Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Modernizm veya çağdaşlık, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında Batı toplumunda sanayileşme, kentleşme ve teknolojik ilerlemenin getirdiği hızlı değişimlere bir yanıt olarak ortaya çıkan kültürel ve sanatsal bir harekettir. Hareket, yenilik arzusu ve geleneksel sanat, edebiyat ve felsefe biçimlerinin reddedilmesiyle karakterize edilir.
Modernist sanatçılar, gelişen endüstriyel dünyayı yansıtan yeni ifade biçimleri yaratmaya çalıştılar. Gerçekçiliği reddettiler ve deneyselliği, öz farkındalığı ve yaratıcı süreci benimsediler. Akımın anahtar kavramlarından biri, şair Ezra Pound tarafından ortaya atılan "yeniyi yapma" fikriydi.
Modernist yenilikler arasında soyut sanat, bilinç akışı romanları, montaj sineması, atonal ve on iki tonlu müzik, bölünmüş resimler ve modern mimari yer alıyordu. Hareket aynı zamanda geçmişin unsurlarını genellikle tekrarlama, sentezleme, yeniden yazma, özetleme, revizyon ve parodi yoluyla bir araya getirdi.
Modernizm, Aydınlanma düşüncesinin ve dini kesinliğin reddedilmesiyle karakterize edildi. Bunun yerine, modernistler sanatsal ve sosyal geleneklerin öz farkındalığını benimsemiş, bu da genellikle sanat eserlerinin yaratılmasında kullanılan biçim ve tekniklerin test edilmesine yol açmıştır.
Bazı akademisyenler modernizmin 21. yüzyıla kadar devam ettiğine inanırken, diğerleri bunun veya dönüştüğünü düşünmektedir. Postmodernizm, modernizmden bir kopuş olarak ortaya çıkmış, onun temel varsayımlarını reddederek kültürel çeşitliliğin ve öznel deneyimin önemini vurgulamıştır.
Modernizmin 19. yüzyılın ortalarında Fransa'da ortaya çıktığı ve hareketin kabaca 1884-1914 yıllarını kapsadığı kabul edilir. Temel fikir, geleneksel sanatların, edebiyatın, sosyal organizasyonların ve günlük yaşamın zamanını doldurduğu ve yeni bir kültürle değiştirilmesi gerektiğiydi. Modernizm, ticaretten felsefeye kadar her şeyin sorgulanması gerektiğini, böylece kültür unsurlarının daha yeni ve daha iyi olanlarla değiştirilebileceğini savunuyordu. Modernizme göre, 20. yüzyılın değişimleri ve yenilikleri kalıcıydı ve tam da yeni oldukları için "iyi" ve "güzeldi" ve toplumun dünya görüşünü buna göre uyarlaması gerekiyordu.
Modernizm, yeni bir çağa daha uygun biçimler yaratmak amacıyla yerleşik geleneklerin kırılmasını tanımlamak için stilistik bir terim olarak kullanılmıştır. Bazıları modernizm ve postmodernizmi 20. yüzyıldaki iki hareket olarak görürken, diğerleri bunları tek bir hareketin parçası olarak görmektedir.
Tanım
Modernizm, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkan kültürel, sosyal veya siyasi bir hareketi tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Bazı yorumcular bu akımı öz-bilinç ve öz-referans ile karakterize edilen bir düşünce tarzı olarak tanımlarken, diğerleri insan yaratıcılığını, bilim ve teknolojinin dünyamızı şekillendirme gücünü yücelten sosyal açıdan ilerici bir akım olarak görmektedir.
Kültür tarihçisi 'e göre modernizm, giderek parçalanan ve sekülerleşen bir dünyaya düzen ve amaç duygusunu yeniden kazandırma arzusundan kaynaklanıyordu. Modernistler sanat, mimari, felsefe ve siyasette yeni ve yenilikçi yaklaşımları benimseyerek mümkün olanın sınırlarını zorlamaya ve daha ütopik bir gelecek yaratmaya çalıştılar.
Modernizm, çok çeşitli sanatsal, felsefi ve siyasi fikirleri kapsayan geniş bir hareketti. Modernizmin en önemli akımları arasında Ekspresyonizm, Fütürizm, vitalizm, Teozofi, psikanaliz, nüdizm, öjenik, ütopik şehir planlaması ve mimari, modern dans, Bolşevizm ve organik milliyetçilik sayılabilir.
Farklı kökenlerine rağmen, bu hareketlerin hepsi ortak bir hedefi paylaşıyordu: bireysel ölümlülüğün sınırlamalarını aşan ve insanların tarihin kurbanları olmak yerine yaratıcıları olmalarını sağlayan "kişiler üstü bir gerçeklik deneyimine" erişmek. Bu şekilde modernizm, modern toplumun algılanan çöküşüne ve parçalanmasına bir yanıt ve yeni, daha anlamlı bir gelecek yaratma teklifi olarak görülebilir.
Kökeni
Modernizm, 19. yüzyıl sanat ve edebiyat hareketidir. Bazı eleştirmenlere göre, modernizm, Romantizm'in Sanayi Devrimi ve burjuva değerlerine karşı ayaklanmasından gelişmiştir. Modernist sanatçılar, gerçekçiliği reddetmişlerdir. Sanayi Devrimi, demiryolları ve elektrik tellerinin geliştirilmesi gibi teknolojik yeniliklerin yanı sıra, İngiltere'de 1851 yılındaki Büyük Sergi için yapılan Kristal Saray gibi yapısal gelişmeler de modernizme katkıda bulunmuştur. Bazı filozoflar da modernizm fikrine katkı sağlamıştır. 19. yüzyılın ortalarındaki Charles Darwin'in doğal seçilim teorisi, insanın benzersizliği fikrini sorgulamıştır. Ayrıca, Karl Marx'ın kapitalizm sistemine yönelik eleştirileri, modernist düşünceye yön veren düşünceler arasındadır. Modernizmin başlangıç tarihi konusunda farklı görüşler vardır. Bazı tarihçiler, modernizmin 1870'lerde başladığını, bazıları ise 1880'lerde başladığını öne sürerler.
Modernizm ve Postmodernizm arasındaki farklar
Modernizm ve Postmodernizm iki farklı düşünce ekolüdür. Modernizm geleneksel formlardan ve geleneklerden radikal bir kopuşla karakterize edilirken, postmodernizm bireysel deneyimin önemini vurgulayan ve nesnel hakikat fikrini reddeden modernizme bir tepkidir. Edebiyatta, modernist yazarlar kasıtlı olarak geleneksel biçimlerden koparken, postmodernist yazarlar geleneksel edebi gelenekleri yıkmak için genellikle parodi ve ironi kullanırlar. Sanatta, modernistler orijinal eserleri otantik olarak kabul ederken, postmodernistler görüşlerini hiper-gerçekliğe dayandırır ve kitle iletişim araçlarıyla yayılan şeylerden oldukça etkilenirler. Modernizm 1800'lerin sonu ve 1900'lerin başında gerçekleşirken, postmodernizm İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra ortaya çıkmıştır.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Temmuz 2023.
- ^ Morris Dickstein, "An Outsider to His Own Life", Books, The New York Times, August 3, 1997; Anthony Mellors, Late modernist poetics: From Pound to Prynne.
- ^ . Victoria and Albert Museum (İngilizce). 8 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2023.
- ^ Tate. . Tate (İngilizce). 10 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2023.
- ^ . www.mdc.edu. 13 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2023.
- ^ . English Literature & Criticism (İngilizce). 10 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2023.
- ^ mlblevins (8 Ağustos 2008). . Art Hearty (İngilizce). 15 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2023.
 | Mimarlık ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Sanat ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Edebiyat ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Felsefe ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Modernizm veya cagdaslik 19 yuzyilin sonlarinda ve 20 yuzyilin baslarinda Bati toplumunda sanayilesme kentlesme ve teknolojik ilerlemenin getirdigi hizli degisimlere bir yanit olarak ortaya cikan kulturel ve sanatsal bir harekettir Hareket yenilik arzusu ve geleneksel sanat edebiyat ve felsefe bicimlerinin reddedilmesiyle karakterize edilir Modern mimari orneklerinden IBM Plaza Chicago Ludwig Mies van der Rohe Modernist sanatcilar gelisen endustriyel dunyayi yansitan yeni ifade bicimleri yaratmaya calistilar Gercekciligi reddettiler ve deneyselligi oz farkindaligi ve yaratici sureci benimsediler Akimin anahtar kavramlarindan biri sair Ezra Pound tarafindan ortaya atilan yeniyi yapma fikriydi Modernist yenilikler arasinda soyut sanat bilinc akisi romanlari montaj sinemasi atonal ve on iki tonlu muzik bolunmus resimler ve modern mimari yer aliyordu Hareket ayni zamanda gecmisin unsurlarini genellikle tekrarlama sentezleme yeniden yazma ozetleme revizyon ve parodi yoluyla bir araya getirdi Modernizm Aydinlanma dusuncesinin ve dini kesinligin reddedilmesiyle karakterize edildi Bunun yerine modernistler sanatsal ve sosyal geleneklerin oz farkindaligini benimsemis bu da genellikle sanat eserlerinin yaratilmasinda kullanilan bicim ve tekniklerin test edilmesine yol acmistir Bazi akademisyenler modernizmin 21 yuzyila kadar devam ettigine inanirken digerleri bunun veya donustugunu dusunmektedir Postmodernizm modernizmden bir kopus olarak ortaya cikmis onun temel varsayimlarini reddederek kulturel cesitliligin ve oznel deneyimin onemini vurgulamistir Modernizmin 19 yuzyilin ortalarinda Fransa da ortaya ciktigi ve hareketin kabaca 1884 1914 yillarini kapsadigi kabul edilir Temel fikir geleneksel sanatlarin edebiyatin sosyal organizasyonlarin ve gunluk yasamin zamanini doldurdugu ve yeni bir kulturle degistirilmesi gerektigiydi Modernizm ticaretten felsefeye kadar her seyin sorgulanmasi gerektigini boylece kultur unsurlarinin daha yeni ve daha iyi olanlarla degistirilebilecegini savunuyordu Modernizme gore 20 yuzyilin degisimleri ve yenilikleri kaliciydi ve tam da yeni olduklari icin iyi ve guzeldi ve toplumun dunya gorusunu buna gore uyarlamasi gerekiyordu Modernizm yeni bir caga daha uygun bicimler yaratmak amaciyla yerlesik geleneklerin kirilmasini tanimlamak icin stilistik bir terim olarak kullanilmistir Bazilari modernizm ve postmodernizmi 20 yuzyildaki iki hareket olarak gorurken digerleri bunlari tek bir hareketin parcasi olarak gormektedir TanimModernizm 19 yuzyilin sonlarinda ve 20 yuzyilin baslarinda ortaya cikan kulturel sosyal veya siyasi bir hareketi tanimlamak icin kullanilan bir terimdir Bazi yorumcular bu akimi oz bilinc ve oz referans ile karakterize edilen bir dusunce tarzi olarak tanimlarken digerleri insan yaraticiligini bilim ve teknolojinin dunyamizi sekillendirme gucunu yucelten sosyal acidan ilerici bir akim olarak gormektedir Kultur tarihcisi e gore modernizm giderek parcalanan ve sekulerlesen bir dunyaya duzen ve amac duygusunu yeniden kazandirma arzusundan kaynaklaniyordu Modernistler sanat mimari felsefe ve siyasette yeni ve yenilikci yaklasimlari benimseyerek mumkun olanin sinirlarini zorlamaya ve daha utopik bir gelecek yaratmaya calistilar Modernizm cok cesitli sanatsal felsefi ve siyasi fikirleri kapsayan genis bir hareketti Modernizmin en onemli akimlari arasinda Ekspresyonizm Futurizm vitalizm Teozofi psikanaliz nudizm ojenik utopik sehir planlamasi ve mimari modern dans Bolsevizm ve organik milliyetcilik sayilabilir Farkli kokenlerine ragmen bu hareketlerin hepsi ortak bir hedefi paylasiyordu bireysel olumlulugun sinirlamalarini asan ve insanlarin tarihin kurbanlari olmak yerine yaraticilari olmalarini saglayan kisiler ustu bir gerceklik deneyimine erismek Bu sekilde modernizm modern toplumun algilanan cokusune ve parcalanmasina bir yanit ve yeni daha anlamli bir gelecek yaratma teklifi olarak gorulebilir KokeniModernizm 19 yuzyil sanat ve edebiyat hareketidir Bazi elestirmenlere gore modernizm Romantizm in Sanayi Devrimi ve burjuva degerlerine karsi ayaklanmasindan gelismistir Modernist sanatcilar gercekciligi reddetmislerdir Sanayi Devrimi demiryollari ve elektrik tellerinin gelistirilmesi gibi teknolojik yeniliklerin yani sira Ingiltere de 1851 yilindaki Buyuk Sergi icin yapilan Kristal Saray gibi yapisal gelismeler de modernizme katkida bulunmustur Bazi filozoflar da modernizm fikrine katki saglamistir 19 yuzyilin ortalarindaki Charles Darwin in dogal secilim teorisi insanin benzersizligi fikrini sorgulamistir Ayrica Karl Marx in kapitalizm sistemine yonelik elestirileri modernist dusunceye yon veren dusunceler arasindadir Modernizmin baslangic tarihi konusunda farkli gorusler vardir Bazi tarihciler modernizmin 1870 lerde basladigini bazilari ise 1880 lerde basladigini one surerler Modernizm ve Postmodernizm arasindaki farklarModernizm ve Postmodernizm iki farkli dusunce ekoludur Modernizm geleneksel formlardan ve geleneklerden radikal bir kopusla karakterize edilirken postmodernizm bireysel deneyimin onemini vurgulayan ve nesnel hakikat fikrini reddeden modernizme bir tepkidir Edebiyatta modernist yazarlar kasitli olarak geleneksel bicimlerden koparken postmodernist yazarlar geleneksel edebi gelenekleri yikmak icin genellikle parodi ve ironi kullanirlar Sanatta modernistler orijinal eserleri otantik olarak kabul ederken postmodernistler goruslerini hiper gerceklige dayandirir ve kitle iletisim araclariyla yayilan seylerden oldukca etkilenirler Modernizm 1800 lerin sonu ve 1900 lerin basinda gerceklesirken postmodernizm Ikinci Dunya Savasi ndan sonra ortaya cikmistir Kaynakca Arsivlenmis kopya 29 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Temmuz 2023 Morris Dickstein An Outsider to His Own Life Books The New York Times August 3 1997 Anthony Mellors Late modernist poetics From Pound to Prynne Victoria and Albert Museum Ingilizce 8 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Mart 2023 Tate Tate Ingilizce 10 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Mart 2023 www mdc edu 13 Eylul 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Mart 2023 English Literature amp Criticism Ingilizce 10 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Mart 2023 mlblevins 8 Agustos 2008 Art Hearty Ingilizce 15 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Mart 2023 Mimarlik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Sanat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Edebiyat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Felsefe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz