir parcasidir Uzaysal bolumu soyledir f rE J B displaystyle mathbf f rho mathbf E mathbf J times mathbf B Acikca esdegisimli notasyonu su sekle gelir fa FabJb displaystyle f alpha F alpha beta J beta Lorent kuvveti ve elektromanyetik enerji gerilim tensoru arasindaki iliski soyledir fa Tab b Tab xb displaystyle f alpha T alpha beta beta equiv frac partial T alpha beta partial x beta Korunum yasalariElektrik yuku Devamlilik denklemi Ja a def aJa 0 displaystyle J alpha alpha stackrel mathrm def partial alpha J alpha 0 toplam yukun korunumunu aciklar elektromanyetik enerji momentum Maxwell denklemlerini kullanarak siradaki elektromanyetik tensoru ve dort boyutlu akim vektorunu iliskilendiren diferansiyel denklemi saglayan gerilim enerji tensorlerini gorebilir yukarida tanimlandigi gibi Tab b FabJb 0 displaystyle T alpha beta beta F alpha beta J beta 0 yahut hanTnb b FabJb 0 displaystyle eta alpha nu T nu beta beta F alpha beta J beta 0 Bu da lineer momentumun ve enerjini elektromanyetik etkilesimlerde korundugunu ifade eder Madde icimdeki esdegisimli objelerSerbest ve bagli dortlu akimlari Burada verilen elektromanyetizma denklemlerini cozmek icin elektrik akiminin nasil hesaplandigiyla ilgili ek bilgiye ihtiyac vardir Jn Cogunlukla akimi farkli denklemlerle modellenen iki parcaya ayirmak geleneksellesmistir serbest akim ve bagli akim Jn Jnfree Jnbound displaystyle J nu J nu text free J nu text bound oldugu zaman Jnfree crfree Jfree c D D t H displaystyle J nu text free c rho text free mathbf J text free left c nabla cdot mathbf D frac partial mathbf D partial t nabla times mathbf H right Jnbound crbound Jbound c P P t M displaystyle J nu text bound c rho text bound mathbf J text bound left c nabla cdot mathbf P frac partial mathbf P partial t nabla times mathbf M right Maxwell s makroskopik denklemleri kullanilmistir ek olarak elektriksel yerdegistirmenin D coloumb metre 1 cinsinden tanimlari the definitions of the ve manyetik siddet H amper metre 1 cinsinden D ϵ0E P displaystyle mathbf D epsilon 0 mathbf E mathbf P H 1m0B M displaystyle mathbf H frac 1 mu 0 mathbf B mathbf M M manyetizasyon ampere metre 2 cinsinden veP electriksel polarizasyon coulomb metre 2 cinsinden oldugu Manyetizasyon polarizasyon tensoru Bagili akim antikontravaryant manyetizasyon polarizasyon tensoru amper metre2 olusturan P veM alanlarindan turetilmistir Mmn 0PxcPycPzc Pxc0 MzMy PycMz0 Mx Pzc MyMx0 displaystyle mathcal M mu nu begin pmatrix 0 amp P x c amp P y c amp P z c P x c amp 0 amp M z amp M y P y c amp M z amp 0 amp M x P z c amp M y amp M x amp 0 end pmatrix ve bagli akim su sekilde belirlenir Jnbound mMmn displaystyle J nu text bound partial mu mathcal M mu nu Elektriksel yerdegistirme tensoru Eger elektriksel yerdegistirme tensoru Fmn birlesirse D veH alanlarini asagida oldugu gibi birlestiren antisimetrikmetrik kontravaryant elektromanyetik yerdegistirme tensoru elde edilir amper metre 1 cinsinden Dmn 0 Dxc Dyc DzcDxc0 HzHyDycHz0 HxDzc HyHx0 displaystyle mathcal D mu nu begin pmatrix 0 amp D x c amp D y c amp D z c D x c amp 0 amp H z amp H y D y c amp H z amp 0 amp H x D z c amp H y amp H x amp 0 end pmatrix Uc alan tensoru su sekilde iliskilendirilmistir Dmn 1m0Fmn Mmn displaystyle mathcal D mu nu frac 1 mu 0 F mu nu mathcal M mu nu Bu da D veH alanlarinin yukarida verilen tanimlarina denktir Madde icinde Maxwell denklemleriSonuc Amper yasasi H Jfree D t displaystyle mathbf nabla times mathbf H mathbf J text free frac partial mathbf D partial t ve Gauss s yasasi D rfree displaystyle mathbf nabla cdot mathbf D rho text free bir denklemde birlestirirsek The bound current vefree current as defined above are automatically veseparately conserved nJnbound 0 displaystyle partial nu J nu text bound 0 nJnfree 0 displaystyle partial nu J nu text free 0 Geleneksel Denklemler Vakum Vakumlu bir ortamda alan ve yerdegistirme tensorleri arasindaki geleneksel iliski soyledir m0Dmn hmaFabhbn displaystyle mu 0 mathcal D mu nu eta mu alpha F alpha beta eta beta nu Antisimetri 16 denklemi sadece 6 bagimsiz denkleme indirger Cunku Fmn ifadesini Fmn hmaFabhbn displaystyle F mu nu eta mu alpha F alpha beta eta beta nu ile ifade etmek gelenekseldir Vakum kosullarinda geleneksel denklemler Gauss Ampere yasasiyla birlestirildiginde su sonuc aciga cikar bFab m0Ja displaystyle partial beta F alpha beta mu 0 J alpha Elektromanyetik gerilim enerji tensoru yerdegistirme cinsinden Tap FabDpb 14dapFmnDmn displaystyle T alpha pi F alpha beta mathcal D pi beta frac 1 4 delta alpha pi F mu nu mathcal D mu nu dap Kronecker delta oldugu yerde Ust indeks h ile dusuruldugu zaman simetrik olur ve yercekimi alani kaynaginin bir parcasi olur Madde Boylece akimi modelleme isini ikiye indirdik Jn daha kolay modeller serbest akimi modellemek Jnfree ve manyetizasyonla polarizasyonu Mmn displaystyle mathcal M mu nu Ornek olarak dusuk frekansli en basit malzemelerden anlik hareketli referans sisteminde yer alan bir tanesi buna sahip Jfree sE displaystyle mathbf J text free sigma mathbf E P ϵ0xeE displaystyle mathbf P epsilon 0 chi e mathbf E M xmH displaystyle mathbf M chi m mathbf H s onun elektrik iletkenligi xe onun elektrik hassaligi ve xm onun manyetik hassasligidir D displaystyle mathcal D ve F tensorleri arasindaki geleneksel iliski Hermann Minkowski tarafindan lineer malzemeler icin ortaya konmustur yani E ile D dogru orantili veB de H ile dogru orantili Dmnun c2ϵFmnun displaystyle mathcal D mu nu u nu c 2 epsilon F mu nu u nu Dmnun 1m Fmnun displaystyle star mathcal D mu nu u nu frac 1 mu star F mu nu u nu u nun maddenin dort boyutlu hizi oldugu yerde e ve m maddenin gecirgenligidir i e in rest frame of material displaystyle star vedenotes the Klasik elektrodinamik icin LagrangianVakum Klasik elektrodinamik icin Lagrangia Lagrangian yogunlugu joule metre 3 cinsinden soyledir L Lalan Lint 14m0FabFab AaJa displaystyle mathcal L mathcal L mathrm alan mathcal L mathrm int frac 1 4 mu 0 F alpha beta F alpha beta A alpha J alpha Etkilesim cinsinden dort boyutlu akim diger yuklu alanlarin elektrik akimlarini kendi degiskenleri cinsinden ifade eden pek cok terimin kisaltilmasi olarak anlasilmalidir dort boyutlu akimin kendisi temel bir alan degildir Elektromanyetik Lagrangian yogunlugu icin Euler Lagrange denklemi L Aa bAa displaystyle mathcal L A alpha partial beta A alpha ilerleyen basamaklarda oldugu gibi gosterilebilir b L bAa L Aa 0 displaystyle partial beta left frac partial mathcal L partial partial beta A alpha right frac partial mathcal L partial A alpha 0 Not Fmn mAn nAm displaystyle F mu nu partial mu A nu partial nu A mu kare parantezlerin icindeki ifade L bAa 14m0 FmnhmlhnsFls bAa 14m0 hmlhns Fls dmbdna dnbdma Fmn dlbdsa dsbdla Fbam0 displaystyle begin aligned frac partial mathcal L partial partial beta A alpha amp frac 1 4 mu 0 frac partial F mu nu eta mu lambda eta nu sigma F lambda sigma partial partial beta A alpha amp frac 1 4 mu 0 eta mu lambda eta nu sigma left F lambda sigma delta mu beta delta nu alpha delta nu beta delta mu alpha F mu nu delta lambda beta delta sigma alpha delta sigma beta delta lambda alpha right amp frac F beta alpha mu 0 end aligned Ikinci terim L Aa Ja displaystyle frac partial mathcal L partial A alpha J alpha Bununla birlikte hareketin elektromanyetik alan denklemi budur Fba xb m0Ja displaystyle frac partial F beta alpha partial x beta mu 0 J alpha Goruldugu uzere bu da yukaridaki Maxwell denklemlerinden bir tanesidir Madde Serbest akimlari bagli akimlardan ayirmak baska bir deyisle Lagrangian yogunlugunu yazmanin bir baska yolu asagidaki gibidir L 14m0FabFab AaJfreea 12FabMab displaystyle mathcal L frac 1 4 mu 0 F alpha beta F alpha beta A alpha J text free alpha frac 1 2 F alpha beta mathcal M alpha beta Euler Lagrange denklemini kullanarak hareket denklemleri icin Dmn displaystyle mathcal D mu nu ifadesi turetilebilir Rolativistik olmayan vektor notasyonunda denk ifade L 12 ϵ0E2 1m0B2 ϕrfree A Jfree E P B M displaystyle mathcal L frac 1 2 left epsilon 0 E 2 frac 1 mu 0 B 2 right phi rho text free mathbf A cdot mathbf J text free mathbf E cdot mathbf P mathbf B cdot mathbf M Ayni zamanda bunlara da bakmaniz yararli olacaktir Kaynaklar Ingilizcedir for a charge in arbitrary motionKaynakca a b Vanderlinde Jack 2004 classical elektromanyetik theory Springer ss 313 328 ISBN 9781402026997 Classical Electrodynamics by Jackson 3rd Edition Chapter 11 Special Theory of Relativity E veB den olusan kuvvetler haricinde baska hicbir kuvvetin olmadigi varsayimi yapilmistir yani hicbir yercekimi zayif yahut guc boyutlu kuvvet bulunmamaktadir Introduction to Electrodynamics 3 3yazar D J Griffiths bas Dorling Kindersley 2007 s 563 ISBN 81 7758 293 3 Konuyla ilgili yayinlarEinstein A 1961 Relativity The Special veGeneral Theory New York Crown ISBN 0 517 02961 8 Misner Charles Thorne Kip S amp Wheeler John Archibald 1973 Gravitation San Francisco W H Freeman ISBN 0 7167 0344 0 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Landau L D veLifshitz E M 1975 Classical Theory of alans Fourth Revised English Edition Oxford Pergamon ISBN 0 08 018176 7 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link R P Feynman F B Moringo veW G Wagner 1995 Feynman Lectures on Gravitation Addison Wesley ISBN 0 201 62734 5 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link