Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Garni Muharebesi, 1225 yılında Garni yakınlarında (günümüz Ermenistan'ında) yapılan bir savaş. Daha sonra Gürcistan Krallığı'nın parçası olarak yapıldı. Muharebe; Khwarazmid İmparatorluğu, Moğol İmparatorluğu tarafından krallığından sürülen ve kaybedilen toprakları yeniden ele geçirmeye çalışan son Sultanı Celal ad-Din Mingburnu tarafından yönetiliyordu. Savaş, Harezmid zaferi ile sona erdi ve ihanet nedeniyle Gürcü tarihinde yıkıcı bir olay olarak işaretlendi. Sonuç olarak, Gürcü Kraliçesi Rusudan'ın (1223–1245) kraliyet mahkemesi Kutaisi'ye taşındı ve ülke, Moğol istilası sırasında yağmalanmaya maruz kaldı.
| Garni Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Gürcistan | |||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Ivane Mkhargrdzeli | Jalal ad-Din Mingburnu | ||||||
| Güçler | |||||||
| 70,000 konuşlandırma 17,000 ayrılan kuvvetler | 10,000 | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| muhtemelen tüm öncüler | bilinmiyor | ||||||
Savaş öncesi
Celal ad-Din Mingburnu, Kraliçe Rusudan'a, Gürcistan'ın kendi yönetimi altında boyun eğmesini talep eden bir aşağılama mektubu gönderdi. Aynı zamanda, imparatorluğun dört bir yanındaki müttefiklerinden ve soylularından asker isteyerek devasa bir askerî güç topladı. Amaç, Gürcistan Krallığı'nı tamamen yok etmek ve varlığını başarıyla terk ederek tüm hâkimiyetlerini ele geçirmekti. Gürcistan mahkemesi ve yönetimi olası bir müdahale hakkında not ve raporlara sahipti, ancak bu tehdit ciddiye alınmadığı için önlem alınmasını gerekli görmedi. Bunun yerine, Celal ad-Din'e Moğollara karşı aldığı ezici yenilgiyi hatırlatan bir mektup göndererek yanıt verdi, ancak o zamana kadar imparatorluğunun ne kadar güçlü olduğu hakkında hiçbir fikri yoktu. 1225'te büyük bir Khwarezmid ordusu Gürcistan sınırını geçti ve kısa süre sonra her iki taraf da savaş alanında buluştu.
Tarafların kapasitesi
Kraliçe Rusudan komutasında, asker toplamak için Gürcistan Krallığı'nın tüm bölgelerine elçiler gönderildi. Bu dönemde krallık, paralı askerler de dâhil olmak üzere toplamda yaklaşık 100.000 asker yetiştirme potansiyeline sahipti. Bununla birlikte Gürcüler, güvenlik gerekçesiyle bazı kuvvetleri ayırmış, böylece savaş için 60-70.000 civarında asker bırakmışlardır. İşgalci ordunun gücü, Rusudan'ın güçlerinden çok daha fazlaydı. "Jamtaaghtsereli" adlı bilinmeyen Gürcü tarihçiye göre, Celal ad-din ordusu 140.000 kişilikti. Ermeni kaynakları Müslüman koalisyonunun 200.000 kadar asker konuşlandırdığını iddia edilmektedir. Ancak bu iddialar abartılıdır.
Savaş düzeni
Toreli kardeşler tarafından yönetilen yaklaşık 17-18.000 askerden oluşan Gürcü bir öncü olan Şalva Akhaltiskheli ve Ivane Akhaltsikheli, alan hâkimiyetini güvence altına almak için Harazmid güçlerine doğru koştu. Harazmenler alçak ve düz arazilere yerleştirilirken, daha önce gelen Gürcüleri akıllıca çevredeki yaylalara konuşlandırıldı ve gelen ana ordu için stratejik bir avantaj sağladı. General Mkhargrdzeli, 50.000'den fazla savaşçısıyla zamanında geldi ve başlangıçta, diğer komutanlar tarafından, düşman tarafından fark edilmeden öncüsüne karşı herhangi bir saldırıya tepki vermesi beklenen arka planda tuttu.
Savaş
Savaş, Celal ad-Din'in sol kanadının Gürcü öncüye saldırmasıyla başladı ve ana kuvvetlerinin savaşa girmesi uzun sürmedi. O zamana kadar Şalva Toreli-Akhaltiskheli ve Ivane Toreli-Akhaltsikheli, Gürcü komutan Ivane Mkhargrdzeli'ye, öncü ön cepheleri istikrara kavuşturabildiği için arkadan Harezmid'e saldırmasını isteyen birkaç haberciyi göndermişti. Arazinin önemli avantajına rağmen, öncünün rahatlaması kritik bir şekilde gerekli hâle geldi. Mkhargrdzeli'nin ordusu hâlâ yanıt vermemişti ve Gürcü ordusunun ana gövdesi sabit kaldı. Düşmanını kuşatılmaya veya bir kıskaç hareketine yakalanmaya karşı savaşmaya zorlamak için neredeyse mükemmel bir fırsat boşa harcandı. Kısa süre sonra Gürcü öncüsü parçalandı ve sonunda tamamen istila edildi. Komutan Mkhargrdzeli daha sonra birliklerine savaş alanını tamamen terk etmelerini emretti ve diğer iki komutan Şalva ve Ivane Akhaltsikheli'yi düşmanlarının ellerine bıraktı. Bir kez daha Gürcü büyük feodal beyler arasındaki iç çatışmalar ve kişisel çekişmeler, Gürcü krallığının savunmasını ve liderlerinin gücünü kesin bir şekilde sakatladı.
İhanetin sonuçları, Gürcü ordusunun dörtte birinin imha edilmesi ve ülkenin yaklaşmakta olan Moğol istilasına karşı zayıf bir şekilde çelik kalmasıydı. Dvin'in ele geçirilmesi, Gürcistan Orta Çağ'ının sona ermesine neden oldu.
Bibliyografi
- Margarian, Hayrapet, "On the History of the Battle of Garni," Armenian Review 37/4 (Winter 1984): s. 63–71.
Kaynakça
- ^ History and coin finds in Armenia: coins from Duin, capital of Armenia (4–13th c.) : inventory of Byzantine and Sasanian coins in Armenia (6–7th c.) by Kh. A. Musheghean, page 14
- ^ The Cambridge History of Iran: The Saljuq and Mongol periods By J. A. Boyle, page 327
- ^ Alaaddin Ata Melik Cüveyni, Tarih-i Cühangüşa, s. 362
- ^ Great Battles of Georgia By Jaba Samushia; elf, pp. 71–72
- ^ Merab Vachnadze, Vakhtang Guruli, Mikheil Bakhtadze, History of Georgia; Artanuji 2004, page 112.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Garni Muharebesi 1225 yilinda Garni yakinlarinda gunumuz Ermenistan inda yapilan bir savas Daha sonra Gurcistan Kralligi nin parcasi olarak yapildi Muharebe Khwarazmid Imparatorlugu Mogol Imparatorlugu tarafindan kralligindan surulen ve kaybedilen topraklari yeniden ele gecirmeye calisan son Sultani Celal ad Din Mingburnu tarafindan yonetiliyordu Savas Harezmid zaferi ile sona erdi ve ihanet nedeniyle Gurcu tarihinde yikici bir olay olarak isaretlendi Sonuc olarak Gurcu Kralicesi Rusudan in 1223 1245 kraliyet mahkemesi Kutaisi ye tasindi ve ulke Mogol istilasi sirasinda yagmalanmaya maruz kaldi Garni MuharebesiTarih1225Bolge Gurcistan Kralligi 40 07 K 44 43 D 40 117 K 44 717 D 40 117 44 717Sonucordusu zaferiTaraflarGurcistanKomutanlar ve liderlerIvane MkhargrdzeliJalal ad Din MingburnuGucler70 000 konuslandirma 17 000 ayrilan kuvvetler10 000Kayiplarmuhtemelen tum onculerbilinmiyorSavas oncesiCelal ad Din Mingburnu Kralice Rusudan a Gurcistan in kendi yonetimi altinda boyun egmesini talep eden bir asagilama mektubu gonderdi Ayni zamanda imparatorlugun dort bir yanindaki muttefiklerinden ve soylularindan asker isteyerek devasa bir askeri guc topladi Amac Gurcistan Kralligi ni tamamen yok etmek ve varligini basariyla terk ederek tum hakimiyetlerini ele gecirmekti Gurcistan mahkemesi ve yonetimi olasi bir mudahale hakkinda not ve raporlara sahipti ancak bu tehdit ciddiye alinmadigi icin onlem alinmasini gerekli gormedi Bunun yerine Celal ad Din e Mogollara karsi aldigi ezici yenilgiyi hatirlatan bir mektup gondererek yanit verdi ancak o zamana kadar imparatorlugunun ne kadar guclu oldugu hakkinda hicbir fikri yoktu 1225 te buyuk bir Khwarezmid ordusu Gurcistan sinirini gecti ve kisa sure sonra her iki taraf da savas alaninda bulustu Taraflarin kapasitesiKralice Rusudan komutasinda asker toplamak icin Gurcistan Kralligi nin tum bolgelerine elciler gonderildi Bu donemde krallik parali askerler de dahil olmak uzere toplamda yaklasik 100 000 asker yetistirme potansiyeline sahipti Bununla birlikte Gurculer guvenlik gerekcesiyle bazi kuvvetleri ayirmis boylece savas icin 60 70 000 civarinda asker birakmislardir Isgalci ordunun gucu Rusudan in guclerinden cok daha fazlaydi Jamtaaghtsereli adli bilinmeyen Gurcu tarihciye gore Celal ad din ordusu 140 000 kisilikti Ermeni kaynaklari Musluman koalisyonunun 200 000 kadar asker konuslandirdigini iddia edilmektedir Ancak bu iddialar abartilidir Savas duzeniToreli kardesler tarafindan yonetilen yaklasik 17 18 000 askerden olusan Gurcu bir oncu olan Salva Akhaltiskheli ve Ivane Akhaltsikheli alan hakimiyetini guvence altina almak icin Harazmid guclerine dogru kostu Harazmenler alcak ve duz arazilere yerlestirilirken daha once gelen Gurculeri akillica cevredeki yaylalara konuslandirildi ve gelen ana ordu icin stratejik bir avantaj sagladi General Mkhargrdzeli 50 000 den fazla savascisiyla zamaninda geldi ve baslangicta diger komutanlar tarafindan dusman tarafindan fark edilmeden oncusune karsi herhangi bir saldiriya tepki vermesi beklenen arka planda tuttu SavasSavas Celal ad Din in sol kanadinin Gurcu oncuye saldirmasiyla basladi ve ana kuvvetlerinin savasa girmesi uzun surmedi O zamana kadar Salva Toreli Akhaltiskheli ve Ivane Toreli Akhaltsikheli Gurcu komutan Ivane Mkhargrdzeli ye oncu on cepheleri istikrara kavusturabildigi icin arkadan Harezmid e saldirmasini isteyen birkac haberciyi gondermisti Arazinin onemli avantajina ragmen oncunun rahatlamasi kritik bir sekilde gerekli hale geldi Mkhargrdzeli nin ordusu hala yanit vermemisti ve Gurcu ordusunun ana govdesi sabit kaldi Dusmanini kusatilmaya veya bir kiskac hareketine yakalanmaya karsi savasmaya zorlamak icin neredeyse mukemmel bir firsat bosa harcandi Kisa sure sonra Gurcu oncusu parcalandi ve sonunda tamamen istila edildi Komutan Mkhargrdzeli daha sonra birliklerine savas alanini tamamen terk etmelerini emretti ve diger iki komutan Salva ve Ivane Akhaltsikheli yi dusmanlarinin ellerine birakti Bir kez daha Gurcu buyuk feodal beyler arasindaki ic catismalar ve kisisel cekismeler Gurcu kralliginin savunmasini ve liderlerinin gucunu kesin bir sekilde sakatladi Ihanetin sonuclari Gurcu ordusunun dortte birinin imha edilmesi ve ulkenin yaklasmakta olan Mogol istilasina karsi zayif bir sekilde celik kalmasiydi Dvin in ele gecirilmesi Gurcistan Orta Cag inin sona ermesine neden oldu BibliyografiMargarian Hayrapet On the History of the Battle of Garni Armenian Review 37 4 Winter 1984 s 63 71 Kaynakca History and coin finds in Armenia coins from Duin capital of Armenia 4 13th c inventory of Byzantine and Sasanian coins in Armenia 6 7th c by Kh A Musheghean page 14 The Cambridge History of Iran The Saljuq and Mongol periods By J A Boyle page 327 Alaaddin Ata Melik Cuveyni Tarih i Cuhangusa s 362 Great Battles of Georgia By Jaba Samushia elf pp 71 72 Merab Vachnadze Vakhtang Guruli Mikheil Bakhtadze History of Georgia Artanuji 2004 page 112