Sadi Rifat Diren (20 Ağustos 1927, İstanbul - 2 Şubat 2018, İstanbul), Türk Seramik sanatçısı, sanat eğitimcisi.
Sadi Diren | |
---|---|
Doğum adı | Sadi Rifat |
Doğum | 20 Ağustos 1927 İstanbul, Türkiye |
Ölüm | 2 Şubat 2018 (90 yaşında) İstanbul |
Uyruk | Türk |
Evlilik(ler)i | Belma Diren |
Alanı | Seramik sanatçısı, sanat eğitimcisi |
Sanat eğitimi | Devlet Güzel Sanatlar Akademisi |
Ödüller | |
1986 Sedat Simavi Görsel Sanatlar Ödülü 1991: Devlet Sanatçısı | |
Hayatı
1927de İstanbul'da doğan Sadi Diren, 1946 Saint-Michel Fransız Lisesi'nden mezun oldu. İlk yıl Ankara Hukuk, ikinci yıl İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde olmak üzere eğitimine 2 yıl hukuk alanında devam etti. Üniversiteyi yarıda bırakarak askerlik görevini yaptı. 1952 yılında Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Seramik Bölümünü bitirdi. İlk sergisini 1953 yılında İstanbul'da Maya Sanat galerisinde açtı. 1956 yılında yeni evlendiği eşi (Belma Diren) ile beraber davetli olarak Almanya'ya Offenbach Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu’na eğitim vermeye gitti. Ama göreve dair gerekli düzenleme yapılamayınca Höhr-Grenzhausen’da bir seramik fabrikasında çalışmaya başladı. 1964 Türkiye'ye geri döndü, Eczacıbaşı Seramik Fabrikaları'nda süs ve mutfak eşyaları kısmına müdür ve sanatçı olarak çalışmaya başladı. İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'ne aynı yıl öğretim üyesi olarak katıldı. 1970 yılında profesör oldu. Bu okulda Gül Erali gibi isimlerin öğretmeniydi. 1982 yılında ise Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi dekanı oldu, 1988 ve 1991 yıllarında tekrar dekan seçildi. 1994'te emekli oldu. 22 Ağustos 1991 Tarih ve 20968 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Yönetmelik Çerçevesinde Devlet Sanatçısı unvanı aldı.
Seramik hacim olarak heykel, yüzey olarak resim ve tekniği olan bir bilim. Sır tekniğinden tut, fırınlamasına kadar tekniği olan... Teknik olmadan seramik olmaz. Heykel ve resmin birleştiği, tekniğin çok kuvvetli olmasının gerektiği bir uğraş. Sanatla zanaatın birleştiği bir kol. Birçok seramik sanatçısıyım diye geçinen insanlar, “Renk tutmadı, bozuldu, ben bunu böyle hissettim” deyip yutturmaya çalışırlar. Öyle şey olmaz.
—Sadi Diren,
Sanatı
Sanatçı, sanat tarihçi Emre Zeytinoğlu Diren'in hayatını şöyle özetler:
“ | Onun yaşam öyküsüne göz attığımızda, sanatçılığın ve zanaatkârlığın, endüstrinin ve eğitimciliğin, yöneticiliğin ve sürekli öğrenciliğin, kariyerlerin ve kariyerleri hiçe sayışların, hedeflerin ve geri dönüşlerin, umutların ve umutsuzlukların, olanaksızlıkların ve mucizelerin vb. iç içe geçtiğine tanık oluruz. | ” |
1955'te Almanya'ya giden sanatçı, orada kaldığı dokuz yıl boyunca sadece sanat seramiğinin değil, endüstri seramiğini de sorgulama, çözme ve çeşitli şekillerde kullanma olanağı buldu. Yurt dışındaki süreçte, ‘biçimlerde sadelik, yüzeylerde süslemenin ön planda uygulandığı’ yapıtlarını, 1960-1963 arası ise seramikte ‘ilk duvar resimleri’ dönemi olarak adlandırılabilir. Özgün, çeşitli sır tekniklerine ait buluşları, onun bu dönemlerinin yapıtlarında görülür. Sanatının temelinde eski ve köklü Anadolu kültürü bulunur. Sırlı, sırsız seramikte, figürde, bronz heykellerinde hep Anadolu’yu görmek mümkündür:
Geleneksel Türk seramiğine çok bağlıyım. Bütün Anadolu bu iş için baştan aşağı köprüdür. Çeşitli medeniyetlerin geçtiği bir köprü. O bakımdan zaten bir başlangıç noktası vardır. Herhangi bir şey, bir konu, orada konunun her türlüsü var. İdoller, mitler, semboller; her şey var. Bu, ben onları yaparaktan yol tuttum demek değil tabii. Onlardan esinlendim ve güncele taşıdım. Yaptığım seramiklerde politika çok önemli bir yol tutuyor. O motifleri, o idol ve mitleri seramiğimde kullandım. Taklit olarak değil, bir figür ve simge olarak kullandım. Yıllarca böyle devam etti. Bu bir yol oldu. Birçok insan benden esinlendi.
Yarısı yurt dışında olmak üzere birçok sergi düzenleyen Sadi Diren'in kimi yapıtları, Düsseldorf , Avrupa Parlamento Binası ve Türkiye'de de Devlet Resim ve Heykel Müzesi'ne, İstanbul Cumhurbaşkanlığı Köşkü’ne alındı. Sanatçı İş Sanat Kibele Galerisi’ndeki toplu sergisi ile 2009 Sedat Simavi Görsel Sanatlar Ödülü'nü aldı.
2 Şubat 2018'de İstanbul'da 90 yaşında hayatını kaybetti.
Kişisel sergiler
- 1953 İstanbul, Maya Galerisi
- 1954 İstanbul, Moderno
- 1954 Ankara, Helikon Derneği
- 1954 Kayseri Ortaokulu
- 1956 Frankfurt, Kunstkabinett
- 1957 Bad - Godesburg, Türk Basın Ateşeliği
- 1958 Frankfurt - Stuttgartner Hausbücherel
- 1959 İstanbul, Olgunlaşma Enstitüsü
- 1960 Milano, Adriano Totti Sanat Galerisi
- 1960 Frankfurt, Kunstkabinett
- 1960 Düsseldorf, Hetjens Müzesi
- 1961 Münih, Stensel Galerisi
- 1962 Bielefeld, Die Brücke Sanat Galerisi
- 1963 Münih, Stenzel Galerisi
- 1964 İstanbul, Türk Alman Kültür Merkezi
- 1965 İstanbul, Beyoğlu Şehir Galerisi
- 1966 Ankara, Fransız Kültür Merkezi
- 1967 İstanbul, Türk Alman Kültür Merkezi
- 1968 İstanbul, Taksim Sanat Galerisi
- 1970 Ankara OR-An Yapı Endüstri Merkezi
- 1972 İstanbul, Taksim Sanat Galerisi
- 1973 Ankara, Türk Alman Kültür Merkezi
- 1973 Adana, Sute Yapı Dekorasyon Merkezi
- 1974 İzmir Yapı Endüstri Merkezi
- 1976 Ankara, Türk Alman Kültür Merkezi
- 1984 İstanbul, Garanti Bankası Sanat Galerisi
- 1989 İstanbul, Galeri MD
- 1989 İstanbul, Şekerbank Sanat Galerisi
- 1995 İstanbul, Aksanat Galerisi
- 1996 Ankara, Vakko Sanat Galerisi
- 1999 Antalya, Orkun Ozan Sanat Galerisi
- 2003 İstanbul, Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı
- 2004 İstanbul, Art Home Sanat Galerisi
- 2009 İstanbul, İş Sanat Kibele Sanat Galerisi
- 2010 İstanbul, Galeri Işık
- 2013 İstanbul, Mira Sanat Galerisi
- 2015 İstanbul, D'Art Galeri
- İstanbul Resim ve Heykel Müzesi
- Milano Dr. Adriano Totti
- Düsseldorf Peter Florack
- Köln Dr. Funke Kaiser
- Köln Keramik Weber
Seramik kaplama ve panoları
- Hörn - Grenzhousen - Dümler - Breiden Fabrika Villası
- Biefeld - Nord - West Firması
- İstanbul - Tarabya Oteli
- İstanbul - Fruko Fabrikası
- İstanbul - Atatürk Kültür Merkezi
- İstanbul - Manifaturacılar Çarşısı
- İstanbul - Pe-Re-Ja Fabrikası
- İstanbul - Koç Holding
- Ankara - Marmara Oteli
- Ankara - Coca Cola Fabrikası
- İstanbul - Fitaş Sineması
- Ankara - Cep Sineması
- Ankara - Şekerbank
- İstanbul - Karaköy Eczanesi
- İstanbul - The Marmara Oteli
- Strasbourg - Avrupa Konseyi Binası (Türkiye'nin armağanı)
- İznik - Darka Yüzme Havuzu
- Ankara Sermaye Piyasası
- Ankara Cumhurbaşkanlığı Köşkü
Ödüller
Kaynakça
- ^ a b Dastarlı, Elif (23 Mayıs 2009). . İstanbul. Taraf Gazetesi. 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından (röportaj) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2015.
- ^ . Mimar Sinan Güzel Sanatlar Akademisi. 25 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2015.
- ^ . sanatgezgini. 4 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2017.
- ^ . Işık okulları sitesi. Aralık 2010. 22 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından (Tanıtım) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015.
- ^ Esin, Ufuk (Ocak 1984). "Sadi Diren ve Seramik". Sanat Çevresi, 63. İstanbul. s. 6.
- ^ (PDF). Seramik Türkiye, 35. Ocak-Mart 2010. ss. 106-112. ISSN 1304-6578. 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2015.
- ^ . kronos. 7 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2018.
- ^ a b c D'art Galeri 2015 Sergi Kataloğu
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sadi Rifat Diren 20 Agustos 1927 Istanbul 2 Subat 2018 Istanbul Turk Seramik sanatcisi sanat egitimcisi Sadi DirenDogum adiSadi RifatDogum20 Agustos 1927 1927 08 20 Istanbul TurkiyeOlum2 Subat 2018 90 yasinda IstanbulUyrukTurkEvlilik ler iBelma DirenAlaniSeramik sanatcisi sanat egitimcisiSanat egitimiDevlet Guzel Sanatlar AkademisiOduller1986 Sedat Simavi Gorsel Sanatlar Odulu 1991 Devlet SanatcisiHayati1927de Istanbul da dogan Sadi Diren 1946 Saint Michel Fransiz Lisesi nden mezun oldu Ilk yil Ankara Hukuk ikinci yil Istanbul Universitesi Hukuk Fakultesi nde olmak uzere egitimine 2 yil hukuk alaninda devam etti Universiteyi yarida birakarak askerlik gorevini yapti 1952 yilinda Devlet Guzel Sanatlar Akademisi Seramik Bolumunu bitirdi Ilk sergisini 1953 yilinda Istanbul da Maya Sanat galerisinde acti 1956 yilinda yeni evlendigi esi Belma Diren ile beraber davetli olarak Almanya ya Offenbach Tatbiki Guzel Sanatlar Yuksek Okulu na egitim vermeye gitti Ama goreve dair gerekli duzenleme yapilamayinca Hohr Grenzhausen da bir seramik fabrikasinda calismaya basladi 1964 Turkiye ye geri dondu Eczacibasi Seramik Fabrikalari nda sus ve mutfak esyalari kismina mudur ve sanatci olarak calismaya basladi Istanbul Devlet Guzel Sanatlar Akademisi ne ayni yil ogretim uyesi olarak katildi 1970 yilinda profesor oldu Bu okulda Gul Erali gibi isimlerin ogretmeniydi 1982 yilinda ise Mimar Sinan Universitesi Guzel Sanatlar Fakultesi dekani oldu 1988 ve 1991 yillarinda tekrar dekan secildi 1994 te emekli oldu 22 Agustos 1991 Tarih ve 20968 Sayili Resmi Gazetede Yayimlanan Yonetmelik Cercevesinde Devlet Sanatcisi unvani aldi Seramik hacim olarak heykel yuzey olarak resim ve teknigi olan bir bilim Sir tekniginden tut firinlamasina kadar teknigi olan Teknik olmadan seramik olmaz Heykel ve resmin birlestigi teknigin cok kuvvetli olmasinin gerektigi bir ugras Sanatla zanaatin birlestigi bir kol Bircok seramik sanatcisiyim diye gecinen insanlar Renk tutmadi bozuldu ben bunu boyle hissettim deyip yutturmaya calisirlar Oyle sey olmaz Sadi Diren SanatiSanatci sanat tarihci Emre Zeytinoglu Diren in hayatini soyle ozetler Onun yasam oykusune goz attigimizda sanatciligin ve zanaatkarligin endustrinin ve egitimciligin yoneticiligin ve surekli ogrenciligin kariyerlerin ve kariyerleri hice sayislarin hedeflerin ve geri donuslerin umutlarin ve umutsuzluklarin olanaksizliklarin ve mucizelerin vb ic ice gectigine tanik oluruz 1955 te Almanya ya giden sanatci orada kaldigi dokuz yil boyunca sadece sanat seramiginin degil endustri seramigini de sorgulama cozme ve cesitli sekillerde kullanma olanagi buldu Yurt disindaki surecte bicimlerde sadelik yuzeylerde suslemenin on planda uygulandigi yapitlarini 1960 1963 arasi ise seramikte ilk duvar resimleri donemi olarak adlandirilabilir Ozgun cesitli sir tekniklerine ait buluslari onun bu donemlerinin yapitlarinda gorulur Sanatinin temelinde eski ve koklu Anadolu kulturu bulunur Sirli sirsiz seramikte figurde bronz heykellerinde hep Anadolu yu gormek mumkundur Geleneksel Turk seramigine cok bagliyim Butun Anadolu bu is icin bastan asagi koprudur Cesitli medeniyetlerin gectigi bir kopru O bakimdan zaten bir baslangic noktasi vardir Herhangi bir sey bir konu orada konunun her turlusu var Idoller mitler semboller her sey var Bu ben onlari yaparaktan yol tuttum demek degil tabii Onlardan esinlendim ve guncele tasidim Yaptigim seramiklerde politika cok onemli bir yol tutuyor O motifleri o idol ve mitleri seramigimde kullandim Taklit olarak degil bir figur ve simge olarak kullandim Yillarca boyle devam etti Bu bir yol oldu Bircok insan benden esinlendi Yarisi yurt disinda olmak uzere bircok sergi duzenleyen Sadi Diren in kimi yapitlari Dusseldorf Avrupa Parlamento Binasi ve Turkiye de de Devlet Resim ve Heykel Muzesi ne Istanbul Cumhurbaskanligi Kosku ne alindi Sanatci Is Sanat Kibele Galerisi ndeki toplu sergisi ile 2009 Sedat Simavi Gorsel Sanatlar Odulu nu aldi Sadi Diren in Istanbul isimli eseri 2 Subat 2018 de Istanbul da 90 yasinda hayatini kaybetti Kisisel sergiler1953 Istanbul Maya Galerisi 1954 Istanbul Moderno 1954 Ankara Helikon Dernegi 1954 Kayseri Ortaokulu 1956 Frankfurt Kunstkabinett 1957 Bad Godesburg Turk Basin Ateseligi 1958 Frankfurt Stuttgartner Hausbucherel 1959 Istanbul Olgunlasma Enstitusu 1960 Milano Adriano Totti Sanat Galerisi 1960 Frankfurt Kunstkabinett 1960 Dusseldorf Hetjens Muzesi 1961 Munih Stensel Galerisi 1962 Bielefeld Die Brucke Sanat Galerisi 1963 Munih Stenzel Galerisi 1964 Istanbul Turk Alman Kultur Merkezi 1965 Istanbul Beyoglu Sehir Galerisi 1966 Ankara Fransiz Kultur Merkezi 1967 Istanbul Turk Alman Kultur Merkezi 1968 Istanbul Taksim Sanat Galerisi 1970 Ankara OR An Yapi Endustri Merkezi 1972 Istanbul Taksim Sanat Galerisi 1973 Ankara Turk Alman Kultur Merkezi 1973 Adana Sute Yapi Dekorasyon Merkezi 1974 Izmir Yapi Endustri Merkezi 1976 Ankara Turk Alman Kultur Merkezi 1984 Istanbul Garanti Bankasi Sanat Galerisi 1989 Istanbul Galeri MD 1989 Istanbul Sekerbank Sanat Galerisi 1995 Istanbul Aksanat Galerisi 1996 Ankara Vakko Sanat Galerisi 1999 Antalya Orkun Ozan Sanat Galerisi 2003 Istanbul Lutfi Kirdar Uluslararasi Kongre ve Sergi Sarayi 2004 Istanbul Art Home Sanat Galerisi 2009 Istanbul Is Sanat Kibele Sanat Galerisi 2010 Istanbul Galeri Isik 2013 Istanbul Mira Sanat Galerisi 2015 Istanbul D Art Galeri Istanbul Resim ve Heykel Muzesi Milano Dr Adriano Totti Dusseldorf Peter Florack Koln Dr Funke Kaiser Koln Keramik WeberSeramik kaplama ve panolariHorn Grenzhousen Dumler Breiden Fabrika Villasi Biefeld Nord West Firmasi Istanbul Tarabya Oteli Istanbul Fruko Fabrikasi Istanbul Ataturk Kultur Merkezi Istanbul Manifaturacilar Carsisi Istanbul Pe Re Ja Fabrikasi Istanbul Koc Holding Ankara Marmara Oteli Ankara Coca Cola Fabrikasi Istanbul Fitas Sinemasi Ankara Cep Sinemasi Ankara Sekerbank Istanbul Karakoy Eczanesi Istanbul The Marmara Oteli Strasbourg Avrupa Konseyi Binasi Turkiye nin armagani Iznik Darka Yuzme Havuzu Ankara Sermaye Piyasasi Ankara Cumhurbaskanligi KoskuOduller1991 Turkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatcisi unvaniKaynakca a b Dastarli Elif 23 Mayis 2009 Istanbul Taraf Gazetesi 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan roportaj arsivlendi Erisim tarihi 18 Temmuz 2015 Mimar Sinan Guzel Sanatlar Akademisi 25 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Temmuz 2015 sanatgezgini 4 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Eylul 2017 Isik okullari sitesi Aralik 2010 22 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Tanitim arsivlendi Erisim tarihi 19 Temmuz 2015 Esin Ufuk Ocak 1984 Sadi Diren ve Seramik Sanat Cevresi 63 Istanbul s 6 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim PDF Seramik Turkiye 35 Ocak Mart 2010 ss 106 112 ISSN 1304 6578 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Temmuz 2015 kronos 7 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2018 a b c D art Galeri 2015 Sergi Katalogu