Rigveda veya Rig Veda (Sanskritçe: ऋग्वेद ṛgveda, ṛc "övgü" ve veda "bilgi"), Vedik Sanskrit ilahilerinin (sūktas) eski bir Hint koleksiyonudur. Vedalar olarak bilinen dört kutsal kanonik Hindu metninden (śruti) biridir. Bugün pek çok Shakha'dan Śakalya Shakha olmak üzere yalnızca biri hayatta kaldı. Geri kalan Shakha'larda bulunan içeriklerin çoğu artık kaybolmuştur veya halka açık şekilde mevcut değildir.
Rigveda, bilinen en eski Vedik Sanskritçe metindir. İlk katmanları, herhangi bir Hint-Avrupa dilinde mevcut olan en eski metinler arasındadır. Rigveda'nın sesleri ve metinleri, MÖ 2. bin yıldan beri sözlü olarak aktarılmıştır. Filolojik ve dilbilimsel kanıtlar, Rigveda Samhita'nın büyük kısmının, Hint alt kıtasının kuzeybatı kısımlarında, büyük olasılıkla c. MÖ 1500 ve 1000 yılları arasında derlendiğine işaret etmektedir ancak daha geniş ölçekli bir yaklaşım MÖ 1900–1200 arasına tarihlendirmektedir..
Metin; Samhita, Brahmanalar, Aranyakalar ve Upanişadlar'dan oluşan bir katmana sahiptir. Rigveda Samhita temel metindir ve yaklaşık 10.600 ayette (Rigveda adını taşıyan ṛc olarak adlandırılır) 1.028 ilahi (sūktas) içeren 10 kitaptan (maṇḍalas) oluşan bir koleksiyondur. En erken bestelenen sekiz kitapta - 2'den 9'a kadar olan Kitaplar - ilahiler ağırlıklı olarak kozmolojiyi, ayinleri ve ritüelleri ele alır ve tanrıları över. Daha yeni kitaplar (1. ve 10. Kitaplar) ilahilerle kısmen felsefi veya spekülatif soruları, toplumdaki dāna (hayırseverlik) gibi erdemleri, evrenin kökeni ve ilahi olanın doğası hakkındaki soruları ve diğer metafizik konuları da ele alır.
Ayetlerinden bazıları Hindu ibadetlerinde ve geçiş törenlerinin (düğünler gibi) kutlamaları sırasında okunmaya devam etmekte ve bu da onu muhtemelen dünyanın sürekli kullanımdaki en eski dini metni yapmaktadır.
Tarihleme
Jamison ve Brereton'a göre, Rigveda'nın 2014 çevirilerinde, bu metnin tarihlenmesi "bir çekişme ve yeniden değerlendirme konusu olmuştur ve muhtemelen öyle kalacaktır". Şimdiye kadarki tarihlendirme önerilerinin tümü, ilahilerin kendilerindeki üslup ve içerikten çıkarılmıştır. Filolojik tahminler, metnin büyük bir kısmını MÖ 2. binyılın ikinci yarısına tarihlendirme eğilimindedir. Erken bir Hint-Aryan dilinde bestelenen ilahiler, kabaca MÖ 2000'e tarihlenen Hint-İran ayrımından sonraya tarihlenmelidir. Rigveda'nın çekirdeğinin bileşimine yakın makul bir tarih, Varuna, Mitra ve Indra gibi Vedik tanrılardan da söz eden kuzey Suriye ve Irak'taki (yaklaşık MÖ 1450-1350) Mitanni belgeleridir. Diğer kanıtlar da MÖ 1400'e yakın bir kompozisyona işaret etmektedir.
Rigveda'nın çekirdeğinin Geç Tunç Çağı'na kadar uzandığı kabul edilmekte, bu da onu geleneği bozulmamış birkaç örnekten biri yapmaktadır. Kompozisyonu genellikle kabaca MÖ 1500 ile MÖ 1000 arasına tarihlendirilmektedir. Michael Witzel'e göre, Rigveda'nın kodifikasyonu yaklaşık olarak MÖ 1200 ve MÖ 1000 yılları arasındaki Rigvedik döneminin sonunda gerçekleşti. , Rigveda'nın MÖ 1000 civarında, Kuru krallığı döneminde sistemleştirildiğini savunmaktadır.
Metin
Kompozisyon
"Aile kitapları" (2-7), her kitapta aynı klanın üyelerinin ilahilerini içeren çeşitli klanlar ve reislerle ilişkilendirilir; ancak diğer klanlar da Rigveda'da temsil edilmektedir. Aile kitapları belirli bölgelerle ilişkilidir ve önde gelen Bharata ve Pūru krallarından bahseder. Gelenek, bir rishi'yi (besteci) Rigveda'nın her bir ṛc (ayeti) ile ilişkilendirir. Çoğu sûkta tek bestecilere atfedilir. her biri için Rigveda soya özgü bir aprī ilahisi (ritüeller için kullanılan, katı kalıplaşmış yapıya sahip özel bir sūkta) içerir. Toplamda, 10 rishi ailesi, ṛc'lerin yüzde 95'inden fazlasını oluşturmaktadır.
Kitap | Klan | Bölge |
---|---|---|
Mandala 2 | Gṛtsamāda | NW, Pencap |
Mandala 3 | Viśvāmitra | Pencap, Sarasvatī |
Mandala 4 | Vāmadeva | NW, Pencap |
Mandala 5 | Atri | NW → Pencap→ Yamunā |
Mandala 6 | Bharadvāja | NW, Pencap, Sarasvati; → Gaṅgā |
Mandala 7 | Vasiṣṭha | Pencap, Sarasvati; → Yamunā |
Mandala 8 | Kaṇva and Āṅgirasa | NW, Pencap |
Düzen
Mandalalar
Metin, değişen yaş ve uzunlukta on "kitap" veya maṇḍalas ("daireler") halinde düzenlenmiştir. "Aile kitapları" yani 2- 7 arası mandalalar Rigveda'nın en eski kısmı ve en kısa kitaplardır; uzunluğa göre düzenlenmişlerdir (kitap başına ilahilerin uzunluğu azalır) ve metnin %38'ini oluştururlar.
İlahiler, her biri belirli bir ilahla ilgili koleksiyonlar halinde düzenlenmiştir: Önce Agni gelir, sonra Indra gelir, vb. Bunlar bir rishi (bilge) ve onun öğrenci ailesine atfedilir ve ithaf edilir. Her koleksiyonda ilahiler, ilahi başına kıta sayısına göre azalan sırada düzenlenir. Aynı koleksiyondaki iki ilahide eşit sayıda kıta varsa, bunlar, vezindeki hece sayısı azalan sırada olacak şekilde düzenlenir. 2-7 arası mandalalar tek tip bir formata sahiptir.
Karışık yaştaki ilahilerden oluşan sekizinci ve dokuzuncu mandalalar sırasıyla %15 ve %9'unu oluşturur. Dokuzuncu mandala tamamen Soma'ya ve Soma ritüeline adanmıştır. Dokuzuncu mandaladaki ilahiler hem prozodi yapılarına (chanda) hem de uzunluklarına göre düzenlenmiştir.
Birinci ve onuncu mandalalar en genç olanlarıdır; ayrıca metnin %37'sini oluşturan her biri 191 sukta ile en uzun kitaplardır. Bununla birlikte, 8, 1 ve 10 numaralı mandalalardaki bazı ilahiler hâlâ daha eski bir döneme ait olabilir ve aile kitaplarındaki malzeme kadar eski olabilir. İlk mandala, diğer dokuz mandalada bulunmayan benzersiz bir düzenlemeye sahiptir. Onuncu mandalanın ilk 84 ilahisi, içinde kalan diğer ilahilerden farklı bir yapıya sahiptir.
İlahiler ve Prozodi
Her mandala, çeşitli ritüellere yönelik ilahiler veya sūktalardan (su- + ukta, kelimenin tam anlamıyla "iyi okunmuş, methiye") oluşur. Sūktalar sırasıyla ṛc ("övgü", çoğ. ṛcas) adı verilen bireysel kıtalardan oluşur ve bunlar daha sonra pada ("ayak" veya adım) adı verilen ayet birimleri halinde analiz edilir. Rigveda'nın ilahileri, Vedik Sanskritçe'de farklı şiirsel ölçülerdedir. ṛcas'ta en çok kullanılan ölçüler gayatri (8 heceli 3 mısra), anushtubh (4×8), trishtubh (4×11) ve jagati'dir (4×12). Rigveda'da trishtubh ölçüsü Rigveda'nın (%40)'ını ve gayatri ölçüsü ise (%25)'ini oluşturur.
El Yazmaları
Rigveda ilahileri sözlü gelenek tarafından bestelenmiş ve korunmuştur. Yüzyıllarca nesiller boyunca "benzersiz bir sadakatle" ezberlenmiş ve sözlü olarak aktarılmıştır. Barbara West'e göre, muhtemelen ilk olarak MÖ 3. yüzyılda yazılmıştır. El yazmaları, çürüyen ve bu nedenle metnin korunmasına yardımcı olmak için nesiller boyunca rutin olarak kopyalanan huş ağacı kabuğu veya palmiye yapraklarından yapılmıştır.
Hinduizm ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rigveda veya Rig Veda Sanskritce ऋग व द ṛgveda ṛc ovgu ve veda bilgi Vedik Sanskrit ilahilerinin suktas eski bir Hint koleksiyonudur Vedalar olarak bilinen dort kutsal kanonik Hindu metninden sruti biridir Bugun pek cok Shakha dan Sakalya Shakha olmak uzere yalnizca biri hayatta kaldi Geri kalan Shakha larda bulunan iceriklerin cogu artik kaybolmustur veya halka acik sekilde mevcut degildir Devanagari ile yazilmis bir Rigveda yazmasi 19 yuzyil baslari Rigveda bilinen en eski Vedik Sanskritce metindir Ilk katmanlari herhangi bir Hint Avrupa dilinde mevcut olan en eski metinler arasindadir Rigveda nin sesleri ve metinleri MO 2 bin yildan beri sozlu olarak aktarilmistir Filolojik ve dilbilimsel kanitlar Rigveda Samhita nin buyuk kisminin Hint alt kitasinin kuzeybati kisimlarinda buyuk olasilikla c MO 1500 ve 1000 yillari arasinda derlendigine isaret etmektedir ancak daha genis olcekli bir yaklasim MO 1900 1200 arasina tarihlendirmektedir Metin Samhita Brahmanalar Aranyakalar ve Upanisadlar dan olusan bir katmana sahiptir Rigveda Samhita temel metindir ve yaklasik 10 600 ayette Rigveda adini tasiyan ṛc olarak adlandirilir 1 028 ilahi suktas iceren 10 kitaptan maṇḍalas olusan bir koleksiyondur En erken bestelenen sekiz kitapta 2 den 9 a kadar olan Kitaplar ilahiler agirlikli olarak kozmolojiyi ayinleri ve rituelleri ele alir ve tanrilari over Daha yeni kitaplar 1 ve 10 Kitaplar ilahilerle kismen felsefi veya spekulatif sorulari toplumdaki dana hayirseverlik gibi erdemleri evrenin kokeni ve ilahi olanin dogasi hakkindaki sorulari ve diger metafizik konulari da ele alir Ayetlerinden bazilari Hindu ibadetlerinde ve gecis torenlerinin dugunler gibi kutlamalari sirasinda okunmaya devam etmekte ve bu da onu muhtemelen dunyanin surekli kullanimdaki en eski dini metni yapmaktadir TarihlemeRigveda da bahsedilen kabilelerin ve nehirlerin haritasi Jamison ve Brereton a gore Rigveda nin 2014 cevirilerinde bu metnin tarihlenmesi bir cekisme ve yeniden degerlendirme konusu olmustur ve muhtemelen oyle kalacaktir Simdiye kadarki tarihlendirme onerilerinin tumu ilahilerin kendilerindeki uslup ve icerikten cikarilmistir Filolojik tahminler metnin buyuk bir kismini MO 2 binyilin ikinci yarisina tarihlendirme egilimindedir Erken bir Hint Aryan dilinde bestelenen ilahiler kabaca MO 2000 e tarihlenen Hint Iran ayrimindan sonraya tarihlenmelidir Rigveda nin cekirdeginin bilesimine yakin makul bir tarih Varuna Mitra ve Indra gibi Vedik tanrilardan da soz eden kuzey Suriye ve Irak taki yaklasik MO 1450 1350 Mitanni belgeleridir Diger kanitlar da MO 1400 e yakin bir kompozisyona isaret etmektedir Rigveda nin cekirdeginin Gec Tunc Cagi na kadar uzandigi kabul edilmekte bu da onu gelenegi bozulmamis birkac ornekten biri yapmaktadir Kompozisyonu genellikle kabaca MO 1500 ile MO 1000 arasina tarihlendirilmektedir Michael Witzel e gore Rigveda nin kodifikasyonu yaklasik olarak MO 1200 ve MO 1000 yillari arasindaki Rigvedik doneminin sonunda gerceklesti Rigveda nin MO 1000 civarinda Kuru kralligi doneminde sistemlestirildigini savunmaktadir MetinKompozisyon Aile kitaplari 2 7 her kitapta ayni klanin uyelerinin ilahilerini iceren cesitli klanlar ve reislerle iliskilendirilir ancak diger klanlar da Rigveda da temsil edilmektedir Aile kitaplari belirli bolgelerle iliskilidir ve onde gelen Bharata ve Puru krallarindan bahseder Gelenek bir rishi yi besteci Rigveda nin her bir ṛc ayeti ile iliskilendirir Cogu sukta tek bestecilere atfedilir her biri icin Rigveda soya ozgu bir apri ilahisi ritueller icin kullanilan kati kaliplasmis yapiya sahip ozel bir sukta icerir Toplamda 10 rishi ailesi ṛc lerin yuzde 95 inden fazlasini olusturmaktadir Kitap Klan BolgeMandala 2 Gṛtsamada NW PencapMandala 3 Visvamitra Pencap SarasvatiMandala 4 Vamadeva NW PencapMandala 5 Atri NW Pencap YamunaMandala 6 Bharadvaja NW Pencap Sarasvati GaṅgaMandala 7 Vasiṣṭha Pencap Sarasvati YamunaMandala 8 Kaṇva and Aṅgirasa NW PencapDuzen Mandalalar Metin degisen yas ve uzunlukta on kitap veya maṇḍalas daireler halinde duzenlenmistir Aile kitaplari yani 2 7 arasi mandalalar Rigveda nin en eski kismi ve en kisa kitaplardir uzunluga gore duzenlenmislerdir kitap basina ilahilerin uzunlugu azalir ve metnin 38 ini olustururlar Ilahiler her biri belirli bir ilahla ilgili koleksiyonlar halinde duzenlenmistir Once Agni gelir sonra Indra gelir vb Bunlar bir rishi bilge ve onun ogrenci ailesine atfedilir ve ithaf edilir Her koleksiyonda ilahiler ilahi basina kita sayisina gore azalan sirada duzenlenir Ayni koleksiyondaki iki ilahide esit sayida kita varsa bunlar vezindeki hece sayisi azalan sirada olacak sekilde duzenlenir 2 7 arasi mandalalar tek tip bir formata sahiptir Karisik yastaki ilahilerden olusan sekizinci ve dokuzuncu mandalalar sirasiyla 15 ve 9 unu olusturur Dokuzuncu mandala tamamen Soma ya ve Soma ritueline adanmistir Dokuzuncu mandaladaki ilahiler hem prozodi yapilarina chanda hem de uzunluklarina gore duzenlenmistir Birinci ve onuncu mandalalar en genc olanlaridir ayrica metnin 37 sini olusturan her biri 191 sukta ile en uzun kitaplardir Bununla birlikte 8 1 ve 10 numarali mandalalardaki bazi ilahiler hala daha eski bir doneme ait olabilir ve aile kitaplarindaki malzeme kadar eski olabilir Ilk mandala diger dokuz mandalada bulunmayan benzersiz bir duzenlemeye sahiptir Onuncu mandalanin ilk 84 ilahisi icinde kalan diger ilahilerden farkli bir yapiya sahiptir Ilahiler ve Prozodi Her mandala cesitli rituellere yonelik ilahiler veya suktalardan su ukta kelimenin tam anlamiyla iyi okunmus methiye olusur Suktalar sirasiyla ṛc ovgu cog ṛcas adi verilen bireysel kitalardan olusur ve bunlar daha sonra pada ayak veya adim adi verilen ayet birimleri halinde analiz edilir Rigveda nin ilahileri Vedik Sanskritce de farkli siirsel olculerdedir ṛcas ta en cok kullanilan olculer gayatri 8 heceli 3 misra anushtubh 4 8 trishtubh 4 11 ve jagati dir 4 12 Rigveda da trishtubh olcusu Rigveda nin 40 ini ve gayatri olcusu ise 25 ini olusturur El Yazmalari Rigveda el yazmasi sayfasi Mandala 1 Ilahi 1 Sukta 1 satir 1 1 1 1 1 9 Sanskritce Devanagari yazisi Rigveda ilahileri sozlu gelenek tarafindan bestelenmis ve korunmustur Yuzyillarca nesiller boyunca benzersiz bir sadakatle ezberlenmis ve sozlu olarak aktarilmistir Barbara West e gore muhtemelen ilk olarak MO 3 yuzyilda yazilmistir El yazmalari curuyen ve bu nedenle metnin korunmasina yardimci olmak icin nesiller boyunca rutin olarak kopyalanan hus agaci kabugu veya palmiye yapraklarindan yapilmistir Hinduizm ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz