Azerbaycan'da LGBT hakları, Azerbaycan sınırları içerisindeki eşcinsel bireylerin yaşam biçimidir. Azerbaycan'da LGBT bireyler için hiçbir yasal güvence bulunmamakla birlikte ülke genelinde homofobik yaklaşım bulunmaktadır.
Azerbaycan LGBT hakları | |
---|---|
Azerbaycan'da LGBT hakları konumu (yeşil) | |
Statü | 2000'den beri yasal |
Cinsiyet ifadesi | – |
Askerlik | Yok |
Ayrımcılık karşıtı yasa | Yok |
Birlikteliklerin tanınması | Eşcinsel birliktelikler tanınmıyor |
Evlat edinme | Yok |
Azerbaycan'da kadınlar arası cinsel ilişki Azerbaycan topraklarında hiçbir zaman suç olmamışken erkekler arası cinsel ilişki, Eylül 2000'de ceza kanununun içerisinde kabul edilmiş ve Ocak 2001'de yürürlüğe girmesi ile yasaktan kaldırılmıştır. Buna rağmen LGBT kişiler hâlâ baskı ve tacize maruz kalmaktadırlar. Mevcut durumda yasal korunmaya tâbi olmayıp hemcins çiftler evlenememektedir. Cinsiyet kimliğinin yasal tanınması konusunda trans kişilere hiçbir idari usul mevcut değildir. Hemcins çiftler, çocuklar evlat edinemez; nefret söylemi ya da nefret suçu ile ilgilenen yasalar, ne cinsel yönelim ne de cinsiyet kimliğini kapsamaktadır.
Heteroseksüel olmayan ya da cinsiyet uyumsuzluğu gösteren kişilere karşı "mavi" ya da Rusçadan alınmış "goluboy" (голубой) terimleri kullanılmaktadır.
Avrupa ülkelerini LGBT hakları açısından listeleyen Rainbow Europe Map and Index'in 2021 versiyonuna göre Azerbaycan LGBT hakları konusunda 49 Avrupa ülkesi arasında son sırada yer almıştır.
Ayrımcılık ve şiddet
Azerbaycan'da eşcinsellik iddiaları politik bir silah olarak kullanılmaktadır. Hükûmet, geçmişte muhalefet üyelerinin saygınlığını sarsmak amacıyla onları eşcinsellikle suçlamıştır. Muhalefet Azerbaycan Halk Cephesi başkanı Ali Kerimli'nin kendisi eşcinsellikle suçlanıp siyasetçi olmaya elverişsiz olduğu iddia edilmiştir.
Azerbaycanlı yazar 'in 2009'da yayımladığı isimli romanı, Artuş isimli bir Ermeni ile Zaur isimli bir Azeri'nin arasındaki aşk hikâyesini anlatıp Azerbaycan toplumunun hem Ermeniler hem de eşcinselliğe ilişkin tabularına değinmiş ve sert bir biçimde karşılanmıştır. Yazarın Hürriyet gazetesi ile yaptığı bir görüşmede söylediğine göre romanın piyasaya çıkmasından bir ay sonra Azerbaycanlı polisler kitap dükkânlarını tek tek dolaşıp roman kopyalarını toplamıştır, ancak bir İçişleri Bakanlığı sözcüsünün iddiasına göre polisler kitap satışını hiçbir şekilde engellememiştir. Yazarın kendi iddiası üzerine ayrıca kendisine karşı tehditler yapılmıştır.
Sanatçı Babi Badalov kendi memleketinde cinsel yöneliminden dolayı hayatını tehlikeye sokan tehditlere uğradıktan sonra yurtdışında iltica teşebbüslerinde bulunup 2011'de sığınmacı olarak Paris'e yerleşmiştir.
Hukuk
Avrupa Konseyi üye devletlerinde eşcinsel evliliğin olasılıkla yasallaştırılması dahil olmak üzere cinsel yönelim ile cinsiyet kimliğine dayalı ayrımcılığa ilişkin Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'nin düzenlediği tartışmalar hem Azerbaycanlı milletvekilleri hem de dini liderler tarafından sert karşılandı. Azerbaycan delegasyonu üyeleri Gültekin Hacıbeyli ile Sabir Hacıyev, tartışmalara katılmayacaklarını bildirdiler. Ayrıca Milli Meclisin Sosyal Siyaset Komitesi Başkanı , milli ve kültürel değerlerinin korunmasını gerekçe olarak göstererek tartışmalara olumsuz göz ile baktığını ifade etti.
Aktiviteler
Bu ana kadar Azerbaycan'da hiçbir LGBT Onur etkinliği yer almamıştır. Özellikle Bakü'de düzenlenen 2012 Eurovision Şarkı Yarışması'ndan önceki aylarda, yarışmanın yer aldığı günlerde eşcinsel bir geçit törenin yer alacağı rivayetlerin yayılması ile bu konu Azerbaycan'da tartışılmaya başladı. sitesinin Mayıs 2012'de yayımladığı habere göre sözde "The Devotees of Azerbaijan" ("Azerbaycan'ın Esirleri") isimli bir hacker grubu ile resmî Eurovision sitesi başta olmak üzere yarışmaya ilişkin sitelere saldırarak olası bir "gey geçit töreni'ne tepki göstermiştir. Bu geçit törenine ilişkin rivayetlerin ayrıca İran'a ulaşmasının ardından İran hükûmeti Bakü'deki büyükelçisini geri çağırmıştır.
Kültür
Sanal alemde gay.az sitesi, LGBT bireylere yönelik bir forum ve "bilgilendirici-eğlendirici bir kaynak" olarak mevcuttur.
Olaylar
Azerbaycan vatandaşı 20 yaşındaki LGBT aktivisti İsa Şahmarlı, kendisini gökkuşağı bayrağıyla asarak intihar etmiştir.
Özet tablosu
Eşcinsellik legal mi? | (2000’den itibaren) |
Onaylı yaş sınırı | (2000’den itibaren) |
Çalışma yerinde ayrımcılık karşıtlığı kanunu | |
Mahsul ve hizmet sahnesinde ayrımcılık karşıtlığı | |
Diğer sahnelerde ayrımcılık karşıtlığı | |
Nefret cinayeti kanunu | |
Eşcinsel evlilik | |
Eşcinsel çiftlerin tanınması | |
Eşcinsel çiftlerin evlatlık edinmesi | |
Eşcinsellerin birliğinin kabulu | |
Gay ve Lezbiyenlerin orduda açık hizmeti | |
Cinsiyet değişme | |
Lezbiyenler içim IVF | |
Gay çiftler için para karşılığında doğurma | |
Gay çiftler için kan bağışı |
Ayrıca bakınız
Dipnotlar
- ^ Bu sözcüğün asıl anlamı da "mavi" ve Rusçada da geyleri tanımlamak için kullanılır.
Kaynakça
- ^ "State-sponsored Homophobia A world survey of laws prohibiting same sex activity between consenting adults" (PDF). 19 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2016.
- ^ Veur 2007, s. 24.
- ^ Geen, Jessica (16 Mayıs 2011). "Concerns over Eurovision 2012 host Azerbaijan's gay rights record" (İngilizce). PinkNews. 14 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Haziran 2012.
- ^ Leysan, Leyla (15 Ocak 2010). "Azeri Transsexuals Face Social Stigma" (İngilizce). Institute for War & Peace Reporting. Erişim tarihi: 28 Ocak 2012.[]
- ^ a b (İngilizce). ILGA-Europe. 22 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2012.
- ^ Veur 2007, s. 6.
- ^ "Rainbow Europe Map and Index". Rainbow Europe. 5 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ Langer, Annette (25 Mayıs 2012). "Gays Face Rampant Homophobia in Azerbaijan" (İngilizce). Bakü: Spiegel Online. 27 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Haziran 2012.
- ^ Başaran, Ezgi (24 Mayıs 2009). "Eşcinsel bir Ermeni ile Azeri'nin aşkını yazan imam hatipli yazar". Hürriyet. Erişim tarihi: 24 Haziran 2012.
- ^ . CNNTürk. 13 Mart 2009. 1 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2012.
- ^ Newman, Dina (15 Eylül 2011). "Eurovision 2012: Azerbaijan's gays not welcome at home" (İngilizce). Paris: BBC News. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Haziran 2012.
- ^ (İngilizce). News.az. 22 Ocak 2010. 8 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2012.
- ^ Gray, Stephen (17 Mayıs 2012). "Popular Eurovision website hacked in response to 'parade of homosexuals'" (İngilizce). PinkNews. 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Haziran 2012.
- ^ "Iran recalls Azerbaijan ambassador over Eurovision 'gay parade'" (İngilizce). The Telegraph. 22 Mayıs 2012. 2 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Haziran 2012.
- ^ Demir, Aylime Aslı (8 Aralık 2011). . Kaos GL. 29 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2013.
- ^ . CNNTÜRK. 23 Aralık 2014. 7 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2014.
- ^ . SİA - Səs İnformasiya Agentliyi. 17 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2013.
Dış bağlantılar
- YouTube'da Life on the margins for Azerbaijan's gays, Agence France-Presse (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Azerbaycan da LGBT haklari Azerbaycan sinirlari icerisindeki escinsel bireylerin yasam bicimidir Azerbaycan da LGBT bireyler icin hicbir yasal guvence bulunmamakla birlikte ulke genelinde homofobik yaklasim bulunmaktadir Azerbaycan LGBT haklari Azerbaycan da LGBT haklari konumu yesil Statu2000 den beri yasalCinsiyet ifadesi AskerlikYokAyrimcilik karsiti yasaYokBirlikteliklerin taninmasiEscinsel birliktelikler taninmiyorEvlat edinmeYok Azerbaycan da kadinlar arasi cinsel iliski Azerbaycan topraklarinda hicbir zaman suc olmamisken erkekler arasi cinsel iliski Eylul 2000 de ceza kanununun icerisinde kabul edilmis ve Ocak 2001 de yururluge girmesi ile yasaktan kaldirilmistir Buna ragmen LGBT kisiler hala baski ve tacize maruz kalmaktadirlar Mevcut durumda yasal korunmaya tabi olmayip hemcins ciftler evlenememektedir Cinsiyet kimliginin yasal taninmasi konusunda trans kisilere hicbir idari usul mevcut degildir Hemcins ciftler cocuklar evlat edinemez nefret soylemi ya da nefret sucu ile ilgilenen yasalar ne cinsel yonelim ne de cinsiyet kimligini kapsamaktadir Heteroseksuel olmayan ya da cinsiyet uyumsuzlugu gosteren kisilere karsi mavi ya da Ruscadan alinmis goluboy goluboj terimleri kullanilmaktadir Avrupa ulkelerini LGBT haklari acisindan listeleyen Rainbow Europe Map and Index in 2021 versiyonuna gore Azerbaycan LGBT haklari konusunda 49 Avrupa ulkesi arasinda son sirada yer almistir Ayrimcilik ve siddetAzerbaycan da escinsellik iddialari politik bir silah olarak kullanilmaktadir Hukumet gecmiste muhalefet uyelerinin sayginligini sarsmak amaciyla onlari escinsellikle suclamistir Muhalefet Azerbaycan Halk Cephesi baskani Ali Kerimli nin kendisi escinsellikle suclanip siyasetci olmaya elverissiz oldugu iddia edilmistir Azerbaycanli yazar in 2009 da yayimladigi isimli romani Artus isimli bir Ermeni ile Zaur isimli bir Azeri nin arasindaki ask hikayesini anlatip Azerbaycan toplumunun hem Ermeniler hem de escinsellige iliskin tabularina deginmis ve sert bir bicimde karsilanmistir Yazarin Hurriyet gazetesi ile yaptigi bir gorusmede soyledigine gore romanin piyasaya cikmasindan bir ay sonra Azerbaycanli polisler kitap dukkanlarini tek tek dolasip roman kopyalarini toplamistir ancak bir Icisleri Bakanligi sozcusunun iddiasina gore polisler kitap satisini hicbir sekilde engellememistir Yazarin kendi iddiasi uzerine ayrica kendisine karsi tehditler yapilmistir Sanatci Babi Badalov kendi memleketinde cinsel yoneliminden dolayi hayatini tehlikeye sokan tehditlere ugradiktan sonra yurtdisinda iltica tesebbuslerinde bulunup 2011 de siginmaci olarak Paris e yerlesmistir HukukAvrupa Konseyi uye devletlerinde escinsel evliligin olasilikla yasallastirilmasi dahil olmak uzere cinsel yonelim ile cinsiyet kimligine dayali ayrimciliga iliskin Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi nin duzenledigi tartismalar hem Azerbaycanli milletvekilleri hem de dini liderler tarafindan sert karsilandi Azerbaycan delegasyonu uyeleri Gultekin Hacibeyli ile Sabir Haciyev tartismalara katilmayacaklarini bildirdiler Ayrica Milli Meclisin Sosyal Siyaset Komitesi Baskani milli ve kulturel degerlerinin korunmasini gerekce olarak gostererek tartismalara olumsuz goz ile baktigini ifade etti AktivitelerGencler 14 Haziran 2016 da Baku deki ABD Buyukelciligi onunde Orlando gece kulubu saldirisi kurbanlarini aniyor Bu ana kadar Azerbaycan da hicbir LGBT Onur etkinligi yer almamistir Ozellikle Baku de duzenlenen 2012 Eurovision Sarki Yarismasi ndan onceki aylarda yarismanin yer aldigi gunlerde escinsel bir gecit torenin yer alacagi rivayetlerin yayilmasi ile bu konu Azerbaycan da tartisilmaya basladi sitesinin Mayis 2012 de yayimladigi habere gore sozde The Devotees of Azerbaijan Azerbaycan in Esirleri isimli bir hacker grubu ile resmi Eurovision sitesi basta olmak uzere yarismaya iliskin sitelere saldirarak olasi bir gey gecit toreni ne tepki gostermistir Bu gecit torenine iliskin rivayetlerin ayrica Iran a ulasmasinin ardindan Iran hukumeti Baku deki buyukelcisini geri cagirmistir KulturSanal alemde gay az sitesi LGBT bireylere yonelik bir forum ve bilgilendirici eglendirici bir kaynak olarak mevcuttur OlaylarAzerbaycan vatandasi 20 yasindaki LGBT aktivisti Isa Sahmarli kendisini gokkusagi bayragiyla asarak intihar etmistir Ozet tablosuEscinsellik legal mi 2000 den itibaren Onayli yas siniri 2000 den itibaren Calisma yerinde ayrimcilik karsitligi kanunuMahsul ve hizmet sahnesinde ayrimcilik karsitligiDiger sahnelerde ayrimcilik karsitligiNefret cinayeti kanunuEscinsel evlilikEscinsel ciftlerin taninmasiEscinsel ciftlerin evlatlik edinmesiEscinsellerin birliginin kabuluGay ve Lezbiyenlerin orduda acik hizmetiCinsiyet degismeLezbiyenler icim IVFGay ciftler icin para karsiliginda dogurmaGay ciftler icin kan bagisiAyrica bakinizAsya da LGBT haklari Avrupa da LGBT haklari Sovyetler Birligi nde LGBT tarihiDipnotlar Bu sozcugun asil anlami da mavi ve Ruscada da geyleri tanimlamak icin kullanilir Kaynakca State sponsored Homophobia A world survey of laws prohibiting same sex activity between consenting adults PDF 19 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Subat 2016 Veur 2007 s 24 Geen Jessica 16 Mayis 2011 Concerns over Eurovision 2012 host Azerbaijan s gay rights record Ingilizce PinkNews 14 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Haziran 2012 Leysan Leyla 15 Ocak 2010 Azeri Transsexuals Face Social Stigma Ingilizce Institute for War amp Peace Reporting Erisim tarihi 28 Ocak 2012 olu kirik baglanti a b Ingilizce ILGA Europe 22 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Haziran 2012 Veur 2007 s 6 Rainbow Europe Map and Index Rainbow Europe 5 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2022 Langer Annette 25 Mayis 2012 Gays Face Rampant Homophobia in Azerbaijan Ingilizce Baku Spiegel Online 27 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Haziran 2012 Basaran Ezgi 24 Mayis 2009 Escinsel bir Ermeni ile Azeri nin askini yazan imam hatipli yazar Hurriyet Erisim tarihi 24 Haziran 2012 CNNTurk 13 Mart 2009 1 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Haziran 2012 Newman Dina 15 Eylul 2011 Eurovision 2012 Azerbaijan s gays not welcome at home Ingilizce Paris BBC News 22 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Haziran 2012 Ingilizce News az 22 Ocak 2010 8 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2012 Gray Stephen 17 Mayis 2012 Popular Eurovision website hacked in response to parade of homosexuals Ingilizce PinkNews 26 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Haziran 2012 Iran recalls Azerbaijan ambassador over Eurovision gay parade Ingilizce The Telegraph 22 Mayis 2012 2 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Haziran 2012 Demir Aylime Asli 8 Aralik 2011 Kaos GL 29 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Nisan 2013 CNNTURK 23 Aralik 2014 7 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Nisan 2014 SIA Ses Informasiya Agentliyi 17 Subat 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Subat 2013 Dis baglantilarYouTube da Life on the margins for Azerbaijan s gays Agence France Presse Ingilizce