İlyas Bey Camii, Aydın ilinin Didim ilçesinde Milet harabelerinin yanındaki Balat Köyü'nde yer alan Anadolu Beylikleri dönemine ait camidir. İlyas Bey Külliyesi'nin bir parçasıdır.
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Didim, Aydın |
Koordinatlar | 37°31′35″K 27°16′40″D / 37.52639°K 27.27778°D |
İnanç | İslam |
Açılış | 1404 |
Yapımı Menteşeoğulları'nın son hükümdarı İlyas Bey'in emri ile 1404 Mayıs-Haziran aylarında başlatılmıştır.Koca Camii ve Cuma Camii' olarak da bilinir. Cami, medrese, imaret, çifte hamam, çarşı gibi yapılardan oluşan İlyas Bey Külliyesi'nin bir parçasıdır. Yapımında Antik Milet harabelerinden devşirilen, büyük bölümü yeniden işlenerek duvarlara yerleştirilen mermer bloklar kullanılmıştır. Özgün mimarisi, cephe tasarımı ve bezemeleriyle Anadolu Türk mimarisinin önde gelen eserlerinden birisidir.
Cami, 2007-2012 yılları arasında külliyenin diğer yapıları ile birlikte restorasyon görmüştür. Bu restorasyon projesi Avrupa'nın kültürel mirasını korumayı misyon edinen Europa Nostra'dan tarihi yapıtların onarımı ve korunması" kategorisinde ödül almıştır.
Tarihçe
Antik Milet kenti üzerinde inşa edilen Balat, 13. yüzyılın ikinci yarısında Menteşe Beyliği topraklarına, 1391'de ise Osmanlı Devleti topraklarına katılmış ancak Ankara Savaşı'nda Osmanlılar'a karşı zafer kazanan Timur, diğer Anadolu Beyleri gibi Menteşe Beyliği'ne de topraklarını geri vermişti. Menteşeoğlu Beyi İlyas, on iki yıl aradan sonra yeniden beyliğin başına geçtiğinde 1404 yılının Mayıs-Haziran aylarında İlyas Bey Camisi'nin yapımını başlatmıştır.
1890'larda Büyük Menderes havzasında meydana gelen şiddetli deprem sonucunda zarar gören yapı, bilindiği kadarıyla ilk kez 1905 yılında onarıldı ve yapının kubbesi oluklu kiremitle kaplandı. Cami, 1955 depreminden sonra kısmen küçük onarımlar gördü. 2007-2012 yılları arasında Söktaş adlı sanayi kuruluşunun başlattığı, mimar Cengiz Kabaoğlu'nun restorasyon projesi sonucu restore edildi.
Mimarisi
Son cemaat yeri bulunmayan İlyas Bey Camii, üç yönden medrese birimleri ile kuşatılmış şadırvanlı bir avlunun güneyinde yer alır. 18.17 m. X 18.27 m. ölçülerindeki kare planlı yapı, mukarnas dolgulu tromplarla geçilen bir kubbe ile örtülüdür. Kubbe sekizgen bir kasnak üzerinde 14 m. çapındadır; muhtemelen 1905 yılındaki tamirde kiremitle kaplanmıştır.
Yapıya Kuzey cephesinden girilmektedir. Bu cephede sivri kemerli portal nişi vardır; nişin içinde iki sütunla desteklenen basık kemerli üç açıklık yer alır. Diğer üç cephede ise, altta demir parmaklıklı, üstte alçı şebekeli ikişer çift pencere bulunur.
Girişin karşısında yer alan muhteşem mermer mihrap, mukarnaslı bir bordürle çerçevelenmiş ve aradaki yüzey, yazılar ve geometrik bitkisel motiflerle süslenmiştir. 7.37m yükseklikte ve 5.12m enindedir.
Yapının duvarları içte ve dışta mermerle kaplanmıştır. Kuzeybatı köşede yer alan ve girişi harimdeki yuvarlak kemerli kapı ile sağlanan minare, 1955 yılındaki deprem sırasında yıkılmıştır.
Kaynakça
- ^ a b c . www.miletilyasbey.com/. miletilyasbey.com sitesi. 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2017.
- ^ a b c Başgelen, Nezih. . www.mimarlikdergisi.com. Mimarlik Dergisi Sayı 367, Eylül-Ekim 2012. 14 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2017.
- ^ a b Şarman, Kansu. "İlyas Bey Külliyesi'ni tanıyor musunuz?". www.radikal.com.tr. Radikal gazetesi, 1 Haziran 2012. 14 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Kasım 2017.
- ^ a b Kabaoğlu, Aylin Öney. (PDF). acikerisim.fsm.edu.tr. X. Vakıf Haftası Kitabı, Ankara, 1993. 19 Kasım 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2017.
Galeri
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ilyas Bey Camii Aydin ilinin Didim ilcesinde Milet harabelerinin yanindaki Balat Koyu nde yer alan Anadolu Beylikleri donemine ait camidir Ilyas Bey Kulliyesi nin bir parcasidir Ilyas Bey CamiiTemel bilgilerKonumDidim AydinKoordinatlar37 31 35 K 27 16 40 D 37 52639 K 27 27778 D 37 52639 27 27778InancIslamAcilis1404 Yapimi Menteseogullari nin son hukumdari Ilyas Bey in emri ile 1404 Mayis Haziran aylarinda baslatilmistir Koca Camii ve Cuma Camii olarak da bilinir Cami medrese imaret cifte hamam carsi gibi yapilardan olusan Ilyas Bey Kulliyesi nin bir parcasidir Yapiminda Antik Milet harabelerinden devsirilen buyuk bolumu yeniden islenerek duvarlara yerlestirilen mermer bloklar kullanilmistir Ozgun mimarisi cephe tasarimi ve bezemeleriyle Anadolu Turk mimarisinin onde gelen eserlerinden birisidir Cami 2007 2012 yillari arasinda kulliyenin diger yapilari ile birlikte restorasyon gormustur Bu restorasyon projesi Avrupa nin kulturel mirasini korumayi misyon edinen Europa Nostra dan tarihi yapitlarin onarimi ve korunmasi kategorisinde odul almistir TarihceAntik Milet kenti uzerinde insa edilen Balat 13 yuzyilin ikinci yarisinda Mentese Beyligi topraklarina 1391 de ise Osmanli Devleti topraklarina katilmis ancak Ankara Savasi nda Osmanlilar a karsi zafer kazanan Timur diger Anadolu Beyleri gibi Mentese Beyligi ne de topraklarini geri vermisti Menteseoglu Beyi Ilyas on iki yil aradan sonra yeniden beyligin basina gectiginde 1404 yilinin Mayis Haziran aylarinda Ilyas Bey Camisi nin yapimini baslatmistir 1890 larda Buyuk Menderes havzasinda meydana gelen siddetli deprem sonucunda zarar goren yapi bilindigi kadariyla ilk kez 1905 yilinda onarildi ve yapinin kubbesi oluklu kiremitle kaplandi Cami 1955 depreminden sonra kismen kucuk onarimlar gordu 2007 2012 yillari arasinda Soktas adli sanayi kurulusunun baslattigi mimar Cengiz Kabaoglu nun restorasyon projesi sonucu restore edildi MimarisiSon cemaat yeri bulunmayan Ilyas Bey Camii uc yonden medrese birimleri ile kusatilmis sadirvanli bir avlunun guneyinde yer alir 18 17 m X 18 27 m olculerindeki kare planli yapi mukarnas dolgulu tromplarla gecilen bir kubbe ile ortuludur Kubbe sekizgen bir kasnak uzerinde 14 m capindadir muhtemelen 1905 yilindaki tamirde kiremitle kaplanmistir Yapiya Kuzey cephesinden girilmektedir Bu cephede sivri kemerli portal nisi vardir nisin icinde iki sutunla desteklenen basik ke merli uc aciklik yer alir Diger uc cephede ise altta demir parmaklikli ustte alci sebekeli ikiser cift pencere bulunur Girisin karsisinda yer alan muhtesem mermer mihrap mukarnasli bir bordurle cercevelenmis ve aradaki yuzey yazilar ve geometrik bitkisel motiflerle suslenmistir 7 37m yukseklikte ve 5 12m enindedir Yapinin duvarlari icte ve dista mermerle kaplanmistir Kuzeybati kosede yer alan ve girisi harimdeki yuvarlak kemerli kapi ile saglanan minare 1955 yilindaki deprem sirasinda yikilmistir Kaynakca a b c www miletilyasbey com miletilyasbey com sitesi 18 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2017 a b c Basgelen Nezih www mimarlikdergisi com Mimarlik Dergisi Sayi 367 Eylul Ekim 2012 14 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2017 a b Sarman Kansu Ilyas Bey Kulliyesi ni taniyor musunuz www radikal com tr Radikal gazetesi 1 Haziran 2012 14 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Kasim 2017 a b Kabaoglu Aylin Oney PDF acikerisim fsm edu tr X Vakif Haftasi Kitabi Ankara 1993 19 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2017 Galeri