Atların nasıl ve ne zaman evcilleştirildiği tartışmalıdır. Atlar Paleolitik mağara sanatında M.Ö. 30.000 gibi erken bir tarihte görülmüş olsa da, bunlar ve muhtemelen etleri için avlanmışlardı. Atın bir ulaşım aracı olarak erken dönem kullanımına dair en net kanıt, M.Ö. 2000'lere tarihlenen savaş arabası gömüleridir. Bununla birlikte, atların yaklaşık olarak M.Ö. 3500'de Avrasya steplerinde evcilleştirildiği hipotezini desteklemeye başlayan kanıtların sayısı giderek artmaktadır.Botai kültürü bağlamındaki keşifler, Kazakistan'ın Akmola Eyaleti'ndeki Botai yerleşimlerinin atın en erken evcilleştirildiği yer olduğunu öne sürmüştür. Warmouth ve diğerleri (2012), atların MÖ 3000 civarında bugünkü Ukrayna ve Batı Kazakistan'da evcilleştirildiğine işaret etmiştir.
Genetik kanıtlar, modern atın atalarının evcilleştirilmesinin muhtemelen Batı Avrasya'nın Karadeniz-Hazar steplerinde, Volga-Don olarak bilinen bir bölgede, MÖ 2200 civarında meydana geldiğini göstermektedir. Ulaşım, ve savaşlar gibi çeşitli nedenlerle atların kullanımı Avrasya'ya kadar yayılmıştır. Bilim insanları evcilleştirilmiş atların başarılı bir şekilde yayılmasını gözlemlenen genetik değişikliklere bağladılar. Daha güçlü sırtların (GSDMC geni) ve artan uysallığın (ZFPM1 geni) atları binicilik için daha uygun hale getirmiş olabileceğini düşünülmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Anthony, David W. (2007). The Horse, the Wheel, and Language: How Bronze Age Riders from the Eurasian Steppes Shaped the Modern World. Princeton, NJ: Princeton University Press. ISBN .
- ^ Kuznetsov, P. F. (2006). "The emergence of Bronze Age chariots in eastern Europe". . 80 (309): 638-645. doi:10.1017/s0003598x00094096. 7 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Dance, Amber (4 Mayıs 2022). "The tale of the domesticated horse". Knowable Magazine. doi:10.1146/knowable-050422-1. 29 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022.
- ^ a b Librado, Pablo; Khan, Naveed; Fages, Antoine; Kusliy, Mariya A.; Suchan, Tomasz; Tonasso-Calvière, Laure; Schiavinato, Stéphanie; Alioglu, Duha; Fromentier, Aurore; Perdereau, Aude; Aury, Jean-Marc; Gaunitz, Charleen; Chauvey, Lorelei; Seguin-Orlando, Andaine; Der Sarkissian, Clio; Southon, John; Shapiro, Beth; Tishkin, Alexey A.; Kovalev, Alexey A.; Alquraishi, Saleh; Alfarhan, Ahmed H.; Al-Rasheid, Khaled A. S.; Seregély, Timo; Klassen, Lutz; Iversen, Rune; Bignon-Lau, Olivier; Bodu, Pierre; Olive, Monique; Castel, Jean-Christophe; Boudadi-Maligne, Myriam; Alvarez, Nadir; Germonpré, Mietje; Moskal-del Hoyo, Magdalena; Wilczyński, Jarosław; Pospuła, Sylwia; Lasota-Kuś, Anna; Tunia, Krzysztof; Nowak, Marek; Rannamäe, Eve; Saarma, Urmas; Boeskorov, Gennady; Lōugas, Lembi; Kyselý, René; Peške, Lubomír; Bălășescu, Adrian; Dumitrașcu, Valentin; Dobrescu, Roxana; Gerber, Daniel; Kiss, Viktória; Szécsényi-Nagy, Anna; Mende, Balázs G.; Gallina, Zsolt; Somogyi, Krisztina; Kulcsár, Gabriella; Gál, Erika; Bendrey, Robin; Allentoft, Morten E.; Sirbu, Ghenadie; Dergachev, Valentin; Shephard, Henry; Tomadini, Noémie; Grouard, Sandrine; Kasparov, Aleksei; Basilyan, Alexander E.; Anisimov, Mikhail A.; Nikolskiy, Pavel A.; Pavlova, Elena Y.; Pitulko, Vladimir; Brem, Gottfried; Wallner, Barbara; Schwall, Christoph; Keller, Marcel; Kitagawa, Keiko; Bessudnov, Alexander N.; Bessudnov, Alexander; Taylor, William; Magail, Jérome; Gantulga, Jamiyan-Ombo; Bayarsaikhan, Jamsranjav; Erdenebaatar, Diimaajav; Tabaldiev, Kubatbeek; Mijiddorj, Enkhbayar; Boldgiv, Bazartseren; Tsagaan, Turbat; Pruvost, Mélanie; Olsen, Sandra; Makarewicz, Cheryl A.; Valenzuela Lamas, Silvia; Albizuri Canadell, Silvia; Nieto Espinet, Ariadna; Iborra, Ma Pilar; Lira Garrido, Jaime; Rodríguez González, Esther; Celestino, Sebastián; Olària, Carmen; Arsuaga, Juan Luis; Kotova, Nadiia; Pryor, Alexander; Crabtree, Pam; Zhumatayev, Rinat; Toleubaev, Abdesh; Morgunova, Nina L.; Kuznetsova, Tatiana; Lordkipanize, David; Marzullo, Matilde; Prato, Ornella; Bagnasco Gianni, Giovanna; Tecchiati, Umberto; Clavel, Benoit; Lepetz, Sébastien; Davoudi, Hossein; Mashkour, Marjan; Berezina, Natalia Ya; Stockhammer, Philipp W.; Krause, Johannes; Haak, Wolfgang; Morales-Muñiz, Arturo; Benecke, Norbert; Hofreiter, Michael; Ludwig, Arne; Graphodatsky, Alexander S.; Peters, Joris; Kiryushin, Kirill Yu; Iderkhangai, Tumur-Ochir; Bokovenko, Nikolay A.; Vasiliev, Sergey K.; Seregin, Nikolai N.; Chugunov, Konstantin V.; Plasteeva, Natalya A.; Baryshnikov, Gennady F.; Petrova, Ekaterina; Sablin, Mikhail; Ananyevskaya, Elina; Logvin, Andrey; Shevnina, Irina; Logvin, Victor; Kalieva, Saule; Loman, Valeriy; Kukushkin, Igor; Merz, Ilya; Merz, Victor; Sakenov, Sergazy; Varfolomeyev, Victor; Usmanova, Emma; Zaibert, Viktor; Arbuckle, Benjamin; Belinskiy, Andrey B.; Kalmykov, Alexej; Reinhold, Sabine; Hansen, Svend; Yudin, Aleksandr I.; Vybornov, Alekandr A.; Epimakhov, Andrey; Berezina, Natalia S.; Roslyakova, Natalia; Kosintsev, Pavel A.; Kuznetsov, Pavel F.; Anthony, David; Kroonen, Guus J.; Kristiansen, Kristian; Wincker, Patrick; Outram, Alan; Orlando, Ludovic (October 2021). "The origins and spread of domestic horses from the Western Eurasian steppes". Nature (İngilizce). 598 (7882): 634-640. Bibcode:2021Natur.598..634L. doi:10.1038/s41586-021-04018-9. ISSN 1476-4687. (PMC) 8550961 $2. (PMID) 34671162.
- ^ Outram, Alan K. (2009). "The Earliest Horse Harnessing and Milking". Science. 323 (5919): 1332-1335. Bibcode:2009Sci...323.1332O. doi:10.1126/science.1168594. (PMID) 19265018.
- ^ "Whence the Domestic Horse? | Science | AAAS". 4 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ekim 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Atlarin nasil ve ne zaman evcillestirildigi tartismalidir Atlar Paleolitik magara sanatinda M O 30 000 gibi erken bir tarihte gorulmus olsa da bunlar ve muhtemelen etleri icin avlanmislardi Atin bir ulasim araci olarak erken donem kullanimina dair en net kanit M O 2000 lere tarihlenen savas arabasi gomuleridir Bununla birlikte atlarin yaklasik olarak M O 3500 de Avrasya steplerinde evcillestirildigi hipotezini desteklemeye baslayan kanitlarin sayisi giderek artmaktadir Botai kulturu baglamindaki kesifler Kazakistan in Akmola Eyaleti ndeki Botai yerlesimlerinin atin en erken evcillestirildigi yer oldugunu one surmustur Warmouth ve digerleri 2012 atlarin MO 3000 civarinda bugunku Ukrayna ve Bati Kazakistan da evcillestirildigine isaret etmistir Soyu tukenmis a benzeyecek sekilde yetistirilmis bir Heck ati Genetik kanitlar modern atin atalarinin evcillestirilmesinin muhtemelen Bati Avrasya nin Karadeniz Hazar steplerinde Volga Don olarak bilinen bir bolgede MO 2200 civarinda meydana geldigini gostermektedir Ulasim ve savaslar gibi cesitli nedenlerle atlarin kullanimi Avrasya ya kadar yayilmistir Bilim insanlari evcillestirilmis atlarin basarili bir sekilde yayilmasini gozlemlenen genetik degisikliklere bagladilar Daha guclu sirtlarin GSDMC geni ve artan uysalligin ZFPM1 geni atlari binicilik icin daha uygun hale getirmis olabilecegini dusunulmektedir Ayrica bakinizAntrozooloji Avrasya gocebeleriKaynakca Anthony David W 2007 The Horse the Wheel and Language How Bronze Age Riders from the Eurasian Steppes Shaped the Modern World Princeton NJ Princeton University Press ISBN 978 0 691 05887 0 Kuznetsov P F 2006 The emergence of Bronze Age chariots in eastern Europe 80 309 638 645 doi 10 1017 s0003598x00094096 7 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Dance Amber 4 Mayis 2022 The tale of the domesticated horse Knowable Magazine doi 10 1146 knowable 050422 1 29 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mayis 2022 a b Librado Pablo Khan Naveed Fages Antoine Kusliy Mariya A Suchan Tomasz Tonasso Calviere Laure Schiavinato Stephanie Alioglu Duha Fromentier Aurore Perdereau Aude Aury Jean Marc Gaunitz Charleen Chauvey Lorelei Seguin Orlando Andaine Der Sarkissian Clio Southon John Shapiro Beth Tishkin Alexey A Kovalev Alexey A Alquraishi Saleh Alfarhan Ahmed H Al Rasheid Khaled A S Seregely Timo Klassen Lutz Iversen Rune Bignon Lau Olivier Bodu Pierre Olive Monique Castel Jean Christophe Boudadi Maligne Myriam Alvarez Nadir Germonpre Mietje Moskal del Hoyo Magdalena Wilczynski Jaroslaw Pospula Sylwia Lasota Kus Anna Tunia Krzysztof Nowak Marek Rannamae Eve Saarma Urmas Boeskorov Gennady Lōugas Lembi Kysely Rene Peske Lubomir Bălășescu Adrian Dumitrașcu Valentin Dobrescu Roxana Gerber Daniel Kiss Viktoria Szecsenyi Nagy Anna Mende Balazs G Gallina Zsolt Somogyi Krisztina Kulcsar Gabriella Gal Erika Bendrey Robin Allentoft Morten E Sirbu Ghenadie Dergachev Valentin Shephard Henry Tomadini Noemie Grouard Sandrine Kasparov Aleksei Basilyan Alexander E Anisimov Mikhail A Nikolskiy Pavel A Pavlova Elena Y Pitulko Vladimir Brem Gottfried Wallner Barbara Schwall Christoph Keller Marcel Kitagawa Keiko Bessudnov Alexander N Bessudnov Alexander Taylor William Magail Jerome Gantulga Jamiyan Ombo Bayarsaikhan Jamsranjav Erdenebaatar Diimaajav Tabaldiev Kubatbeek Mijiddorj Enkhbayar Boldgiv Bazartseren Tsagaan Turbat Pruvost Melanie Olsen Sandra Makarewicz Cheryl A Valenzuela Lamas Silvia Albizuri Canadell Silvia Nieto Espinet Ariadna Iborra Ma Pilar Lira Garrido Jaime Rodriguez Gonzalez Esther Celestino Sebastian Olaria Carmen Arsuaga Juan Luis Kotova Nadiia Pryor Alexander Crabtree Pam Zhumatayev Rinat Toleubaev Abdesh Morgunova Nina L Kuznetsova Tatiana Lordkipanize David Marzullo Matilde Prato Ornella Bagnasco Gianni Giovanna Tecchiati Umberto Clavel Benoit Lepetz Sebastien Davoudi Hossein Mashkour Marjan Berezina Natalia Ya Stockhammer Philipp W Krause Johannes Haak Wolfgang Morales Muniz Arturo Benecke Norbert Hofreiter Michael Ludwig Arne Graphodatsky Alexander S Peters Joris Kiryushin Kirill Yu Iderkhangai Tumur Ochir Bokovenko Nikolay A Vasiliev Sergey K Seregin Nikolai N Chugunov Konstantin V Plasteeva Natalya A Baryshnikov Gennady F Petrova Ekaterina Sablin Mikhail Ananyevskaya Elina Logvin Andrey Shevnina Irina Logvin Victor Kalieva Saule Loman Valeriy Kukushkin Igor Merz Ilya Merz Victor Sakenov Sergazy Varfolomeyev Victor Usmanova Emma Zaibert Viktor Arbuckle Benjamin Belinskiy Andrey B Kalmykov Alexej Reinhold Sabine Hansen Svend Yudin Aleksandr I Vybornov Alekandr A Epimakhov Andrey Berezina Natalia S Roslyakova Natalia Kosintsev Pavel A Kuznetsov Pavel F Anthony David Kroonen Guus J Kristiansen Kristian Wincker Patrick Outram Alan Orlando Ludovic October 2021 The origins and spread of domestic horses from the Western Eurasian steppes Nature Ingilizce 598 7882 634 640 Bibcode 2021Natur 598 634L doi 10 1038 s41586 021 04018 9 ISSN 1476 4687 PMC 8550961 2 PMID 34671162 Outram Alan K 2009 The Earliest Horse Harnessing and Milking Science 323 5919 1332 1335 Bibcode 2009Sci 323 1332O doi 10 1126 science 1168594 PMID 19265018 Whence the Domestic Horse Science AAAS 4 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ekim 2023