Mega bindirmeli depremler, bir tektonik plakanın diğerinin altına doğru zorlandığı yakınsak plaka sınırlarında meydana gelir. Depremler, iki plaka arasındaki teması oluşturan bindirme fayı boyunca yaşanan kaymadan ötürü kaynaklanır. Bu , 9.0'ı geçebilen moment büyüklükleri (Mw) ile gezegenin en güçlü depremleridir. 1900'den bu yana, büyüklüğü 9.0 veya daha büyük olan tüm depremler, mega bindirmeli depremlerdir.
Mega bindirme depremlerinden sorumlu olan bindirme fayları genellikle okyanus çukurluklarının dibinde yer alır; bu gibi durumlarda, depremler deniz tabanını geniş bir alanda aniden yerinden oynatabilmektedir. Bunun sonucu olarak, mega bindirme depremleri genellikle depremlerin kendisinden çok daha yıkıcı olan tsunamiler üretir. , orijinal depremden uzaktaki bölgeleri harap etmek için okyanus havzalarını geçebilir.
Terminoloji ve mekanizma
Mega bindirme terimi, tipik olarak Sumatra ve Cava'da bulunan gibi bir yitim zonu boyunca plaka arayüzünde oluşan son derece büyük bir bindirme fayı anlamına gelir. Bununla birlikte, terim bazen kıta çarpışma bölgelerindeki büyük bindirme fayları için de kullanılır, örneğin Himalaya mega bindirmesi. Bir mega bindirme fayı 1.000 kilometre (620 mi) uzunluğunda olabilir
Bindirme fayı, fayın üstündeki kayanın fayın altındaki kayaya göre yukarı doğru yer değiştirdiği bir tür ters faydır . Bu, ters fayları, fayın üzerindeki kayanın aşağı doğru yer değiştirdiği normal faylardan veya fayın bir tarafındaki kayanın diğer tarafa göre yatay olarak yer değiştirdiği doğrultu atımlı faylardan ayırır. Bindirme fayları diğer ters faylardan ayrılır çünkü nispeten sığ bir açıyla, tipik olarak 45°'den daha az eğimlidirler ve büyük yer değiştirmeler gösterirler. Bu etkiyle, fayın üstündeki kayalar, fayın altındaki kayaların üzerine itilmiştir. Bindirme fayları, yer kabuğunun tektonik kuvvetler tarafından sıkıştırıldığı alanların karakteristiğidir.
Mega bindirme fayları, iki tektonik plakanın çarpıştığı yerde meydana gelir. Levhalardan biri okyanusal litosferden oluştuğunda, üstün levha olarak adlandırılan diğer levhanın altına dalar ve bir olarak Dünya'nın mantosuna batar. Çarpışan levhalar arasındaki bu temas, üstteki levhanın kayasının alçalan levhanın kayasına göre yukarı doğru yer değiştirdiği mega bindirme fayıdır. Mega bindirme fayı boyunca yaşanan sürtünme plakaları birbirine kilitleyebilir ve bu neticeyle yitim kuvvetleri daha sonra iki plakada gerinim oluşturmaya başlar. Fay kırıldığında, birikmiş gerinim enerjisini serbest bırakmak için levhaların aniden birbirinin yanından geçmesine izin vererek, bir mega bindirme depremi meydana gelir.
Kaydedilen en büyük mega bindirme depremi, Nazca Plakasının Güney Amerika Plakasının altına daldığı Peru-Şili çukuru boyunca Şili kıyılarında ortalanmış, tahmini büyüklüğü 9.4-9.6 olan 1960 Valdivia depremiydi. Bu mega bindirme bölgesi düzenli olarak son derece büyük depremler üretmiştir. Son 20 yıl içindeki en büyük mega bindirme olayı, 9.1 büyüklüğündeki Tōhoku depremiydi .
Benzer büyüklükteki diğer depremlerle karşılaştırıldığında, mega bindirmeli depremler daha uzun süreye ve daha yavaş kırılma hızlarına sahiptir. En büyük mega bindirme depremleri, fay kırılmasının engellenmeden büyük mesafelere yayılmasına izin verebilecek kalın sedimanlı yitim zonlarında meydana gelir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Meier (22 Eylül 2017). "The hidden simplicity of subduction megathrust earthquakes". Science. 357 (6357): 1277-1281. doi:10.1126/science.aan5643. (PMID) 28935803.
- ^ . Natural Resources Canada. Government of Canada. 19 Ekim 2018. 13 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2020.
- ^ "The seismicity data base for the Global Seismic Hazard Assessment Program", Annali di Geofisica, 36 (3–4), June–July 1993, ss. 133-151, 28 Şubat 2021 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 28 Şubat 2023, pp. 140, 142 et seq.
- ^ Park (2005). "Performance Review of the Global Seismographic Network for the Sumatra-Andaman Megathrust Earthquake". Seismological Research Letters. 76 (3): 331-343. doi:10.1785/gssrl.76.3.331. ISSN 0895-0695.
- ^ a b c d . pubs.geoscienceworld.org. 6 Temmuz 2018. 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023.
- ^ Elliott (February 2016). "Himalayan megathrust geometry and relation to topography revealed by the Gorkha earthquake" (PDF). Nature Geoscience. 9 (2): 174-180. doi:10.1038/ngeo2623. 28 Şubat 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Şubat 2023.
- ^ a b . Pacific Northwest Seismic Network (İngilizce). 5 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023.
- ^ . Earthquake Hazards Program. U.S. Geological Survey. 15 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Structural geology. Second. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press. 2016. ss. 485, 488, 491. ISBN .
- ^ . The National Tsunami Hazard Mitigation Program History, 1995–2005. Pacific Marine Environmental Laboratory. 25 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Ojeda (1 Mayıs 2020). "The 21 May 1960 Mw 8.1 Concepción Earthquake: A Deep Megathrust Foreshock That Started the 1960 Central-South Chilean Seismic Sequence". Seismological Research Letters. 91 (3): 1617-1627. doi:10.1785/0220190143.
- ^ . Earthquake Hazards Program. United States Geological Survey. 7 Kasım 2016. 28 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mega bindirmeli depremler bir tektonik plakanin digerinin altina dogru zorlandigi yakinsak plaka sinirlarinda meydana gelir Depremler iki plaka arasindaki temasi olusturan bindirme fayi boyunca yasanan kaymadan oturu kaynaklanir Bu 9 0 i gecebilen moment buyuklukleri Mw ile gezegenin en guclu depremleridir 1900 den bu yana buyuklugu 9 0 veya daha buyuk olan tum depremler mega bindirmeli depremlerdir Mega bindirme depremlerinden sorumlu olan bindirme faylari genellikle okyanus cukurluklarinin dibinde yer alir bu gibi durumlarda depremler deniz tabanini genis bir alanda aniden yerinden oynatabilmektedir Bunun sonucu olarak mega bindirme depremleri genellikle depremlerin kendisinden cok daha yikici olan tsunamiler uretir orijinal depremden uzaktaki bolgeleri harap etmek icin okyanus havzalarini gecebilir Terminoloji ve mekanizmaBir batma bolgesinin diyagrami Mega bindirme fayi alt levha ile temas halinde oldugu dalan levhanin tepesinde yer alir Mega bindirme terimi tipik olarak Sumatra ve Cava da bulunan gibi bir yitim zonu boyunca plaka arayuzunde olusan son derece buyuk bir bindirme fayi anlamina gelir Bununla birlikte terim bazen kita carpisma bolgelerindeki buyuk bindirme faylari icin de kullanilir ornegin Himalaya mega bindirmesi Bir mega bindirme fayi 1 000 kilometre 620 mi uzunlugunda olabilir Normal ve ters faylarin enine kesit gosterimi Bindirme fayi fayin ustundeki kayanin fayin altindaki kayaya gore yukari dogru yer degistirdigi bir tur ters faydir Bu ters faylari fayin uzerindeki kayanin asagi dogru yer degistirdigi normal faylardan veya fayin bir tarafindaki kayanin diger tarafa gore yatay olarak yer degistirdigi dogrultu atimli faylardan ayirir Bindirme faylari diger ters faylardan ayrilir cunku nispeten sig bir aciyla tipik olarak 45 den daha az egimlidirler ve buyuk yer degistirmeler gosterirler Bu etkiyle fayin ustundeki kayalar fayin altindaki kayalarin uzerine itilmistir Bindirme faylari yer kabugunun tektonik kuvvetler tarafindan sikistirildigi alanlarin karakteristigidir Mega bindirme faylari iki tektonik plakanin carpistigi yerde meydana gelir Levhalardan biri okyanusal litosferden olustugunda ustun levha olarak adlandirilan diger levhanin altina dalar ve bir olarak Dunya nin mantosuna batar Carpisan levhalar arasindaki bu temas ustteki levhanin kayasinin alcalan levhanin kayasina gore yukari dogru yer degistirdigi mega bindirme fayidir Mega bindirme fayi boyunca yasanan surtunme plakalari birbirine kilitleyebilir ve bu neticeyle yitim kuvvetleri daha sonra iki plakada gerinim olusturmaya baslar Fay kirildiginda birikmis gerinim enerjisini serbest birakmak icin levhalarin aniden birbirinin yanindan gecmesine izin vererek bir mega bindirme depremi meydana gelir Kaydedilen en buyuk mega bindirme depremi Nazca Plakasinin Guney Amerika Plakasinin altina daldigi Peru Sili cukuru boyunca Sili kiyilarinda ortalanmis tahmini buyuklugu 9 4 9 6 olan 1960 Valdivia depremiydi Bu mega bindirme bolgesi duzenli olarak son derece buyuk depremler uretmistir Son 20 yil icindeki en buyuk mega bindirme olayi 9 1 buyuklugundeki Tōhoku depremiydi Benzer buyuklukteki diger depremlerle karsilastirildiginda mega bindirmeli depremler daha uzun sureye ve daha yavas kirilma hizlarina sahiptir En buyuk mega bindirme depremleri fay kirilmasinin engellenmeden buyuk mesafelere yayilmasina izin verebilecek kalin sedimanli yitim zonlarinda meydana gelir Ayrica bakinizDeprem kronolojisiKaynakca Meier 22 Eylul 2017 The hidden simplicity of subduction megathrust earthquakes Science 357 6357 1277 1281 doi 10 1126 science aan5643 PMID 28935803 Natural Resources Canada Government of Canada 19 Ekim 2018 13 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Eylul 2020 The seismicity data base for the Global Seismic Hazard Assessment Program Annali di Geofisica 36 3 4 June July 1993 ss 133 151 28 Subat 2021 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 28 Subat 2023 pp 140 142 et seq Park 2005 Performance Review of the Global Seismographic Network for the Sumatra Andaman Megathrust Earthquake Seismological Research Letters 76 3 331 343 doi 10 1785 gssrl 76 3 331 ISSN 0895 0695 KB1 bakim goster yazarlar link a b c d pubs geoscienceworld org 6 Temmuz 2018 10 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Subat 2023 Elliott February 2016 Himalayan megathrust geometry and relation to topography revealed by the Gorkha earthquake PDF Nature Geoscience 9 2 174 180 doi 10 1038 ngeo2623 28 Subat 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Subat 2023 a b Pacific Northwest Seismic Network Ingilizce 5 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Subat 2023 Earthquake Hazards Program U S Geological Survey 15 Aralik 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Structural geology Second Cambridge United Kingdom Cambridge University Press 2016 ss 485 488 491 ISBN 9781107057647 The National Tsunami Hazard Mitigation Program History 1995 2005 Pacific Marine Environmental Laboratory 25 Subat 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ojeda 1 Mayis 2020 The 21 May 1960 Mw 8 1 Concepcion Earthquake A Deep Megathrust Foreshock That Started the 1960 Central South Chilean Seismic Sequence Seismological Research Letters 91 3 1617 1627 doi 10 1785 0220190143 Earthquake Hazards Program United States Geological Survey 7 Kasim 2016 28 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2022