Julius Madritsch (4 Ağustos 1906 - 11 Haziran 1984), Holokost sırasında Yahudilerin hayatlarını kurtarmaya yardım eden Viyanalı Avusturyalı iş insanıdır.
Julius Madritsch | |
---|---|
Doğum | 4 Ağustos 1906 Viyana, Avusturya-Macaristan |
Ölüm | 11 Haziran 1984 (77 yaşında) |
Defin yeri | Zentralfriedhof, Viyana, Avusturya 48°08′58″K 16°26′28″D / 48.14944°K 16.44111°D |
Milliyet | Avusturyalı |
Meslek | Sanayici |
Hayatı
1940 baharında Madritsch, Alman Wehrmacht'a kaydolmaktan kaçınmak için Kraków'a geldi. Eğitimli bir manifaturacı olarak, Hogo ve Strassberg adlı iki Yahudi şekerleme mağazasının mütevelli heyetine atandı. Madritsch çok geçmeden tekstil üreterek daha fazla para kazanabileceğini öğrendi. 1940'ın sonunda Madritsch, Kraków'da 300 dikiş makinesiyle yaklaşık 800 Yahudi ve Polonyalı istihdam eden bir dikiş fabrikası açmayı başardı.Oskar Schindler'e benzer şekilde Madritsch, Yahudi işçilerine iyi davranan iyi bir adam olarak ün kazandı; o "Yahudileri için harikaydı".
Madritsch, Kraków'da binlerce Yahudi'nin hayatını kurtardı ve aynı zamanda hayatlarını daha katlanılabilir hale getirmeye çalıştı. Mesleki deneyimi veya eğitimi olmayan birçok işçi çalıştırdı. Fabrika müdürü ile birlikte insanca ve rahat çalışma koşulları sağladı. Her işçi, her gün bir kısmını satmasına ve diğer gıda maddelerini almasına yetecek kadar ekmek alıyordu. Yahudilerin fabrika dışında Polonyalılarla temas kurmasına izin verildi. Fabrika mutfakları, binden fazla Yahudi işçiyi başka yerde bulunamayan yiyecekler ile besliyordu. Ayrıca Kraków 'da 300 dikiş makinesiyle 800 işçi çalıştırması gibi mümkün olduğu kadar çok Yahudiye yardım etmek için Madritsch, Płaszów toplama kampı (1943'te Kraków Gettosu tasfiye edilip kapatıldıktan sonra),Bochnia Gettosu (1942'de) ve Tarnów Gettosu (1942'de; yaklaşık olarak istihdam ettiği Kraków gibi) dahil olmak üzere yeni atölyeler bile kurdu. Bunu "[Kraków'daki] Yahudi konseyinin sürekli yalvarması" nedeniyle yaptığını iddia etti.
Mart 1943'te Kraków Gettosu tasfiye edilmeden hemen önce Madritsch, Oswald Bosko ile birlikte çalışarak birçok ailenin, özellikle de çocukları olanların yakındaki fabrikasına girmesine izin verdi; böylece daha fazla Yahudiyi ölümden kurtarmak. Çocukların şehirdeki Polonyalıların evlerine yerleştirilmesini ayarladı. Birkaç hafta sonra, bu Yahudilerden bazılarını Bochnia ve Tarnów'daki fabrikalarına nakletmek için SS'den izin aldı. 25 Mart 1943'te, Kraków Gettosu'nun tasfiyesinden yalnızca on iki gün sonra, Madritsch ve Tisch, ellerinden geldiğince çok Yahudiyi trenle Bochnia ve Tarnów'a nakletti.
Madritsch, Yahudilere çalışma izni almak için SS, polis ve Çalışma Bürosu ile sürekli müdahale etmek zorunda kaldı. Örneğin Çalışma Bürosu, Yahudiler yerine Polonyalıları işe alması konusunda ısrar etti. Genel Hükûmet işçi yetkilileri, Madritsch'i "Yahudilerin [gettoya] nakledilmesinde bir sabotajcı olmakla ve Gestapo ile zorluklarla karşılaşabileceğini" suçladı. Görünüşe göre bu, "savaş çabaları için önemli" olduklarını iddia ederek artan sayıda Yahudiyi işe alan Madritsch'i caydırmadı. Bir noktada Madritsch tutuklandı, ancak bazı SS subaylarıyla yakın bağlantıları nedeniyle kısa süre sonra serbest bırakıldı.
Ağustos 1944'ün sonunda Płaszów komutanı Amon Göth, Batı Galiçya'da kalan en büyük getto olan Tarnów gettosunu tasfiye etti. Madritsch, "halkına" hiçbir şey olmayacağına dair güvence verdi. Madritsch'in Yahudileri, Silezya'daki bir sentetik yağ fabrikasına bağlı bir köle çalışma kampına gönderildi. SS için yeni atölyeler inşa etmeye başladılar. Madritsch, işçilerinin hayatta kalması için bu inşaat işini üstlendi. Ayrıca, işçilerinden bazıları kamyonlarla gettodan kaçırıp ve Macaristan ve Slovakya'ya doğru doğru yola çıkardı.
14 Eylül 1943'te Madritsch'e fabrikalarını Płaszów'a taşıma yetkisi verildi. İki bin Yahudiyi işçi olarak çalıştırdı ve onlara yiyecek, giyecek ve ayakkabı sağladı. Madritsch, SS'e yiyecek ve diğer malzemeler için ödeme yapmak zorunda kaldı. Göth, Madritsch işçilerinin yaklaşık dörtte birinin köle işçiler için azami yaşın üzerinde olduğunu öğrendiğinde, işgücünü buna göre azaltmaya çalıştı. Ancak Madritsch, yaşlı işçilerin "en değerli olanlar" olduğu konusunda başarılı bir şekilde ısrar etti.
1944'te Kızıl Ordu Kraków'a yaklaşıyordu ve Płaszów tasfiye ediliyordu. Yahudiler, Auschwitz ve Gross-Rosen gibi ölüm kamplarına gönderilecekti. Madritsch'in daha batıda fabrikası yoktu ve bu nedenle artık Yahudi işçilerini koruyamıyordu. Ancak, o ve Oskar Schindler arkadaş olmuştu. Schindler, Çek Koruyucu Brněnec Bölgesi'nde Yahudileri istihdam edecek bir mühimmat fabrikası açmak üzereydi. 1944'te ünlü Schindlerjuden listesini derleme zamanı geldiğinde, Schindler, Madritsch'teki altmış Yahudiyi listeye eklemeyi kabul etti. Ancak savaştan sonra, Madritsch'teki Yahudilerden bazılarının Schindler'in fabrikasına nakledilmesi ve ilgili konularla ilgili bir anlaşmazlık nedeniyle dostlukları bozuldu.
1964'te Madritsch, Yad Vaşem tarafından "Uluslararası Dürüst" olarak onurlandırıldı. 1993 yapımı Schindler'in Listesi filminde tarafından canlandırılmıştır.
Julius Madritsch 11 Haziran 1984'te öldü. Viyana'daki Zentralfriedhof'a gömüldü.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b Crowe 2004, s. 200.
- ^ a b c Crowe 2004, s. 155.
- ^ Gilbert 2002, ss. 219-220.
- ^ a b Crowe 2004.
- ^ Crowe 2004, s. 230.
- ^ Gilbert 2002, s. 221.
- ^ Crowe 2004, s. 157.
- ^ Gilbert 2002, ss. 221-222.
- ^ Gilbert 2002, s. 222.
- ^ Gilbert 2002, ss. 223-224.
- Genel
- (2004). Oskar Schindler: The Untold Account of His Life, Wartime Activities, and the True Story Behind the List (İngilizce). Westview Press.
- Gilbert, Martin (2002). The Righteous: The Unsung Heroes of the Holocaust (İngilizce). Henry Holt.
Dış bağlantılar
- Milletler Arasında Avusturyalı Dürüstler hakkında belgeler 19 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca)
- Julius Madritsch 3 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Yad Vashem web sitesinde Holokost sırasında Yahudilerin hayatını kurtarma faaliyeti
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Julius Madritsch 4 Agustos 1906 11 Haziran 1984 Holokost sirasinda Yahudilerin hayatlarini kurtarmaya yardim eden Viyanali Avusturyali is insanidir Julius MadritschDogum4 Agustos 1906 1906 08 04 Viyana Avusturya MacaristanOlum11 Haziran 1984 77 yasinda Defin yeriZentralfriedhof Viyana Avusturya 48 08 58 K 16 26 28 D 48 14944 K 16 44111 D 48 14944 16 44111MilliyetAvusturyaliMeslekSanayiciHayati1940 baharinda Madritsch Alman Wehrmacht a kaydolmaktan kacinmak icin Krakow a geldi Egitimli bir manifaturaci olarak Hogo ve Strassberg adli iki Yahudi sekerleme magazasinin mutevelli heyetine atandi Madritsch cok gecmeden tekstil ureterek daha fazla para kazanabilecegini ogrendi 1940 in sonunda Madritsch Krakow da 300 dikis makinesiyle yaklasik 800 Yahudi ve Polonyali istihdam eden bir dikis fabrikasi acmayi basardi Oskar Schindler e benzer sekilde Madritsch Yahudi iscilerine iyi davranan iyi bir adam olarak un kazandi o Yahudileri icin harikaydi Madritsch Krakow da binlerce Yahudi nin hayatini kurtardi ve ayni zamanda hayatlarini daha katlanilabilir hale getirmeye calisti Mesleki deneyimi veya egitimi olmayan bircok isci calistirdi Fabrika muduru ile birlikte insanca ve rahat calisma kosullari sagladi Her isci her gun bir kismini satmasina ve diger gida maddelerini almasina yetecek kadar ekmek aliyordu Yahudilerin fabrika disinda Polonyalilarla temas kurmasina izin verildi Fabrika mutfaklari binden fazla Yahudi isciyi baska yerde bulunamayan yiyecekler ile besliyordu Ayrica Krakow da 300 dikis makinesiyle 800 isci calistirmasi gibi mumkun oldugu kadar cok Yahudiye yardim etmek icin Madritsch Plaszow toplama kampi 1943 te Krakow Gettosu tasfiye edilip kapatildiktan sonra Bochnia Gettosu 1942 de ve Tarnow Gettosu 1942 de yaklasik olarak istihdam ettigi Krakow gibi dahil olmak uzere yeni atolyeler bile kurdu Bunu Krakow daki Yahudi konseyinin surekli yalvarmasi nedeniyle yaptigini iddia etti Mart 1943 te Krakow Gettosu tasfiye edilmeden hemen once Madritsch Oswald Bosko ile birlikte calisarak bircok ailenin ozellikle de cocuklari olanlarin yakindaki fabrikasina girmesine izin verdi boylece daha fazla Yahudiyi olumden kurtarmak Cocuklarin sehirdeki Polonyalilarin evlerine yerlestirilmesini ayarladi Birkac hafta sonra bu Yahudilerden bazilarini Bochnia ve Tarnow daki fabrikalarina nakletmek icin SS den izin aldi 25 Mart 1943 te Krakow Gettosu nun tasfiyesinden yalnizca on iki gun sonra Madritsch ve Tisch ellerinden geldigince cok Yahudiyi trenle Bochnia ve Tarnow a nakletti Madritsch Yahudilere calisma izni almak icin SS polis ve Calisma Burosu ile surekli mudahale etmek zorunda kaldi Ornegin Calisma Burosu Yahudiler yerine Polonyalilari ise almasi konusunda israr etti Genel Hukumet isci yetkilileri Madritsch i Yahudilerin gettoya nakledilmesinde bir sabotajci olmakla ve Gestapo ile zorluklarla karsilasabilecegini sucladi Gorunuse gore bu savas cabalari icin onemli olduklarini iddia ederek artan sayida Yahudiyi ise alan Madritsch i caydirmadi Bir noktada Madritsch tutuklandi ancak bazi SS subaylariyla yakin baglantilari nedeniyle kisa sure sonra serbest birakildi Agustos 1944 un sonunda Plaszow komutani Amon Goth Bati Galicya da kalan en buyuk getto olan Tarnow gettosunu tasfiye etti Madritsch halkina hicbir sey olmayacagina dair guvence verdi Madritsch in Yahudileri Silezya daki bir sentetik yag fabrikasina bagli bir kole calisma kampina gonderildi SS icin yeni atolyeler insa etmeye basladilar Madritsch iscilerinin hayatta kalmasi icin bu insaat isini ustlendi Ayrica iscilerinden bazilari kamyonlarla gettodan kacirip ve Macaristan ve Slovakya ya dogru dogru yola cikardi 14 Eylul 1943 te Madritsch e fabrikalarini Plaszow a tasima yetkisi verildi Iki bin Yahudiyi isci olarak calistirdi ve onlara yiyecek giyecek ve ayakkabi sagladi Madritsch SS e yiyecek ve diger malzemeler icin odeme yapmak zorunda kaldi Goth Madritsch iscilerinin yaklasik dortte birinin kole isciler icin azami yasin uzerinde oldugunu ogrendiginde isgucunu buna gore azaltmaya calisti Ancak Madritsch yasli iscilerin en degerli olanlar oldugu konusunda basarili bir sekilde israr etti 1944 te Kizil Ordu Krakow a yaklasiyordu ve Plaszow tasfiye ediliyordu Yahudiler Auschwitz ve Gross Rosen gibi olum kamplarina gonderilecekti Madritsch in daha batida fabrikasi yoktu ve bu nedenle artik Yahudi iscilerini koruyamiyordu Ancak o ve Oskar Schindler arkadas olmustu Schindler Cek Koruyucu Brnenec Bolgesi nde Yahudileri istihdam edecek bir muhimmat fabrikasi acmak uzereydi 1944 te unlu Schindlerjuden listesini derleme zamani geldiginde Schindler Madritsch teki altmis Yahudiyi listeye eklemeyi kabul etti Ancak savastan sonra Madritsch teki Yahudilerden bazilarinin Schindler in fabrikasina nakledilmesi ve ilgili konularla ilgili bir anlasmazlik nedeniyle dostluklari bozuldu 1964 te Madritsch Yad Vasem tarafindan Uluslararasi Durust olarak onurlandirildi 1993 yapimi Schindler in Listesi filminde tarafindan canlandirilmistir Julius Madritsch 11 Haziran 1984 te oldu Viyana daki Zentralfriedhof a gomuldu KaynakcaOzel a b Crowe 2004 s 200 a b c Crowe 2004 s 155 Gilbert 2002 ss 219 220 a b Crowe 2004 Crowe 2004 s 230 Gilbert 2002 s 221 Crowe 2004 s 157 Gilbert 2002 ss 221 222 Gilbert 2002 s 222 Gilbert 2002 ss 223 224 Genel 2004 Oskar Schindler The Untold Account of His Life Wartime Activities and the True Story Behind the List Ingilizce Westview Press Gilbert Martin 2002 The Righteous The Unsung Heroes of the Holocaust Ingilizce Henry Holt Dis baglantilarMilletler Arasinda Avusturyali Durustler hakkinda belgeler 19 Aralik 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca Julius Madritsch 3 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yad Vashem web sitesinde Holokost sirasinda Yahudilerin hayatini kurtarma faaliyeti