Samuel Aba (ö. 5 Temmuz 1044); 1041-1044 yılları arasında hüküm sürmüş Macar kralı.
Samuel | |
---|---|
Chronicon Pictum’da Samuel’in tasviri | |
Macaristan Krallığının 3. Kralı | |
Hüküm süresi | 1041-1044 |
Önce gelen | Peter |
Sonra gelen | Peter |
Ölüm | 5 Temmuz 1044 |
Defin | |
Hanedan | Aba Klanı |
Mátra bölgesinde etkili olan Aba klanının yönetici ailesinin mensubudur. Bazı kaynaklarda Aba klanının kökeni Türk kökenli Kabar boyu ile ilişkilendirilmektedir.
Yahudi ya da pagan inancına sahip olduğu düşünülen Samuel'in 1000 yılı başlarında vaftiz olarak Hristiyan olduğu sanılmaktadır. Kral I. Istvan 1009 yılında kızkardeşini, Samuel ya da Samuel'in babasıyla evlendirerek ittifak oluşturduğu gibi, Eger piskoposluğunu kurdurarak bölgede Hristiyanlığın yaygınlaşmasını sağlamıştır. Samuel'in I. Istvan ile kurduğu ittifak sayesinde zamanla kraliyet konseyi üyesi ve krallığın en önemli makamı sayılan, kral naipliği gibi düşünülebilecek Macarca “nádor” unvanını aldı. Ancak kralın 1038 yılında ölmesiyle yeni kral Peter tarafından bu görevinden alındı. Peter'in Venedikli bir asilzade olması, Alman ve Fransız lordlarını askeri ve idari konumlara ataması onun idaresinin Macar asillerince Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir vesayeti olarak görülmüş ve büyük bir ayaklanma yaşanmıştır. Peter bu nedenle Alman kralına sığınmak zorunda kalırken, Macar asiller de Samuel Aba'yı yeni kral olarak seçmişlerdir (1041).
Samuel kral ilan edildiğinde Peter'in yasalarını kaldırırken onun destekçilerini de ağır şekilde cezalandırdı. 1042 yılında Avusturya topraklarına saldırarak Kutsal Roma İmparatorluğu'ndan Leitha ve Morava Nehri arasındaki bölgeyi almak istese de çekilmek zorunda kaldı. Karşı saldırıya geçen Kutsal Roma İmparatoru III. Heinrich Bratislava ve Tuna Nehri’nin solundaki Hron Nehrine kadar olan bölgeyi işgal etti. Zor durumda kalan Samuel de barış teklif ederek önemli miktarda tazminat ödemek zorunda kaldı. Bu tazminatı ödemek maksadıyla kilise mülklerinden vergi aldı. Bu nedenle de Cenad piskoposu Gerard, Paskalya’da yapılması planlanan taç giyme törenini yapmayı reddetti. Yaşadığı mağlubiyet ve kiliseyle arasının bozulması nedeniyle kendisine olan muhalefetin arttığını gören Samuel, tehdit olarak gördüğü kişileri öldürtmeye başladı. Tüm bu yaşananlar Peter'in destekçilerinin artmasına yol açmış ve Roma İmparatorundan müdahalede bulunması için soylularca yapılan talepler sonucunda Kutsal Roma İmparatorluğu III. Heinrich Peter'in yeniden Macar kralı olabilmesi için Macaristan'ı işgale yöneldi. 5 Temmuz 1044'te Macar ve Alman güçleri arasında Győr yakınlarındaki Ménfő'de yapılan muharebede Samuel Aba kuvvetlerinin daha fazla olmasına rağmen yaptığı uygulamalardan rahatsız olan Macar asillerinin isteksiz savaşmalarından dolayı ağır bir mağlubiyet aldı. Savaş alanından kaçmaya çalışsa da kısa bir süre yakalanarak başı kesilmek suretiyle idam edildi. Naaşı Abasár’da inşa ettirdiği manastırda defnedildi.
Samuel'in ölümünden sonra Peter yeniden Macar kralı olurken, Macaristan Krallığı'da bir süre Kutsal Roma İmparatorluğu’nun vasalı konumunda kaldı. Samuel ölse de Aba klanı Macaristan'da etkili olmaya devam edebildi.
Kaynakça
- ^ Tóth, S.,L., " Princes and dignitaries in the ninth-tenth-century Magyar tribal federation", Annual of the Institute of History University of Szeged/Hungary, 2003. URL: http://acta.bibl.u-szeged.hu/5754/1/chronica_003_021-036.pdf. Erişim: 2018-09-25
- ^ Kosztolnyik, Z. J. "Dynastic Intrigues and Domestic Realities during the Reigns of Andrew I and Bela I", Hungarian Studies Review, Vol:XXVIII, Yıl:2001. URL: http://epa.oszk.hu/00000/00010/00035/pdf/HSR_2001_1-2_093-108.pdf 25 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Erişim: 2018-08-31
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Samuel Aba o 5 Temmuz 1044 1041 1044 yillari arasinda hukum surmus Macar krali SamuelChronicon Pictum da Samuel in tasviriMacaristan Kralliginin 3 KraliHukum suresi1041 1044Once gelenPeterSonra gelenPeterOlum5 Temmuz 1044DefinHanedanAba Klani Matra bolgesinde etkili olan Aba klaninin yonetici ailesinin mensubudur Bazi kaynaklarda Aba klaninin kokeni Turk kokenli Kabar boyu ile iliskilendirilmektedir Yahudi ya da pagan inancina sahip oldugu dusunulen Samuel in 1000 yili baslarinda vaftiz olarak Hristiyan oldugu sanilmaktadir Kral I Istvan 1009 yilinda kizkardesini Samuel ya da Samuel in babasiyla evlendirerek ittifak olusturdugu gibi Eger piskoposlugunu kurdurarak bolgede Hristiyanligin yayginlasmasini saglamistir Samuel in I Istvan ile kurdugu ittifak sayesinde zamanla kraliyet konseyi uyesi ve kralligin en onemli makami sayilan kral naipligi gibi dusunulebilecek Macarca nador unvanini aldi Ancak kralin 1038 yilinda olmesiyle yeni kral Peter tarafindan bu gorevinden alindi Peter in Venedikli bir asilzade olmasi Alman ve Fransiz lordlarini askeri ve idari konumlara atamasi onun idaresinin Macar asillerince Kutsal Roma Imparatorlugu nun bir vesayeti olarak gorulmus ve buyuk bir ayaklanma yasanmistir Peter bu nedenle Alman kralina siginmak zorunda kalirken Macar asiller de Samuel Aba yi yeni kral olarak secmislerdir 1041 Samuel kral ilan edildiginde Peter in yasalarini kaldirirken onun destekcilerini de agir sekilde cezalandirdi 1042 yilinda Avusturya topraklarina saldirarak Kutsal Roma Imparatorlugu ndan Leitha ve Morava Nehri arasindaki bolgeyi almak istese de cekilmek zorunda kaldi Karsi saldiriya gecen Kutsal Roma Imparatoru III Heinrich Bratislava ve Tuna Nehri nin solundaki Hron Nehrine kadar olan bolgeyi isgal etti Zor durumda kalan Samuel de baris teklif ederek onemli miktarda tazminat odemek zorunda kaldi Bu tazminati odemek maksadiyla kilise mulklerinden vergi aldi Bu nedenle de Cenad piskoposu Gerard Paskalya da yapilmasi planlanan tac giyme torenini yapmayi reddetti Yasadigi maglubiyet ve kiliseyle arasinin bozulmasi nedeniyle kendisine olan muhalefetin arttigini goren Samuel tehdit olarak gordugu kisileri oldurtmeye basladi Tum bu yasananlar Peter in destekcilerinin artmasina yol acmis ve Roma Imparatorundan mudahalede bulunmasi icin soylularca yapilan talepler sonucunda Kutsal Roma Imparatorlugu III Heinrich Peter in yeniden Macar krali olabilmesi icin Macaristan i isgale yoneldi 5 Temmuz 1044 te Macar ve Alman gucleri arasinda Gyor yakinlarindaki Menfo de yapilan muharebede Samuel Aba kuvvetlerinin daha fazla olmasina ragmen yaptigi uygulamalardan rahatsiz olan Macar asillerinin isteksiz savasmalarindan dolayi agir bir maglubiyet aldi Savas alanindan kacmaya calissa da kisa bir sure yakalanarak basi kesilmek suretiyle idam edildi Naasi Abasar da insa ettirdigi manastirda defnedildi Samuel in olumunden sonra Peter yeniden Macar krali olurken Macaristan Kralligi da bir sure Kutsal Roma Imparatorlugu nun vasali konumunda kaldi Samuel olse de Aba klani Macaristan da etkili olmaya devam edebildi Kaynakca Toth S L Princes and dignitaries in the ninth tenth century Magyar tribal federation Annual of the Institute of History University of Szeged Hungary 2003 URL http acta bibl u szeged hu 5754 1 chronica 003 021 036 pdf Erisim 2018 09 25 Kosztolnyik Z J Dynastic Intrigues and Domestic Realities during the Reigns of Andrew I and Bela I Hungarian Studies Review Vol XXVIII Yil 2001 URL http epa oszk hu 00000 00010 00035 pdf HSR 2001 1 2 093 108 pdf 25 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 2018 08 31