Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Uluslararası Veri Şifreleme Algoritması (IDEA) (İngilizce: International Data Encryption Algorithm), 1991 yılında ve tarafından tasarlanmış bir blok şifreleme algoritmasıdır. Bilinen en güçlü algoritmalardandır.
IDEA, şifrelenecek olan 64 bitlik metin ve 128 bitlik anahtarı kullanarak 64 bitlik şifrelenmiş metni oluşturur. IDEA algoritması çeşitli matematiksel işlemlerin karışımından oluşmaktadır. Bu işlemler çarpma, toplama ve xor gibi matematiksel işlemlerdir.
IDEA şifreleme şemasında kullanılan anahtarların üretimi ve şifreleme – deşifreleme işlemleri aşağıdaki gibi yapılır.
Anahtar Üretimi
128 bit uzunluğunda K = k1 ... k128 kullanılarak 52 adet 16 bit uzunluğunda Ki(r) alt anahtar bloklarını elde edebilmek için;
1.) K1(1) ... K6(1), K1(2) ... K6(2), ..., K1(8) ... K6(8), K1(9) ... K4(9) alt anahtar grupları sıralanır.
2.) K 8 adet 16 bit uzunluğunda bloğa ayrılarak ilk 8 alt anahtar olarak tanımlanırlar.
3.) K dairesel olarak 25 bit sola kaydırılır, sonuç 8 bloğa bölünerek yeni 8 alt anahtar yaratılmış olur. 52 alt anahtarın tümü yaratılıncaya kadar bu işleme devam edilir.
Şifreleme Algoritması
M=m1 ... m64 mesajını yukarıdaki algoritmayı kullanarak oluşturulan K = k1 ... k128 anahtarı ile şifrelemek için;
1.) (X1, X2, X3, X4 ) ← (m1 ... m16, m17 ... m32, m33... m48, m49... m64 )
2.) for r=1 to 8 do
a.) X1 ← X1 ⊙ K1(r), X4 ← X4⊙ K4(r), X2 ← X2 ⊞ K2(r), X3 ← X3 ⊞ K3(r) b.) t0 ← K5(r)⊙ (X1 ⊕ X3 ), t1← K6(r)⊙ (t0 ⊞ (X2 ⊕ X4 ) ), t2 ← t0 ⊞ t1 c.) X1 ← X1 ⊕ t1, X4 ← X4⊕ t2, a ← X2 ⊕ t2, X2 ← X3⊕ t1, X3 ← a
3.) Y1 ← X1 ⊙ K1(9), Y4← X4 ⊙ K4(9), Y2 ← X3 ⊞ K2(9), Y3 ← X2 ⊞ K3(9)
4.) Y=(Y1, Y2, Y3, Y4 ) şifrelenmiş metni elde edilir.
Deşifreleme Algoritması
Şifreleme de uygulanan işlemlerin ters işlemleri uygulanarak aynı algoritma kullanılarak şifre çözümleme işlemi yapılabilmektedir.
K1(r) şifreleme alt anahtarlarından;
| r. devir | K'1(r) | K'2(r) | K'3(r) | K'4(r) | K'5(r) | K'6(r) |
| r=1 | (K1(10-r))-1 | -K2(10-r) | -K3(10-r) | (K4(10-r))-1 | K5(9-r) | K6(9-r) |
| 2<=r<=8 | (K1(10-r))-1 | -K3(10-r) | -K2(10-r) | (K4(10-r))-1 | K5(9-r) | K6(9-r) |
| r=9 | (K1(10-r))-1 | -K2(10-r) | -K3(10-r) | (K4(10-r))-1 | ------- | -------- |
yardımıyla elde edilecek olan K'i(r) alt anahtarları kullanılırsa deşifreleme işlemi gerçekleştirilmiş olur.
Avantajları
- Algoritmalar hızlıdır.
- Algoritmaların donanımla gerçeklenmesi kolaydır.
- "Gizlilik" güvenlik hizmetini yerine getirir.
Dezavantajları
- Ölçeklenebilir değil.
- Güvenli anahtar dağıtımı zor.
- "Bütünlük" ve "kimlik doğrulama" güvenlik hizmetlerini gerçeklemek zor.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Çanakkale OnSekiz Mart Üniversitesi 11 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Çanakkale OnSekiz Mart Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği22 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uluslararasi Veri Sifreleme Algoritmasi IDEA Ingilizce International Data Encryption Algorithm 1991 yilinda ve tarafindan tasarlanmis bir blok sifreleme algoritmasidir Bilinen en guclu algoritmalardandir Uluslararasi Veri Sifreleme Algoritmasi IDEA sifrelenecek olan 64 bitlik metin ve 128 bitlik anahtari kullanarak 64 bitlik sifrelenmis metni olusturur IDEA algoritmasi cesitli matematiksel islemlerin karisimindan olusmaktadir Bu islemler carpma toplama ve xor gibi matematiksel islemlerdir IDEA sifreleme semasinda kullanilan anahtarlarin uretimi ve sifreleme desifreleme islemleri asagidaki gibi yapilir Anahtar Uretimi 128 bit uzunlugunda K k1 k128 kullanilarak 52 adet 16 bit uzunlugunda Ki r alt anahtar bloklarini elde edebilmek icin 1 K1 1 K6 1 K1 2 K6 2 K1 8 K6 8 K1 9 K4 9 alt anahtar gruplari siralanir 2 K 8 adet 16 bit uzunlugunda bloga ayrilarak ilk 8 alt anahtar olarak tanimlanirlar 3 K dairesel olarak 25 bit sola kaydirilir sonuc 8 bloga bolunerek yeni 8 alt anahtar yaratilmis olur 52 alt anahtarin tumu yaratilincaya kadar bu isleme devam edilir Sifreleme Algoritmasi M m1 m64 mesajini yukaridaki algoritmayi kullanarak olusturulan K k1 k128 anahtari ile sifrelemek icin 1 X1 X2 X3 X4 m1 m16 m17 m32 m33 m48 m49 m64 2 for r 1 to 8 do a X1 X1 K1 r X4 X4 K4 r X2 X2 K2 r X3 X3 K3 r b t0 K5 r X1 X3 t1 K6 r t0 X2 X4 t2 t0 t1 c X1 X1 t1 X4 X4 t2 a X2 t2 X2 X3 t1 X3 a 3 Y1 X1 K1 9 Y4 X4 K4 9 Y2 X3 K2 9 Y3 X2 K3 9 4 Y Y1 Y2 Y3 Y4 sifrelenmis metni elde edilir Desifreleme Algoritmasi Sifreleme de uygulanan islemlerin ters islemleri uygulanarak ayni algoritma kullanilarak sifre cozumleme islemi yapilabilmektedir K1 r sifreleme alt anahtarlarindan r devir K 1 r K 2 r K 3 r K 4 r K 5 r K 6 r r 1 K1 10 r 1 K2 10 r K3 10 r K4 10 r 1 K5 9 r K6 9 r 2 lt r lt 8 K1 10 r 1 K3 10 r K2 10 r K4 10 r 1 K5 9 r K6 9 r r 9 K1 10 r 1 K2 10 r K3 10 r K4 10 r 1 yardimiyla elde edilecek olan K i r alt anahtarlari kullanilirsa desifreleme islemi gerceklestirilmis olur Avantajlari Algoritmalar hizlidir Algoritmalarin donanimla gerceklenmesi kolaydir Gizlilik guvenlik hizmetini yerine getirir Dezavantajlari Olceklenebilir degil Guvenli anahtar dagitimi zor Butunluk ve kimlik dogrulama guvenlik hizmetlerini gerceklemek zor Kaynakca International Data Encryption Algorithm Ingilizce princeton edu 7 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2013 IDEA International Data Encryption Algorithm Ingilizce quadibloc 4 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2013 Dis baglantilarCanakkale OnSekiz Mart Universitesi11 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Canakkale OnSekiz Mart Universitesi Bilgisayar Muhendisligi22 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde