Tevfik Behramov (Azerice: Tofiq Bəhram oğlu Bəhramov, d. 29 Kasım 1925, Ağdam, Transkafkasya SFSC - ö. 26 Mart 1993, Bakü, Azerbaycan), Azeri futbolcu, futbol hakemi, Azerbaycan Futbol Federasyonları Birliği kurulduğu sırada hakemler topluluğunun başkanlığını yapmış spor insanı.
Yaşam öyküsü
Tevfik Behram oğlu Behramov, 1925 yılının 29 Kasım'da Bakü'de dünyaya gözlerini açmıştır. Spor hayatına futbol ile 1940'lı yıllarda başlamış ve devam ettirmiştir. Önceleri Sovyetler Birliği'nin Spartak Moscow takımında oynamış daha sonra yine Sovyetlerin bir diğer takımı olan 'ya geçmiştir. Futbol dönemi pek parlak geçmemiştir. Yaşadığı ayak sakatlığı sonrası futbolu bırakmak zorunda kalmıştır. Bu olay Sovyet futboluna ileriki yıllarda büyük zarar ve büyük kar sağlayacaktır. Futbol hayatı sırasında yurt dışından çeşitli teklifler alan Tevfik, o dönemki Sovyet rejimi yüzünden yurt dışına çıkamamıştır.
Yaşadığı ayak sakatlığı sonrası ise futbol yaşantısına yeşil sahalardan sadece birkaç metre uzakta yan hakem olarak devam etmiştir.
Hakemlik yılları
Tevfik Behramov'un en parlak dönemleri hakemlik dönemleridir.Bu dönemlerde uluslararası arenada kendini göstermiştir.Öncelikli olarak 1951'de Sovyetler Birliği resmî hakem unvanı ve lisansını aldı daha sonra ülke çapındaki büyük turnuvalarda hakemlik yaptı, fakat bununla yetinmeyen Tevfik, 1964 yılında FIFA'nın resmî lisanslı hakemi olarak seçildi o dönemlerin en parlak hakemleri arasındaydı verdiği net kararlar ile futbola ayrı zevk katan Tevfik, sadece sahadaki değil tribünlerdeki seyirciye bile aldığı disiplin ile korku saçabiliyordu. O Sovyet final kupalarına seçilmiş ilk resmî hakem olmuştur.
1966 yılındaki Batı Almanya ile İngiltere arasında oynanan 1966 FIFA Dünya Kupası maçına yan hakem seçilmiştir. Bu turnuvadaki başarıları sayesinde dünyada tanınmıştır. İngiltere'nin 4-2 kazandığı maçta verdiği kararlar onu bir yıldız gibi parlatmıştır. Geoff Hurst'ün 101 ve 120. dakikalardaki tartışmalı gollerini kabul eden Tevfik Behramov daha sonraki araştırmalarda gollerin haklı olduğu çıkınca büyük ün kazanmıştır. Bu maçtan sonra İngiltere kraliçesi II. Elizabeth tarafından "altın düdük" almıştır.
Daha sonra 1972 yılındaki Kıtalararası Turnuvada Ajax ile Independiente arasındaki maçı idare etmiştir. Tevfik Behramov'un futbola yaptığı katkılardan dolayı Azerbaycan'ın en büyük stadyumu olan Respublika (Cumhuriyet) Stadyumuna adı verilmiştir. (Tevfik Behramov Stadyumu).
2004 yılında adına Tevfik Behramov stadyumunun önünde heykel dikilmiştir. Heykelin açılışına FIFA başkanı Joseph Sepp Blatter, UEFA'nın başkanı Michel Platini, 1966 Dünya Kupası İngiltere kadrosunda bulunan futbolculardan Geoff Hurst, Azerbaycan Futbol Federasyonu'nun başkanı Ramiz Mirzayev katılmıştır.
Rekorları
Tevfik Behramov;
- Dünya kupası final maçı yönetmiş ilk Sovyet hakemidir,
- Dünya kupası final maçı yönetmiş ilk Azeri asıllı hakemdir,
- Dünya futbol tarihinde Altın Ayakkabı ödülü almış tek hakemdir,
- Dünya futbol tarihinde İngiltere kraliçesi tarafından makamına kabul edilib 2 tane yegane ödül almış tek hakemdir.
- Sovyet döneminin yegane başarılar elde etmiş ilk başarılı hakemidir.
- Adına heykel yapılmış tek hakemdir.
- Türk Cumhuriyetleri'nde stadyuma ismi verilen tek hakemdir.
- Sovyet döneminin yurt dışından en çok transfer teklifi alan futbolcusudur.
Kaynakça
- ^ Azer.com sitesindeki hakkındaki haber 23 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 9 Haziran 2020 tarihinde erişilmiştir
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Tevfik Behramov ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ANS: Azerbaijan marks 78th anniversary of Tofig Bahramov 6 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- BBC: Baku memorial for 1966 linesman 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- IWPR: Baku Celebrates its Wembley Hero 26 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tevfik Behramov Azerice Tofiq Behram oglu Behramov d 29 Kasim 1925 Agdam Transkafkasya SFSC o 26 Mart 1993 Baku Azerbaycan Azeri futbolcu futbol hakemi Azerbaycan Futbol Federasyonlari Birligi kuruldugu sirada hakemler toplulugunun baskanligini yapmis spor insani Tevfik Behramov 1967 Yasam oykusuTevfik Behram oglu Behramov 1925 yilinin 29 Kasim da Baku de dunyaya gozlerini acmistir Spor hayatina futbol ile 1940 li yillarda baslamis ve devam ettirmistir Onceleri Sovyetler Birligi nin Spartak Moscow takiminda oynamis daha sonra yine Sovyetlerin bir diger takimi olan ya gecmistir Futbol donemi pek parlak gecmemistir Yasadigi ayak sakatligi sonrasi futbolu birakmak zorunda kalmistir Bu olay Sovyet futboluna ileriki yillarda buyuk zarar ve buyuk kar saglayacaktir Futbol hayati sirasinda yurt disindan cesitli teklifler alan Tevfik o donemki Sovyet rejimi yuzunden yurt disina cikamamistir Yasadigi ayak sakatligi sonrasi ise futbol yasantisina yesil sahalardan sadece birkac metre uzakta yan hakem olarak devam etmistir Hakemlik yillariTevfik Behramov un en parlak donemleri hakemlik donemleridir Bu donemlerde uluslararasi arenada kendini gostermistir Oncelikli olarak 1951 de Sovyetler Birligi resmi hakem unvani ve lisansini aldi daha sonra ulke capindaki buyuk turnuvalarda hakemlik yapti fakat bununla yetinmeyen Tevfik 1964 yilinda FIFA nin resmi lisansli hakemi olarak secildi o donemlerin en parlak hakemleri arasindaydi verdigi net kararlar ile futbola ayri zevk katan Tevfik sadece sahadaki degil tribunlerdeki seyirciye bile aldigi disiplin ile korku sacabiliyordu O Sovyet final kupalarina secilmis ilk resmi hakem olmustur 1966 yilindaki Bati Almanya ile Ingiltere arasinda oynanan 1966 FIFA Dunya Kupasi macina yan hakem secilmistir Bu turnuvadaki basarilari sayesinde dunyada taninmistir Ingiltere nin 4 2 kazandigi macta verdigi kararlar onu bir yildiz gibi parlatmistir Geoff Hurst un 101 ve 120 dakikalardaki tartismali gollerini kabul eden Tevfik Behramov daha sonraki arastirmalarda gollerin hakli oldugu cikinca buyuk un kazanmistir Bu mactan sonra Ingiltere kralicesi II Elizabeth tarafindan altin duduk almistir Daha sonra 1972 yilindaki Kitalararasi Turnuvada Ajax ile Independiente arasindaki maci idare etmistir Tevfik Behramov un futbola yaptigi katkilardan dolayi Azerbaycan in en buyuk stadyumu olan Respublika Cumhuriyet Stadyumuna adi verilmistir Tevfik Behramov Stadyumu 2004 yilinda adina Tevfik Behramov stadyumunun onunde heykel dikilmistir Heykelin acilisina FIFA baskani Joseph Sepp Blatter UEFA nin baskani Michel Platini 1966 Dunya Kupasi Ingiltere kadrosunda bulunan futbolculardan Geoff Hurst Azerbaycan Futbol Federasyonu nun baskani Ramiz Mirzayev katilmistir RekorlariTevfik Behramov Dunya kupasi final maci yonetmis ilk Sovyet hakemidir Dunya kupasi final maci yonetmis ilk Azeri asilli hakemdir Dunya futbol tarihinde Altin Ayakkabi odulu almis tek hakemdir Dunya futbol tarihinde Ingiltere kralicesi tarafindan makamina kabul edilib 2 tane yegane odul almis tek hakemdir Sovyet doneminin yegane basarilar elde etmis ilk basarili hakemidir Adina heykel yapilmis tek hakemdir Turk Cumhuriyetleri nde stadyuma ismi verilen tek hakemdir Sovyet doneminin yurt disindan en cok transfer teklifi alan futbolcusudur Kaynakca Azer com sitesindeki hakkindaki haber 23 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 9 Haziran 2020 tarihinde erisilmistirDis baglantilarWikimedia Commons ta Tevfik Behramov ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir ANS Azerbaijan marks 78th anniversary of Tofig Bahramov 6 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC Baku memorial for 1966 linesman 22 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde IWPR Baku Celebrates its Wembley Hero 26 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde