Pyotr Aleksandroviç Çihaçov(Pierre de Tchihatchef) (16 Ağustos 1812 – 13 Ekim 1890) Altay dağları, Avrupa ve Orta Doğu'da doğa bilimi çalışmaları yapmış Rus doğa tarihçisi, coğrafyacı ve yerbilimci.
İlk yılları
Çihaçov soylu bir ailenin çocuğu olarak St. Petersburg yakınlarındaki Gaçina malikânesinde 1812(1808) yılında doğdu. Eğitim hayatında ilk olarak Rus Çarlığı'nda devlet adamı yetiştiren Çarskoye Sele okulunun eğitimcileri tarafından evinde yetiştirildi. İlk ve orta öğrenimini memleketinde tamamlayan Çihaçov politika bilimi diploması almış ve diplomat olarak mezun olmuştur. 1835'ten itibaren yurt dışına görevlendirmeyle giden Çihaçov bu göevi sırasında Avrupa'da jeoloji eğitimi almıştır. Çihaçov Freiburg, Münih, Berlin ve Paris'te jeoloji eğitimi görmüş ve dönemin en büyük jeologu Elie de Beaumont'dan ders almıştır. 1841'de de ilk jeolojik etüdlerini Güney İtalya'da Gargano dağı'nda ve Nice kenti civarında yapmıştır.
Olgunluk Çağı
Çihaçov'un ilk büyük araştırma gezisi 1842'de kuzeydoğuya Sibirya'ya doğru olmuştur ve Altay dağlarının jeolojisi üzerine çalışmıştır. Altay dağlarının modern anlamda ilk ayrıntılı çalışması olarak literatüre geçen bu gezi önceki çalışmaların ötesinde oldukça önemli sonuçlar üretmiştir. Altayların Paleozoyik'ten genç kaya formasyonlarını bulundurmadığını, Paleozoyik sonrası jeolojik açıdan aktif bir hale geldiğini ve bu bölgede bulunan fosil topluluklarının Avrupa ve Amerika'da bulunan fosil topluluklarına uymadığını belirlemiştir. 1845'te Paris'te bu bilimsel yapıtını yayımlamıştır. Çihaçov, Altaylarda çalıştıktan sonra İtalya'da Calabres bölgesinde jeolojik araştırmalar yapmıştır. Çihaçov'un bu çalışmaları Avrupa'da ciddi şekilde ilgiyle karşılanmış ve ünlü jeolog Elie de Beaumont'un "Yabancı Bilginlerden Seçmeler" adlı yapıtında Çihaçov'un çalışmaları da yer almıştır. 1845 yılında İstanbul'a Türk dilini incelemek amacıyla diplomatik görevle atanan Çihaçov, uzun sürecek Yakın Doğu araştırmalarına başlayacaktı. Kısa süre sonra görevi bırakan Çihaçov bir gezgin olarak Osmanlı ülkesinde uzun soluklu araştırma gezilerine çıkmıştır. Akdeniz kıyılarından Fırat kıyılarına, Doğu Karadeniz'den Musul'a ve Suriye'den Mısır'a dek uzanan ve binlerce kilometre karelik bir alan kaplayan 6 saha çalışmasını 11 yılda tamamlamıştır. Yaya olarak gerçekleştirdiği 11 yıllık bu saha çalışma dönemini laboratuvar ve büro çalışmaları izlemiştir. Nihayet ilk olarak 1853'te anıtsal yapıtı olan Asie Mineure; description physique, statistique et archéologique de cette contrée'yi 4 cilt ve 3 atlas olmak üzere bastırdı. İklim bilimsel, coğrafi, jeolojik ve botanik incelemeleri kapsayan bu geziler ve çalışmaların en önemli yanı Anadolu'nun modern anlamda bilimsel olarak ilk kez ele alınmış olmasıdır.
Çihaçov'un bir diğer önemli yapıtı, Osmanlı başkenti İstanbul'un genel bir jeolojik ve coğrafi incelemesi olan Le Bosphore et Constantinople adlı çalışmadır. Bu yapıt İstanbul'un konu edildiği ilk bilimsel çalışmadır ve İstanbul'un jeolojisi, coğrafyası ve iklimi çeşitli gözlemler ve ölçümlerle incelenmiştir. Çihaçov özellikle Boğaziçi'nin kuzeybatısında o dönem Devoniyen yaşlı olduğu düşünülen kayaçların varlığını belgeleyip yine Boğaz'ın kuzeyinde Kretase yaşlı geniş volkanik arazileri de gözlemlemiştir. İklimsel olarak İstanbul'un kendisiyle aynı enlemde bulunan kentlere göre minimum sıcaklıklar konusunda daha soğuk olduğunu belirlemiştir. Ayrıca Strabo'dan beri benimsenen Anadolu'nun doğu-batı orografik çatı modelini reddederek bu bölgedeki dağ oluşumlarını kuzeybatı ve kuzeydoğu yönlü geçişler üzerinden kurmuş ve Anadolu'nun genç oluşumunu yansıtan genç yaşlı kayaçlarda da bunu destekleyen veriler bulmuştur. Çihaçov'un 1864 tarihli yapıtı Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları'ndan İstanbul ve Boğaziçi adıyla 2019 yılında çıkmıştır.
Doğa bilimleri alanındaki katkılarının yanı sıra Kırım savaşı öncesi özellikle Orta Anadolu'daki Rum ve Ermeni tebaanın sosyal ve dini yaşamına yönelik günlüğüne kaydettiği pek çok ayrıntı dikkati çeker. Rotasındaki antik kentlere de özel ilgi göstermiştir.
Son yılları
1870 yılından itibaren Pierre de Tchihatchef (Çihaçov) bilimsel gezilerini daha az yorularak ve eşiyle beraber yapmaya başlamıştır. Bu gezilerini Mağripler üzerinde yapan Çihaçov, Avrupa'ya döndüğünde bu gezilerinden çıkan sonuçları yayımladı. Ayrıca l'Asie Mineure adlı çalışmasındaki notları, verileri ve gözlemleri tekrar gözden geçirerek bu kez de Almanca Kleinasien adıyla 1887'de yayımlamıştır. Bu tarihten 3 yıl sonra 13 Ekim 1890'da Floransa'da hayata gözlerini yummuştur. Çalışma hayatı boyunca pek çok kez Fransa Bilimler Akademisi ve Fransa Jeoloji Kurumu dergilerinde yazılar yazan Çihaçov ölümünden önce Fransa Bilimler Akademisi'ne 100 bin Frank bağışlanmasını vasiyet etmiş ve bu vasiyeti bizzat kendi el yazısıyla noter huzurunda kaleme almıştır.
Yapıtları
- Voyage scientifique dans l'Altaï oriental et les parties adjacentes de la frontière de Chine (atlas ile, 1845)
- Asie Mineure; description physique, statistique et archéologique de cette contrée (4 cilt 3 atlas, 1853-69)
- Le Bosphore et Constantinople (1864, yeniden baskı 1877)
- Considérations géologiques sur les îles Océaniques (1878)
- Espagne, Algérie et Tunisie (1880)
Kaynakça
- ^ a b Butzer, Paul L.; Jongmans, François. . www.persee.fr/. 30 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Arslan, Melikşah. "Rus Seyyah Pyotr Aleksandroviç Çihaçov (1808-1890) ve Kırım Savaşı Arifesinde Anadolu'nun Panoraması". www.dergipark.org. Selçuk Üni. 27 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2022.
- ^ a b c Erguvanlı, Kemal. "Türkiye'de Jeoloji Araştırmalarında, Jeoloji öğretiminde öncüler" (PDF). www.jmo.org. İTÜ. 10 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Ağustos 2021.
- ^ a b c Tchihatchef, Pierre de (2019). İstanbul ve Boğaziçi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. ss. VI-XIX. ISBN .
- ^ a b Editors, Editors. "TCHIHATCHEFF, PIERRE ALEXANDROWITSCH DE". en.wikisource.org/. wikisource. 10 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pyotr Aleksandrovic Cihacov Pierre de Tchihatchef 16 Agustos 1812 13 Ekim 1890 Altay daglari Avrupa ve Orta Dogu da doga bilimi calismalari yapmis Rus doga tarihcisi cografyaci ve yerbilimci Ilk yillariCihacov soylu bir ailenin cocugu olarak St Petersburg yakinlarindaki Gacina malikanesinde 1812 1808 yilinda dogdu Egitim hayatinda ilk olarak Rus Carligi nda devlet adami yetistiren Carskoye Sele okulunun egitimcileri tarafindan evinde yetistirildi Ilk ve orta ogrenimini memleketinde tamamlayan Cihacov politika bilimi diplomasi almis ve diplomat olarak mezun olmustur 1835 ten itibaren yurt disina gorevlendirmeyle giden Cihacov bu goevi sirasinda Avrupa da jeoloji egitimi almistir Cihacov Freiburg Munih Berlin ve Paris te jeoloji egitimi gormus ve donemin en buyuk jeologu Elie de Beaumont dan ders almistir 1841 de de ilk jeolojik etudlerini Guney Italya da Gargano dagi nda ve Nice kenti civarinda yapmistir Amassera dan Amasra bir gorunusOlgunluk CagiCihacov un ilk buyuk arastirma gezisi 1842 de kuzeydoguya Sibirya ya dogru olmustur ve Altay daglarinin jeolojisi uzerine calismistir Altay daglarinin modern anlamda ilk ayrintili calismasi olarak literature gecen bu gezi onceki calismalarin otesinde oldukca onemli sonuclar uretmistir Altaylarin Paleozoyik ten genc kaya formasyonlarini bulundurmadigini Paleozoyik sonrasi jeolojik acidan aktif bir hale geldigini ve bu bolgede bulunan fosil topluluklarinin Avrupa ve Amerika da bulunan fosil topluluklarina uymadigini belirlemistir 1845 te Paris te bu bilimsel yapitini yayimlamistir Cihacov Altaylarda calistiktan sonra Italya da Calabres bolgesinde jeolojik arastirmalar yapmistir Cihacov un bu calismalari Avrupa da ciddi sekilde ilgiyle karsilanmis ve unlu jeolog Elie de Beaumont un Yabanci Bilginlerden Secmeler adli yapitinda Cihacov un calismalari da yer almistir 1845 yilinda Istanbul a Turk dilini incelemek amaciyla diplomatik gorevle atanan Cihacov uzun surecek Yakin Dogu arastirmalarina baslayacakti Kisa sure sonra gorevi birakan Cihacov bir gezgin olarak Osmanli ulkesinde uzun soluklu arastirma gezilerine cikmistir Akdeniz kiyilarindan Firat kiyilarina Dogu Karadeniz den Musul a ve Suriye den Misir a dek uzanan ve binlerce kilometre karelik bir alan kaplayan 6 saha calismasini 11 yilda tamamlamistir Yaya olarak gerceklestirdigi 11 yillik bu saha calisma donemini laboratuvar ve buro calismalari izlemistir Nihayet ilk olarak 1853 te anitsal yapiti olan Asie Mineure description physique statistique et archeologique de cette contree yi 4 cilt ve 3 atlas olmak uzere bastirdi Iklim bilimsel cografi jeolojik ve botanik incelemeleri kapsayan bu geziler ve calismalarin en onemli yani Anadolu nun modern anlamda bilimsel olarak ilk kez ele alinmis olmasidir Cihacov un bir diger onemli yapiti Osmanli baskenti Istanbul un genel bir jeolojik ve cografi incelemesi olan Le Bosphore et Constantinople adli calismadir Bu yapit Istanbul un konu edildigi ilk bilimsel calismadir ve Istanbul un jeolojisi cografyasi ve iklimi cesitli gozlemler ve olcumlerle incelenmistir Cihacov ozellikle Bogazici nin kuzeybatisinda o donem Devoniyen yasli oldugu dusunulen kayaclarin varligini belgeleyip yine Bogaz in kuzeyinde Kretase yasli genis volkanik arazileri de gozlemlemistir Iklimsel olarak Istanbul un kendisiyle ayni enlemde bulunan kentlere gore minimum sicakliklar konusunda daha soguk oldugunu belirlemistir Ayrica Strabo dan beri benimsenen Anadolu nun dogu bati orografik cati modelini reddederek bu bolgedeki dag olusumlarini kuzeybati ve kuzeydogu yonlu gecisler uzerinden kurmus ve Anadolu nun genc olusumunu yansitan genc yasli kayaclarda da bunu destekleyen veriler bulmustur Cihacov un 1864 tarihli yapiti Turkiye Is Bankasi Kultur Yayinlari ndan Istanbul ve Bogazici adiyla 2019 yilinda cikmistir Cihacov un resmi Karl Bryullov 1835 Doga bilimleri alanindaki katkilarinin yani sira Kirim savasi oncesi ozellikle Orta Anadolu daki Rum ve Ermeni tebaanin sosyal ve dini yasamina yonelik gunlugune kaydettigi pek cok ayrinti dikkati ceker Rotasindaki antik kentlere de ozel ilgi gostermistir Son yillari1870 yilindan itibaren Pierre de Tchihatchef Cihacov bilimsel gezilerini daha az yorularak ve esiyle beraber yapmaya baslamistir Bu gezilerini Magripler uzerinde yapan Cihacov Avrupa ya dondugunde bu gezilerinden cikan sonuclari yayimladi Ayrica l Asie Mineure adli calismasindaki notlari verileri ve gozlemleri tekrar gozden gecirerek bu kez de Almanca Kleinasien adiyla 1887 de yayimlamistir Bu tarihten 3 yil sonra 13 Ekim 1890 da Floransa da hayata gozlerini yummustur Calisma hayati boyunca pek cok kez Fransa Bilimler Akademisi ve Fransa Jeoloji Kurumu dergilerinde yazilar yazan Cihacov olumunden once Fransa Bilimler Akademisi ne 100 bin Frank bagislanmasini vasiyet etmis ve bu vasiyeti bizzat kendi el yazisiyla noter huzurunda kaleme almistir YapitlariVoyage scientifique dans l Altai oriental et les parties adjacentes de la frontiere de Chine atlas ile 1845 Asie Mineure description physique statistique et archeologique de cette contree 4 cilt 3 atlas 1853 69 Le Bosphore et Constantinople 1864 yeniden baski 1877 Considerations geologiques sur les iles Oceaniques 1878 Espagne Algerie et Tunisie 1880 Kaynakca a b Butzer Paul L Jongmans Francois www persee fr 30 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Arslan Meliksah Rus Seyyah Pyotr Aleksandrovic Cihacov 1808 1890 ve Kirim Savasi Arifesinde Anadolu nun Panoramasi www dergipark org Selcuk Uni 27 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Eylul 2022 a b c Erguvanli Kemal Turkiye de Jeoloji Arastirmalarinda Jeoloji ogretiminde onculer PDF www jmo org ITU 10 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Agustos 2021 a b c Tchihatchef Pierre de 2019 Istanbul ve Bogazici Istanbul Turkiye Is Bankasi Kultur Yayinlari ss VI XIX ISBN 978 605 295 779 0 a b Editors Editors TCHIHATCHEFF PIERRE ALEXANDROWITSCH DE en wikisource org wikisource 10 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi