Ponzi şeması, Ponzi sistemi veya Ponzi oyunu, yüksek kâr getiren bir üretim varmış gibi göstererek yatırımcıları sisteme katmayı amaçlayan ve ilk yatırım yapanlara ödemenin sisteme sonradan katılanların parasıyla yapıldığı bir dolandırıcılık yöntemidir. Ortada yüksek kâr getiren bir üretim olduğu, bu üretim sayesinde yatırımcılara para ödendiği iddia edilir ve bu sayede sisteme yeni yatırımcılar çekmeye çalışılır. Ponzi şemasına katılımlar bittiği zaman, ortada kâr getiren bir üretim olmadığı için yeni yatırım yapanlara ödeme yapılamaz, sistem çöker ve ponzi şeması sonlanır.
Tarihi
Tarihte bilinen ilk ponzi şeması, bu sisteme adını veren Charles Ponzi tarafından 1920 yılında gerçekleştirilmiştir. Ponzi, bu sistemi sayesinde kısa sürece 10.000 yatırımcıyı posta pullarını kullanarak bir arbitraj kârı elde ettiğine inandırmış; ancak aslında ortada olmayan bu kârlar nedeniyle sistem daha fazla sürdürülememiş ve sistem kısa sürede çökmüştür.
İşleyiş
İktisadi olarak iyi konumda olan bir ülkede faiz oranları oldukça düşüktür. Bu bir nedenle fona ihtiyacı olan kişiler için ucuz borçlanma demek olduğu kadar birikimlerini değerlendirmek için faiz geliri talep edenler için de düşük kazanç demektir. İşte bu noktada kişi, finansal kurumların vadettiğinden daha fazla faiz getirisi önererek yatırımcı kazanmaya çalışır. Örneğin ülkedeki faiz oranı %3 ise ponzi oyunu oynayan kişi yatırımcılara %10 faiz önerir. Ardından %10 faiz getirisi vadettiği kişilerin parasını ödemek için yeni yatırımcılara %11 faiz önerir. Aynı şekilde %11 faiz önerdiği kişilerin parasını ödemek için yatırımcılara daha yüksek faiz önerir. Bu döngü sayesinde ve ülkede finansal istikrar sürdüğü sürece hem oyunu oynayan kişi hem de yatırımcılar kısa bir süreliğine kazanmış olur. Lakin ponzi sistemine katılım oranı sonsuza kadar süremeyeceği için bu ponzi sistemini kuran kişinin çoğu parayı alıp kaçmasıyla sonlanır.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Ponzi Oyunu hakkında bir ders videosu (İngilizce)31 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- İngilizce Vikipedi, Ponzi scheme maddesi8 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ABD Güvenlik Teşkilatı tarafından halkı dolandırıcılıktan koruma amaçlı hazırlanmış bir soru-cevap sayfası (İngilizce)17 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ponzi semasi Ponzi sistemi veya Ponzi oyunu yuksek kar getiren bir uretim varmis gibi gostererek yatirimcilari sisteme katmayi amaclayan ve ilk yatirim yapanlara odemenin sisteme sonradan katilanlarin parasiyla yapildigi bir dolandiricilik yontemidir Ortada yuksek kar getiren bir uretim oldugu bu uretim sayesinde yatirimcilara para odendigi iddia edilir ve bu sayede sisteme yeni yatirimcilar cekmeye calisilir Ponzi semasina katilimlar bittigi zaman ortada kar getiren bir uretim olmadigi icin yeni yatirim yapanlara odeme yapilamaz sistem coker ve ponzi semasi sonlanir TarihiTarihte bilinen ilk ponzi semasi bu sisteme adini veren Charles Ponzi tarafindan 1920 yilinda gerceklestirilmistir Ponzi bu sistemi sayesinde kisa surece 10 000 yatirimciyi posta pullarini kullanarak bir arbitraj kari elde ettigine inandirmis ancak aslinda ortada olmayan bu karlar nedeniyle sistem daha fazla surdurulememis ve sistem kisa surede cokmustur IsleyisIktisadi olarak iyi konumda olan bir ulkede faiz oranlari oldukca dusuktur Bu bir nedenle fona ihtiyaci olan kisiler icin ucuz borclanma demek oldugu kadar birikimlerini degerlendirmek icin faiz geliri talep edenler icin de dusuk kazanc demektir Iste bu noktada kisi finansal kurumlarin vadettiginden daha fazla faiz getirisi onererek yatirimci kazanmaya calisir Ornegin ulkedeki faiz orani 3 ise ponzi oyunu oynayan kisi yatirimcilara 10 faiz onerir Ardindan 10 faiz getirisi vadettigi kisilerin parasini odemek icin yeni yatirimcilara 11 faiz onerir Ayni sekilde 11 faiz onerdigi kisilerin parasini odemek icin yatirimcilara daha yuksek faiz onerir Bu dongu sayesinde ve ulkede finansal istikrar surdugu surece hem oyunu oynayan kisi hem de yatirimcilar kisa bir sureligine kazanmis olur Lakin ponzi sistemine katilim orani sonsuza kadar suremeyecegi icin bu ponzi sistemini kuran kisinin cogu parayi alip kacmasiyla sonlanir Ayrica bakinizPiramit sistemiDis baglantilarPonzi Oyunu hakkinda bir ders videosu Ingilizce 31 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Vikipedi Ponzi scheme maddesi8 Subat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi ABD Guvenlik Teskilati tarafindan halki dolandiriciliktan koruma amacli hazirlanmis bir soru cevap sayfasi Ingilizce 17 Subat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde