José Manuel Zelaya Rosales ya da sıkça kullanılan kısaltmasıyla Mel Zelaya (d. 20 Eylül 1952), Honduraslı bir iş insanı ve politikacıdır. 27 Kasım 2005'te Honduras devlet başkanı olarak seçildi ve 27 Haziran 2006'da yeminle göreve başladı. Kendisi zengin bir iş insanının oğlu olup liseden sonra koleje devam etmiştir. Babasının Mel lakabını miras almıştır. Zelaya çiftlik işleriyle, tomrukçuluk ve kereste ticaret işleriyle uğraştı.
Manuel Zelaya | |
---|---|
Honduras Devlet Başkanı | |
Görev süresi 27 Ocak 2006 - 28 Haziran 2009 | |
Başkan Yardımcısı | |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | (geçici) |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 20 Eylül 1952 , Honduras |
Partisi | |
Evlilik(ler) |
Zelaya'nın, Halkın Siyasi Katılımı Kanununa dayanarak bağlayıcı olmayan bir anket yapılmasını istemesini uluslararası medya bir referandum olarak algılayınca ülke bir politik krize ve sonrasında ise bir askeri darbeye sürüklendi. Bu anketin amacı halkın anayasa yapacak bir kurucu meclis hakkında görüşlerini almaktı. , ülkenin başsavcısı ve yüksek seçim kurulu bu karara karşı çıktılar. Kongre ise bu arada Zelaya'nın partisi de dahil olmak üzere onu nasıl suçlayabileceklerini tartışmaya başladı. İlk olarak Honduras'ın başkenti Tegucigalpa halk yoklamasını anayasaya aykırı ilan etti. Hâlbuki bu Zelaya muhalefetinin iddia ettiği gibi bir devlet şeklini, başkanlık süresini, tekrar seçilmeyi düzenleyen "bağlayıcı" bir referandum değil sadece bir halk yoklamasıydı. Honduras Hukuku bu konudaki anayasa maddelerinin değiştirilmesini yasaklamıştır fakat anayasada kurucu meclisin yapısı ve yeni bir anayasa yapımı ile ilgili bir hüküm bulunmamaktadır. Bu halk yoklamasında Zelaya halka 2009 kasım seçimlerinde kurucu meclis oluşturulmasını içeren dördüncü bir sandık konulup konulmaması hakkındaki fikirlerini soracaktı. Bu dördüncü sandığın konulup konulmaması kongrede 2/3 oy ile kabul edilmesine bağlı idi. O da bu durumu mahkemeye sunmak istedi fakat mahkeme dava sürecine onu katmadı.
Zelaya istemeden de olsa mahkemenin yapılacak halk oylamasının bir danışma olduğunu belirten PCM-005-2009, PCM-019-2009 ve PCM-027-2009 sayılı kararnamelerinin iptaline boyun eğdi. Ancak mahkeme PCM-020-2009 sayılı kararnamesine dokunmadı. Bu kararname yönetimin, ‘Halkın Siyasal Katılımı' kanununun 5. maddesiyle korunan, bağlayıcı olmayan bir anket yaptığını belirtiyordu. Bu sebeple Zelaya makemeyi yasaları değiştirmek ve anayasa ihlalinden suçladı. Asıl kriz mahkemenin güçler ayrılığı ilkesini bozması ve Honduras ordusu generali Romeo Vásquez Velásquez'e anket araçlarını dağıttırmamasını emretmesiyle büyüdü. General malzemelerin dağıtımını reddedince Zelaya onun görevine son verdiğini açıkladı. Daha sonra general olayı yüksek mahkemeye taşıdı. Birkaç gün sonra Zelaya 26 Haziran'da PCM-020-2009 sayılı kararnameyi çıkarttı. 28 Haziran'da Zelaya ordu tarafından Kosta Rika'ya sürüldü. Yerine kongre başkanı geçti.
Kaynakça
- ^ . www.britannica.com (İngilizce). 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2022.
- İngilizce Vikipedi'deki Manuel Zelaya maddesinin 29 Haziran 2009 tarihli sürümü
- Q&A: Crisis in Honduras6 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., BBC, 29 Haziran 2009, erişim tarihi: 29 Haziran 2009. (İngilizce)
- Tekrar aday olmak istedi, ordu darbe yaptı, Radikal, 29 Haziran 2009, erişim tarihi: 29 Haziran 2009.
- Honduras'ta kaos büyüyor 17 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Star, 29 Haziran 2009, erişim tarihi: 29 Haziran 2009.
- , Vatan, 28 Haziran 2009, erişim tarihi: 29 Haziran 2009.
Bir siyasetçi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen | Honduras Devlet Başkanı 2006–2009 | Sonra gelen Geçici |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Jose Manuel Zelaya Rosales ya da sikca kullanilan kisaltmasiyla Mel Zelaya d 20 Eylul 1952 Hondurasli bir is insani ve politikacidir 27 Kasim 2005 te Honduras devlet baskani olarak secildi ve 27 Haziran 2006 da yeminle goreve basladi Kendisi zengin bir is insaninin oglu olup liseden sonra koleje devam etmistir Babasinin Mel lakabini miras almistir Zelaya ciftlik isleriyle tomrukculuk ve kereste ticaret isleriyle ugrasti Manuel ZelayaHonduras Devlet BaskaniGorev suresi 27 Ocak 2006 28 Haziran 2009Baskan YardimcisiYerine geldigiYerine gelen gecici Kisisel bilgilerDogum 20 Eylul 1952 71 yasinda HondurasPartisiEvlilik ler Zelaya nin Halkin Siyasi Katilimi Kanununa dayanarak baglayici olmayan bir anket yapilmasini istemesini uluslararasi medya bir referandum olarak algilayinca ulke bir politik krize ve sonrasinda ise bir askeri darbeye suruklendi Bu anketin amaci halkin anayasa yapacak bir kurucu meclis hakkinda goruslerini almakti ulkenin bassavcisi ve yuksek secim kurulu bu karara karsi ciktilar Kongre ise bu arada Zelaya nin partisi de dahil olmak uzere onu nasil suclayabileceklerini tartismaya basladi Ilk olarak Honduras in baskenti Tegucigalpa halk yoklamasini anayasaya aykiri ilan etti Halbuki bu Zelaya muhalefetinin iddia ettigi gibi bir devlet seklini baskanlik suresini tekrar secilmeyi duzenleyen baglayici bir referandum degil sadece bir halk yoklamasiydi Honduras Hukuku bu konudaki anayasa maddelerinin degistirilmesini yasaklamistir fakat anayasada kurucu meclisin yapisi ve yeni bir anayasa yapimi ile ilgili bir hukum bulunmamaktadir Bu halk yoklamasinda Zelaya halka 2009 kasim secimlerinde kurucu meclis olusturulmasini iceren dorduncu bir sandik konulup konulmamasi hakkindaki fikirlerini soracakti Bu dorduncu sandigin konulup konulmamasi kongrede 2 3 oy ile kabul edilmesine bagli idi O da bu durumu mahkemeye sunmak istedi fakat mahkeme dava surecine onu katmadi Zelaya istemeden de olsa mahkemenin yapilacak halk oylamasinin bir danisma oldugunu belirten PCM 005 2009 PCM 019 2009 ve PCM 027 2009 sayili kararnamelerinin iptaline boyun egdi Ancak mahkeme PCM 020 2009 sayili kararnamesine dokunmadi Bu kararname yonetimin Halkin Siyasal Katilimi kanununun 5 maddesiyle korunan baglayici olmayan bir anket yaptigini belirtiyordu Bu sebeple Zelaya makemeyi yasalari degistirmek ve anayasa ihlalinden sucladi Asil kriz mahkemenin gucler ayriligi ilkesini bozmasi ve Honduras ordusu generali Romeo Vasquez Velasquez e anket araclarini dagittirmamasini emretmesiyle buyudu General malzemelerin dagitimini reddedince Zelaya onun gorevine son verdigini acikladi Daha sonra general olayi yuksek mahkemeye tasidi Birkac gun sonra Zelaya 26 Haziran da PCM 020 2009 sayili kararnameyi cikartti 28 Haziran da Zelaya ordu tarafindan Kosta Rika ya suruldu Yerine kongre baskani gecti Kaynakca www britannica com Ingilizce 6 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mayis 2022 Ingilizce Vikipedi deki Manuel Zelaya maddesinin 29 Haziran 2009 tarihli surumu Q amp A Crisis in Honduras6 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC 29 Haziran 2009 erisim tarihi 29 Haziran 2009 Ingilizce Tekrar aday olmak istedi ordu darbe yapti Radikal 29 Haziran 2009 erisim tarihi 29 Haziran 2009 Honduras ta kaos buyuyor 17 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Star 29 Haziran 2009 erisim tarihi 29 Haziran 2009 Vatan 28 Haziran 2009 erisim tarihi 29 Haziran 2009 Bir siyasetci ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Siyasi goreviOnce gelen Honduras Devlet Baskani 2006 2009 Sonra gelen Gecici