Mehmet Semih Sancar (7 Mart 1911 – 8 Aralık 1984) Türk asker. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 16. Genelkurmay Başkanı.
Semih Sancar TOP.1932-8 | |
---|---|
Doğum | Rüstem ya da Rüşdü 7 Mart 1911 Tepecik, İspir, Erzurum, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 8 Aralık 1984 (73 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Ölüm sebebi | Kalp krizi |
Defin yeri | Cebeci Askerî Şehitliği, Ankara |
Bağlılığı | Türkiye |
Branşı | Türk Kara Kuvvetleri |
Hizmet yılları | 1932-1978 |
Rütbesi | Orgeneral |
Komutası | 4. Tümen, Genelkurmay Personel Başkanı, Genelkurmay Harekât Başkanı, Harp Akademileri Komutanı (vekil), 5. Kolordu (vekil), Kara Kuvvetleri Eğitim Kolordusu, 9. Kolordu, Jandarma Genel Komutanlığı, 2. Ordu, Türk Kara Kuvvetleri |
Ailesi | |
Eşi | Vefika Sancar |
Çocukları | 2 |
Sonraki işi | Cumhuriyet Senatörü |
Yaşamı
7 Mart 1911 tarihinde Erzurum'un İspir kazasına bağlı Tepecik köyünde doğdu. Anne ve babasını küçük yaşta kaybetti ve Erzurum'da bir yetimhaneye verildi. Daha sonra bir asker tarafından evlatlık alındı ve onun yanında büyüdü.
1930 yılında Kuleli Askerî Lisesinden, 1932 yılında topçu asteğmen rütbesiyle Harp Okulundan mezun oldu. 1934 yılında Topçu Sınıf Okulunu bitirdi. 1939 yılına kadar çeşitli topçu birliklerinde batarya takım komutanlığı yaptı. 1939 yılında girdiği Harp Akademisini 1942 yılında bitirerek kurmay olduktan sonra Genelkurmay karargâhında proje subaylığı, 3. Uçaksavar Alayında batarya komutanlığı, Hava Savunma Genel Komutanlığında karargâh subaylığı, 9. Kolordu Motorlu Topçu Alayında tabur komutanlığı, 3. Ordu Harekât Şubesinde kısım amirliği ve şube müdürlüğü, Kara Harp Akademisinde öğretim üyeliği ve 2. Kolordu topçu komutan yardımcılığı görevlerini yürüttü. 27 Mayıs Darbesinden sonra Gelibolu Kaymakamlığına getirildi ve kısa bir süre bu görevde kaldı.
1960 yılında tuğgeneral, 1963 yılında tümgeneral, 1966 yılında korgeneral ve 1969 yılında orgeneral rütbesine terfi etti. Tuğgeneral rütbesi ile 4. Tümen Komutanlığı, Genelkurmay Personel Başkanlığı ve Genelkurmay Harekât Başkanlığı, Tümgeneral rütbesi ile Harp Akademileri Komutan Vekilliği, 5. Kolordu Komutan Vekilliği ve Kara Kuvvetleri Harekât Kurmay Yarbaşkanlığı, Korgeneral rütbesi ile Kara Kuvvetleri Eğitim Kolordusu Komutanlığı ve 9. Kolordu Komutanlığı görevlerinde bulundu. Orgeneral rütbesinde 29 Ağustos 1969 - 29 Ağustos 1970 tarihleri arasında Jandarma Genel Komutanlığı, bu tarihten sonra 28 Ağustos 1972 tarihine kadar 2. Ordu Komutanlığı yaptı. 28 Ağustos 1972 tarihinde Kara Kuvvetleri Komutanlığına atandı.
Kıbrıs Harekâtı
20 Temmuz 1974 tarihinde başlayan Kıbrıs Harekâtı sırasında Genelkurmay Başkanıydı. Harekâtın başladığı günlerde dönemin Başbakan Yardımcısı Necmettin Erbakan'a şunları söyledi:
“ | Allah sizden razı olsun. 13 senedir haysiyeti Makarios tarafından rencide edilen bir ordunun komutanıyım. Bu günleri de Allah bize gösterdi. Ama sayın Hocam, şimdi ben çıkartma için gemilerimize hareket emri versem onlar ancak cumartesi sabahına adaya erişebilirler. Çünkü eski tank motorları monte ettik. Saatte beş altı milden fazla sürat yapamazlar. | „ |
Mareşallik teklifi
Harekât sonrasında kendisine Başbakan Yardımcısı Necmettin Erbakan tarafından mareşal rütbesine terfi ettirilmesi teklif edildiyse de bu teklifi geri çevirdi. Gazeteci Uğur Dündar'ın Arena programında konuşan ve Kıbrıs Harekâtı sırasında Başbakan Yardımcısı olan Necmettin Erbakan, harekât sonrası dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Semih Sancar'a "mareşallik" teklif ettiklerini açıklamıştır. İlgili programda geçen konuşma şu şekildedir:
Dündar: Sayın Kenan Evren, pazarlık masasında geriye verebilme ihtimali düşünerek aldığımız toprakları fazla tuttuk dediler. Siz o dönem başbakan yardımcısıydınız. Acaba Evren'in dedikleri tarihî bir gerçeği yansıtıyor mu?
Erbakan: Hayır, hayır, hayır. Bunun tarihî gerçekle hiçbir alakası yoktur. Kuvvetlerimize emir verdik, gideceksiniz ve kardeşlerimizi kurtaracaksınız. Askerî kuvvetlerimiz Sayın Semih Sancar... Allah gani gani rahmet eylesin. Çok muhterem bir genelkurmay başkanımızdır. Kıbrıs Harbi'nde baştan sona kadar en büyük kahramanlıkları yapmıştır. Sizi mareşal yapalım dedik, kabul etmedi. 1 maaş ikramiye verelim dedik, kabul etmedi. Böyle muhterem bir insandır. En büyük fedakârlıkları yapmıştır. Ve çok büyük bir şekilde bu işi yönetmiştir.
Emekliliği ve vefatı
6 Mart 1973 tarihinde atandığı Genelkurmay Başkanlığı görevinde, hükûmet tarafından bir yıl daha görev süresi uzatılarak 7 Mart 1978 tarihine kadar kaldı. Temmuz 1980 yılında Cumhurbaşkanı Vekili İhsan Sabri Çağlayangil tarafından Kontenjan Senatörü olarak Cumhuriyet Senatosu'na atandı. 12 Eylül Darbesi sonrası bu görevi sona eren Sancar geçirdiği ağır bir kalp krizi sonucu tedavi gördüğü GATA'da 8 Aralık 1984 sabahı öldü. Cebeci Askerî Şehitliğine defnedildi.
Kaynakça
- ^ Süleyman Arif Emre, Siyasette 35 Yıl, Cilt 2, s. 155
- ^ "Sancar Paşa'yı mareşal yapacaktık". Hürriyet. 30 Kasım 2002. 26 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ağustos 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2021.
Askerî görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Adnan Ersöz | Türk Kara Kuvvetleri Komutan Vekili 5 Ağustos 1977 - 5 Eylül 1977 | Sonra gelen: Kenan Evren |
Önce gelen: Faruk Gürler | TSK Genelkurmay Başkanı 6 Mart 1973 - 7 Mart 1978 | Sonra gelen: Kenan Evren |
Önce gelen: Faruk Gürler | Türk Kara Kuvvetleri Komutanı 28 Ağustos 1972 - 6 Mart 1973 | Sonra gelen: Eşref Akıncı |
Önce gelen: Faruk Gürler | 2. Ordu Komutanı 29 Ağustos 1970 - 28 Ağustos 1972 | Sonra gelen: Nihat Tulunay |
Önce gelen: Kemal Atalay | Jandarma Genel Komutanı 29 Ağustos 1969 - 28 Ağustos 1970 | Sonra gelen: Kemalettin Eken |
Önce gelen: Faruk Gürler | Harp Akademileri Komutanı 2 Ağustos 1962 - 25 Ağustos 1964 | Sonra gelen: |
Önce gelen: | Gelibolu Kaymakamı 28 Mayıs 1960 - 15 Haziran 1960 | Sonra gelen: |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Semih Sancar 7 Mart 1911 8 Aralik 1984 Turk asker Turk Silahli Kuvvetlerinin 16 Genelkurmay Baskani Semih Sancar TOP 1932 8DogumRustem ya da Rusdu 7 Mart 1911 Tepecik Ispir Erzurum Osmanli ImparatorluguOlum8 Aralik 1984 73 yasinda Istanbul TurkiyeOlum sebebiKalp kriziDefin yeriCebeci Askeri Sehitligi AnkaraBagliligi TurkiyeBransiTurk Kara KuvvetleriHizmet yillari1932 1978RutbesiOrgeneralKomutasi4 Tumen Genelkurmay Personel Baskani Genelkurmay Harekat Baskani Harp Akademileri Komutani vekil 5 Kolordu vekil Kara Kuvvetleri Egitim Kolordusu 9 Kolordu Jandarma Genel Komutanligi 2 Ordu Turk Kara KuvvetleriAilesiEsiVefika SancarCocuklari2Sonraki isiCumhuriyet SenatoruYasami7 Mart 1911 tarihinde Erzurum un Ispir kazasina bagli Tepecik koyunde dogdu Anne ve babasini kucuk yasta kaybetti ve Erzurum da bir yetimhaneye verildi Daha sonra bir asker tarafindan evlatlik alindi ve onun yaninda buyudu 1930 yilinda Kuleli Askeri Lisesinden 1932 yilinda topcu astegmen rutbesiyle Harp Okulundan mezun oldu 1934 yilinda Topcu Sinif Okulunu bitirdi 1939 yilina kadar cesitli topcu birliklerinde batarya takim komutanligi yapti 1939 yilinda girdigi Harp Akademisini 1942 yilinda bitirerek kurmay olduktan sonra Genelkurmay karargahinda proje subayligi 3 Ucaksavar Alayinda batarya komutanligi Hava Savunma Genel Komutanliginda karargah subayligi 9 Kolordu Motorlu Topcu Alayinda tabur komutanligi 3 Ordu Harekat Subesinde kisim amirligi ve sube mudurlugu Kara Harp Akademisinde ogretim uyeligi ve 2 Kolordu topcu komutan yardimciligi gorevlerini yuruttu 27 Mayis Darbesinden sonra Gelibolu Kaymakamligina getirildi ve kisa bir sure bu gorevde kaldi 1960 yilinda tuggeneral 1963 yilinda tumgeneral 1966 yilinda korgeneral ve 1969 yilinda orgeneral rutbesine terfi etti Tuggeneral rutbesi ile 4 Tumen Komutanligi Genelkurmay Personel Baskanligi ve Genelkurmay Harekat Baskanligi Tumgeneral rutbesi ile Harp Akademileri Komutan Vekilligi 5 Kolordu Komutan Vekilligi ve Kara Kuvvetleri Harekat Kurmay Yarbaskanligi Korgeneral rutbesi ile Kara Kuvvetleri Egitim Kolordusu Komutanligi ve 9 Kolordu Komutanligi gorevlerinde bulundu Orgeneral rutbesinde 29 Agustos 1969 29 Agustos 1970 tarihleri arasinda Jandarma Genel Komutanligi bu tarihten sonra 28 Agustos 1972 tarihine kadar 2 Ordu Komutanligi yapti 28 Agustos 1972 tarihinde Kara Kuvvetleri Komutanligina atandi Kibris Harekati 20 Temmuz 1974 tarihinde baslayan Kibris Harekati sirasinda Genelkurmay Baskaniydi Harekatin basladigi gunlerde donemin Basbakan Yardimcisi Necmettin Erbakan a sunlari soyledi Allah sizden razi olsun 13 senedir haysiyeti Makarios tarafindan rencide edilen bir ordunun komutaniyim Bu gunleri de Allah bize gosterdi Ama sayin Hocam simdi ben cikartma icin gemilerimize hareket emri versem onlar ancak cumartesi sabahina adaya erisebilirler Cunku eski tank motorlari monte ettik Saatte bes alti milden fazla surat yapamazlar Maresallik teklifi Harekat sonrasinda kendisine Basbakan Yardimcisi Necmettin Erbakan tarafindan maresal rutbesine terfi ettirilmesi teklif edildiyse de bu teklifi geri cevirdi Gazeteci Ugur Dundar in Arena programinda konusan ve Kibris Harekati sirasinda Basbakan Yardimcisi olan Necmettin Erbakan harekat sonrasi donemin Genelkurmay Baskani Orgeneral Semih Sancar a maresallik teklif ettiklerini aciklamistir Ilgili programda gecen konusma su sekildedir Dundar Sayin Kenan Evren pazarlik masasinda geriye verebilme ihtimali dusunerek aldigimiz topraklari fazla tuttuk dediler Siz o donem basbakan yardimcisiydiniz Acaba Evren in dedikleri tarihi bir gercegi yansitiyor mu Erbakan Hayir hayir hayir Bunun tarihi gercekle hicbir alakasi yoktur Kuvvetlerimize emir verdik gideceksiniz ve kardeslerimizi kurtaracaksiniz Askeri kuvvetlerimiz Sayin Semih Sancar Allah gani gani rahmet eylesin Cok muhterem bir genelkurmay baskanimizdir Kibris Harbi nde bastan sona kadar en buyuk kahramanliklari yapmistir Sizi maresal yapalim dedik kabul etmedi 1 maas ikramiye verelim dedik kabul etmedi Boyle muhterem bir insandir En buyuk fedakarliklari yapmistir Ve cok buyuk bir sekilde bu isi yonetmistir Emekliligi ve vefati 6 Mart 1973 tarihinde atandigi Genelkurmay Baskanligi gorevinde hukumet tarafindan bir yil daha gorev suresi uzatilarak 7 Mart 1978 tarihine kadar kaldi Temmuz 1980 yilinda Cumhurbaskani Vekili Ihsan Sabri Caglayangil tarafindan Kontenjan Senatoru olarak Cumhuriyet Senatosu na atandi 12 Eylul Darbesi sonrasi bu gorevi sona eren Sancar gecirdigi agir bir kalp krizi sonucu tedavi gordugu GATA da 8 Aralik 1984 sabahi oldu Cebeci Askeri Sehitligine defnedildi Kaynakca Suleyman Arif Emre Siyasette 35 Yil Cilt 2 s 155 Sancar Pasa yi maresal yapacaktik Hurriyet 30 Kasim 2002 26 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Agustos 2014 Arsivlenmis kopya 4 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2021 Askeri goreviOnce gelen Adnan Ersoz Turk Kara Kuvvetleri Komutan Vekili 5 Agustos 1977 5 Eylul 1977 Sonra gelen Kenan EvrenOnce gelen Faruk Gurler TSK Genelkurmay Baskani 6 Mart 1973 7 Mart 1978 Sonra gelen Kenan EvrenOnce gelen Faruk Gurler Turk Kara Kuvvetleri Komutani 28 Agustos 1972 6 Mart 1973 Sonra gelen Esref AkinciOnce gelen Faruk Gurler 2 Ordu Komutani 29 Agustos 1970 28 Agustos 1972 Sonra gelen Nihat TulunayOnce gelen Kemal Atalay Jandarma Genel Komutani 29 Agustos 1969 28 Agustos 1970 Sonra gelen Kemalettin EkenOnce gelen Faruk Gurler Harp Akademileri Komutani 2 Agustos 1962 25 Agustos 1964 Sonra gelen Once gelen Gelibolu Kaymakami 28 Mayis 1960 15 Haziran 1960 Sonra gelen