Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kabardey atı (Rusça: Кабардинская лошадь) veya özgün ismiyle Çerkes atı (Kabardeyce: Адыгэш; Adigece: Шагъди), Çerkesya kökenli at cinsidir. Tarihsel olarak cins en az 400 yıldır bilinmektedir. Dayanıklılıkları ve zorlu ortamlara uyum sağlama kolaylıklarıyla dikkat çekerler, özellikle dağlık koşullara uyumludurlar. İsmini Çerkeslerin Kabardey boyundan alır. Türkiye'deki Çerkesler tarafından üretilen Uzunyayla atı bu at ile macar atlarının kırması olarak oluşmuştur.
Tarih
Kabardey atı, 16. yüzyıldan beri Çerkes kabileleri (özellikle Kabardeyler) tarafından yetiştirilmektedir ve zorlu koşullarda hayatta kalabilmek için yüzyıllardır süren seçici yetiştirmenin ürünüdür. Kabardey ırkı bozkır atları, Karabağ, Arap ve Türkmen atlarının birleşiminden oluşmuştur. Cins genellikle sürüler halinde tutulur ve yazın dağ meraları, kışın ise dağ etekleri arasında taşınır.
Rus-Çerkes Savaşı ve özellikle 1917 Rus Devrimi gibi savaşlar sebebiyle Kabardey atlarının sayısı büyük ölçüde azaldı ve 1920'lerde tür yok oluşun eşiğine geldi. 1935 ile 1953 yılları arasında safkan popülasyonun ortalaması 446 aygır ve 3272 kısraktı. Yirminci yüzyılın başlarında, Kabardeylerin Safkan İngilizlerle melezlenmesiyle Anglo-Kabarda adı verilen yeni bir cins oluşturuldu ve 1966'da yeni cins tanındı. 1980'lerin sonlarına gelindiğinde safkan Kabardey kısrakların sayısı 400 ile 450 arasına düştü; bunlar esas olarak Malokarachaevski ve Malkinski damızlıklarında ve Stavropol bölgesindeki Krasny Partizan kolektif çiftliği de dahil olmak üzere Kabardey-Balkar bölgesindeki diğer yetiştirme çiftliklerinde yoğunlaştı.
Irk özellikleri
Kabardey atı, 14.1 yüksekliğindedir ve defne, siyah veya gri renkte bir derisi vardır. Temiz bir kafaya, iyi kaslı bir boyuna, orta-yüksek omuzlara, derin bir göğse, uzun, eğimli omuzlara, kısa, sağlam bir sırta ve kaslı, hafif eğimli sağrıya sahip, sağlam, temiz yapılı bir attır. Bacakları temizdir ve iyi gelişmiş eklemlere ve sert toynaklara sahiptir.
Kabardey atının kanının yüksek oksijenlenme kapasitesi vardır ve dağların yükseklerinde iş için faydalıdır. Cins aynı zamanda hızlı bir şekilde yağ biriktirme eğilimine sahiptir, bu da atlara düzenli olarak aşırı koşullara maruz kaldığında yardımcı olur, ancak atlar ahırda tutulduğunda sahipleri için zorluk yaratabilir.
Alt Türler
Kabardey ırkının üç ana alt tipi vardır:
- Temel tip – Bu baskın türdür, uzun boylu ama kaslı olan tipik bir dağ binme atıdır.
- Oryantal tip – Bu tip, daha küçük kafaları, çok temiz bacakları, daha ince derileri ve daha sıcak mizaçlarıyla daha Arap etkisini gösterir.
- Masif tip – Bu tip daha büyüktür ve tipik bir at arabasına benzer daha sağlam bir kemik yapısına sahiptir.
Kullanım Alanları
Kabardey atı taşlık ve dağlık araziler için yetiştirilmiştir. Cins genellikle hızlıdır ve iyi bir dayanıklılığa sahiptir. Genellikle Rusya dışında spor atı olarak ve Anglo-Kabarda, Tersky gibi diğer türlerin ve Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan'daki yerli atların yaratılması ve geliştirilmesi için kullanılırlar. Esas olarak eyer atı olarak kullanılsalar da, koşum takımı ve yük atı olarak da iyi iş görürler. Kafkasya'nın dağ kabileleri, Kabardeyleri atlı biçme makinelerine bağlayarak dik yamaçlarda saman yapıyor.
Kaynakça
- ^ a b c d e f "Kabarda Horses - Oklahoma State University". breeds.okstate.edu (İngilizce). 4 Mart 2021. 14 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2023.
- ^ a b Dmitriez, N.G. and Ernst, L.K. (1989) Animal Genetic Resources of the USSR. Animal Production and Health Paper Publ. by FAO, Rome, 517 pp.
- ^ a b Simon & Schuster's Guide to Horses and Ponies. Bongianni, Maurizio. Simon & Schuster, Inc., 1988, pg. 61.
Dış bağlantılar
- Kabardey atları ana sayfası
- ULUSLARARASI KABARDY AT DERNEĞİ (IKHA), Münih, Bavyera, Almanya
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kabardey ati Rusca Kabardinskaya loshad veya ozgun ismiyle Cerkes ati Kabardeyce Adygesh Adigece Shagdi Cerkesya kokenli at cinsidir Tarihsel olarak cins en az 400 yildir bilinmektedir Dayanikliliklari ve zorlu ortamlara uyum saglama kolayliklariyla dikkat cekerler ozellikle daglik kosullara uyumludurlar Ismini Cerkeslerin Kabardey boyundan alir Turkiye deki Cerkesler tarafindan uretilen Uzunyayla ati bu at ile macar atlarinin kirmasi olarak olusmustur Cerkes beyleri ve bir Kabardey atiTarihKabardey ati 16 yuzyildan beri Cerkes kabileleri ozellikle Kabardeyler tarafindan yetistirilmektedir ve zorlu kosullarda hayatta kalabilmek icin yuzyillardir suren secici yetistirmenin urunudur Kabardey irki bozkir atlari Karabag Arap ve Turkmen atlarinin birlesiminden olusmustur Cins genellikle suruler halinde tutulur ve yazin dag meralari kisin ise dag etekleri arasinda tasinir Rus Cerkes Savasi ve ozellikle 1917 Rus Devrimi gibi savaslar sebebiyle Kabardey atlarinin sayisi buyuk olcude azaldi ve 1920 lerde tur yok olusun esigine geldi 1935 ile 1953 yillari arasinda safkan populasyonun ortalamasi 446 aygir ve 3272 kisrakti Yirminci yuzyilin baslarinda Kabardeylerin Safkan Ingilizlerle melezlenmesiyle Anglo Kabarda adi verilen yeni bir cins olusturuldu ve 1966 da yeni cins tanindi 1980 lerin sonlarina gelindiginde safkan Kabardey kisraklarin sayisi 400 ile 450 arasina dustu bunlar esas olarak Malokarachaevski ve Malkinski damizliklarinda ve Stavropol bolgesindeki Krasny Partizan kolektif ciftligi de dahil olmak uzere Kabardey Balkar bolgesindeki diger yetistirme ciftliklerinde yogunlasti Sir William Allan Aygirini hazirlayan bir Cerkes beyi 1843 Irk ozellikleriKabardey ati 14 1 yuksekligindedir ve defne siyah veya gri renkte bir derisi vardir Temiz bir kafaya iyi kasli bir boyuna orta yuksek omuzlara derin bir gogse uzun egimli omuzlara kisa saglam bir sirta ve kasli hafif egimli sagriya sahip saglam temiz yapili bir attir Bacaklari temizdir ve iyi gelismis eklemlere ve sert toynaklara sahiptir Kabardey atinin kaninin yuksek oksijenlenme kapasitesi vardir ve daglarin yukseklerinde is icin faydalidir Cins ayni zamanda hizli bir sekilde yag biriktirme egilimine sahiptir bu da atlara duzenli olarak asiri kosullara maruz kaldiginda yardimci olur ancak atlar ahirda tutuldugunda sahipleri icin zorluk yaratabilir Alt Turler Kabardey irkinin uc ana alt tipi vardir Temel tip Bu baskin turdur uzun boylu ama kasli olan tipik bir dag binme atidir Oryantal tip Bu tip daha kucuk kafalari cok temiz bacaklari daha ince derileri ve daha sicak mizaclariyla daha Arap etkisini gosterir Masif tip Bu tip daha buyuktur ve tipik bir at arabasina benzer daha saglam bir kemik yapisina sahiptir Kullanim AlanlariKabardey atinin yer aldigi bir SSCB posta pulu 1982 Kabardey ati taslik ve daglik araziler icin yetistirilmistir Cins genellikle hizlidir ve iyi bir dayanikliliga sahiptir Genellikle Rusya disinda spor ati olarak ve Anglo Kabarda Tersky gibi diger turlerin ve Ermenistan Azerbaycan ve Gurcistan daki yerli atlarin yaratilmasi ve gelistirilmesi icin kullanilirlar Esas olarak eyer ati olarak kullanilsalar da kosum takimi ve yuk ati olarak da iyi is gorurler Kafkasya nin dag kabileleri Kabardeyleri atli bicme makinelerine baglayarak dik yamaclarda saman yapiyor Kaynakca a b c d e f Kabarda Horses Oklahoma State University breeds okstate edu Ingilizce 4 Mart 2021 14 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2023 a b Dmitriez N G and Ernst L K 1989 Animal Genetic Resources of the USSR Animal Production and Health Paper Publ by FAO Rome 517 pp a b Simon amp Schuster s Guide to Horses and Ponies Bongianni Maurizio Simon amp Schuster Inc 1988 pg 61 0 671 66068 3Dis baglantilarKabardey atlari ana sayfasi ULUSLARARASI KABARDY AT DERNEGI IKHA Munih Bavyera Almanya