Alesker Cafer oğlu Memmedov veya Ali Asgar Cafer oğlu Memmedov (10 Ekim 1919, Bakü veya Keşle- 29 Ocak 2000, Bakü) - Azerbaycanlı oryantalist bilim adamı, pedagojik bilimler doktoru, profesör, Azerbaycan'da modern Arapça çalışmalarının kurucusu, Almanca ve Arap dili uzmanı,Nürnberg sürecinde tercüman. Alesker Memmedov, Arap dilinin öğretim metodolojisine getirdiği yeniliklerle tanınır.
Alesker Memmedov | |
---|---|
Doğum | 10 Ekim 1919 Bakü, Azerbaycan |
Ölüm | 29 Ocak 2000 Bakü, Azerbaycan |
Vatandaşlık | Azerbaycan |
Eğitim | Azerbaycan Devlet Pedagoji Üniversitesi, Moskova Doğu Araştırmaları Enstitüsü |
Kariyeri | |
Dalı | Doğu araştırmacısı |
Çalıştığı kurum | Bakü Devlet Üniversitesi, SSCB Dışişleri Halk Komiserliği |
Önemli öğrencileri | Aida İmanquliyeva Govhar Bahçeliyeva Vasim Mammadaliyev Malik Mahmudov İmamverdi Hamidov Neriman Kasımoğlu |
İmza | |
Çocukluk ve eğitim hayatı
Alesker Memmedov, 10 Ekim 1919'da Bakü'nün Keşle kasabasında doğdu. Anne ve babasını küçük yaşta kaybeden Memmedov, amcasının himayesinde büyümüştür.
Alesker Memmedov, yedi yıllık liseden mezun olduktan sonra 1933-1937'de Neriman Nerimanov adına Bakü Endüstri Teknik Koleji'nde, 1937-1941'de Azerbaycan Devlet Pedagoji Enstitüsü'nün Almanca bölümünde okudu. Aynı zamanda yeni kurulan Bakü Yüksek Deniz Okulu'nda Almanca öğretmenliği yaptı. Temmuz 1941'de Memmedov, Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan'dan temsilcilerle birlikte Doğu dillerini öğrenmek üzere Moskova'ya gönderildi ve 1944'te Moskova Şarkiyat Enstitüsü'nün askeri bölümünden onur diploması ile mezun oldu.
Faaliyetleri
Nürnberg süreci
Şubat 1945'ten itibaren SSCB Dışişleri Bakanlığı'nda baş referent olarak göreve başlayan Alesker Memmedov, aynı yılın Aralık ayından Şubat 1946'ya kadar Nürnberg sürecinde Almanca dil uzmanı olarak tercüman olarak yer aldı. Anvar Memmedov ile birlikte askeri mahkemeye katılan iki Azerbaycanlıdan biriydi. Alesker Memmedov, bakanlıkta görev yaptığı 2 buçuk yıl boyunca, Alman Dışişleri Bakanlığı'nın ele geçirilen diplomatik belgelerinin büyük bir bölümünü, 30'dan fazla belgeyi Almanca'dan Rusça'ya tercüme etti. 26 yaşındaki Alesker Memmedov, Nürnberg sürecine katılmak için Almanca dil sınavına girerken, sınava giren Almanca uzmanı Grabor-Passak ondan memnun kaldı ve ve genç Alesker'e mahkemede tercüman olarak katılmasını tavsiye etti.
Daha sonra Alesker Memmedov, Nürnberg Mahkemesi ile ilgili yaptığı röportajlarda şu anılardan bahsetmiştir:
“ | Duruşmaya 24 büyük askeri suçlu katıldı, ancak kürsüde sadece 21 suçlu oturdu. Suçlularlardan biri olan Gustav Krupp ölümcül bir şekilde hastaydı, Robert Ley kendini öldürmüştü ve Martin Bormann ortadan kaybolmuştu. Salonda sanıkların oturduğu yer benim oturduğum yere çok yakındı. Hermann Göring benden 2-3 adım ötemde oturuyordu. Sık sık çenesini önündeki kolçağa dayıyordu. Rudolf Hess siniyordu, Alfred Rosenberg tırnaklarını yiyordu. Sanıklardan Wilhelm Keitel her zaman bir şeyler yazardı ve yazmadığı zamanlarda kalemin ucunu ağzında tutardı. Julius Streicher neredeyse her zaman uyuklarken, Karl Dönitz, Erich Raeder ve Jalmar Schacht çok ciddiydi. | ” |
Bilimsel-pedagojik faaliyetleri
Şevket hanım ile aile kurduktan sonra Memmedov, Ağustos 1947'de Bakü Devlet Üniversitesi Şarkiyat Fakültesi'nde öğretim ve bilimsel faaliyetlere başladı. Üniversitede fakültenin dekanlığına seçilen bilim adamı, 1957 yılında fakültenin Arapça bölümünü kurmuş ve 29 yıl bu bölümün başkanlığını yapmıştır. 1947-1950'de üniversitede kıdemli öğretim görevlisi olarak çalıştı, 1948-1950'de Arap dilinde yüksek lisans çalışmalarına girdi ve 1953'te filoloji ilimleri adaylığı derecesini aldı. 1954 yılında doçent, 1967 yılında profesör olan Alesker Memmedov, 1992 yılında Onurlu Bilim İnsanı unvanını aldı.
Arapça'nın yanı sıra Rusça, Almanca, Fransızca, Farsça ve İngilizce bilen Alesker Memmedov, 30'dan fazla Arapça ders kitabının yazarıdır. Alasgar Mammadov'un 573 sayfadan oluşan ilk "Arapça" ders kitabı 1958'de Sovyetler Birliği'nde büyük bir tirajla (5000 adet) yayınlandı ve sadece Azerbaycan'da değil, Tacikistan ve Özbekistan'da da kullanıldı. Rusça yazdığı "Арабский язык" ("Arap dili") ders kitabı sadece Azerbaycan'da değil, Dağıstan, Tataristan, Ukrayna, Orta Asya cumhuriyetleri ve diğer eski Sovyet ülkelerinin doğu araştırma merkezlerinde de kullanılmaktadır. Alesker Memmedov'un hazırladığı kitaplar, Şarkiyat Fakültesi'nin Rus ve Azerbaycan bölümleri ile ilahiyat, tarih ve filoloji fakülteleri ile Arapça ağırlıklı ortaokullardaki Arap dili öğrencilerine yönelikti. 1972 yılında siparişe göre 22 ülkeye gönderilen birinci ve ikinci sınıf Azerice bölümü için "Arap Dili" kitabını yazdı.
1994 yılında Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanına bağlı Yüksek Tasdik Komisyonu, doktora tezi savunmadan Alesker Memmedov'a Pedagojik Bilimler Doktoru derecesi verdi.
20. yüzyılın 90'lı yıllarında Alasgar Mammadov, Bakü Devlet Üniversitesi Şarkiyat Fakültesi'nde "Kuran Bilimleri" konusunu üzerine ders veriyordu.
Arapça çalışmalarına katkıları
Eylül 1958'de Alesker Memmedov'un girişimiyle Azerbaycan Radyosu bünyesinde ilk kez Arapça bir haber odası kuruldu ve o, onun ilk editörü oldu. 1969'dan beri SSCB Semitologlar Koleji'nin de üyesiydi.
Vasim Mammadaliyev, Aida Imanguliyeva, Gövher Bahçeliyeva, Malik Mahmudov ve Imamverdi Hamidov gibi Azerbaycan'ın ünlü Arapça alimleri Mammadov'un öğrencisi olarak kabul edilir.
Alesker Memmedov'u "Azerbaycan Arapça çalışmaları biliminin patriği" olarak nitelendiren Arap bilim adamı Nariman Gasimoğlu, şunu yazmıştır:"Arapça'yı Türkiye'de 10-15 yılda mükemmel bir şekilde öğrenmek mümkünse, Bakü'de Alesker hocanın tarzıyla mükemmel bir şekilde öğrenmek 4-5 yılı bulabilir". Alasgar Mammadov ekolünün temsilcileri başta Irak, Suriye, Sudan, Ürdün, Kuveyt, Yemen, Aden, Mısır, Libya, Tunus ve Cezayir olmak üzere Arap ülkelerinde tercüman ve diplomat olarak çalıştılar.
Mart 1963'te Alesker Memmedov, Sovyet eğitim işçilerinden oluşan bir heyetin başkanı olarak Mısır'a gönderildi. 1973 yılında Azerbaycan Komünist Partisi Merkez Komitesi temsilcileriyle birlikte Bakü ve Basra şehirleri arasında kardeşlik anlaşması yapmak üzere Irak'ı ziyaret etti. Irak resmi temsilcileri, "Azerbaycan Arap" dedikleri Alesker Memmedov'u Kerbela'ya götürerek altın suyuna boyanmış "Kuran-ı Kerim" kitabını hediye ettiler. Mısır, Irak ve Ürdün'deki bir dizi gazete ve dergi, bilim adamının faaliyetleri hakkında kapsamlı materyaller yayınladı.
Ölümü
Alesker Memmedov 29 Ocak 2000'de öldü. Ölümüne kadar M. A. Mirkasimov'un adını taşıyan Cumhuriyet Klinik Hastanesinde tedavi gördü.
Hatırası
Azerbaycan Devlet Televizyon ve Radyo Yayın Şirketi "Aztelefilm" Yaratıcı Birliği, Alesker Memmedov'un hayatını anlatan, Rafiga Mesud'un senaryosuna dayanan "Hayatın İzleri" adlı uzun metrajlı bir film yaptı.
Kaynakça
- ^ Lalə Musaqızı (3 Haziran 2014). . kaspi.az (Azerice). 21 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2023.
- ^ a b c d e f Əzizov, Elxan (17 Aralık 2019). . 525-ci qəzet. 21 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Smyth, Gareth (18 Mart 2018). (İngilizce). 3 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b (Azerice). Azerbaycan Devlet Haber Ajansı. 18 Aralık 2019. 21 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e f g Babaşova, Solmaz (17 Nisan 2019). . 525-ci qəzet: 19. Archived from the original on 28 Ocak 2023. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023.
- ^ a b c "Ərəbşünas alim. Rizvan Cümşüdoğlunun Ələsgər Məmmədovla müsahibəsi". Azerbaycan gazetesi. 4 Mayıs 1990.
- ^ "Nürnberq prosesinin tərcüməçilərindən biri müstəqil Azərbaycan Respublikasının vətəndaşıdır. Ələsgər Məmmədovla müsahibə". 525-ci qəzet. 30 Kasım 1995.
- ^ a b c d e Azerbaycan İlahiyat Enstitüsü (2019). Məmmədov, Ceyhun (Ed.). "Azərbaycanda ərəb dilinin tədrisi sahəsində mövcud vəziyyət və perspektivlər" mövzusunda konfransın materialları (PDF). Bakı: Mütərcim Tərcümə və Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi. s. 180. ISBN . 21 Ocak 2023 tarihinde kaynağından (PDF).
- ^ a b c "Görkəmli şərqşünas-alim Əli Əsgər Məmmədovun xatirəsinə". Bakı Universitetinin Xəbərləri. Humanitar elmlər seriyası (2). 2002.
- ^ Şahsevənli, Zülfüqar (10 Ekim 2000). "Böyük alim, bənzərsiz ziyalı". "Günay" qəzeti.
- ^ (Azerice). Azerbaycan Devlet Haber Ajansı. 22 Aralık 2014. 6 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Məmmədəliyev, Vasim; Əzizov, Elxan (8 Aralık 1989). "Görkəmli ərəbşünas". Azərbaycan müəllimi (qəzet).
- ^ Qasımoğlu, Nəriman (1 Şubat 2000). "Şəhid Ələsgər Məmmədov". Azatlık (gazete).
- ^ "Nürnberqin mütərcimi, ərəbşünaslığımızın atası Ələsgər Məmmədov". fraza.az (Azerice). 4 Kasım 2022. 2 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alesker Cafer oglu Memmedov veya Ali Asgar Cafer oglu Memmedov 10 Ekim 1919 Baku veya Kesle 29 Ocak 2000 Baku Azerbaycanli oryantalist bilim adami pedagojik bilimler doktoru profesor Azerbaycan da modern Arapca calismalarinin kurucusu Almanca ve Arap dili uzmani Nurnberg surecinde tercuman Alesker Memmedov Arap dilinin ogretim metodolojisine getirdigi yeniliklerle taninir Alesker MemmedovDogum10 Ekim 1919 Baku AzerbaycanOlum29 Ocak 2000 Baku AzerbaycanVatandaslikAzerbaycanEgitimAzerbaycan Devlet Pedagoji Universitesi Moskova Dogu Arastirmalari EnstitusuKariyeriDaliDogu arastirmacisiCalistigi kurumBaku Devlet Universitesi SSCB Disisleri Halk KomiserligiOnemli ogrencileriAida Imanquliyeva Govhar Bahceliyeva Vasim Mammadaliyev Malik Mahmudov Imamverdi Hamidov Neriman KasimogluImzaCocukluk ve egitim hayatiAlesker Memmedov 10 Ekim 1919 da Baku nun Kesle kasabasinda dogdu Anne ve babasini kucuk yasta kaybeden Memmedov amcasinin himayesinde buyumustur Alesker Memmedov yedi yillik liseden mezun olduktan sonra 1933 1937 de Neriman Nerimanov adina Baku Endustri Teknik Koleji nde 1937 1941 de Azerbaycan Devlet Pedagoji Enstitusu nun Almanca bolumunde okudu Ayni zamanda yeni kurulan Baku Yuksek Deniz Okulu nda Almanca ogretmenligi yapti Temmuz 1941 de Memmedov Azerbaycan Gurcistan ve Ermenistan dan temsilcilerle birlikte Dogu dillerini ogrenmek uzere Moskova ya gonderildi ve 1944 te Moskova Sarkiyat Enstitusu nun askeri bolumunden onur diplomasi ile mezun oldu FaaliyetleriNurnberg sureci Subat 1945 ten itibaren SSCB Disisleri Bakanligi nda bas referent olarak goreve baslayan Alesker Memmedov ayni yilin Aralik ayindan Subat 1946 ya kadar Nurnberg surecinde Almanca dil uzmani olarak tercuman olarak yer aldi Anvar Memmedov ile birlikte askeri mahkemeye katilan iki Azerbaycanlidan biriydi Alesker Memmedov bakanlikta gorev yaptigi 2 bucuk yil boyunca Alman Disisleri Bakanligi nin ele gecirilen diplomatik belgelerinin buyuk bir bolumunu 30 dan fazla belgeyi Almanca dan Rusca ya tercume etti 26 yasindaki Alesker Memmedov Nurnberg surecine katilmak icin Almanca dil sinavina girerken sinava giren Almanca uzmani Grabor Passak ondan memnun kaldi ve ve genc Alesker e mahkemede tercuman olarak katilmasini tavsiye etti Daha sonra Alesker Memmedov Nurnberg Mahkemesi ile ilgili yaptigi roportajlarda su anilardan bahsetmistir Durusmaya 24 buyuk askeri suclu katildi ancak kursude sadece 21 suclu oturdu Suclularlardan biri olan Gustav Krupp olumcul bir sekilde hastaydi Robert Ley kendini oldurmustu ve Martin Bormann ortadan kaybolmustu Salonda saniklarin oturdugu yer benim oturdugum yere cok yakindi Hermann Goring benden 2 3 adim otemde oturuyordu Sik sik cenesini onundeki kolcaga dayiyordu Rudolf Hess siniyordu Alfred Rosenberg tirnaklarini yiyordu Saniklardan Wilhelm Keitel her zaman bir seyler yazardi ve yazmadigi zamanlarda kalemin ucunu agzinda tutardi Julius Streicher neredeyse her zaman uyuklarken Karl Donitz Erich Raeder ve Jalmar Schacht cok ciddiydi Bilimsel pedagojik faaliyetleri Sevket hanim ile aile kurduktan sonra Memmedov Agustos 1947 de Baku Devlet Universitesi Sarkiyat Fakultesi nde ogretim ve bilimsel faaliyetlere basladi Universitede fakultenin dekanligina secilen bilim adami 1957 yilinda fakultenin Arapca bolumunu kurmus ve 29 yil bu bolumun baskanligini yapmistir 1947 1950 de universitede kidemli ogretim gorevlisi olarak calisti 1948 1950 de Arap dilinde yuksek lisans calismalarina girdi ve 1953 te filoloji ilimleri adayligi derecesini aldi 1954 yilinda docent 1967 yilinda profesor olan Alesker Memmedov 1992 yilinda Onurlu Bilim Insani unvanini aldi Arapca nin yani sira Rusca Almanca Fransizca Farsca ve Ingilizce bilen Alesker Memmedov 30 dan fazla Arapca ders kitabinin yazaridir Alasgar Mammadov un 573 sayfadan olusan ilk Arapca ders kitabi 1958 de Sovyetler Birligi nde buyuk bir tirajla 5000 adet yayinlandi ve sadece Azerbaycan da degil Tacikistan ve Ozbekistan da da kullanildi Rusca yazdigi Arabskij yazyk Arap dili ders kitabi sadece Azerbaycan da degil Dagistan Tataristan Ukrayna Orta Asya cumhuriyetleri ve diger eski Sovyet ulkelerinin dogu arastirma merkezlerinde de kullanilmaktadir Alesker Memmedov un hazirladigi kitaplar Sarkiyat Fakultesi nin Rus ve Azerbaycan bolumleri ile ilahiyat tarih ve filoloji fakulteleri ile Arapca agirlikli ortaokullardaki Arap dili ogrencilerine yonelikti 1972 yilinda siparise gore 22 ulkeye gonderilen birinci ve ikinci sinif Azerice bolumu icin Arap Dili kitabini yazdi 1994 yilinda Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaskanina bagli Yuksek Tasdik Komisyonu doktora tezi savunmadan Alesker Memmedov a Pedagojik Bilimler Doktoru derecesi verdi 20 yuzyilin 90 li yillarinda Alasgar Mammadov Baku Devlet Universitesi Sarkiyat Fakultesi nde Kuran Bilimleri konusunu uzerine ders veriyordu Arapca calismalarina katkilari Eylul 1958 de Alesker Memmedov un girisimiyle Azerbaycan Radyosu bunyesinde ilk kez Arapca bir haber odasi kuruldu ve o onun ilk editoru oldu 1969 dan beri SSCB Semitologlar Koleji nin de uyesiydi Vasim Mammadaliyev Aida Imanguliyeva Govher Bahceliyeva Malik Mahmudov ve Imamverdi Hamidov gibi Azerbaycan in unlu Arapca alimleri Mammadov un ogrencisi olarak kabul edilir Alesker Memmedov u Azerbaycan Arapca calismalari biliminin patrigi olarak nitelendiren Arap bilim adami Nariman Gasimoglu sunu yazmistir Arapca yi Turkiye de 10 15 yilda mukemmel bir sekilde ogrenmek mumkunse Baku de Alesker hocanin tarziyla mukemmel bir sekilde ogrenmek 4 5 yili bulabilir Alasgar Mammadov ekolunun temsilcileri basta Irak Suriye Sudan Urdun Kuveyt Yemen Aden Misir Libya Tunus ve Cezayir olmak uzere Arap ulkelerinde tercuman ve diplomat olarak calistilar Mart 1963 te Alesker Memmedov Sovyet egitim iscilerinden olusan bir heyetin baskani olarak Misir a gonderildi 1973 yilinda Azerbaycan Komunist Partisi Merkez Komitesi temsilcileriyle birlikte Baku ve Basra sehirleri arasinda kardeslik anlasmasi yapmak uzere Irak i ziyaret etti Irak resmi temsilcileri Azerbaycan Arap dedikleri Alesker Memmedov u Kerbela ya goturerek altin suyuna boyanmis Kuran i Kerim kitabini hediye ettiler Misir Irak ve Urdun deki bir dizi gazete ve dergi bilim adaminin faaliyetleri hakkinda kapsamli materyaller yayinladi OlumuAlesker Memmedov 29 Ocak 2000 de oldu Olumune kadar M A Mirkasimov un adini tasiyan Cumhuriyet Klinik Hastanesinde tedavi gordu HatirasiAzerbaycan Devlet Televizyon ve Radyo Yayin Sirketi Aztelefilm Yaratici Birligi Alesker Memmedov un hayatini anlatan Rafiga Mesud un senaryosuna dayanan Hayatin Izleri adli uzun metrajli bir film yapti Kaynakca Lale Musaqizi 3 Haziran 2014 kaspi az Azerice 21 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Ocak 2023 a b c d e f Ezizov Elxan 17 Aralik 2019 525 ci qezet 21 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Smyth Gareth 18 Mart 2018 Ingilizce 3 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Azerice Azerbaycan Devlet Haber Ajansi 18 Aralik 2019 21 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d e f g Babasova Solmaz 17 Nisan 2019 525 ci qezet 19 Archived from the original on 28 Ocak 2023 Erisim tarihi 28 Ocak 2023 KB1 bakim Uygun olmayan url link a b c Erebsunas alim Rizvan Cumsudoglunun Elesger Memmedovla musahibesi Azerbaycan gazetesi 4 Mayis 1990 Nurnberq prosesinin tercumecilerinden biri musteqil Azerbaycan Respublikasinin vetendasidir Elesger Memmedovla musahibe 525 ci qezet 30 Kasim 1995 a b c d e Azerbaycan Ilahiyat Enstitusu 2019 Memmedov Ceyhun Ed Azerbaycanda ereb dilinin tedrisi sahesinde movcud veziyyet ve perspektivler movzusunda konfransin materiallari PDF Baki Mutercim Tercume ve Nesriyyat Poliqrafiya Merkezi s 180 ISBN 978 9952 28 460 7 21 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan PDF a b c Gorkemli serqsunas alim Eli Esger Memmedovun xatiresine Baki Universitetinin Xeberleri Humanitar elmler seriyasi 2 2002 Sahsevenli Zulfuqar 10 Ekim 2000 Boyuk alim benzersiz ziyali Gunay qezeti Azerice Azerbaycan Devlet Haber Ajansi 22 Aralik 2014 6 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Memmedeliyev Vasim Ezizov Elxan 8 Aralik 1989 Gorkemli erebsunas Azerbaycan muellimi qezet Qasimoglu Neriman 1 Subat 2000 Sehid Elesger Memmedov Azatlik gazete Nurnberqin mutercimi erebsunasligimizin atasi Elesger Memmedov fraza az Azerice 4 Kasim 2022 2 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2023