DHCP (İngilizce Dynamic Host Configuration Protocol), (Türkçe Dinamik Ana Bilgisayar Yapılandırma Protokolü) ağda bulunan her bir bilgisayarın IP adresi, alt ağ maskesi, varsayılan ağ geçidi ve DNS sunucuları gibi ağ bağlantısı ayarlarının otomatik olarak atamasını sağlar. Bu sayede ağ yöneticileri, ağdaki her bir bilgisayarın IP adresi ve diğer ağ bağlantısı ayarlarını elle girerek zaman kaybetmek yerine, DHCP sunucusu üzerinden bu bilgileri otomatik olarak atayarak daha verimli ve güvenilir bir ağ yönetimi yapabilirler. Bu sayede sistem yönetim işlemi de kolaylaşmış olur. Ayrıca UDP,TCP'ye dayalı herhangi bir iletişim protokolünün ve DNS, NTP gibi ağ hizmetlerinin kullanımına olanak sağlar.[1]
DHCP' nin Tarihçesi
Dinamik Ana Bilgisayar Yapılandırma Protokolü (DHCP) ilk olarak Ekim 1993'te RFC 1531'de bir ağ istemcisi tarafından bir bilgisayardan IP adresi almak için kullanılan bir ağ protokolü olan Önyükleme Protokolünün (BOOTP) bir uzantısı olarak standart izleme protokolü olarak tanımlandı. yapılandırma sunucusu. BOOTP'yi genişletme motivasyonu, BOOTP'nin her istemci için yapılandırma bilgisi eklemek için manuel müdahale gerektirmesi ve kullanılan IP adreslerini geri almak için bir mekanizma sağlamamasıydı. Birçoğu, popülerlik kazandıkça protokolü açıklığa kavuşturmak için çalıştı ve 1997'de RFC 2131 piyasaya sürüldü ve IPv4 ağları için standart olmaya devam ediyor. IPv6 protokolünü desteklemek için DHCPv6 tanıtıldı ve RFC 3315'te belgelendi.[2]
Dört yıl sonra, RFC 3396, RFC 4361, RFC 5494 ve RFC 6842'deki güncellemelerle 2021'den itibaren IPv4 ağları için standardın çekirdeği olmaya devam eden RFC 2131 tarafından DHCPINFORM mesaj türü [3] ve diğer küçük değişiklikler eklendi .[4]
Bugün, neredeyse tüm modern bilgisayar ağları DHCP'yi kullanmaktadır. DHCP'nin geliştirilmesi, ağ yönetimini daha kolay ve daha verimli hale getirmiş ve büyük ölçüde ağ hizmetleri için ayrılan zamandan tasarruf sağlamıştır.
DHCP'nin BOOTP veya RARP’tan farkı
DHCP, BOOTP ve RARP’ye benzer, ancak bu eski protokollere göre bazı önemli geliştirmeler sunar.
Hem BOOTP hem de RARP, bir ağdaki aygıtlara IP adresleri gibi ağ yapılandırma bilgileri sağlamak için tasarlanmıştır. Ancak, büyük ağlarda yönetilmelerini zorlaştıran MAC adreslerinin IP adreslerine statik eşlenmesi ihtiyacı gibi bazı sınırlamaları vardı.
DHCP, bu sınırlamaları gidermek ve ağ yapılandırma bilgilerini yönetmek için daha esnek ve ölçeklenebilir bir çözüm sağlamak üzere tasarlanmıştır. IP adreslerinin dinamik olarak atanmasına ve yeniden kullanılmasına izin veren DHCP kiralama kavramını tanıttı ve varsayılan ağ geçidi ve DNS sunucusu gibi ek ağ yapılandırma seçenekleri için destek ekledi.
Genel olarak DHCP, ağ yapılandırma bilgilerini yönetmek için daha fazla esneklik ve ölçeklenebilirlik sunan BOOTP ve RARP’nin güncellenmiş ve geliştirilmiş bir sürümüdür diyebiliriz.
DHCP'nin Kullanım Amaçları
DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol), bir ağ içerisinde IP adreslerinin dağıtım için hızlı, otomatik ve merkezi yönetim imkanı sunan bir protokoldür. DHCP ayrıca, cihazdaki varsayılan ağ geçidi ve DNS sunucusu bilgilerini alt ağlara bölmek için de kullanılır.[5]
DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) protokolünün kullanım amaçları şunlardır
- Ağ Güvenliği: DHCP, ağa bağlanan cihazların doğrulanmasına yardımcı olan bir mekanizma içerir. DHCP sunucusu, yalnızca doğrulanmış cihazların ağa bağlanmasına izin verir. Bu sayede ağ güvenliği sağlanmış olur
- Merkezi Yönetim: DHCP sunucusu, ağda bulunan cihazların IP adresi,, varsayılan ağ geçidi, alt ağ maskesi ve DNS sunucu adresleri gibi ağ bağlantısı ayarlarını merkezi olarak yönetir. Bu, ağ yöneticilerinin ağda bulunan tüm cihazların ayarlarını tek tek değiştirmek yerine, DHCP sunucusu üzerinden tek bir noktadan yönetmelerine olanak tanır.[6]
- Ağ Verimliliği Arttırma: DHCP, IP adresi atamalarının manuel olarak yapılmaması sayesinde ağdaki verimliliği arttırır, insanların yapabileceği olası hatalar engellenmiş olur
- IP Adresi Geri Dönüşümü: DHCP sunucusu, ağdaki cihazların IP adreslerini dinamik olarak yönettiği için, bir cihaz ağdan ayrıldığında veya IP adresi değiştirdiğinde, bu IP adresi otomatik olarak yeniden kullanıma olanak tanır.
- Kolay Ağ Yapılandırılması : DHCP, ağ yöneticilerinin ağ yapılandırmasını kolaylaştırır ve yeni cihazların ağa kolayca eklenmesini sağlar. DHCP sunucusu, yeni cihazların otomatik olarak IP adresi ve diğer ağ ayarlarını almasını sağlar. Bu sayede zaman ve güvenirlik garanti edilir.
- Ağ Paylaşımı: DHCP, evlerde veya küçük işletmelerde kullanılan internet paylaşımı cihazları için de kullanılır. DHCP sunucusu, ağdaki tüm cihazlara otomatik olarak IP adresi atar ve internet bağlantısını paylaşır.
DHCP Hangi Sistemlerde Bulunur
DHCP sunucusu, Switch, XDSL Modem, Firewall Cihazlar, Linux İşletim Sistemi ve Windows İşletim Sistemi gibi pek çok cihaz ve sistemde DHCP sunucuları mevcuttur.
DHCP’nin Avantajları
Disksiz iş istasyonları: DHCP, ilk olarak diske sahip olmayan bilgisayarlara IP bilgilerini sunmak için tasarlanmıştı. Bu tür iş istasyonları üzerinde herhangi bir yedekleme aracı olmadığı için açılış esnasında ağ IP verilerinin aktarılması gerekliydi. Açılış sırasında ilk olarak gereksinim duyulan veri ise, sizin de kolayca bulabileceğiniz gibi, basit bir IP’dir. Bu bilgi alındığı anda (Linux kullanılması durumunda) çekirdek disksiz makineye kolaylıkla transfer edilebilir.
Ağda taşınabilir bilgisayarların varlığı: Bir dizüstü bilgisayarı sıklıkla yanınızda gezdiriyorsanız, bu bilgisayarı her götürdüğünüz yerde ağ bilgilerini değiştirmenin ne kadar can sıkıcı olduğunu biliyorsunuzdur. DHCP ’ nin kullanıldığı ağlarda, otomatik olarak alınan bu bilgiler her yeni ağa bağlandığınız zaman güncellenir ve elle işlem yaparak zaman kaybetmeniz engellenir. DHCP, IP adresleri, alt ağ maskeleri, varsayılan ağ geçitleri ve diğer ağ yapılandırma bilgileri gibi ağ yapılandırma bilgilerini otomatik olarak atar. Bu ağ yöneticilerinin her bir cihaz için IP adresi ayarlama ihtiyacını ortadan kaldırır ve ağ yapılandırmasını daha verimli ve kolay hale getirir.
DNS yönetiminin kolaylaşması: DHCP sayesinde IP adreslerinin statik olarak tanımlanması engellenir ve IP adreslerini dinamik olarak atar. Bu ağ yöneticilerinin her bir cihaz için ayrı IP adresi ayarlamasına gerek kalmadan bir IP adresinin birden fazla cihaz tarafından kullanılmasını mümkün kılar. Bu da IP adresleri arasındaki atıl kapasiteyi azaltır ve IP adreslerinin daha etkin bir şekilde kullanılmasını sağlar. Sabit IP verilmesi halinde çok dikkat isteyen bu işlem, DHCP yardımıyla gereksiz hale gelir.
On bilgisayarlı bir yere sistem kurduğumuzu düşünelim. Kullanıcılar hem kendi aralarında haberleşecekler, hem de internette gezip, e-posta alıp verecekler. Bunun için belli bir IP bloğu tanımlayıp, DHCP üzerinden bilgisayarlara dağıtacağız. İsterseniz şimdi bilgisayarlar için tanımlayacağımız parametreleri bir gözden geçirelim.
- Her makinenin birbirinden farklı IP adresi olması gereklidir. Hiçbir IP birbiriyle çakışmamalıdır.
- Her Ethernet kartına ait belli bir ağ maskesi bulunmalı ve aynı alt ağ üzerinde bu ağ maskelerinin aynı olması gereklidir.
- Eğer sistemin İnternete bağlantısı var ise İnternet’e bağlanacak olan bilgisayarların geçit (gateway) IP adresinin bulunması şarttır.
- Son olarak en az bir, tercihen iki DNS IP adresinin de önceden belirlenmiş olması gereklidir.
Yukarıdaki listeye bakarak geleneksel yöntemler ile (DHCP kullanılmadığı zaman) en az 4 değerin her bilgisayar için girilmesi gerektiğini de hemen söyleyebiliriz. Eğer 20 makinelik bir ağınız var ise, her bilgisayarı teker teker girip toplam 80 numarayı yazmak zorundasınız. Eğer benzeri bir işlemi daha geniş bir ağda (250 bilgisayar) yapmak isterseniz, gerisini siz düşünün.
DHCP'nin Dezavantajları
İstemci Bağımlılığı
DHCP, ağdaki istemcilerin ağ yapılandırmasını otomatik olarak atar. Ancak bir istemcinin DHCP sunucusuna bağlı olması gereklidir. DHCP sunucusu kapanırsa veya kullanılamaz hale gelirse, DHCP istemcileri IP adreslerini veya diğer ağ yapılandırma bilgilerini alamaz. Bu, ağda bağlantı sorunlarına neden olabilir.
Ağ Trafik Yükü
DHCP kiralamaları genellikle belirli bir süre için atanır ve sonrasında sona erer. Bir DHCP istemcisi kirasını süresi dolmadan yenilemezse IP adresini ve diğer ağ yapılandırma bilgilerini kaybeder. IP adresi atama süreci birkaç saniye sürebilir. Bu, ağda çok sayıda cihaz olduğunda ve cihazların IP adresi kiralama sürecini sürekli olarak yenilemesi gerektiğinde ağda yavaşlama sorunlarına neden olabilir. Bu özellikle ağa çok sayıda cihazın bağlandığı büyük ağlar için geçerlidir.
Güvenlik Riskleri
DHCP herhangi bir yerleşik güvenlik önlemi sağlamaz. Ağa bağlanan herhangi bir cihaza otomatik olarak IP adresi atayabilir, bu da kötü niyetli kullanıcıların ağa kolayca girmesine ve ağa saldırı düzenlemesine olanak tanır. DHCP sunucusunun güvenlik açıkları, ağa zarar verebilecek saldırılara açık bir kapı açabilir.
DHCP’nin Çalışma Prensipleri
DHCP discover
Bilgisayar ilk defa açıldığında öncelikle tüm ağa DHCPDISCOVER mesajını yollar.Bu mesajın içeriği “Sistemde herhangi bir DHCP sunucu bulunuyor mu? Eğer var ise bir IP adresi istiyorum” olarak özetlenebilir. Kuşkusuz ağa gönderilen DHCP istek paketini merak ediyorsunuzdur.İstekte bulunulan IP adresi,MAC adresi ya da paketi gönderen makinenin IP adresi bilinmediğinden,paketin içeriği aşağıdaki şekilde oluşacaktır:
- Hedef IP adresi (Bilinmiyor): 255.255.255.255 (broadcast)
- Hedef MAC adresi (Bilinmiyor): FF.FF.FF.FF.FF.FF (broadcast)
- Kaynak IP Adresi (Bilinmiyor): 0.0.0.0
- Kaynak MAC Adresi:: 00-A0-CC-66-73-1F (Kendi kartımızın MAC adresini bilmek kadar doğal bir şey olamaz)
DHCP offer
DHCP istemci tarafından sisteme atılan yayın paketi (broadcast packet) DHCP sunucu tarafından alınır. IP veritabanı sorgulanır,istemciye verilecek IP adresi ve kira süresi belirlenir. Sunucudan çıkan isteğin onaylanması için istemciye bu belirlenen bilgiler geri yollanır.
Sistemde birden fazla DHCP sunucu bulunabilir. Bu durumda istemci ağa bir istek gönderdiği zaman en hızlı DHCP offer mesajı yollayanın IP bilgilerini benimseyecek ve bu tanımlarla ağa bağlanacaktır.
- Hedef IP adresi (Henüz onaylanmadı): 0.0.0.0
- Hedef MAC adresi (Biliniyor, istemci makine):00-A0-CC-66-73-1F
- Kaynak IP Adresi (Biliniyor, DHCP sunucu): 10.0.0.1
- Kaynak MAC Adresi (Biliniyor, DHCP sunucum):00-A0-C0-B6-12-6F
DHCP request
DHCP OFFER mesajını alan DHCP istemci kendisine tahsis edilmiş IP adresini kiraladığına dair sunucuya bir yayın mesajı yollar, eğer DHCP istemci birden fazla DHCP OFFER mesajı almış ise ikinci bir broadcast mesajı daha yollar ve diğer DHCP sunuculara teşekkür edip artık bir IP adresine sahip olduğunu belirtir.
DHCP acknowledgement
DHCP Request mesajını alana DHCP server artık DHCP istemci için gerekli kayıtları gerçekleştirip ona gerekli olan IP,ağ maskesi,DNS adres veya adreslerini yollayacaktır.
Gelelim kiralama olayına. Bazı programcılar,yarattıkları her şeye istatistikler doğrultusunda eklentiler yapmaya bayılıyorlar. Nitekim DHCP sunucuyu da yaratırken istemcilere verilecek IP adreslerinin kiralanması gerektiğini düşünmüşler,aynen ev sahibi ve kiracılarda olduğu gibi. Belli parametreleri verdikten sonra geri kalan işin tamamını sunucu ile istemci kendi arasında halledecektir.
DHCP Information
Bir DHCP istemcisi, orijinal DHCPOFFER ile gönderilen sunucudan daha fazla bilgi isteyebilir. İstemci ayrıca belirli bir uygulama için tekrar verileri talep edebilir. Örneğin, tarayıcılar, WPAD yoluyla web proxy ayarlarını almak için DHCP Bilgilendirmesini kullanır .
DHCP Releasing
İstemci, DHCP bilgilerini ağdan ayrılmak için serbest bırakmak ya da IP adresini değiştirmek isterse DHCP sunucusuna bir istek gönderir ve istemci, IP adresini devre dışı bırakır.Devre dışı bırakılan IP adresi, sunucu IP havuzuna geri döner. Yapının dinamikliği buradan anlaşılabilir, havuza geri dönen IP adresi tekrar tekrar kullanılabilir durumdadır. İstemci aygıtlar genellikle kullanıcıların kendilerini ağdan ne zaman çıkarabileceklerini bilmediklerinden, protokol DHCP Sürümünün gönderilmesini zorunlu kılmaz .
DHCP Decline
İstemci, sunucunun ACK(acknowledgement) mesajı ile gönderdi IP adresinde bir hata olduğunu düşünüyorsa bu IP adresini decline mesajı ile reddeder ve sunucudan yeni bir IP adresi talep eder.
DHCP No Acknowledgement (NAK)
Sunucu, bilgileri gönderemezse veya istemciden hatalı bir istek alırsa bu mesaj ile istemciyi bloklamak ve sürecin yeniden başlamasını sağlar.İstemcinin yeniden bir talepte bulunmasını sağlamak içindir.
İstemci yapılandırma parametreleri
Bir DHCP sunucusu, istemciye isteğe bağlı yapılandırma parametreleri sağlayabilir. RFC 2132, İnternet Tahsisli Numaralar Kurumu (IANA) - DHCP ve BOOTP PARAMETRELERİ tarafından tanımlanan mevcut DHCP seçeneklerini açıklar .
Bir DHCP istemcisi, bir DHCP sunucusu tarafından sağlanan parametreleri seçebilir, değiştirebilir ve üzerine yazabilir. Unix benzeri sistemlerde, bu istemci düzeyinde iyileştirme, genellikle /etc/dhclient.conf yapılandırma dosyasındaki değerlere göre gerçekleşir .
DCHP Sunucusu Nasıl Çalışır
Tanımlanan gereksinimlerden sonra DCHP sunucusu ağınıza dahil olan her cihaz için benzersiz bir ip adresi atanır. Bu ip adresi atamasından sonra ağınızdaki cihaz diğer cihazlarla iletişime geçer veya internete bağlanabilir.
Ağınıza dahil olan bir cihaz ilk olarak DHCP sunucusunun iletmiş olduğu istek mesajını alır. Bu istek mesajları DHCP sunucusu tarafından tüm ağa Broadcast yapılarak sürekli olarak iletilmektedir. DHCP sunucusunun iletmiş olduğu mesajı alan cihaz, ağa dahil olmak için DHCP havuzundan bir ip adresi alması gereklidir. Bu ip adresi DHCP sunucusu tarafından istemciye iletilir.
Öneriyi kabul eden istemci (ağa dahil olmak isteyen cihaz) DHCP sunucusuna istek mesajını göndererek ip adresini kabul eder. Ardından istemci cihaz DHCP sunucusunun iletmiş olduğu ip adresi ile ağınıza dahil olmuş olacaktır.
DHCP ile IP Adresi Verilmesi
Bir Linux makinesi bir DHCP sunucu veya DHCP istemci olarak çalışabilir. Linux’ta öntanımlı olarak gelen servisler arasından sadece DHCP’nin yapılandırma dosyaları yoktur ve elle yaratılmaları gerekmektedir. Üzerinde çalışacağımız iki önemli dosya vardır:
- -dhcp.conf: Tüm ayarlamalar bu dosya sayesinde gerçekleşir.
- -dhcpd.leases: Kiralanan IP adres verilerini tutmakla yükümlüdür.
Bu dosyaları n touch komutu kullanılabilir. dhcpd.conf dosyası /etc dizininde,dhcpd.leases ise /var/lib/dhcp dizinlerinin altında yaratılmalıdır.
cd /etc pwd /etc touch dhcpd.conf cd /var/lib/dhcp pwd /var/lib/dhcp touch dhcpd.leases
Burada dikkat edeceğimiz nokta, dhcpd.leases dosyasının hiçbir zaman elle düzenlenmemesi gerektiğidir. Ancak, bazen ağdaki değişiklikler nedeniyle DHCP yenileme sürecinin manuel olarak yapılması gerekebilir. Bu durumda, kullanıcılar ağ bağlantılarını kesip yeniden bağlanarak DHCP yenileme sürecini başlatabilirler . Şimdi aşağıdaki satırları teker teker /etc/dhcpd.conf dosyasına girin. Söz konusu satırlarla ilgili açıklamalar her satırın altında bulunmaktadır. Yapılandırma dosyası içinde okunurluğu artırmak için sekme ve boşluk karakteri kullanılabilir.
ddns-update-style interim; default-lease-time 600;
default-lease-time parametresi, DHCP istemcilere verilecek IP adreslerinin kira süresini belirtir. DHCP Lease Time, ağlarınızdaki DHCP yapılandırmanızın çok önemli bir parçasıdır. Bu değer saniye cinsindendir, örnekte 10 dakikalık kiralama süresi verilmiştir. Bu süre aslına bakarsanız oldukça kısa ve sistemde gereksiz trafik yaratabilir. Dilerseniz bu işlem için bu süre daha fazla olabilir. (Örneğin 3 veya 5 günlük gibi).
max-lease-time 7200;
default-lease-time değerindeki süre dahilinde kira yenilenmemiş ise DHCP istemciye max-lease-time değeri boyunce süre tanınır. Kira süresi dolmadan önce istemcinin normal olarak sunucuyla adres kirası atamasını yenilemesi gerekir. Bir kiranın süresi dolarsa veya sunucudan silinirse, kiranın etkinliği sona erer. Bir kiranın süresinin ne zaman dolacağını ve istemcinin kirayı sunucuyla hangi sıklıkta yenilemesi gerektiğini, kiranın süresi belirler. Eğer yenilenmezse ne olur derseniz, basit: Kendinizi kapı önünde bulursunuz.
option subnet-mask 255.255.255.0;
DHCP istemcilerin dahil olacağı alt ağ maskesi(subnet) belirtilir.
option broadcast-address 192.168.1.255;
DHCP istemcilere dahil oldukları ağın yayın(broadcast) adresini verir.
option routers 192.168.1.254;
Eğer sistemde bir gateway(geçit) veya router(yönlendirici) var ise DHCP istemcilere bunların IP adresleri belirtilir.
option netbios-name-servers 192.168.1.1,192.168.1.2;
Eğer sistemde bir veya birden fazla WINS server var ise DHCP istemcilere bunların IP adresleri belirtilir.
option domain-name-servers 192.168.1.1,192.168.1.2;
DHCP istemcilerin kullanması gereken DNS sunucuların IP adresleri domain-name-servers ile belirtilir. Eğer birden fazla IP adresi verilecekse aralarında virgül bulunmalıdır.
option domain-name “alanim.org” ;
DHCP istemcilerin bulunacağı,dahil olacağı etki alanı belirtilir.
subnet 192.168.1.0 netmask 255.255.255.0 {
DHCP sunucunun hangi IP ağı üzerinden IP adresi dağıtacağı belirtilir. Alt ağ (Subnet) paramatresinin bulunduğu satırın sonunda, bu IP adresine ait olan diğer parametrelerin belirtilmesi amacıyla parantez açılmıştır. Parantez kapatılana kadar söz konusu IP adresi için DHCP sunucunun diğer parametreleri tanımlanır.
range 192.168.1.10 192.168.1.100;
DHCP sunucunun hangi IP adresi aralığında IP dağıtacağı belirtilir.
}
Yukarıda parantezi kapattık. DHCP kullandığınız bir sistemde,bazı durumlarda ağda öyle makineler bulunabilir ki bunlara her zaman aynı IP adresleri verilmelidir.Örnek olarak sistemdeki DNS sunucu, web sunucu, veritabanı sunucu için kullanılan makinelerin IP adreslerinin değişmesi halinde her şey karmakarışık olabilir.Zira bu sunucuların kullandığı IP adresleri yanlışlıkla DHCP sunucu ile başka makineler için tanımlanabilir.
Bir Makineye Statik IP Verilmesi
Ağda öyle makineler vardır ki bunların mutlaka her zaman aynı IP adresine ihtiyaçları olur. Örneğin sistemde DNS sunucu, web sunucu, veritabanı sunucu, hatta başka bir DHCP sunucu varsa bu gibi durumlarda seçebileceğimiz iki seçenek var. Birincisi; bu tip işlevleri olan makinelere IP adreslerini statik girmek, diğeri de aşağıdaki gibi bir yol izlemek.
host argelinux1{ hardware ethernet 08:00:2b:4c:59:23 ; # 08:00:2b:4c:59:23 Fixed-address 192.168.1.222; }
Yukarıda verdiğiniz IP, dağıttığınız IP aralığı içinde olsa dahi normal bir bilgisayara kesinlikle verilmez, belirtilen MAC adresine sahip ethernet kartının bulunduğu makine için ayrılır. Yukarıda host ile başlayan satırın hemen sonundaki argelinux1 ismi makinenin tam adını karşılamayabilir. Önemli olan ethernet MAC adresinin tutmasıdır.
Linux altında "ifconfig" ethernet kartı bilgilerinin yanında MAC adresini de veriyordu. DHCP sunucuyu çalıştırmak için isterseniz /etc/init.d dizinine geçip ./dhcpd start komutunu verebilir veya herhangi bir dizindeyken aşağıdaki satırı uygulayabilirsiniz.
service dhcpd start
Her açılışta DHCP sunucunun çalışmasını istiyorsanız ntsysv komutunu çalıştırıp DHCP kutucuğunu işaretlemeniz yeterli olacaktır.Ya da /etc/init.d dizinindeki rc.local dosyası sonuna /etc/init.d/dhcpd start satırını ekleyerek de bu işlem gerçekleştirilebilir.İlk yöntem standart yöntemlerin dışına çıkılmaması açısından daha uygundur.
Lease Renewall (Kira Yenileme) İşlemleri [7]
1 – Restart
A – Bilgisayarımız her kapatılıp, açılmasında kira süresi uzatılır. Bu paket Unicast olarak gönderilir.
B – Ortamdaki DHCP Server’a cihaz tarafından ulaşılamaması durumunda, cihaz otomatik olarak Gateway’e ping atar ve Gatewayden gelen cevap ile kiralama süresinden kalan günlere devam eder. Ancak Gateway de cevap vermezse IP adresi otomatik olarak APIPA’ya düşer.
C – DHCP tarafından verilen ip adresi kira süresi bittikten sonra aktif olmazsa aktif ip listesine düşecek ve tekrar kiralanabilir durumda olacaktır. Bu ip adresi farklı bir bilgisayar tarafından alınır ve eski sahibi tarafından tekrar talep edilmesi durumunda DCHP Server eski clienta NOACK mesajı dönecektir ve client tekrar yeni bir ip adresi talebinde ( request() )bulunacaktır. Boşta olması durumunda ACK mesajı döner ve tekrar aynı bilgisayara ip adresi atanır.
2 – No Restart
– Bu tür cihazlarda kira süresinin %50 si kadar kullanılması durumunda Clientdan DHCP’ye tekrar request yollanır. Sunucumuz ayakta olması durumunda ACK alır ve Kira süresi tekrar uzatılır.
– %50’lik kısımda DCHP den cevap alamazsa %75’lik kısma kadar kullanmaya devam eder ve ardından tekrar DHCP’ye request yollar. Ayakta olması durumunda ACK alacaktır.
– %75’lik kısımdan sonra DHCP hala ayakta değilse %87,5’lık kira süresine kadar cihaz kullanmaya tekrar devam eder ve son şans olarak tekrar request yollar. Cevap alması durumunda ACK ile kira süresini yeniler ancak cevap alamazsa kira süresinin bitime kadar kullanmaya devam eder ve sonunda Client APIPA’ya düşecektir.
Birden Fazla Ethernet Kartı İle Çalışmak
DHCP kurulu bir Linux sistemde, eğer birden fazla ethernet kartı varsa, sadece tek bir ethernet kartının IP dağıtımı yapmasını istediğiniz durumlar olabilir.özellikle aynı makinede birden fazla sevis çalıştıran firmalarda tek Linux sunucuya squid proxy,güvenlik duvarı,e-posta sunucusu,DHCP sunucusu vb. aktarıldığı zaman bu durum ortaya çıkar.Zira genellikle çalışan iki ethernet kartı vardır,ancak sadece birisinin etkin olması istenir. Bu durumda işimizi kolaylaştıran bir parametre bizim için Dhcpd programına eth0 parametresini eklerseniz sadece eth0 üzerinden gelen istekler dinlenecektir. Benzer şekilde eth0 yerine eth1 yazmanız durumunda dinlenecek ethernet kartı eth1 olacaktır. Öyleyse dhcp programını çalıştıran /etc başlangıç betiklerini değiştirmemiz gereklidir. /etc/init.d/dhcp dosyasının bir kısmını inceleyelim:
start() { echo –n $”Starting dhcpd: ” daemon /usr/sbin/dhcpd RETVAL=$? echo [ $RETVAL -eq 0 ] && touch /var/lock/subsys/dhcpd return $RETVAL }
Yapılması gereken işlem, “ daemon /usr/sbin/dhcpd” satırını “ daemon /usr/dhcpd eth0” olarak değiştirmek.DHCP servisinin yeniden başlatmanız halinde artık sadece eth0 üzerinden gelen istekler cevaplanacaktır.
Kaynakça
- http://en.wikipedia.org/wiki/DHCP 26 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Görkem Çetin & Barış Metin (2005), Linux Ağ Yönetimi (5 bas.), Ankara: Seçkin Yayınevi, ISBN
- ^ a b c d . Bulutistan Blog. 24 Şubat 2023. 29 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023.
- ^ a b Mills, Matt (17 Eylül 2021). . itigic.com. 29 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023.
- ^ . Comp iau. 29 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
DHCP IngilizceDynamic Host Configuration Protocol Turkce Dinamik Ana Bilgisayar Yapilandirma Protokolu agda bulunan her bir bilgisayarin IP adresi alt ag maskesi varsayilan ag gecidi ve DNS sunuculari gibi ag baglantisi ayarlarinin otomatik olarak atamasini saglar Bu sayede ag yoneticileri agdaki her bir bilgisayarin IP adresi ve diger ag baglantisi ayarlarini elle girerek zaman kaybetmek yerine DHCP sunucusu uzerinden bu bilgileri otomatik olarak atayarak daha verimli ve guvenilir bir ag yonetimi yapabilirler Bu sayede sistem yonetim islemi de kolaylasmis olur Ayrica UDP TCP ye dayali herhangi bir iletisim protokolunun ve DNS NTP gibi ag hizmetlerinin kullanimina olanak saglar 1 DHCP paket basligiDHCP nin TarihcesiDinamik Ana Bilgisayar Yapilandirma Protokolu DHCP ilk olarak Ekim 1993 te RFC 1531 de bir ag istemcisi tarafindan bir bilgisayardan IP adresi almak icin kullanilan bir ag protokolu olan Onyukleme Protokolunun BOOTP bir uzantisi olarak standart izleme protokolu olarak tanimlandi yapilandirma sunucusu BOOTP yi genisletme motivasyonu BOOTP nin her istemci icin yapilandirma bilgisi eklemek icin manuel mudahale gerektirmesi ve kullanilan IP adreslerini geri almak icin bir mekanizma saglamamasiydi Bircogu populerlik kazandikca protokolu acikliga kavusturmak icin calisti ve 1997 de RFC 2131 piyasaya suruldu ve IPv4 aglari icin standart olmaya devam ediyor IPv6 protokolunu desteklemek icin DHCPv6 tanitildi ve RFC 3315 te belgelendi 2 Dort yil sonra RFC 3396 RFC 4361 RFC 5494 ve RFC 6842 deki guncellemelerle 2021 den itibaren IPv4 aglari icin standardin cekirdegi olmaya devam eden RFC 2131 tarafindan DHCPINFORM mesaj turu 3 ve diger kucuk degisiklikler eklendi 4 Bugun neredeyse tum modern bilgisayar aglari DHCP yi kullanmaktadir DHCP nin gelistirilmesi ag yonetimini daha kolay ve daha verimli hale getirmis ve buyuk olcude ag hizmetleri icin ayrilan zamandan tasarruf saglamistir DHCP nin BOOTP veya RARP tan farkiDHCP BOOTP ve RARP ye benzer ancak bu eski protokollere gore bazi onemli gelistirmeler sunar Hem BOOTP hem de RARP bir agdaki aygitlara IP adresleri gibi ag yapilandirma bilgileri saglamak icin tasarlanmistir Ancak buyuk aglarda yonetilmelerini zorlastiran MAC adreslerinin IP adreslerine statik eslenmesi ihtiyaci gibi bazi sinirlamalari vardi DHCP bu sinirlamalari gidermek ve ag yapilandirma bilgilerini yonetmek icin daha esnek ve olceklenebilir bir cozum saglamak uzere tasarlanmistir IP adreslerinin dinamik olarak atanmasina ve yeniden kullanilmasina izin veren DHCP kiralama kavramini tanitti ve varsayilan ag gecidi ve DNS sunucusu gibi ek ag yapilandirma secenekleri icin destek ekledi Genel olarak DHCP ag yapilandirma bilgilerini yonetmek icin daha fazla esneklik ve olceklenebilirlik sunan BOOTP ve RARP nin guncellenmis ve gelistirilmis bir surumudur diyebiliriz DHCP nin Kullanim AmaclariDHCP Dynamic Host Configuration Protocol bir ag icerisinde IP adreslerinin dagitim icin hizli otomatik ve merkezi yonetim imkani sunan bir protokoldur DHCP ayrica cihazdaki varsayilan ag gecidi ve DNS sunucusu bilgilerini alt aglara bolmek icin de kullanilir 5 DHCP Dynamic Host Configuration Protocol protokolunun kullanim amaclari sunlardir Ag Guvenligi DHCP aga baglanan cihazlarin dogrulanmasina yardimci olan bir mekanizma icerir DHCP sunucusu yalnizca dogrulanmis cihazlarin aga baglanmasina izin verir Bu sayede ag guvenligi saglanmis olur Merkezi Yonetim DHCP sunucusu agda bulunan cihazlarin IP adresi varsayilan ag gecidi alt ag maskesi ve DNS sunucu adresleri gibi ag baglantisi ayarlarini merkezi olarak yonetir Bu ag yoneticilerinin agda bulunan tum cihazlarin ayarlarini tek tek degistirmek yerine DHCP sunucusu uzerinden tek bir noktadan yonetmelerine olanak tanir 6 Ag Verimliligi Arttirma DHCP IP adresi atamalarinin manuel olarak yapilmamasi sayesinde agdaki verimliligi arttirir insanlarin yapabilecegi olasi hatalar engellenmis olur IP Adresi Geri Donusumu DHCP sunucusu agdaki cihazlarin IP adreslerini dinamik olarak yonettigi icin bir cihaz agdan ayrildiginda veya IP adresi degistirdiginde bu IP adresi otomatik olarak yeniden kullanima olanak tanir Kolay Ag Yapilandirilmasi DHCP ag yoneticilerinin ag yapilandirmasini kolaylastirir ve yeni cihazlarin aga kolayca eklenmesini saglar DHCP sunucusu yeni cihazlarin otomatik olarak IP adresi ve diger ag ayarlarini almasini saglar Bu sayede zaman ve guvenirlik garanti edilir Ag Paylasimi DHCP evlerde veya kucuk isletmelerde kullanilan internet paylasimi cihazlari icin de kullanilir DHCP sunucusu agdaki tum cihazlara otomatik olarak IP adresi atar ve internet baglantisini paylasir DHCP Hangi Sistemlerde Bulunur DHCP sunucusu Switch XDSL Modem Firewall Cihazlar Linux Isletim Sistemi ve Windows Isletim Sistemi gibi pek cok cihaz ve sistemde DHCP sunuculari mevcuttur DHCP nin AvantajlariDisksiz is istasyonlari DHCP ilk olarak diske sahip olmayan bilgisayarlara IP bilgilerini sunmak icin tasarlanmisti Bu tur is istasyonlari uzerinde herhangi bir yedekleme araci olmadigi icin acilis esnasinda ag IP verilerinin aktarilmasi gerekliydi Acilis sirasinda ilk olarak gereksinim duyulan veri ise sizin de kolayca bulabileceginiz gibi basit bir IP dir Bu bilgi alindigi anda Linux kullanilmasi durumunda cekirdek disksiz makineye kolaylikla transfer edilebilir Agda tasinabilir bilgisayarlarin varligi Bir dizustu bilgisayari siklikla yaninizda gezdiriyorsaniz bu bilgisayari her goturdugunuz yerde ag bilgilerini degistirmenin ne kadar can sikici oldugunu biliyorsunuzdur DHCP nin kullanildigi aglarda otomatik olarak alinan bu bilgiler her yeni aga baglandiginiz zaman guncellenir ve elle islem yaparak zaman kaybetmeniz engellenir DHCP IP adresleri alt ag maskeleri varsayilan ag gecitleri ve diger ag yapilandirma bilgileri gibi ag yapilandirma bilgilerini otomatik olarak atar Bu ag yoneticilerinin her bir cihaz icin IP adresi ayarlama ihtiyacini ortadan kaldirir ve ag yapilandirmasini daha verimli ve kolay hale getirir DNS yonetiminin kolaylasmasi DHCP sayesinde IP adreslerinin statik olarak tanimlanmasi engellenir ve IP adreslerini dinamik olarak atar Bu ag yoneticilerinin her bir cihaz icin ayri IP adresi ayarlamasina gerek kalmadan bir IP adresinin birden fazla cihaz tarafindan kullanilmasini mumkun kilar Bu da IP adresleri arasindaki atil kapasiteyi azaltir ve IP adreslerinin daha etkin bir sekilde kullanilmasini saglar Sabit IP verilmesi halinde cok dikkat isteyen bu islem DHCP yardimiyla gereksiz hale gelir On bilgisayarli bir yere sistem kurdugumuzu dusunelim Kullanicilar hem kendi aralarinda haberlesecekler hem de internette gezip e posta alip verecekler Bunun icin belli bir IP blogu tanimlayip DHCP uzerinden bilgisayarlara dagitacagiz Isterseniz simdi bilgisayarlar icin tanimlayacagimiz parametreleri bir gozden gecirelim Her makinenin birbirinden farkli IP adresi olmasi gereklidir Hicbir IP birbiriyle cakismamalidir Her Ethernet kartina ait belli bir ag maskesi bulunmali ve ayni alt ag uzerinde bu ag maskelerinin ayni olmasi gereklidir Eger sistemin Internete baglantisi var ise Internet e baglanacak olan bilgisayarlarin gecit gateway IP adresinin bulunmasi sarttir Son olarak en az bir tercihen iki DNS IP adresinin de onceden belirlenmis olmasi gereklidir Yukaridaki listeye bakarak geleneksel yontemler ile DHCP kullanilmadigi zaman en az 4 degerin her bilgisayar icin girilmesi gerektigini de hemen soyleyebiliriz Eger 20 makinelik bir aginiz var ise her bilgisayari teker teker girip toplam 80 numarayi yazmak zorundasiniz Eger benzeri bir islemi daha genis bir agda 250 bilgisayar yapmak isterseniz gerisini siz dusunun DHCP nin DezavantajlariIstemci Bagimliligi DHCP agdaki istemcilerin ag yapilandirmasini otomatik olarak atar Ancak bir istemcinin DHCP sunucusuna bagli olmasi gereklidir DHCP sunucusu kapanirsa veya kullanilamaz hale gelirse DHCP istemcileri IP adreslerini veya diger ag yapilandirma bilgilerini alamaz Bu agda baglanti sorunlarina neden olabilir Ag Trafik Yuku DHCP kiralamalari genellikle belirli bir sure icin atanir ve sonrasinda sona erer Bir DHCP istemcisi kirasini suresi dolmadan yenilemezse IP adresini ve diger ag yapilandirma bilgilerini kaybeder IP adresi atama sureci birkac saniye surebilir Bu agda cok sayida cihaz oldugunda ve cihazlarin IP adresi kiralama surecini surekli olarak yenilemesi gerektiginde agda yavaslama sorunlarina neden olabilir Bu ozellikle aga cok sayida cihazin baglandigi buyuk aglar icin gecerlidir Guvenlik Riskleri DHCP herhangi bir yerlesik guvenlik onlemi saglamaz Aga baglanan herhangi bir cihaza otomatik olarak IP adresi atayabilir bu da kotu niyetli kullanicilarin aga kolayca girmesine ve aga saldiri duzenlemesine olanak tanir DHCP sunucusunun guvenlik aciklari aga zarar verebilecek saldirilara acik bir kapi acabilir DHCP nin Calisma PrensipleriDHCP paket akisiDHCP discover Bilgisayar ilk defa acildiginda oncelikle tum aga DHCPDISCOVER mesajini yollar Bu mesajin icerigi Sistemde herhangi bir DHCP sunucu bulunuyor mu Eger var ise bir IP adresi istiyorum olarak ozetlenebilir Kuskusuz aga gonderilen DHCP istek paketini merak ediyorsunuzdur Istekte bulunulan IP adresi MAC adresi ya da paketi gonderen makinenin IP adresi bilinmediginden paketin icerigi asagidaki sekilde olusacaktir Hedef IP adresi Bilinmiyor 255 255 255 255 broadcast Hedef MAC adresi Bilinmiyor FF FF FF FF FF FF broadcast Kaynak IP Adresi Bilinmiyor 0 0 0 0 Kaynak MAC Adresi 00 A0 CC 66 73 1F Kendi kartimizin MAC adresini bilmek kadar dogal bir sey olamaz DHCP offer DHCP istemci tarafindan sisteme atilan yayin paketi broadcast packet DHCP sunucu tarafindan alinir IP veritabani sorgulanir istemciye verilecek IP adresi ve kira suresi belirlenir Sunucudan cikan istegin onaylanmasi icin istemciye bu belirlenen bilgiler geri yollanir Sistemde birden fazla DHCP sunucu bulunabilir Bu durumda istemci aga bir istek gonderdigi zaman en hizli DHCP offer mesaji yollayanin IP bilgilerini benimseyecek ve bu tanimlarla aga baglanacaktir Hedef IP adresi Henuz onaylanmadi 0 0 0 0 Hedef MAC adresi Biliniyor istemci makine 00 A0 CC 66 73 1F Kaynak IP Adresi Biliniyor DHCP sunucu 10 0 0 1 Kaynak MAC Adresi Biliniyor DHCP sunucum 00 A0 C0 B6 12 6FDHCP request DHCP OFFER mesajini alan DHCP istemci kendisine tahsis edilmis IP adresini kiraladigina dair sunucuya bir yayin mesaji yollar eger DHCP istemci birden fazla DHCP OFFER mesaji almis ise ikinci bir broadcast mesaji daha yollar ve diger DHCP sunuculara tesekkur edip artik bir IP adresine sahip oldugunu belirtir DHCP acknowledgement DHCP Request mesajini alana DHCP server artik DHCP istemci icin gerekli kayitlari gerceklestirip ona gerekli olan IP ag maskesi DNS adres veya adreslerini yollayacaktir Gelelim kiralama olayina Bazi programcilar yarattiklari her seye istatistikler dogrultusunda eklentiler yapmaya bayiliyorlar Nitekim DHCP sunucuyu da yaratirken istemcilere verilecek IP adreslerinin kiralanmasi gerektigini dusunmusler aynen ev sahibi ve kiracilarda oldugu gibi Belli parametreleri verdikten sonra geri kalan isin tamamini sunucu ile istemci kendi arasinda halledecektir DHCP Information Bir DHCP istemcisi orijinal DHCPOFFER ile gonderilen sunucudan daha fazla bilgi isteyebilir Istemci ayrica belirli bir uygulama icin tekrar verileri talep edebilir Ornegin tarayicilar WPAD yoluyla web proxy ayarlarini almak icin DHCP Bilgilendirmesini kullanir DHCP Releasing Istemci DHCP bilgilerini agdan ayrilmak icin serbest birakmak ya da IP adresini degistirmek isterse DHCP sunucusuna bir istek gonderir ve istemci IP adresini devre disi birakir Devre disi birakilan IP adresi sunucu IP havuzuna geri doner Yapinin dinamikligi buradan anlasilabilir havuza geri donen IP adresi tekrar tekrar kullanilabilir durumdadir Istemci aygitlar genellikle kullanicilarin kendilerini agdan ne zaman cikarabileceklerini bilmediklerinden protokol DHCP Surumunun gonderilmesini zorunlu kilmaz DHCP Decline Istemci sunucunun ACK acknowledgement mesaji ile gonderdi IP adresinde bir hata oldugunu dusunuyorsa bu IP adresini decline mesaji ile reddeder ve sunucudan yeni bir IP adresi talep eder DHCP No Acknowledgement NAK Sunucu bilgileri gonderemezse veya istemciden hatali bir istek alirsa bu mesaj ile istemciyi bloklamak ve surecin yeniden baslamasini saglar Istemcinin yeniden bir talepte bulunmasini saglamak icindir Istemci yapilandirma parametreleri Bir DHCP sunucusu istemciye istege bagli yapilandirma parametreleri saglayabilir RFC 2132 Internet Tahsisli Numaralar Kurumu IANA DHCP ve BOOTP PARAMETRELERI tarafindan tanimlanan mevcut DHCP seceneklerini aciklar Bir DHCP istemcisi bir DHCP sunucusu tarafindan saglanan parametreleri secebilir degistirebilir ve uzerine yazabilir Unix benzeri sistemlerde bu istemci duzeyinde iyilestirme genellikle etc dhclient conf yapilandirma dosyasindaki degerlere gore gerceklesir DCHP Sunucusu Nasil CalisirTanimlanan gereksinimlerden sonra DCHP sunucusu aginiza dahil olan her cihaz icin benzersiz bir ip adresi atanir Bu ip adresi atamasindan sonra aginizdaki cihaz diger cihazlarla iletisime gecer veya internete baglanabilir Aginiza dahil olan bir cihaz ilk olarak DHCP sunucusunun iletmis oldugu istek mesajini alir Bu istek mesajlari DHCP sunucusu tarafindan tum aga Broadcast yapilarak surekli olarak iletilmektedir DHCP sunucusunun iletmis oldugu mesaji alan cihaz aga dahil olmak icin DHCP havuzundan bir ip adresi almasi gereklidir Bu ip adresi DHCP sunucusu tarafindan istemciye iletilir Oneriyi kabul eden istemci aga dahil olmak isteyen cihaz DHCP sunucusuna istek mesajini gondererek ip adresini kabul eder Ardindan istemci cihaz DHCP sunucusunun iletmis oldugu ip adresi ile aginiza dahil olmus olacaktir DHCP ile IP Adresi Verilmesi Bir Linux makinesi bir DHCP sunucu veya DHCP istemci olarak calisabilir Linux ta ontanimli olarak gelen servisler arasindan sadece DHCP nin yapilandirma dosyalari yoktur ve elle yaratilmalari gerekmektedir Uzerinde calisacagimiz iki onemli dosya vardir dhcp conf Tum ayarlamalar bu dosya sayesinde gerceklesir dhcpd leases Kiralanan IP adres verilerini tutmakla yukumludur Bu dosyalari n touch komutu kullanilabilir dhcpd conf dosyasi etc dizininde dhcpd leases ise var lib dhcp dizinlerinin altinda yaratilmalidir cd etc pwd etc touch dhcpd conf cd var lib dhcp pwd var lib dhcp touch dhcpd leases Burada dikkat edecegimiz nokta dhcpd leases dosyasinin hicbir zaman elle duzenlenmemesi gerektigidir Ancak bazen agdaki degisiklikler nedeniyle DHCP yenileme surecinin manuel olarak yapilmasi gerekebilir Bu durumda kullanicilar ag baglantilarini kesip yeniden baglanarak DHCP yenileme surecini baslatabilirler Simdi asagidaki satirlari teker teker etc dhcpd conf dosyasina girin Soz konusu satirlarla ilgili aciklamalar her satirin altinda bulunmaktadir Yapilandirma dosyasi icinde okunurlugu artirmak icin sekme ve bosluk karakteri kullanilabilir ddns update style interim default lease time 600 default lease time parametresi DHCP istemcilere verilecek IP adreslerinin kira suresini belirtir DHCP Lease Time aglarinizdaki DHCP yapilandirmanizin cok onemli bir parcasidir Bu deger saniye cinsindendir ornekte 10 dakikalik kiralama suresi verilmistir Bu sure aslina bakarsaniz oldukca kisa ve sistemde gereksiz trafik yaratabilir Dilerseniz bu islem icin bu sure daha fazla olabilir Ornegin 3 veya 5 gunluk gibi max lease time 7200 default lease time degerindeki sure dahilinde kira yenilenmemis ise DHCP istemciye max lease time degeri boyunce sure taninir Kira suresi dolmadan once istemcinin normal olarak sunucuyla adres kirasi atamasini yenilemesi gerekir Bir kiranin suresi dolarsa veya sunucudan silinirse kiranin etkinligi sona erer Bir kiranin suresinin ne zaman dolacagini ve istemcinin kirayi sunucuyla hangi siklikta yenilemesi gerektigini kiranin suresi belirler Eger yenilenmezse ne olur derseniz basit Kendinizi kapi onunde bulursunuz option subnet mask 255 255 255 0 DHCP istemcilerin dahil olacagi alt ag maskesi subnet belirtilir option broadcast address 192 168 1 255 DHCP istemcilere dahil olduklari agin yayin broadcast adresini verir option routers 192 168 1 254 Eger sistemde bir gateway gecit veya router yonlendirici var ise DHCP istemcilere bunlarin IP adresleri belirtilir option netbios name servers 192 168 1 1 192 168 1 2 Eger sistemde bir veya birden fazla WINS server var ise DHCP istemcilere bunlarin IP adresleri belirtilir option domain name servers 192 168 1 1 192 168 1 2 DHCP istemcilerin kullanmasi gereken DNS sunucularin IP adresleri domain name servers ile belirtilir Eger birden fazla IP adresi verilecekse aralarinda virgul bulunmalidir option domain name alanim org DHCP istemcilerin bulunacagi dahil olacagi etki alani belirtilir subnet 192 168 1 0 netmask 255 255 255 0 DHCP sunucunun hangi IP agi uzerinden IP adresi dagitacagi belirtilir Alt ag Subnet paramatresinin bulundugu satirin sonunda bu IP adresine ait olan diger parametrelerin belirtilmesi amaciyla parantez acilmistir Parantez kapatilana kadar soz konusu IP adresi icin DHCP sunucunun diger parametreleri tanimlanir range 192 168 1 10 192 168 1 100 DHCP sunucunun hangi IP adresi araliginda IP dagitacagi belirtilir Yukarida parantezi kapattik DHCP kullandiginiz bir sistemde bazi durumlarda agda oyle makineler bulunabilir ki bunlara her zaman ayni IP adresleri verilmelidir Ornek olarak sistemdeki DNS sunucu web sunucu veritabani sunucu icin kullanilan makinelerin IP adreslerinin degismesi halinde her sey karmakarisik olabilir Zira bu sunucularin kullandigi IP adresleri yanlislikla DHCP sunucu ile baska makineler icin tanimlanabilir Bir Makineye Statik IP Verilmesi Agda oyle makineler vardir ki bunlarin mutlaka her zaman ayni IP adresine ihtiyaclari olur Ornegin sistemde DNS sunucu web sunucu veritabani sunucu hatta baska bir DHCP sunucu varsa bu gibi durumlarda secebilecegimiz iki secenek var Birincisi bu tip islevleri olan makinelere IP adreslerini statik girmek digeri de asagidaki gibi bir yol izlemek host argelinux1 hardware ethernet 08 00 2 b 4 c 59 23 08 00 2b 4c 59 23 Fixed address 192 168 1 222 Yukarida verdiginiz IP dagittiginiz IP araligi icinde olsa dahi normal bir bilgisayara kesinlikle verilmez belirtilen MAC adresine sahip ethernet kartinin bulundugu makine icin ayrilir Yukarida host ile baslayan satirin hemen sonundaki argelinux1 ismi makinenin tam adini karsilamayabilir Onemli olan ethernet MAC adresinin tutmasidir Linux altinda ifconfig ethernet karti bilgilerinin yaninda MAC adresini de veriyordu DHCP sunucuyu calistirmak icin isterseniz etc init d dizinine gecip dhcpd start komutunu verebilir veya herhangi bir dizindeyken asagidaki satiri uygulayabilirsiniz service dhcpd start Her acilista DHCP sunucunun calismasini istiyorsaniz ntsysv komutunu calistirip DHCP kutucugunu isaretlemeniz yeterli olacaktir Ya da etc init d dizinindeki rc local dosyasi sonuna etc init d dhcpd start satirini ekleyerek de bu islem gerceklestirilebilir Ilk yontem standart yontemlerin disina cikilmamasi acisindan daha uygundur Lease Renewall Kira Yenileme Islemleri 7 1 RestartA Bilgisayarimiz her kapatilip acilmasinda kira suresi uzatilir Bu paket Unicast olarak gonderilir B Ortamdaki DHCP Server a cihaz tarafindan ulasilamamasi durumunda cihaz otomatik olarak Gateway e ping atar ve Gatewayden gelen cevap ile kiralama suresinden kalan gunlere devam eder Ancak Gateway de cevap vermezse IP adresi otomatik olarak APIPA ya duser C DHCP tarafindan verilen ip adresi kira suresi bittikten sonra aktif olmazsa aktif ip listesine dusecek ve tekrar kiralanabilir durumda olacaktir Bu ip adresi farkli bir bilgisayar tarafindan alinir ve eski sahibi tarafindan tekrar talep edilmesi durumunda DCHP Server eski clienta NOACK mesaji donecektir ve client tekrar yeni bir ip adresi talebinde request bulunacaktir Bosta olmasi durumunda ACK mesaji doner ve tekrar ayni bilgisayara ip adresi atanir 2 No Restart Bu tur cihazlarda kira suresinin 50 si kadar kullanilmasi durumunda Clientdan DHCP ye tekrar request yollanir Sunucumuz ayakta olmasi durumunda ACK alir ve Kira suresi tekrar uzatilir 50 lik kisimda DCHP den cevap alamazsa 75 lik kisma kadar kullanmaya devam eder ve ardindan tekrar DHCP ye request yollar Ayakta olmasi durumunda ACK alacaktir 75 lik kisimdan sonra DHCP hala ayakta degilse 87 5 lik kira suresine kadar cihaz kullanmaya tekrar devam eder ve son sans olarak tekrar request yollar Cevap almasi durumunda ACK ile kira suresini yeniler ancak cevap alamazsa kira suresinin bitime kadar kullanmaya devam eder ve sonunda Client APIPA ya dusecektir Birden Fazla Ethernet Karti Ile Calismak DHCP kurulu bir Linux sistemde eger birden fazla ethernet karti varsa sadece tek bir ethernet kartinin IP dagitimi yapmasini istediginiz durumlar olabilir ozellikle ayni makinede birden fazla sevis calistiran firmalarda tek Linux sunucuya squid proxy guvenlik duvari e posta sunucusu DHCP sunucusu vb aktarildigi zaman bu durum ortaya cikar Zira genellikle calisan iki ethernet karti vardir ancak sadece birisinin etkin olmasi istenir Bu durumda isimizi kolaylastiran bir parametre bizim icin Dhcpd programina eth0 parametresini eklerseniz sadece eth0 uzerinden gelen istekler dinlenecektir Benzer sekilde eth0 yerine eth1 yazmaniz durumunda dinlenecek ethernet karti eth1 olacaktir Oyleyse dhcp programini calistiran etc baslangic betiklerini degistirmemiz gereklidir etc init d dhcp dosyasinin bir kismini inceleyelim start echo n Starting dhcpd daemon usr sbin dhcpd RETVAL echo RETVAL eq 0 amp amp touch var lock subsys dhcpd return RETVAL Yapilmasi gereken islem daemon usr sbin dhcpd satirini daemon usr dhcpd eth0 olarak degistirmek DHCP servisinin yeniden baslatmaniz halinde artik sadece eth0 uzerinden gelen istekler cevaplanacaktir Kaynakcahttp en wikipedia org wiki DHCP 26 Mayis 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Gorkem Cetin amp Baris Metin 2005 Linux Ag Yonetimi 5 bas Ankara Seckin Yayinevi ISBN 9789753478984 a b c d Bulutistan Blog 24 Subat 2023 29 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mart 2023 a b Mills Matt 17 Eylul 2021 itigic com 29 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mart 2023 Comp iau 29 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mart 2023