Hamza bin Ali bin Ahmed (Arapça: حمزه بن علي بن أحمد; d. 985 - ö. (?) ), On Birinci yüzyıl İsmâ‘îlî Din adamlarının en meşhurlarından olup Dûrz’îyye i'tikadının kurucusudur. Dürzîlik inancının ana i'tikadını oluşturan Hikmet Risâleleri'nin baş yazarı olarak tanınmaktadır.
Hayâtı
Dürzîlik ile alâkalı bir dizinin parçasıdır. Tevhîd Dâvâsı Baş İmamı: حمزه بن علي بن أحمد Hamza ibn-i ‘Alī ibn-i Aḥmed Tevhîd Dâvâsı Dâ’î: محمد بن اسماعيل نشتاكين الدرازي Muhammed bin İsmâ‘il Neştekin ed-Derezî |
Hamza ibn Ali Milâdî 985 yılında Samanîler Devri Horasan'ında İran'ın Zozan kentinde doğdu. Yaşamının yirmi yılını burada geçirdikten sonra Fâtımî Hâlifesi Târik'ûl-Hâkim bi-EmrʿAllâh'ın Dâr'ûl-Hikmet adı verilen Bilim Yuvaları'nı kurduğu bir devirde Fâtımîler Hâlifeliği'nin başkenti Kahire'ye göç etti. Kısa bir süre sonra Hamza Fâtımî Hâlifesi EbûʿAlî el-Mansûr el-Hâkim bi-EmrʿAllâh'ın en yakın danışmanlarından biri durumuna geldi.
Hamza'nın karargâhı: Reydân Camii
Hamza kendisine Kahire dışında bulunan Reydân Camii'ni karargâh edindi. Daha sonra bu camii Fâtımî Hâlifesi Târik'ûl-Hâkim bi-EmrʿAllâh'ın Hamza'yı Mayıs 1017'de tüm Monoteistik inancların imâmı ilân etmesiyle birlikte Hamza'nın Tevhîd Dâvâsı'nı başlattığı yer oldu. Hamza tam dört yıl müddetince Fâtımî Hâlifesi EbûʿAlî el-Mansûr el-Hâkim bi-EmrʿAllâh'ın yönetimi altında üstün bir önderlik başarısı gösterdi. Târik'ûl-Hâkim, Hamza'ya bu yeni reformist öğretiyi dilediği gibi ve alenen yayma serbestliğini tanıdı. Gelgelelim, Hamza yolsuzluklar, rüşvet, çok evlilik, boşanmışların yeniden bir araya getirilmesi ve benzerleri diğer sosyal konularda vaaz ettikçe halktan ve bazı meşhur İsmâ‘îlî din adamlarından kendisine yönelik tepkiler de gelmeğe başladı.
Muhammed bin İsmâ‘il Neştekin ed-Derezî ile olan fikir ayrılıkları
Dışarıdan gelen bu karşı muhalefet süreci esnasında, içerden de Hamza ile yanında görevli astlarınadan ed-Derezî adındaki Hâlife el-Hâkim'in bakanlarından biri arasında bir sürtüşme hâsıl olmuştu. Ed-Derezî (Tam adı: (Arapça: محمد بن اسماعيل نشتاكين الدرازي , Muhammed bin İsmâ‘il Neştekin ed-Derezî) adındaki Buhara asıllı Altay-Türkleri'nden olan bu memur, Tevhîd Dâvâsı'nın mesajının ruhundan uzaklaşmağa başlamış ve Hamza'nın kağıda döktüğü Hikmet Risâleleri'ni sanki el-Hâkim bi-EmrʿAllâh ilâhmış gibi neşretmeğe başlamıştı.Ed-Derezî, Hâlife el-Hâkim'in kendisini Hamza'ya tercih edeceğini ve destekleyeceğini zannetmekteydi. Fakat, kitleler onun öğretilerine karşı şiddetle karşı çıkmışlardı. Olayların bu yönde gelişmesinin ardından Neştekin ed-Derezî halkın gösterdiği bu şiddetli muhalefet ve öfkeyi, kendisinin aslında emrinde çalıştığı Hamza'nın tâlimatlarını uygulamaktan başka bir şey yapmadığını söyleyerek Hamza'nın üzerine yönlendirmeyi de başarmıştı. Neticede, halk Neştekin'e saldıracakları yerde Reydân Camii'nde karargâh kurmuş olan Hamza ve yandaşlarına düşman kesilmeğe başlamışlardı.Hâlife el-Hâkim bi-EmrʿAllâh'ın Neştekin ed-Derezî'yi dînden çıkmakla itham ederek i'dam etmesi ve onun öğretilerini halkın önünde şiddetle kınamasına rağmen, üzerinden yıllar geçtikten sonra işe bakın ki gözlemcilerin Dürzî öğretisini hâlâ Neştekin ed-Derezî'ye mâletmeleri ve Hamza'nın adından hiç de bahsetmemeleri bir hâyli ilginç.Neştekin ed-Derezî ve yandaşlarının infâzından sonra, Hamza vaazlarına iki sene daha devam etmişti. Bu tarikâtın adının hatalı bir şekilde Dürzîlik olarak adlandırılmasına karşın, “Dürzî” adı Dürzîler'in el yazması doküman ve kikaplarında hiçbir zaman yer almamıştır.
Hamza ile ed-Derezî'nin düşünce tarzları çoğu çağdaş araştırmacıların yazdıklarına göre el-Hâkim bi-EmrʿAllâh'ın tam bir ilâh olduğu yönündeki öğretileri hususunda örtüşmekteydi. Bu konuda ortaya çıkan belirsizlik ise, o devrin tarihî muğlaklığı ile Dürzi inancının okült ve ezoterik yönlerinden kaynaklanmaktaydı.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Hamzah ibn 'Ali. Encyclopædia Britannica. 2005. Encyclopædia Britannica Online. 18 Nov. 2005 <http://search.eb.com/eb/article-90390927 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .>.
Kaynakça
- ^ (PDF). 7 Kasım 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2014.
- ^ a b c d e Swayd, Sami (2005), "Druze", Meri, Josef W; Jere L, Bacharach (Ed.), Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia, Routledge (2006 tarihinde yayınlandı), ss. 216-217, ISBN , 17 Haziran 2014 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 10 Mayıs 2014
- ^ "The Druzes: One Thousand Years of Tradition and Reform", Intercom: Newsletter of the International Studies and Overseas Programes of UCLA, Los Angeles CA: UCLA, 21 (1), Ekim 1998
- ^ Minorities in the Middle East: A History of Struggle and Self-expression - Page 95 by Mordechai Nisan
- ^ The Druze in the Middle East: Their Faith, Leadership, Identity and Status - Page 41 by Nissim Dana
- ^ Encyclopaedic Survey of Islamic Culture - Page 94 by Mohamed Taher
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hamza bin Ali bin Ahmed Arapca حمزه بن علي بن أحمد d 985 o On Birinci yuzyil Isma ili Din adamlarinin en meshurlarindan olup Durz iyye i tikadinin kurucusudur Durzilik inancinin ana i tikadini olusturan Hikmet Risaleleri nin bas yazari olarak taninmaktadir HayatiDurzilik ile alakali bir dizinin parcasidir Tevhid Davasi Bas Imami حمزه بن علي بن أحمد Hamza ibn i Ali ibn i Aḥmed Tevhid Davasi Da i محمد بن اسماعيل نشتاكين الدرازي Muhammed bin Isma il Nestekin ed Derezi Hamza ibn Ali Miladi 985 yilinda Samaniler Devri Horasan inda Iran in Zozan kentinde dogdu Yasaminin yirmi yilini burada gecirdikten sonra Fatimi Halifesi Tarik ul Hakim bi EmrʿAllah in Dar ul Hikmet adi verilen Bilim Yuvalari ni kurdugu bir devirde Fatimiler Halifeligi nin baskenti Kahire ye goc etti Kisa bir sure sonra Hamza Fatimi Halifesi EbuʿAli el Mansur el Hakim bi EmrʿAllah in en yakin danismanlarindan biri durumuna geldi Hamza nin karargahi Reydan Camii Hamza kendisine Kahire disinda bulunan Reydan Camii ni karargah edindi Daha sonra bu camii Fatimi Halifesi Tarik ul Hakim bi EmrʿAllah in Hamza yi Mayis 1017 de tum Monoteistik inanclarin imami ilan etmesiyle birlikte Hamza nin Tevhid Davasi ni baslattigi yer oldu Hamza tam dort yil muddetince Fatimi Halifesi EbuʿAli el Mansur el Hakim bi EmrʿAllah in yonetimi altinda ustun bir onderlik basarisi gosterdi Tarik ul Hakim Hamza ya bu yeni reformist ogretiyi diledigi gibi ve alenen yayma serbestligini tanidi Gelgelelim Hamza yolsuzluklar rusvet cok evlilik bosanmislarin yeniden bir araya getirilmesi ve benzerleri diger sosyal konularda vaaz ettikce halktan ve bazi meshur Isma ili din adamlarindan kendisine yonelik tepkiler de gelmege basladi Muhammed bin Isma il Nestekin ed Derezi ile olan fikir ayriliklari Disaridan gelen bu karsi muhalefet sureci esnasinda icerden de Hamza ile yaninda gorevli astlarinadan ed Derezi adindaki Halife el Hakim in bakanlarindan biri arasinda bir surtusme hasil olmustu Ed Derezi Tam adi Arapca محمد بن اسماعيل نشتاكين الدرازي Muhammed bin Isma il Nestekin ed Derezi adindaki Buhara asilli Altay Turkleri nden olan bu memur Tevhid Davasi nin mesajinin ruhundan uzaklasmaga baslamis ve Hamza nin kagida doktugu Hikmet Risaleleri ni sanki el Hakim bi EmrʿAllah ilahmis gibi nesretmege baslamisti Ed Derezi Halife el Hakim in kendisini Hamza ya tercih edecegini ve destekleyecegini zannetmekteydi Fakat kitleler onun ogretilerine karsi siddetle karsi cikmislardi Olaylarin bu yonde gelismesinin ardindan Nestekin ed Derezi halkin gosterdigi bu siddetli muhalefet ve ofkeyi kendisinin aslinda emrinde calistigi Hamza nin talimatlarini uygulamaktan baska bir sey yapmadigini soyleyerek Hamza nin uzerine yonlendirmeyi de basarmisti Neticede halk Nestekin e saldiracaklari yerde Reydan Camii nde karargah kurmus olan Hamza ve yandaslarina dusman kesilmege baslamislardi Halife el Hakim bi EmrʿAllah in Nestekin ed Derezi yi dinden cikmakla itham ederek i dam etmesi ve onun ogretilerini halkin onunde siddetle kinamasina ragmen uzerinden yillar gectikten sonra ise bakin ki gozlemcilerin Durzi ogretisini hala Nestekin ed Derezi ye maletmeleri ve Hamza nin adindan hic de bahsetmemeleri bir hayli ilginc Nestekin ed Derezi ve yandaslarinin infazindan sonra Hamza vaazlarina iki sene daha devam etmisti Bu tarikatin adinin hatali bir sekilde Durzilik olarak adlandirilmasina karsin Durzi adi Durziler in el yazmasi dokuman ve kikaplarinda hicbir zaman yer almamistir Hamza ile ed Derezi nin dusunce tarzlari cogu cagdas arastirmacilarin yazdiklarina gore el Hakim bi EmrʿAllah in tam bir ilah oldugu yonundeki ogretileri hususunda ortusmekteydi Bu konuda ortaya cikan belirsizlik ise o devrin tarihi muglakligi ile Durzi inancinin okult ve ezoterik yonlerinden kaynaklanmaktaydi Ayrica bakinizDurz iyye Tevhid Davasi Hikmet Risaleleri El Mu tena Baha ud DinDis baglantilarHamzah ibn Ali Encyclopaedia Britannica 2005 Encyclopaedia Britannica Online 18 Nov 2005 lt http search eb com eb article 90390927 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde gt Kaynakca PDF 7 Kasim 2007 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2014 a b c d e Swayd Sami 2005 Druze Meri Josef W Jere L Bacharach Ed Medieval Islamic Civilization An Encyclopedia Routledge 2006 tarihinde yayinlandi ss 216 217 ISBN 0 415 96690 6 17 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 10 Mayis 2014 The Druzes One Thousand Years of Tradition and Reform Intercom Newsletter of the International Studies and Overseas Programes of UCLA Los Angeles CA UCLA 21 1 Ekim 1998 Minorities in the Middle East A History of Struggle and Self expression Page 95 by Mordechai Nisan The Druze in the Middle East Their Faith Leadership Identity and Status Page 41 by Nissim Dana Encyclopaedic Survey of Islamic Culture Page 94 by Mohamed Taher