Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Karl Ludwig von Bertalanffy (19 Eylül 1901 - 12 Haziran 1972), 20. yüzyılın başlarında önemli kuramsal biyolog; bilim felsefesi üzerine, psikoloji, biyofizik üzerinde karşılaştırmalı fizyoloji araştırmaları yapmıştır. Avusturya kökenli Kanadalı düşünür felsefe sorunlarına biyoloji verilerine dayanarak Genel Sistem Teorisi ve sabit açık sistemlerin kinetik teorisini geliştirdi. Genel Sistem Teorisi Cemiyeti’nin kurucularından aynı zamanda başkan yardımcılarındandı. Sistem metodolojisini psikolojiye ve sosyal bilimlere uygulayan ilk kişilerden biriydi.
Ludwig von Bertalanffy | |
|---|---|
 Ludwig von Bertalanffy, 1926 | |
| Doğum | 19 Eylül 1901 Viyana yakınlarındaki , Avusturya-Macaristan |
| Ölüm | 12 Haziran 1972 (70 yaşında) Buffalo, New York, ABD |
| Mezun olduğu okul(lar) | Viyana Üniversitesi |
| Tanınma nedeni | |
| Kariyeri | |
| Dalları | Biyoloji ve sistem teorisi |
| Tez | Fechner und das Problem der Integration höherer Ordnung (Fechner ve Yüksek Dereceli Bütünleşme Sorunu) (1926) |
Bertalanffy Avusturya'da büyüdü ve daha sonra Viyana, Londra, Kanada ve ABD'de çalıştı.
Biyografi
19 Eylül 1901 yılında Viyana yakınlarında küçük bir kasabada doğdu. On yaşına kadar evde özel eğitmenlerden ders aldı. Almış olduğu eğitimlerle kendini geliştirmeye devam etti. İlk olarak 1918 yılında üniversite seviyesinde felsefe ve sanat tarihi çalışmalarına Innsbruck Üniversitesi'de başladı daha sonra da Viyana Üniversitesi'nde devam etti. 1926 yılında Alman fizikçi ve filozof Gustav Fechner ile doktora tezini tamamladı. İki yıl sonra teorik biyoloji de ilk kitabı olan Kalkınma Modern Teoriler kitabını yayınladı.
Bertalanffy Avusturya Alpler'inde Nisan 1924 yılında eşi Maria ile tanıştı ve sonraki kırk sekiz yıl hiç ayrılmadılar. Kanser çalışma alanında babasının ayak izlerini takip edecek bir oğulları oldu.
Bertalanffy, profesör olarak Viyana Üniversitesi (1934-1948), University of London (1948-1949), Montreal Üniversitesi (1949), Ottawa Üniversitesi(1950-1954), University of Southern California (1955-1958), Menninger Foundation (1958–60), Buffalo Üniversitesi (SUNY) (1969–72) görev yaptı.
Roux 'Archiv für Entwicklungsmechanik, Doğa, Bilim, Amerikan Naturalist, Biyoloji Aylık Dergisi, Bilim Felsefesi dergilerinde, kitaplarda ve ansiklopedilerde teorik biyoloji ve Genel Sistem Teorisi üzerine 200’den fazla makale, 10’nun üzerinde monografi yazdı.
12 Haziran 1972 yılda 70. doğum gününü kutladı ve ani bir kalp krizi geçirdi ve kısa bir süre sonra gece yarısı öldü.
Çalışması
Genel Sistem Teorisi çalışmalarında iki yöntemden söz edilebilir. Birincisi, Ludwig Von Bertalanffy’nin geliştirdiği temelde deneysel olan bir yöntemdir. Buna göre, sistemler algılandıkları biçimde gözlenip incelenir ve daha sonra bu gözlem sonuçları ifade edilir.
İkinci olarak ise W.Ross Ashby'nin düşünülebilen bütün sistemleri göz önüne alarak, bunları üzerinde işlem yapılabilecek, yargılara varılabilecek en uygun boyuta indirgediği yöntem yer almaktadır.
Bertalanffy, o güne kadar fizik alanında çalışılan tüm sistemlerin kapalı olduğuna, dış dünya ile etkileşim içinde olmadıklarına dikkat çekmiştir. Oysa bir biyolog olarak çoğu fenomen için böyle bir yaklaşımın imkânsız olduğunu bilinmekteydi. Yaşayan bir organizmanın çevresinden ayrıldığında, kısa bir süre içinde oksijen, besin ve su yetersizliğinden öleceğini hatırlatarak organizmaların açık sistemler olduğunu ve açık sistemlerin sürekli olarak çevreleriyle madde ve enerji değişimi yapmadan yaşayamayacaklarını dile getirmiştir. Böylece ilk kez dış çevre faktöründen bahsedilmiştir.
Açık sistemlerin kendileri dışındaki sistemlerle etkileşim içinde olmaları, bu tür sistemlerin en büyük özelliğidir. Bu etkileşimin iki yolu vardır: Girdi ve Çıktı. Girdi, sisteme dışarıdan gelen her şey, çıktı ise sistemden çevreye gitmek için ayrılan her şey olarak tanımlanabilir. Sistem ve çevre bir sınırla birbirlerinden ayrılırlar. Örneğin canlı sistemlerde deri, sınır görevini görür. Bir sistemin çıktısı, genellikle girdinin direkt ya da endirekt sonucudur. Dışarı çıkan her şey daha önceden içeri girmiş olmalıdır. Tabii ki sistem girdi ve çıktı arasında kalan bir geçiş tüneli değildir; aktif bir işlemcidir. Örneğin aldığımız oksijen vücudumuzdan karbondioksit olarak çıkar. Girdinin sistem tarafından çıktıya dönüştürülmesi işlemine dönüşüm (transformation) denir.
Modern organizasyon teorisinin temelini oluşturan sistem yaklaşımı, ikinci dünya savaşından sonra egemen olmaya başlamış ve temelde biyoloji ve fizikte kullanılan bu teori, organizasyonlarda da başarılı bir şekilde uygulanmaya başlamıştır. Karmaşık yapılı organizasyonların incelenmesi ve beşeri ilişkilerin öneminin anlaşılmasıyla organizasyonlar sosyal sistemler olarak ele alınmıştır. Sistem yaklaşımı analitik bir özelliğe sahiptir ve Bertalanffy tarafından 1920'lerde ortaya atılan genel sistem teorisiyle başlamıştır.
Sistem teorisinde sistemin genel amaçlarının neler olduğunun belirlenmesi önemlidir. Sistemin stratejik açıdan önemli kısımları, bunlar arasındaki karşılıklı bağlılığın özelliklerinin araştırılması ve bu kısımları birleştiren süreçlerin neler olduğu temel noktadır. İşletmenin alt sistemleri ve üst sistemleri çevreyle devamlı ilişki halindedir.
Bertalanffy’nin biyoloji teorisi altında yapmış olduğu çalışmaların sonucu; günümüzde durağan olmayan yapıları ve öz örgütlenmenin dinamiklerini inceleyen modern sistem teorilerinin gelişimini ileri itmiş olmasıdır. Son söz Ludwig von Bertalanffy'in:
| “ | "…Sistemlerin geleneklere göre özelliklerini ele alan genel bir sistem kuramının varlığını, değişken ve parametreleri tanımlayarak, özel uygulamalar somut gerçekleri ile göstermektedir. Yine de başka ifadeyle, bu tür örnekler, doğanın muntazam bir istikrarını gösteriyor" | „ |
Kaynakça
- ^ Bertalanffy Center for the Study of Systems Science, page: His Life - Bertalanffy's Origins and his First Education 25 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Retrieved 2009-04-27
- ^ Ludwig von Bertalanffy, "General System Theory. Foundations, Development, Applications", New York, 1968, sayfa 62
İlave Kaynaklar
- Sabine Brauckmann (1999). Ludwig von Bertalanffy (1901--1972)14 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., ISSS Luminaries of the Systemics Movement, January 1999.
- Ludwig von Bertalanffy9 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . the information philosopher
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karl Ludwig von Bertalanffy 19 Eylul 1901 12 Haziran 1972 20 yuzyilin baslarinda onemli kuramsal biyolog bilim felsefesi uzerine psikoloji biyofizik uzerinde karsilastirmali fizyoloji arastirmalari yapmistir Avusturya kokenli Kanadali dusunur felsefe sorunlarina biyoloji verilerine dayanarak Genel Sistem Teorisi ve sabit acik sistemlerin kinetik teorisini gelistirdi Genel Sistem Teorisi Cemiyeti nin kurucularindan ayni zamanda baskan yardimcilarindandi Sistem metodolojisini psikolojiye ve sosyal bilimlere uygulayan ilk kisilerden biriydi Ludwig von BertalanffyLudwig von Bertalanffy 1926Dogum19 Eylul 1901 1901 09 19 Viyana yakinlarindaki Avusturya MacaristanOlum12 Haziran 1972 70 yasinda Buffalo New York ABDMezun oldugu okul lar Viyana UniversitesiTaninma nedeniKariyeriDallariBiyoloji ve sistem teorisiTezFechner und das Problem der Integration hoherer Ordnung Fechner ve Yuksek Dereceli Butunlesme Sorunu 1926 Bertalanffy Avusturya da buyudu ve daha sonra Viyana Londra Kanada ve ABD de calisti Biyografi19 Eylul 1901 yilinda Viyana yakinlarinda kucuk bir kasabada dogdu On yasina kadar evde ozel egitmenlerden ders aldi Almis oldugu egitimlerle kendini gelistirmeye devam etti Ilk olarak 1918 yilinda universite seviyesinde felsefe ve sanat tarihi calismalarina Innsbruck Universitesi de basladi daha sonra da Viyana Universitesi nde devam etti 1926 yilinda Alman fizikci ve filozof Gustav Fechner ile doktora tezini tamamladi Iki yil sonra teorik biyoloji de ilk kitabi olan Kalkinma Modern Teoriler kitabini yayinladi Bertalanffy Avusturya Alpler inde Nisan 1924 yilinda esi Maria ile tanisti ve sonraki kirk sekiz yil hic ayrilmadilar Kanser calisma alaninda babasinin ayak izlerini takip edecek bir ogullari oldu Bertalanffy profesor olarak Viyana Universitesi 1934 1948 University of London 1948 1949 Montreal Universitesi 1949 Ottawa Universitesi 1950 1954 University of Southern California 1955 1958 Menninger Foundation 1958 60 Buffalo Universitesi SUNY 1969 72 gorev yapti Roux Archiv fur Entwicklungsmechanik Doga Bilim Amerikan Naturalist Biyoloji Aylik Dergisi Bilim Felsefesi dergilerinde kitaplarda ve ansiklopedilerde teorik biyoloji ve Genel Sistem Teorisi uzerine 200 den fazla makale 10 nun uzerinde monografi yazdi 12 Haziran 1972 yilda 70 dogum gununu kutladi ve ani bir kalp krizi gecirdi ve kisa bir sure sonra gece yarisi oldu CalismasiGenel Sistem Teorisi calismalarinda iki yontemden soz edilebilir Birincisi Ludwig Von Bertalanffy nin gelistirdigi temelde deneysel olan bir yontemdir Buna gore sistemler algilandiklari bicimde gozlenip incelenir ve daha sonra bu gozlem sonuclari ifade edilir Ikinci olarak ise W Ross Ashby nin dusunulebilen butun sistemleri goz onune alarak bunlari uzerinde islem yapilabilecek yargilara varilabilecek en uygun boyuta indirgedigi yontem yer almaktadir Bertalanffy o gune kadar fizik alaninda calisilan tum sistemlerin kapali olduguna dis dunya ile etkilesim icinde olmadiklarina dikkat cekmistir Oysa bir biyolog olarak cogu fenomen icin boyle bir yaklasimin imkansiz oldugunu bilinmekteydi Yasayan bir organizmanin cevresinden ayrildiginda kisa bir sure icinde oksijen besin ve su yetersizliginden olecegini hatirlatarak organizmalarin acik sistemler oldugunu ve acik sistemlerin surekli olarak cevreleriyle madde ve enerji degisimi yapmadan yasayamayacaklarini dile getirmistir Boylece ilk kez dis cevre faktorunden bahsedilmistir Acik sistemlerin kendileri disindaki sistemlerle etkilesim icinde olmalari bu tur sistemlerin en buyuk ozelligidir Bu etkilesimin iki yolu vardir Girdi ve Cikti Girdi sisteme disaridan gelen her sey cikti ise sistemden cevreye gitmek icin ayrilan her sey olarak tanimlanabilir Sistem ve cevre bir sinirla birbirlerinden ayrilirlar Ornegin canli sistemlerde deri sinir gorevini gorur Bir sistemin ciktisi genellikle girdinin direkt ya da endirekt sonucudur Disari cikan her sey daha onceden iceri girmis olmalidir Tabii ki sistem girdi ve cikti arasinda kalan bir gecis tuneli degildir aktif bir islemcidir Ornegin aldigimiz oksijen vucudumuzdan karbondioksit olarak cikar Girdinin sistem tarafindan ciktiya donusturulmesi islemine donusum transformation denir Modern organizasyon teorisinin temelini olusturan sistem yaklasimi ikinci dunya savasindan sonra egemen olmaya baslamis ve temelde biyoloji ve fizikte kullanilan bu teori organizasyonlarda da basarili bir sekilde uygulanmaya baslamistir Karmasik yapili organizasyonlarin incelenmesi ve beseri iliskilerin oneminin anlasilmasiyla organizasyonlar sosyal sistemler olarak ele alinmistir Sistem yaklasimi analitik bir ozellige sahiptir ve Bertalanffy tarafindan 1920 lerde ortaya atilan genel sistem teorisiyle baslamistir Sistem teorisinde sistemin genel amaclarinin neler oldugunun belirlenmesi onemlidir Sistemin stratejik acidan onemli kisimlari bunlar arasindaki karsilikli bagliligin ozelliklerinin arastirilmasi ve bu kisimlari birlestiren sureclerin neler oldugu temel noktadir Isletmenin alt sistemleri ve ust sistemleri cevreyle devamli iliski halindedir Bertalanffy nin biyoloji teorisi altinda yapmis oldugu calismalarin sonucu gunumuzde duragan olmayan yapilari ve oz orgutlenmenin dinamiklerini inceleyen modern sistem teorilerinin gelisimini ileri itmis olmasidir Son soz Ludwig von Bertalanffy in Sistemlerin geleneklere gore ozelliklerini ele alan genel bir sistem kuraminin varligini degisken ve parametreleri tanimlayarak ozel uygulamalar somut gercekleri ile gostermektedir Yine de baska ifadeyle bu tur ornekler doganin muntazam bir istikrarini gosteriyor Kaynakca Bertalanffy Center for the Study of Systems Science page His Life Bertalanffy s Origins and his First Education 25 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retrieved 2009 04 27 Ludwig von Bertalanffy General System Theory Foundations Development Applications New York 1968 sayfa 62Ilave KaynaklarSabine Brauckmann 1999 Ludwig von Bertalanffy 1901 1972 14 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISSS Luminaries of the Systemics Movement January 1999 Ludwig von Bertalanffy9 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde the information philosopher