Orfizm veya nadir kullanımıyla Orfikizm, eski Yunanistan'da gizemli bir dindir.
Orpheus tarafından kurulduğu söylenir. Orpheus, Hades'in yer altı dünyasına gitmiş ve dönmüştür. Bazı tarihçilerin bu din hakkında görüş ayrımı vardır. Hades'in dünyasına gidip de geri dönmeleri ve bu durumda öteki dünyanın avantajlarını savunmaları bakımından, bazı tarihçiler erken Hristiyanlığı etkilemiş olabileceğini düşünmektedirler.
İnançlar
Bir din hareketi olan Orphik; şarkıcı, kahin, büyücü Orpheus'a bağlanır: Orpheus, Orphik dinin kurucusu sayılır. Trakya'da doğan bu hareket, oradan VI. yüzyılda Yunanistan'a ve aşağı İtalya'ya geçti. Orphik dionysik-mistik bir kurtuluş dinidir. Homeros'taki tanrıların dindiremedikleri bir ruh ihtiyacını karşılar, giderir.
Yaratılış
Başlangıçta Khronos (zaman) evreni yarattı. Evrenden Tanrı Phanes doğdu. Hem erkek hem dişi olan Phanes, Nyks'i (gece) doğurdu; onunla birleşerek Gaia (toprak), Uranos (gök), Kronos'u (titan) dünyaya getirdi. Kronos'un oğlu Zeus, Phanes'i yutarak dünya egemenliğini ele geçirdi. Zeus kızı Persephone - Demeter ile birleşip Dionysos-Zagreus'u yarattı. Dionysos-Zagreus, Titanlar tarafından parçalandı, yutuldu. Bunun üzerine Zeus, yıldırımlarının alevleriyle Titanları mahvetti. Ama Titanların külünden insan soyu vücuda geldi. İnsan soyundan Titanların kötü, Yutulmuş Dionysos çocuğun tanrısal iyi huyları birleşti. Athena, parçalanan çocuğun yüreğini kurtarmıştı, Zeus bu yüreği yedi, sonra da Dionysos-Lyseus'u (kurtarıcı) yarattı.
İnsandaki tanrısal ruh, bedende (soma) bir mezarda (sema) gibi hapistir, öte dünyaya kavuşmaya çabalar. Dionysik taraf, Titanik unsurlardan temizlenmek ister. Bunun için de ruh, günahından temizlenmek üzere, birçok vücutta dolaşır. Arınma, dürüst bir yaşayış, canlıların verdikleri besinlerden (et, yumurta) el çekiş sayesinde olacaktır. İyileri mutlu bir öte dünya bekler, kötülerse ölüler hakiminin karşısına çıkacaklar, Tartaros bataklığına götürüleceklerdir.
Orphikçilerin öğretileri, filozof Pythagoras'ın (MÖ 6. yüzyıl) felsefesine derin etki yapar.
Kaynakça
- ^ , The Greeks & Their Gods (Beacon, 1954), p. 322; , Raven, & Schofield, The Presocratic Philosophers (Cambridge, 1983, 2nd edition), pp. 21, 30-31, 33; Parker, "Early Orphism", pp. 485, 497
Araştırmalar
- Albinus, Lars. 2000. Hades'in Evi. Aarhus.
- Betegh, Gábor. 2006. The Derveni Papyrus. Cosmology, Theology and Interpretation. Cambridge.
- Burkert, Walter. 2004. Babylon, Memphis, Persepolis: Eastern Contexts of Greek Culture. Cambridge, MA.
- Graf, Fritz. 1974. Eleusis und die orphische Dichtung Athens. Berlin, New York.
- 1952. Orpheus and Greek religion. London.
- Pugliese Carratelli, Giovanni. 2001. Le lamine doro orfiche. Milano.
- West, Martin L. 1983. Orphic Poems. Oxford.
- Robert Parker. 1995. "Early Orphism". In The Greek World, Anton Powell (ed.).
- Behçet Necatigil 100 Soruda Mitologya
- Azra Erhat Mitoloji Sözlüğü
Dış bağlantılar
- İngilizce'ye çevirmiş Orfik metinler28 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Orfizm veya nadir kullanimiyla Orfikizm eski Yunanistan da gizemli bir dindir Orfeus Mozaigi Arles Orpheus tarafindan kuruldugu soylenir Orpheus Hades in yer alti dunyasina gitmis ve donmustur Bazi tarihcilerin bu din hakkinda gorus ayrimi vardir Hades in dunyasina gidip de geri donmeleri ve bu durumda oteki dunyanin avantajlarini savunmalari bakimindan bazi tarihciler erken Hristiyanligi etkilemis olabilecegini dusunmektedirler InanclarBir din hareketi olan Orphik sarkici kahin buyucu Orpheus a baglanir Orpheus Orphik dinin kurucusu sayilir Trakya da dogan bu hareket oradan VI yuzyilda Yunanistan a ve asagi Italya ya gecti Orphik dionysik mistik bir kurtulus dinidir Homeros taki tanrilarin dindiremedikleri bir ruh ihtiyacini karsilar giderir YaratilisBaslangicta Khronos zaman evreni yaratti Evrenden Tanri Phanes dogdu Hem erkek hem disi olan Phanes Nyks i gece dogurdu onunla birleserek Gaia toprak Uranos gok Kronos u titan dunyaya getirdi Kronos un oglu Zeus Phanes i yutarak dunya egemenligini ele gecirdi Zeus kizi Persephone Demeter ile birlesip Dionysos Zagreus u yaratti Dionysos Zagreus Titanlar tarafindan parcalandi yutuldu Bunun uzerine Zeus yildirimlarinin alevleriyle Titanlari mahvetti Ama Titanlarin kulunden insan soyu vucuda geldi Insan soyundan Titanlarin kotu Yutulmus Dionysos cocugun tanrisal iyi huylari birlesti Athena parcalanan cocugun yuregini kurtarmisti Zeus bu yuregi yedi sonra da Dionysos Lyseus u kurtarici yaratti Insandaki tanrisal ruh bedende soma bir mezarda sema gibi hapistir ote dunyaya kavusmaya cabalar Dionysik taraf Titanik unsurlardan temizlenmek ister Bunun icin de ruh gunahindan temizlenmek uzere bircok vucutta dolasir Arinma durust bir yasayis canlilarin verdikleri besinlerden et yumurta el cekis sayesinde olacaktir Iyileri mutlu bir ote dunya bekler kotulerse oluler hakiminin karsisina cikacaklar Tartaros batakligina goturuleceklerdir Orphikcilerin ogretileri filozof Pythagoras in MO 6 yuzyil felsefesine derin etki yapar Kaynakca The Greeks amp Their Gods Beacon 1954 p 322 Raven amp Schofield The Presocratic Philosophers Cambridge 1983 2nd edition pp 21 30 31 33 Parker Early Orphism pp 485 497ArastirmalarAlbinus Lars 2000 Hades in Evi Aarhus Betegh Gabor 2006 The Derveni Papyrus Cosmology Theology and Interpretation Cambridge Burkert Walter 2004 Babylon Memphis Persepolis Eastern Contexts of Greek Culture Cambridge MA Graf Fritz 1974 Eleusis und die orphische Dichtung Athens Berlin New York 1952 Orpheus and Greek religion London Pugliese Carratelli Giovanni 2001 Le lamine doro orfiche Milano West Martin L 1983 Orphic Poems Oxford Robert Parker 1995 Early Orphism In The Greek World Anton Powell ed Behcet Necatigil 100 Soruda Mitologya Azra Erhat Mitoloji SozluguDis baglantilarIngilizce ye cevirmis Orfik metinler28 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde