Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Karaman Kalesi, Karaman'da yer alan bir kaledir. Dış ve orta surları yıkılmış olan kalenin günümüzde yalnızca iç kale kısmı ayaktadır.
 Kalenin batı cephesinden bir görünüm (Eylül 2008) | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Tür | Kale |
| Konum | Karaman, Türkiye |
| Koordinatlar | 37°10′55″K 33°12′22″D / 37.18194°K 33.20611°D |
| Yenileme | 13-15. yüzyıl · 1961 · 1975 · 2013-2018 |
| Sahip | Karaman Belediyesi |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | Taş |
Tarihi
Kesin yapım tarihi ve yaptıranı bilinmeyen kale, birbirini dairesel bir şekilde çevreleyen dış, orta ve iç surdan oluşuyordu. Günümüzde iç kalenin tamamı, orta surun ise bir kısmı harap hâlde varlığını sürdürürken dış surun bazı bölgelerde kalıntı ve parçalarına rastlanmıştır. İç surların bilinen ilk yapım tarihi 1156-1192 yılları arasında hüküm süren Anadolu Selçuklu Sultanı II. Kılıç Arslan, dış surların ise 1192-1196 yılları arasında hüküm süren Sultan I. Gıyâseddin Keyhüsrev dönemindedir.
Karamanoğlu döneminde iç kale, beylerin yaşadığı yer hâline geldi. Şehir, Osmanlı hakimiyetine girdiğinde harap durumdaki kale, şehirdeki bazı binaların yıkılması sonrasında ortaya çıkan malzemelerle yeniden inşa edildi. Osmanlı döneminde iç kale, valiler tarafından kullanıldı. Şehrin üç sur kademesinden oluştuğunu yazan Evliya Çelebi, orta surların içinde bir cami ile kırk altı evin bulunduğunu; orta surların kırk kulesi ile iki kapısının, dış sırların ise yüz kırk kulesi ile dokuz kapısının olduğunu belirtir. İlerlen dönemde dış surlardaki kapı sayısı on dokuza yükselmişti. İç kalenin daha önceleri mevcut olan hendeği ise ilerleyen zamanda dolmuştu.
Kale, 1961 ve 1975 yıllarında birer restorasyondan geçti.Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulunun 13 Kasım 1981 tarih ve A-2829 sayılı kararıyla "Tarihî Kentsel Sit Alanı" olarak tescillendi ve aynı tarih A-3163 sayılı kararla koruma altına alındı. 1988-1991 yılları arasında Karaman Belediyesinin yaptığı çalışmalar sonrasında iç kale çevresindeki konutlaşma ortadan kaldırıldı ve bu alan bir yeşil alana dönüştürüldü. İç kaleye ise sahne ve seyirci koltukları inşa edilerek bu alan bir tiyatro ve etkinlik merkezi olarak kullanılmaya başlandı. Konya Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğünün 23 Eylül 1992 tarih ve 815 sayılı teklifiyle Konya Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun verdiği iç kalenin restorasyonu kararı gerçekleştirilmedi. 1993'te Kültür Bakanlığı tarafından kaleye gece ışıklandırması eklendi. 5 Nisan 1995'te tescillenen kale höyüğü, Konya Kültür Varlıkları ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun 2227 sayılı kararıyla 1. derece kentsel arkeolojik sit alanına dönüştürüldü.
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün 5 Temmuz 2012 tarih ve 149521 sayılı kararıyla kalenin restorasyonunun gerçekleştirilebilmesi için iç kaledeki tiyatronun kaldırılmasına karar verildi. Bu kapsamda, Karaman Belediyesi tarafından 5 Ocak 2013'te başlayan hafriyat çalışmaları, duvar kalıntılarına rastlanılması üzerine durduruldu. 8 Temmuz 2013'te başlanan ve 31 Aralık 2013'e kadar süren arkeolojik kazı çalışmalarında, 14. yüzyıla kadar etkin bir şekilde kullanılan ve Karamanoğulları'na ait idari bir yapı olduğu düşünülen yapı kompleksi tespit edildi. Kompleksin kabul ve taht salonu, hazire odası, mescidi, harem odası, konuk odaları, hamamı, mutfağı, çamaşırhanesi ve tuvalet bölümleri açığa çıkarıldı. Sonrasında başlanan restorasyon çalışmaları ise 2018'de tamamlandı. Bu kapsamda sonradan eklenen tiyatronun seyirci bölümleri söküldü, arkeolojik kazılar yapıldı ve kaleye bir müze işlevi verildi.
Mimarisi
Karaman'ın Hisar Mahallesi'nde, bir höyük üzerinde konumlanan kalenin; farklı boyut ve şekillerde dokuz burcu vardır. Dörtgen planlı kalenin kuzeybatı ve güneydoğu köşelerinde prizmatik, kuzeydoğu ve güneybatı köşelerinde ise silindirik birer burç bulunur. Burçların zemine doğru genişleyen ve daha koyu renkli taşlara sahip alt kısmı, üst kısmından önce inşa edilmiştir. Kuzey cephesinin ortasında dikdörtgen planlı bir burç, bununla kuzeydoğu köşesinin arasında da görece daha küçük boyutlu ve dikdörtgen planlı bir burç vardır. Doğu cephesindeki burcun kaidesi dörtgen, üstü ise kaideye üçgen pahlarla bağlanan yarım sekizgen; batı cephesindeki burç ise dörtgen planlıdır. Daha önceleri iki katlı olan güney cephesindeki dikdörtgen burcun batı cephesinde kalenin giriş kapısı yer alır.
Basık kemerli giriş kapısının üstündeki sivri kemerli sağır bir alınlıkta, dikdörtgen şeklindeki mermer kitâbede yazı yoktur. Kapıyı çevreleyen pahlı bir profilli çerçevenin yukarısında sivri kemerli ve rumi motifli oymalarla süslenmiş bir alınlık, bu alınlığın her iki yanında ise birer rozet kabartması konumlanır. Yılmaz Önge, Alâeddin Bey Kümbeti'nde de bir benzerinin yer aldığı bu alınlığın, Gedik Ahmed Paşa tarafından yıktırılan Alâeddin Bey Camii pencerelerinin birinin üstünde bulunduğunu tahmin eder. Kapının bulunduğu cephede ve kalenin diğer kısımlarındaki duvar örgülerinde, İslami ve İslami olmayan desenlerin olduğu yapı elemanları kullanılmıştır.
Kaleye girişin ardından sol tarafta ikinci bir cümle kapısı vardır. Yılmaz Önge, kapının "muhtemelen" Karamanoğulları döneminden, 15. yüzyıldan kalma olduğunu belirtir. Kapının zeminden itibaren iki-üç sıra bulunan taşlarındaki süslemeler, üzerinde yarım yıldız motiflerinin sıralandığını, içbükey bir profille çevrelendiğini ve her iki yanında birer silindirik pilasterlerin yer aldığını gösterir. Bu burcun alt katında, doğuya ve güneye açılan mazgallar konumlanır.
İkinci kapının açıldığı iç avluda, burçların alt katlarına geçişi sağlayan kapılar vardır. Burçları katlara ayrılan ahşap döşemeler günümüzde varlığını sürdürmez. Katlar arasındaki bağlantı ise taş merdivenlerle sağlanır.
-
![image]()
Varlığını sürdüren orta surlarının bir bölümü (Aralık 2010) -
![image]()
İç kalenin içinden bir görünüm (Eylül 2008) -
![image]()
İç kalenin içinden bir görünüm (Mart 2019) -
![image]()
Kaleden bir gece görünümü (Mayıs 2012)
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c Korumaz & Kayhan 2019, s. 382.
- ^ Korumaz & Kayhan 2019, s. 374.
- ^ Korumaz & Kayhan 2019, ss. 374-375.
- ^ Boran, Ali (2002). "Türk sanatında kale mimarisi". Türkler Ansiklopedisi. 1. s. 885.
- ^ a b Korumaz & Kayhan 2019, ss. 373, 375.
- ^ Önge, Yılmaz (1974). "Karamanoğlu Alaaddin Bey Kümbetinin restorasyonu". Rölöve ve Restorasyon Dergisi. 1 (1). Ankara: Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları. ss. 21-24.
- ^ Korumaz & Kayhan 2019, s. 376.
- ^ a b c d e Önge, Yılmaz (Haziran 1969). "Karaman Kalesi". Önasya. 4 (4). ss. 8-9.
- ^ a b "Karaman Kalesi kazıları tamamlandı". Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü. 2014. 21 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Temmuz 2023.
- ^ Korumaz & Kayhan 2019, s. 377.
- ^ Korumaz & Kayhan 2019, s. 383.
- ^ "Karaman Kalesi'nde kazı tamamlandı". Karamandan. 8 Şubat 2014. 22 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Temmuz 2023.
- ^ Korumaz & Kayhan 2019, ss. 383-384.
- ^ Korumaz & Kayhan 2019, s. 372.
- Genel
| Wikimedia Commons'ta Karaman Kalesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Korumaz, Mustafa; Kayhan, Ş. Sena (2019). "Karaman Tarihî Kalesi'nin yeniden kullanım olanaklarının değerlendirilmesi". Onar Güneş, Özlem; Çolaklar, Huriye (Ed.). Dil-Edebiyat ve Tarih Araştırmaları II. İstanbul: Hiperyayın. ss. 371-402. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karaman Kalesi Karaman da yer alan bir kaledir Dis ve orta surlari yikilmis olan kalenin gunumuzde yalnizca ic kale kismi ayaktadir Karaman KalesiKalenin bati cephesinden bir gorunum Eylul 2008 Genel bilgilerTurKaleKonumKaraman TurkiyeKoordinatlar37 10 55 K 33 12 22 D 37 18194 K 33 20611 D 37 18194 33 20611Yenileme13 15 yuzyil 1961 1975 2013 2018SahipKaraman BelediyesiTeknik ayrintilarMalzemeTasTarihiKesin yapim tarihi ve yaptirani bilinmeyen kale birbirini dairesel bir sekilde cevreleyen dis orta ve ic surdan olusuyordu Gunumuzde ic kalenin tamami orta surun ise bir kismi harap halde varligini surdururken dis surun bazi bolgelerde kalinti ve parcalarina rastlanmistir Ic surlarin bilinen ilk yapim tarihi 1156 1192 yillari arasinda hukum suren Anadolu Selcuklu Sultani II Kilic Arslan dis surlarin ise 1192 1196 yillari arasinda hukum suren Sultan I Giyaseddin Keyhusrev donemindedir Karamanoglu doneminde ic kale beylerin yasadigi yer haline geldi Sehir Osmanli hakimiyetine girdiginde harap durumdaki kale sehirdeki bazi binalarin yikilmasi sonrasinda ortaya cikan malzemelerle yeniden insa edildi Osmanli doneminde ic kale valiler tarafindan kullanildi Sehrin uc sur kademesinden olustugunu yazan Evliya Celebi orta surlarin icinde bir cami ile kirk alti evin bulundugunu orta surlarin kirk kulesi ile iki kapisinin dis sirlarin ise yuz kirk kulesi ile dokuz kapisinin oldugunu belirtir Ilerlen donemde dis surlardaki kapi sayisi on dokuza yukselmisti Ic kalenin daha onceleri mevcut olan hendegi ise ilerleyen zamanda dolmustu Ic kalede daha onceleri yer alan tiyatro Eylul 2008 Kale 1961 ve 1975 yillarinda birer restorasyondan gecti Kultur Varliklarini Koruma Yuksek Kurulunun 13 Kasim 1981 tarih ve A 2829 sayili karariyla Tarihi Kentsel Sit Alani olarak tescillendi ve ayni tarih A 3163 sayili kararla koruma altina alindi 1988 1991 yillari arasinda Karaman Belediyesinin yaptigi calismalar sonrasinda ic kale cevresindeki konutlasma ortadan kaldirildi ve bu alan bir yesil alana donusturuldu Ic kaleye ise sahne ve seyirci koltuklari insa edilerek bu alan bir tiyatro ve etkinlik merkezi olarak kullanilmaya baslandi Konya Rolove ve Anitlar Mudurlugunun 23 Eylul 1992 tarih ve 815 sayili teklifiyle Konya Kultur ve Tabiat Varliklarini Koruma Kurulunun verdigi ic kalenin restorasyonu karari gerceklestirilmedi 1993 te Kultur Bakanligi tarafindan kaleye gece isiklandirmasi eklendi 5 Nisan 1995 te tescillenen kale hoyugu Konya Kultur Varliklari ve Tabiat Varliklarini Koruma Kurulunun 2227 sayili karariyla 1 derece kentsel arkeolojik sit alanina donusturuldu Kultur Varliklari ve Muzeler Genel Mudurlugunun 5 Temmuz 2012 tarih ve 149521 sayili karariyla kalenin restorasyonunun gerceklestirilebilmesi icin ic kaledeki tiyatronun kaldirilmasina karar verildi Bu kapsamda Karaman Belediyesi tarafindan 5 Ocak 2013 te baslayan hafriyat calismalari duvar kalintilarina rastlanilmasi uzerine durduruldu 8 Temmuz 2013 te baslanan ve 31 Aralik 2013 e kadar suren arkeolojik kazi calismalarinda 14 yuzyila kadar etkin bir sekilde kullanilan ve Karamanogullari na ait idari bir yapi oldugu dusunulen yapi kompleksi tespit edildi Kompleksin kabul ve taht salonu hazire odasi mescidi harem odasi konuk odalari hamami mutfagi camasirhanesi ve tuvalet bolumleri aciga cikarildi Sonrasinda baslanan restorasyon calismalari ise 2018 de tamamlandi Bu kapsamda sonradan eklenen tiyatronun seyirci bolumleri sokuldu arkeolojik kazilar yapildi ve kaleye bir muze islevi verildi MimarisiIc kalenin giris kapisi Aralik 2010 Karaman in Hisar Mahallesi nde bir hoyuk uzerinde konumlanan kalenin farkli boyut ve sekillerde dokuz burcu vardir Dortgen planli kalenin kuzeybati ve guneydogu koselerinde prizmatik kuzeydogu ve guneybati koselerinde ise silindirik birer burc bulunur Burclarin zemine dogru genisleyen ve daha koyu renkli taslara sahip alt kismi ust kismindan once insa edilmistir Kuzey cephesinin ortasinda dikdortgen planli bir burc bununla kuzeydogu kosesinin arasinda da gorece daha kucuk boyutlu ve dikdortgen planli bir burc vardir Dogu cephesindeki burcun kaidesi dortgen ustu ise kaideye ucgen pahlarla baglanan yarim sekizgen bati cephesindeki burc ise dortgen planlidir Daha onceleri iki katli olan guney cephesindeki dikdortgen burcun bati cephesinde kalenin giris kapisi yer alir Basik kemerli giris kapisinin ustundeki sivri kemerli sagir bir alinlikta dikdortgen seklindeki mermer kitabede yazi yoktur Kapiyi cevreleyen pahli bir profilli cercevenin yukarisinda sivri kemerli ve rumi motifli oymalarla suslenmis bir alinlik bu alinligin her iki yaninda ise birer rozet kabartmasi konumlanir Yilmaz Onge Alaeddin Bey Kumbeti nde de bir benzerinin yer aldigi bu alinligin Gedik Ahmed Pasa tarafindan yiktirilan Alaeddin Bey Camii pencerelerinin birinin ustunde bulundugunu tahmin eder Kapinin bulundugu cephede ve kalenin diger kisimlarindaki duvar orgulerinde Islami ve Islami olmayan desenlerin oldugu yapi elemanlari kullanilmistir Kaleye girisin ardindan sol tarafta ikinci bir cumle kapisi vardir Yilmaz Onge kapinin muhtemelen Karamanogullari doneminden 15 yuzyildan kalma oldugunu belirtir Kapinin zeminden itibaren iki uc sira bulunan taslarindaki suslemeler uzerinde yarim yildiz motiflerinin siralandigini icbukey bir profille cevrelendigini ve her iki yaninda birer silindirik pilasterlerin yer aldigini gosterir Bu burcun alt katinda doguya ve guneye acilan mazgallar konumlanir Ikinci kapinin acildigi ic avluda burclarin alt katlarina gecisi saglayan kapilar vardir Burclari katlara ayrilan ahsap dosemeler gunumuzde varligini surdurmez Katlar arasindaki baglanti ise tas merdivenlerle saglanir Varligini surduren orta surlarinin bir bolumu Aralik 2010 Ic kalenin icinden bir gorunum Eylul 2008 Ic kalenin icinden bir gorunum Mart 2019 Kaleden bir gece gorunumu Mayis 2012 KaynakcaOzel a b c Korumaz amp Kayhan 2019 s 382 Korumaz amp Kayhan 2019 s 374 Korumaz amp Kayhan 2019 ss 374 375 Boran Ali 2002 Turk sanatinda kale mimarisi Turkler Ansiklopedisi 1 s 885 a b Korumaz amp Kayhan 2019 ss 373 375 Onge Yilmaz 1974 Karamanoglu Alaaddin Bey Kumbetinin restorasyonu Rolove ve Restorasyon Dergisi 1 1 Ankara Vakiflar Genel Mudurlugu Yayinlari ss 21 24 Korumaz amp Kayhan 2019 s 376 a b c d e Onge Yilmaz Haziran 1969 Karaman Kalesi Onasya 4 4 ss 8 9 a b Karaman Kalesi kazilari tamamlandi Kultur Varliklari ve Muzeler Genel Mudurlugu 2014 21 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Temmuz 2023 Korumaz amp Kayhan 2019 s 377 Korumaz amp Kayhan 2019 s 383 Karaman Kalesi nde kazi tamamlandi Karamandan 8 Subat 2014 22 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Temmuz 2023 Korumaz amp Kayhan 2019 ss 383 384 Korumaz amp Kayhan 2019 s 372 GenelWikimedia Commons ta Karaman Kalesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Korumaz Mustafa Kayhan S Sena 2019 Karaman Tarihi Kalesi nin yeniden kullanim olanaklarinin degerlendirilmesi Onar Gunes Ozlem Colaklar Huriye Ed Dil Edebiyat ve Tarih Arastirmalari II Istanbul Hiperyayin ss 371 402 ISBN 978 605 281 475 8