Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dönüş-kayış göstergesi veya dönüş-kayış müşiri; iki cihazın bir arada bulunduğu bir uçuş göstergesi. Dönüş esnasında uçağın istikametinin değiştiği oran ile içe kayış (slip) ve dışarı savruluş (skid) miktarını gösterir. Uçak maketi bulunan ve yatış oranını da gösteren göstergelere dönüş koordinatörü denir.
Dönüş-kayış göstergelerinin ve koordinatörlerinin hiçbir modeli "" bildirmez. Yatış açısı işarî hava süratinin bir fonksiyonudur ve farklı süratlerde 2 dakikalık dönüş yapan uçakların yatış açısı farklı olmasına rağmen göstergede aynı "yatış oranına" sahip olurlar.
Standart 2 dakikalık dönüş için gerekli yatış açısı = (İşarî hava sürati / 10) + 7
Yukarıdaki pratik hesaba göre 2 dakikalık dönüş yapan 100 KIAS süratindeki bir uçağın yatış açısı 17 derecedir. 70 KIAS'taki bir uçağın yatış açısı ise 14 derecedir. Buna rağmen dönüş esnasında her iki uçağın göstergesinde de aynı yatış oranı değeri okunur.
Koordinesiz dönüşler
Uçuş esnasında pilotun "dönüş tarafına" yeteri kadar istikâmet dümeni pedalı uygulayarak dönüşleri koordineli hâle getirmesi gerekir. Koordineli dönüşlerde göstergedeki denge topu ortada durur ve manevra uçaktakileri rahatsız etmez. Koordinesiz dönüşlerde ise uçağın kuyruk kısmı dönüş içine veya dışına savrulur ve uçaktakiler kayıyormuş ya da savruluyormuş gibi hissederler.
Slip
Dönüş esnasında uçağın kuyruğunun dönüş içine, burnunun aksi yöne doğru dönmesi durumudur. Uçaktaki kişiler dönüş tarafına (içeri) doğru kayıyormuş gibi hissederler. Bu durumda göstergenin alt kısmındaki siyah top kayış tarafına (içeri) doğru hareket eder. Pilot "top ile aynı tarafa" gerektiği kadar istikâmet dümeni uygulayarak kayışı engeller.
Skid
Dönüş esnasında uçağın kuyruğunun dönüş yönünün aksine, burnunun dönüş tarafına (içine) dönmesi durumudur. Uçaktaki kişiler dönüşün aksi tarafa doğru savruluyormuş gibi hissederler. Bu durumda göstergenin alt kısmındaki siyah top savrulma tarafına (dışa) doğru hareket eder. Pilot "top ile aynı tarafa" gerektiği kadar istikâmet dümeni uygulayarak savrulmayı engeller.
Eğer gereğinden fazla düzeltme yapılırsa top orta hattı geçerek aksi tarafa hareket eder ve slip skid'e, skid ise slip'e dönüşür.
Kaynakça
 | Hava taşıtı ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Donus kayis gostergesi veya donus kayis musiri iki cihazin bir arada bulundugu bir ucus gostergesi Donus esnasinda ucagin istikametinin degistigi oran ile ice kayis slip ve disari savrulus skid miktarini gosterir Ucak maketi bulunan ve yatis oranini da gosteren gostergelere donus koordinatoru denir Saga dogru standart 360 2 dk bir donus yapan ucagin donus koordinatoru Alttaki siyah topun ortada olmasi ucagin koordineli dondugunu yani ice kayma slip veya disari savrulma skid meydana gelmedigini gosterir Donus kayis gostergelerinin ve koordinatorlerinin hicbir modeli bildirmez Yatis acisi isari hava suratinin bir fonksiyonudur ve farkli suratlerde 2 dakikalik donus yapan ucaklarin yatis acisi farkli olmasina ragmen gostergede ayni yatis oranina sahip olurlar Standart 2 dakikalik donus icin gerekli yatis acisi Isari hava surati 10 7 Yukaridaki pratik hesaba gore 2 dakikalik donus yapan 100 KIAS suratindeki bir ucagin yatis acisi 17 derecedir 70 KIAS taki bir ucagin yatis acisi ise 14 derecedir Buna ragmen donus esnasinda her iki ucagin gostergesinde de ayni yatis orani degeri okunur Koordinesiz donuslerSaga donuste skid Ucaktakiler sola savruluyormus gibi hissederler Pilotun siyah topu ortalamak dengeli ucmak icin istikamet dumenini kontrol eden sol pedala yeterince basmasi gerekir Ucus esnasinda pilotun donus tarafina yeteri kadar istikamet dumeni pedali uygulayarak donusleri koordineli hale getirmesi gerekir Koordineli donuslerde gostergedeki denge topu ortada durur ve manevra ucaktakileri rahatsiz etmez Koordinesiz donuslerde ise ucagin kuyruk kismi donus icine veya disina savrulur ve ucaktakiler kayiyormus ya da savruluyormus gibi hissederler Slip Donus esnasinda ucagin kuyrugunun donus icine burnunun aksi yone dogru donmesi durumudur Ucaktaki kisiler donus tarafina iceri dogru kayiyormus gibi hissederler Bu durumda gostergenin alt kismindaki siyah top kayis tarafina iceri dogru hareket eder Pilot top ile ayni tarafa gerektigi kadar istikamet dumeni uygulayarak kayisi engeller Skid Ucak maketsiz bir gosterge Donus esnasinda ucagin kuyrugunun donus yonunun aksine burnunun donus tarafina icine donmesi durumudur Ucaktaki kisiler donusun aksi tarafa dogru savruluyormus gibi hissederler Bu durumda gostergenin alt kismindaki siyah top savrulma tarafina disa dogru hareket eder Pilot top ile ayni tarafa gerektigi kadar istikamet dumeni uygulayarak savrulmayi engeller Eger gereginden fazla duzeltme yapilirsa top orta hatti gecerek aksi tarafa hareket eder ve slip skid e skid ise slip e donusur Kaynakca a b c 2 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2013 Hava tasiti ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz