Transkraniyal Manyetik Uyarım (TMU), psikiyatride ve nörolojik hastalıklarda kullanılan yeni bir tıbbi tedavi yöntemidir. Son 15 yılda kaydedilen teknolojik ilerlemeler beyinde hücresel elektrik akımını ölçmek ve değiştirmek konusunda bazı cihazların geliştirilmesini sağladı. Bu cihazlardan biri Transkraniyal Manyetik Uyarım (TMU) sistemidir.
TMU’da saçlı kafa derisinin üzerine elektro manyetik bir bobin (coil) yerleştirilir. Kapasitörler de tutulan enerji ile manyetik alan oluşturulur. Bu manyetik alan 100-200 mikro-saniyede artıp azalma özelliğindedir. Bölgesel uygulanır. Dünyayı saran manyetik alanın 40,000 katı yüksekliğindedir. MR görüntülemede uygulanan manyetik alanla aynı şiddettedir. MR’daki manyetik alan statiktir, TMU’da değişkendir.
Elektriksiz uyarımdır.
Bir tel bobinden akım geçirildiğinde bobine dikey manyetik alan oluşur. Karşı tarafta iletken ortam varsa o bölgede bir akım indüklenir. İndüklenen akım bobindeki akıma paralel fakat ters yöndedir. TMU uygulanmasında, dışarıdan elektrik akımı verilmeden güçlü ama kısa bir manyetik alan oluşturularak beyin aktivitesi değiştirilmekte ve tedavi etkisi oluşmaktadır.
Beyne etkisi
Beyinde hedeflenen alanda “nöronal depolarizasyon” dediğimiz değişim oluşur. Beyindeki hücrelerin elektriksel iletisine müdahale edilmiş olur. Beynin elektriksel ve kimyasal ileti ile çalıştığı düşünülürse beynin yeterli çalışmayan doğal süreçlerini harekete geçirici etkisi olduğu anlaşılır. Dışarıdan elektrik akımı vermeden, güçlü ama kısa bir manyetik alan oluşturarak tedavi etkisini oluşturur.
Elektrokonvülsif terapiden (EKT) farkı
EKT beyine doğrudan elektrik akımı verilerek uygulanır. Hastane ortamında ve genel anestezi altında yapılması gereklidir. TMU tedavisi ise ayaktan uygulanabilir, anestezi ya da analjezik gerektirmez. Çoğu kez hasta hafif baş ağrısı ve uyarım uygulanan yerde hafif bir rahatsızlık dışında herhangi bir olumsuz etki hissetmez.
Seansın süresi
Seansın süresi, hastanın bireysel ihtiyacına göre belirlenir. 5-30 dakika süre ile belirlenen sıklıkta, belirlenen frekans ve şiddette ritmik uygulama yapılır.
Yan etkisi
1985 yılından beri yapılan çalışmalarda hafif baş ağrısı dışında bir yan etkisine rastlanılmamıştır. Avrupa ve Kanada da resmen onaylanmış ve klinik uygulamaya girmiştir. (Tubitak Bilim Teknik, Eylül 2002)
Hastalıklardaki etkisi
Şu anda öncelikle önerilen tedavi alanları; Tedaviye Dirençli Depresyon, Şizofreni ve Obsesif Kompulsif Bozukluk ve Şizofreni ruhsal bozukluklarıdır. Gebelikte, emziren annelerde ve kalp hastalarında kullanılabilmesi, ilaç tedavisine bir üstünlüğü olarak dikkat çekmektedir. (Arch. Gec - Psychiatry. 1999; 56:300-311)
Nörolojide kullanımı
Konuşma Bozuklukları, Epilepsi, Parkinson, Bunam, Migren ve bazı felçlerde kullanılmaktadır.
Çocuklarda kullanımı
Otizm ve hiperaktivite'de kullanım ile ilgili bilimsel çalışmalar sürmektedir.
Uygulanışı
Beynin işlevsel olarak fonksiyonel MRI veya Kantitatif EEG ile görüntülenmesinden sonra uygun görülen alanın belirlenmesi ve o bölgeye uygulanması önerilir. Depresyonda genelde sol ön alın bölgesine bobin yerleştirilir. Ritmik uyarılar verilir. 10-30 dakikalık seanslar halinde 10 seanstan az olmamak üzere uygulanır. Saçların temiz olması dışında bir ön hazırlığa gerek yoktur.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Clinical Trials 30 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Schitzophrenia treatment study info 10 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Belci M, et al. (2004) Magnetic brain stimulation can improve clinical outcome in incomplete spinal cord injured patients. Spinal Cord. 42(7):417-9 PMID 15111994
- A. W. Snyder et al. (2003) Savant-like skills exposed in normal people by suppressing the left frontotemporal lobe 10 Aralık 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- New York Times article on rTMS 19 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- JLR Martin and others, "Transcranial magnetic stimulation for treating depression (Cochrane Review)" 2 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., , 2005.
- BioMag Laboratory, Helsinki 5 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Repetitive transcranial magnetic stimulation activates specific regions in rat brain 23 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Open-rTMS Project for individuals 28 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Transkraniyal Manyetik Uyarim TMU psikiyatride ve norolojik hastaliklarda kullanilan yeni bir tibbi tedavi yontemidir Son 15 yilda kaydedilen teknolojik ilerlemeler beyinde hucresel elektrik akimini olcmek ve degistirmek konusunda bazi cihazlarin gelistirilmesini sagladi Bu cihazlardan biri Transkraniyal Manyetik Uyarim TMU sistemidir TMU da sacli kafa derisinin uzerine elektro manyetik bir bobin coil yerlestirilir Kapasitorler de tutulan enerji ile manyetik alan olusturulur Bu manyetik alan 100 200 mikro saniyede artip azalma ozelligindedir Bolgesel uygulanir Dunyayi saran manyetik alanin 40 000 kati yuksekligindedir MR goruntulemede uygulanan manyetik alanla ayni siddettedir MR daki manyetik alan statiktir TMU da degiskendir Elektriksiz uyarimdir Bir tel bobinden akim gecirildiginde bobine dikey manyetik alan olusur Karsi tarafta iletken ortam varsa o bolgede bir akim induklenir Induklenen akim bobindeki akima paralel fakat ters yondedir TMU uygulanmasinda disaridan elektrik akimi verilmeden guclu ama kisa bir manyetik alan olusturularak beyin aktivitesi degistirilmekte ve tedavi etkisi olusmaktadir Beyne etkisiBeyinde hedeflenen alanda noronal depolarizasyon dedigimiz degisim olusur Beyindeki hucrelerin elektriksel iletisine mudahale edilmis olur Beynin elektriksel ve kimyasal ileti ile calistigi dusunulurse beynin yeterli calismayan dogal sureclerini harekete gecirici etkisi oldugu anlasilir Disaridan elektrik akimi vermeden guclu ama kisa bir manyetik alan olusturarak tedavi etkisini olusturur Elektrokonvulsif terapiden EKT farkiEKT beyine dogrudan elektrik akimi verilerek uygulanir Hastane ortaminda ve genel anestezi altinda yapilmasi gereklidir TMU tedavisi ise ayaktan uygulanabilir anestezi ya da analjezik gerektirmez Cogu kez hasta hafif bas agrisi ve uyarim uygulanan yerde hafif bir rahatsizlik disinda herhangi bir olumsuz etki hissetmez Seansin suresiSeansin suresi hastanin bireysel ihtiyacina gore belirlenir 5 30 dakika sure ile belirlenen siklikta belirlenen frekans ve siddette ritmik uygulama yapilir Yan etkisi1985 yilindan beri yapilan calismalarda hafif bas agrisi disinda bir yan etkisine rastlanilmamistir Avrupa ve Kanada da resmen onaylanmis ve klinik uygulamaya girmistir Tubitak Bilim Teknik Eylul 2002 Hastaliklardaki etkisiSu anda oncelikle onerilen tedavi alanlari Tedaviye Direncli Depresyon Sizofreni ve Obsesif Kompulsif Bozukluk ve Sizofreni ruhsal bozukluklaridir Gebelikte emziren annelerde ve kalp hastalarinda kullanilabilmesi ilac tedavisine bir ustunlugu olarak dikkat cekmektedir Arch Gec Psychiatry 1999 56 300 311 Norolojide kullanimiKonusma Bozukluklari Epilepsi Parkinson Bunam Migren ve bazi felclerde kullanilmaktadir Cocuklarda kullanimiOtizm ve hiperaktivite de kullanim ile ilgili bilimsel calismalar surmektedir UygulanisiBeynin islevsel olarak fonksiyonel MRI veya Kantitatif EEG ile goruntulenmesinden sonra uygun gorulen alanin belirlenmesi ve o bolgeye uygulanmasi onerilir Depresyonda genelde sol on alin bolgesine bobin yerlestirilir Ritmik uyarilar verilir 10 30 dakikalik seanslar halinde 10 seanstan az olmamak uzere uygulanir Saclarin temiz olmasi disinda bir on hazirliga gerek yoktur KaynakcaDis baglantilarClinical Trials 30 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Schitzophrenia treatment study info 10 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Belci M et al 2004 Magnetic brain stimulation can improve clinical outcome in incomplete spinal cord injured patients Spinal Cord 42 7 417 9 PMID 15111994 A W Snyder et al 2003 Savant like skills exposed in normal people by suppressing the left frontotemporal lobe 10 Aralik 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde New York Times article on rTMS 19 Aralik 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde JLR Martin and others Transcranial magnetic stimulation for treating depression Cochrane Review 2 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2005 BioMag Laboratory Helsinki 5 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Repetitive transcranial magnetic stimulation activates specific regions in rat brain 23 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Open rTMS Project for individuals 28 Agustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde