Margay (Leopardus wiedii), kedigiller (Felidae) familyasından Orta ve Güney Amerika'da yaşayan yırtıcı bir hayvan türü.
Margay | ||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | ||||||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
Leopardus wiedii , 1821 | ||||||||||||||||||||||
Özellikler
Margay, dış görünüş olarak oseloya benzer. Ancak biraz daha küçük olup, maymun gibi uzun kuyrukludur. Kürkü sarımsı-kahverengi olup, şerit halinde tertip edilmiş halka şeklinde koyu lekelere sahiptir. Kafası kısa ve yuvarlaktır. Her bir kulağının arkasında ise birçok diğer kedi türünde olduğu gibi beyaz bir leke taşır. Bu hayvanlar 46 dan 79 santimetre gövde uzunluğuna ulaşabilirler. Kuyruk 33 ile 51 cm arasında olurken, ağırlığı 2,6 ile 4 kg arasında değişir.
Dağılım ve yaşam alanı
Margay, Orta- ve Güney Amerika'da, Andlar'ın doğusunda dağılmıştır. Dağılım bölgesi, Kuzey Meksika'dan Uruguay ve Arjantin'e kadar uzanır. Yaşam alanı ormanlar, temelinde tropik ve yarı tropik yağmur ormanlarıdır.
Yaşam tarzı
Margay mükemmel bir tırmanıcıdır ve bu yüzden ağaç oselosu adı da verilir. Neredeyse hayatının tamamını ağaç üstünde geçirir. Arka bacaklarını içeri doğru çok açık çevirebilir. Böylece arka bacaklarından denge bularak aşağıya asılması mümkündür. Başı yukarıda bir ağaçtan aşağı inebilen tek kedi türüdür.
Hem gündüz hem de gece faal olabilir ve yılın çoğu zamanı yalnız yaşar. Sadece çiftleşme zamanı bazen kısa süreli beraberlik kurar. 15 ile 43 kilometrekare büyüklüğünde kendilerine ait olan bir alanları vardır.
Beslenme
Bütün kediler gibi Margay da ağırlıklı etoburdur. Memelilerle (kemiriciler, primatlar gibi) beslenirken, kuşlar, onların yumurtaları, kertenkeleler ve ağaç kurbağaları da besinleri arasındadır.
Üreme
Üremeleri hakkında bilgiler kısıtlıdır. Bugüne kadarki bütün gözlemler, esaret altındaki hayvanlar üzerinde yürütülmüştür. Belli bir çiftleşme zamanları yoktur. Gebelik 76 ile 84 gün sürer ve bir batında dişi, bir ile iki yavru dünyaya getirir. Yeni doğanlar kör olup, gözleri iki hafta sonra açılır. Sekiz haftadan sonra katı besinler alırlar.
Tehdit
Margay önceden kürkleri yüzünden, yıllık binlerce sayıda avlanmışlardır. Tür, dağılım alanının bulunduğu ülkelerde koruma altına alındığından beri bu durum önemli ölçüde gerilemiştir. Margay Uluslararası CITES sözleşmesinde Ek.I listesine dahil edilmiştir. Bu, türün özel kişilerce ticaretini ve Margay kullanılarak üretilmiş her türlü mamülün ticaretini yasaklar. Bugün en büyük tehdit, yaşam ortamları olan ormanların yok edilmesi ve bu durumun hayvanları, yaşam alanlarında giderek sıkıştırmasıdır. Bu husus, tür olarak ormanlarda uzmanlaşmış meymun kedisini, akrabası olduğu oselodan daha güçlü bir şekilde etkilemektedir. Ürkek ve ender bulunan bu kedi ise dağılım alanlarının büyüklüğü sebebiyle henüz direkt olarak tehdit altında değildir. IUCN, tüm popülasyon olarak 50.000'den fazla yetişkin Margay olduğunu tahmin etmektedir.
Kaynakça
- ^ Margay (Leopardus wiedii), Cat Specialist Group tarafından 2002 yılında yapılan değerlendirmede Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği'in tehdit altındaki türlerin 2006 yılı kırmızı listesinde "LC" (LC) olarak listelenmiştir. IUCN veritabanında bunun sebepleri ile daha detaylı bilgi bulunabilir. Erişim tarihi: 9 Ekim 2006
Dış bağlantılar
- Foto, dağılım haritası ve ek bilgiler (ing)[]
- Informationen, Animal Diversity Web (ing.) 10 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kedigiller ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Margay Leopardus wiedii kedigiller Felidae familyasindan Orta ve Guney Amerika da yasayan yirtici bir hayvan turu MargayKorunma durumuNeredeyse tehdit altinda IUCN 2 3 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataAlt sube VertebrataInfa sube GnathostomataSinif MammaliaTakim Carnivora Etciller Alt takim Feliformia Kedimsiler Familya Felidae Kedigiller Alt familya Felinae Kucuk kediler Cins LeopardusTur L wiediiIkili adlandirmaLeopardus wiedii 1821OzelliklerMargay dis gorunus olarak oseloya benzer Ancak biraz daha kucuk olup maymun gibi uzun kuyrukludur Kurku sarimsi kahverengi olup serit halinde tertip edilmis halka seklinde koyu lekelere sahiptir Kafasi kisa ve yuvarlaktir Her bir kulaginin arkasinda ise bircok diger kedi turunde oldugu gibi beyaz bir leke tasir Bu hayvanlar 46 dan 79 santimetre govde uzunluguna ulasabilirler Kuyruk 33 ile 51 cm arasinda olurken agirligi 2 6 ile 4 kg arasinda degisir Dagilim ve yasam alaniMargay Orta ve Guney Amerika da Andlar in dogusunda dagilmistir Dagilim bolgesi Kuzey Meksika dan Uruguay ve Arjantin e kadar uzanir Yasam alani ormanlar temelinde tropik ve yari tropik yagmur ormanlaridir Yasam tarziMargay mukemmel bir tirmanicidir ve bu yuzden agac oselosu adi da verilir Neredeyse hayatinin tamamini agac ustunde gecirir Arka bacaklarini iceri dogru cok acik cevirebilir Boylece arka bacaklarindan denge bularak asagiya asilmasi mumkundur Basi yukarida bir agactan asagi inebilen tek kedi turudur Hem gunduz hem de gece faal olabilir ve yilin cogu zamani yalniz yasar Sadece ciftlesme zamani bazen kisa sureli beraberlik kurar 15 ile 43 kilometrekare buyuklugunde kendilerine ait olan bir alanlari vardir Beslenme Butun kediler gibi Margay da agirlikli etoburdur Memelilerle kemiriciler primatlar gibi beslenirken kuslar onlarin yumurtalari kertenkeleler ve agac kurbagalari da besinleri arasindadir Ureme Uremeleri hakkinda bilgiler kisitlidir Bugune kadarki butun gozlemler esaret altindaki hayvanlar uzerinde yurutulmustur Belli bir ciftlesme zamanlari yoktur Gebelik 76 ile 84 gun surer ve bir batinda disi bir ile iki yavru dunyaya getirir Yeni doganlar kor olup gozleri iki hafta sonra acilir Sekiz haftadan sonra kati besinler alirlar TehditMargay onceden kurkleri yuzunden yillik binlerce sayida avlanmislardir Tur dagilim alaninin bulundugu ulkelerde koruma altina alindigindan beri bu durum onemli olcude gerilemistir Margay Uluslararasi CITES sozlesmesinde Ek I listesine dahil edilmistir Bu turun ozel kisilerce ticaretini ve Margay kullanilarak uretilmis her turlu mamulun ticaretini yasaklar Bugun en buyuk tehdit yasam ortamlari olan ormanlarin yok edilmesi ve bu durumun hayvanlari yasam alanlarinda giderek sikistirmasidir Bu husus tur olarak ormanlarda uzmanlasmis meymun kedisini akrabasi oldugu oselodan daha guclu bir sekilde etkilemektedir Urkek ve ender bulunan bu kedi ise dagilim alanlarinin buyuklugu sebebiyle henuz direkt olarak tehdit altinda degildir IUCN tum populasyon olarak 50 000 den fazla yetiskin Margay oldugunu tahmin etmektedir Kaynakca Margay Leopardus wiedii Cat Specialist Group tarafindan 2002 yilinda yapilan degerlendirmede Dunya Doga ve Dogal Kaynaklari Koruma Birligi in tehdit altindaki turlerin 2006 yili kirmizi listesinde LC LC olarak listelenmistir IUCN veritabaninda bunun sebepleri ile daha detayli bilgi bulunabilir Erisim tarihi 9 Ekim 2006Dis baglantilarFoto dagilim haritasi ve ek bilgiler ing olu kirik baglanti Informationen Animal Diversity Web ing 10 Mayis 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kedigiller ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz